ΠΗΓΗ: Ανακοινώσεις
«Βαθιά ανησυχία» για την εξελισσόμενη κατάσταση στη Μέση Ανατολή, εξέφρασαν Κύπρος, Ελλάδα και Ιορδανία επαναλαμβάνοντας τη στήριξή τους σε μια συνολική, δίκαιη και διαρκή διευθέτηση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης με βάση τη λύση των δύο κρατών, ενώ χαιρέτισαν την ανακοίνωση συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός σε σχέση με τον Λίβανο.
Σε Κοινή Διακήρυξη, που εξέδωσαν αναφορικά με την Τριμερή Σύνοδο Κορυφής, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στη Λευκωσία, οι τρεις χώρες κάλεσαν, εξάλλου, για ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο.
Επίσης τόνισαν τη σημασία αναζωογόνησης και ενίσχυσης της τριμερούς συνεργασίας τους για αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων και ανακοίνωσαν η πέμπτη Τριμερής Σύνοδος Κορυφής θα πραγματοποιηθεί στην Ιορδανία.
Στην Κοινή Διακήρυξη οι ηγέτες των τριών χωρών, Νίκος Χριστοδουλίδης, Κυριάκος Μητσοτάκης και Βασιλιάς Αμπντάλα Β' σημείωσαν πως «συζητήσαμε το Κυπριακό και τονίσαμε την υποστήριξη μιας δίκαιης, συνολικής και βιώσιμης διευθέτησης του Κυπριακού, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο».
«Τονίσαμε ότι πρέπει να σταματήσουν όλα τα μονομερή μέτρα ή πράξεις που δεν συνάδουν με τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο ή υπονομεύουν τις προσπάθειες για μια ειρηνική λύση μέσω διαπραγματεύσεων», πρόσθεσαν
Ανέφεραν ακόμη ότι υπογράμμισαν τον σημαντικό ρόλο της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (UNFICYP) στη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας σύμφωνα με τους σκοπούς και τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών. «Τονίσαμε επίσης ότι μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού δεν θα ωφελήσει μόνο τον λαό της Κύπρου αλλά θα συμβάλει σημαντικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής. Προς το σκοπό αυτό, κάναμε έκκληση για ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων», επεσήμαναν
Σημείωσαν, ακόμη, ότι αναγνώρισαν τη σημασία της περιφερειακής συνεργασίας και της οικονομικής αλληλεξάρτησης για την ενίσχυση των στενότερων δεσμών και τη δημιουργία των συνθηκών για διαρκή ειρήνη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
«Επικροτήσαμε τα σημαντικά βήματα που έγιναν προς αυτή την κατεύθυνση, συμπεριλαμβανομένων πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της περιφερειακής ενεργειακής συνεργασίας, όπως το Φόρουμ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου», επεσήμαναν. Αυτές οι προσπάθειες, ανέφεραν, «είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της περιφερειακής σταθερότητας, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και τη διασφάλιση ενός ευημερούντος μέλλοντος για όλες τις εμπλεκόμενες χώρες».
Εξέφρασαν, επίσης, «βαθιά ανησυχία» για την εξελισσόμενη κατάσταση στη Μέση Ανατολή, και καταδίκασαν «έντονα τη συνεχιζόμενη βία εξτρεμιστών εποίκων στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ», επαναλαμβάνοντας τη στήριξή τους για μια συνολική, δίκαιη και διαρκή διευθέτηση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης με βάση τη λύση των δύο κρατών.
Απέρριψαν κάθε απόπειρα αναγκαστικής μετακίνησης του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού και ζήτησαν σεβασμό και προστασία, «σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, όλων των μη στρατιωτικών και ανθρωπιστικών εγκαταστάσεων, όπως ζητείται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ».
«Υπογραμμίσαμε την επείγουσα ανάγκη για πλήρη και πλήρη κατάπαυση του πυρός, με την απελευθέρωση ομήρων, την ανταλλαγή Παλαιστινίων αιχμαλώτων και την παράδοση συνολικής, ασφαλούς και ανεμπόδιστης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, σύμφωνα με την απόφαση 2735 (2024) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. και να υποστηρίξει όλες τις διπλωματικές προσπάθειες για περιφερειακή αποκλιμάκωση», προστίθεται στην Κοινή Διακήρυξη.
Εξάλλου επανέλαβαν «την υπεροχή των χερσαίων διαδρόμων» και ζήτησαν όπως ανοίξουν όλα τα περάσματα προς τη Γάζα για την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας. «Σημειώσαμε ότι όλες οι διαδρομές, χερσαίες, αεροπορικές ή θαλάσσιες, συμπεριλαμβανομένου του Χερσαίου Διαδρόμου της Ιορδανίας, του Θαλάσσιου Διαδρόμου της Κύπρου και της διέλευσης της Ράφα, είναι ανεκτίμητες για την ανακούφιση της εξαιρετικά δεινής ανθρωπιστικής κατάστασης στη Γάζα και την κάλυψη των τεράστιων ανθρωπιστικών αναγκών των αμάχων», πρόσθεσαν. Από αυτή την άποψη, συνέχισαν, η Κύπρος και η Ελλάδα καλωσόρισαν τον μηχανισμό της Γέφυρας της Γάζας, μια συμπληρωματική ανθρωπιστική πρωτοβουλία από τον Βασιλιά Αμπντάλα Β'.
«Αναγνωρίζοντας ότι η 4η Τριμερής Σύνοδος πραγματοποιείται στο πλαίσιο ενός νέου και εξελισσόμενου γεωπολιτικού πλαισίου με απρόβλεπτες συνέπειες, πολωμένου διεθνούς περιβάλλοντος και αμείωτων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών πιέσεων, τονίσαμε ότι είναι πιο σημαντικό από ποτέ να αναζωογονήσουμε και να ενισχύσουμε την τριμερή μας συνεργασία για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων, μετατρέποντάς τις σε ευκαιρίες προς όφελος των λαών μας», ανέφεραν στην Κοινή Διακήρυξη.
Επίσης χαιρέτισαν την επανέναρξη των εργασιών της Μόνιμης Γραμματείας με έδρα τη Λευκωσία και τον διορισμό Γενικού Γραμματέα, «με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ των τριών χωρών μας και τη διευκόλυνση της επίτευξης απτών αποτελεσμάτων».
Επιβεβαίωσαν περαιτέρω τις βασικές αξίες στις οποίες βασίζεται η τριμερής συνεργασία, οι οποίες, όπως αναφέρουν «είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και των σκοπών και των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και των Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, του σεβασμού της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών, την απαγόρευση απόκτησης εδάφους με τη βία, την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων μεταξύ των εθνών και την επίλυση διεθνών διαφορών με ειρηνικά μέσα».
Σημείωσαν, επίσης, ότι «ο μοναδικός, απαραίτητος και αναντικατάστατος ρόλος» της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA) για την στήριξη των Παλαιστινίων προσφύγων στην 75χρονη ιστορία της είναι πιο κρίσιμος από ποτέ και καταδικάζουν οποιεσδήποτε ενέργειες που εμποδίζουν την ικανότητά της να εκπληρώσει τη ζωτική της εντολή.
Στην Κοινή Διακήρυξη επισημαίνεται η Κύπρος και η Ελλάδα «επιβεβαίωσαν την υποστήριξή τους στον σημαντικό ρόλο» του Βασιλιά Αμπντουλάχ Β' ιμπν Αλ Χουσεΐν ως Θεματοφύλακα των ισλαμικών και χριστιανικών ιερών τόπων στην Ιερουσαλήμ. «Τονίστηκε ο σημαντικός ρόλος της Ιορδανίας για την αποκατάσταση της ηρεμίας και τον τερματισμό των παραβιάσεων στην Ιερουσαλήμ και στα υπόλοιπα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη», προστίθεται.
«Επαναλάβαμε την υποστήριξή μας για μια συνολική, δίκαιη και διαρκή διευθέτηση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης με βάση τη λύση των δύο κρατών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ που διασφαλίζουν τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου, κυρίαρχου, συνεχόμενου και βιώσιμου Παλαιστινιακού Κράτους στις 4 Ιουνίου 1967 γραμμές, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, που ζει δίπλα-δίπλα με ειρήνη και ασφάλεια με το Ισραήλ, σε ασφαλή και αναγνωρισμένα σύνορα», ανέφεραν οι τρεις ηγέτες.
Όσον αφορά την περιοχή, επανέλαβαν τη στήριξή τους σε μια συνολική, δίκαιη και διαρκή διευθέτηση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης με βάση τη λύση των δύο κρατών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ που διασφαλίζουν τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου, κυρίαρχου, συνεχόμενου και βιώσιμου Παλαιστινιακού Κράτους στις 4 Ιουνίου 1967 γραμμές, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, που ζει δίπλα-δίπλα με ειρήνη και ασφάλεια με το Ισραήλ, σε ασφαλή και αναγνωρισμένα σύνορα.
«Χαιρετίσαμε την ανακοίνωση μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός σε σχέση με τον Λίβανο και σημειώσαμε ότι η πλήρης εφαρμογή της είναι επιτακτική στις προσπάθειες περιφερειακής αποκλιμάκωσης», ανέφεραν, σημειώνοντας ότι επαίνεσαν «τις επίμονες προσπάθειες διαμεσολάβησης» των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γαλλίας για τον σκοπό αυτό.
Σχετικά με την κατάσταση στην Υεμένη και την Ερυθρά Θάλασσα, υπενθύμισαν τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των 2216 (2015), 2722 (2024) και 2739 (2024), ενώ επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για την ενότητα, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, τονίζοντας την ανάγκη να σημειωθεί πρόοδος προς την επίτευξη πολιτικής λύσης στη σύγκρουση σύμφωνα με το ψήφισμα 2254 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Επιπρόσθετα, τόνισαν «την επείγουσα ανάγκη» η διεθνή κοινότητα να παράσχει περαιτέρω ανθρωπιστική βοήθεια και να συνεργαστεί και να υποστηρίξει διεθνείς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στην Συρία, ιδιαίτερα την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ).
«Προειδοποιήσαμε για τις σοβαρές συνέπειες της μείωσης της υποστήριξης προς τους πρόσφυγες και υπογραμμίσαμε περαιτέρω τη σημασία της διατήρησης της διεθνούς υποστήριξης στις χώρες που φιλοξενούν Σύρους πρόσφυγες, για να βοηθήσουμε τις προσπάθειές τους για την κάλυψη των αναγκών των προσφύγων και τη διατήρηση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων υποδοχής», ανέφεραν.
Σημείωσαν επίσης ότι αναγνωρίζουν τον καθοριστικό ρόλο της ΕΕ στη στήριξη της Ιορδανίας για να ξεπεράσει την κρίση, βοηθώντας έτσι την επίτευξη σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή. «Αναγνωρίσαμε επίσης τη σημαντική συμβολή της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την υποδοχή και τη στέγαση των προσφύγων και τις προσπάθειες της Κύπρου να παρέχει υποδοχή και φιλοξενία δυσανάλογου αριθμού προσφύγων», προστίθεται.
Χαιρέτισαν επίσης τη 15η συνεδρίαση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ιορδανίας που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο στις Βρυξέλλες και εξέφρασαν «την ακλόνητη δέσμευσή μας για την αναβάθμιση αυτής της σχέσης σε μια στρατηγική και συνολική εταιρική σχέση εντός του 2025».
Σημείωσαν ακόμη ότι επιβεβαίωσαν την αφοσίωσή τους να ανανεώσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία σε διάφορους τομείς, όπως τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή, και να εξετάσουν κοινά έργα στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Κλιματική Αλλαγή στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Επιπλέον, επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να ενισχύσουν την περιφερειακή συνεργασία σε τομείς όπως η Πολιτική Προστασία, συνεργαζόμενοι για τη δημιουργία ενός περιφερειακού πυροσβεστικού κέντρου στην Κύπρο, αλλά και να επεκτείνουν τη συνεργασία στον τουριστικό τομέα «διερευνώντας στρατηγικές για την από κοινού προώθηση της πλούσιας θρησκευτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς», μεταξύ άλλων μέσω της ανάπτυξης συντονισμένων ταξιδιωτικών πακέτων.
Διερεύνησαν επίσης περαιτέρω πεδία συνεργασίας, μεταξύ άλλων, σε τομείς ενδυνάμωσης γυναικών και κοριτσιών, όπως αναφέρεται.