Ανασχηματισμός στο περίμενε για τον ΔΗΣΥ

Όταν την επομένη των επεισοδίων στη Λεμεσό γινόταν viral το βίντεο από τη σύσκεψη του Νίκου Χριστοδουλίδη στο Προεδρικό, πολλοί ήταν εκείνοι που εκτίμησαν πως υπουργός Δικαιοσύνης και αρχηγός Αστυνομίας μετρούσαν αντίστροφα ώρες στο πόστο τους. Κάποιοι διέκριναν πως, σε αντίθεση με προκατόχους του, ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν είχε κανένα απολύτως ενδοιασμό να αδειάσει δημοσίως συνεργάτες του όταν αυτοί του προκαλούσαν πολιτικό κόστος. Οι κύκλοι, ωστόσο, που τον γνωρίζουν καλύτερα υποστήριξαν πως όσα εκτυλίχθηκαν δημοσίως είναι μία ακόμη ένδειξη της κακής χημείας που έχει με μέρος του Υπουργικού Συμβουλίου και της εμφανής διάθεσής του για αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Η γενική διαπίστωση όλων, ακόμα και στελεχών που βρίσκονται δίπλα στον πρόεδρο, είναι ότι ενισχύθηκε η εντύπωση της ακυβερνησίας. Ένα αίσθημα ανασφάλειας και ερωτημάτων για το πού πάει τελικά αυτή η κυβέρνηση. Το ερώτημα βεβαίως είναι κατά πόσο τα επεισόδια στη Χλώρακα και τη Λεμεσό αποτελούν την κατάλληλη αφορμή ώστε ο Νίκος Χριστοδουλίδης να προχωρήσει στον αναμενόμενο ανασχηματισμό. Τον είχαν άλλωστε ευσχήμως προαναγγείλει όταν η Ειρήνη Πική μιλούσε στην «Κ» για επαναξιολόγηση των υπουργών τον Σεπτέμβριο. Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα πάντως, το σενάριο του ανασχηματισμού παίρνει σημαντική αναβολή όπως άλλωστε αποκάλυψε την περασμένη βδομάδα η «Κ», καθώς πρώτιστος στόχος για ανασχηματισμό σε ό,τι αφορά την επιθυμία του προέδρου είναι η συμμετοχή του ΔΗΣΥ μετά τις εκλογές. Στο μεσοδιάστημα μέχρι και τον Ιούνιο, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν αποκλείεται να προχωρήσει σε μεμονωμένες αλλαγές, όπως έγινε στην περίπτωση Χατζηγιάννη, ωστόσο η κύρια επιδίωξή του είναι στον νέο ανασχηματισμό να συμμετέχει και το κόμμα της Δεξιάς.

Το μήνυμα Αναστασιάδη

Δεν ήταν καθόλου τυχαία η τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη στην «Κ», ο οποίος άνοιγε επί της ουσίας την πόρτα της διακυβέρνησης στον Συναγερμό. Κυρίως όμως, δεν ήταν καθόλου τυχαία η αναφορά του τέως προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη στον «Φ» όταν μίλησε για την πρωτοβουλία επανασυγκόλλησης του κόμματος. Στον ΔΗΣΥ ερμήνευσαν τα περί επανασυγκόλλησης όχι ως μία προσπάθεια να γεφυρωθούν οι σημαντικές διαφωνίες μεταξύ των κύριων επικριτών (Νεοφύτου, Πετρίδη, Σοφοκλέους, Παμπορίδη) με την υφιστάμενη ηγεσία και τον τρόπου που ηγείται, αλλά επανασυγκόλλησή της Πινδάρου με το Προεδρικό. Όσοι βρέθηκαν στο τελευταίο Εθνικό Συμβούλιο άλλωστε, είδαν τον τέως πρόεδρο να εκθειάζει τις κινήσεις Χριστοδουλίδη στο Κυπριακό και να προσπαθεί να καπελώσει την Αννίτα Δημητρίου, η οποία βεβαίως του ανταπάντησε, όταν αυτός την διέκοψε. Ο Νίκος Αναστασιάδης δεν έκρυψε την επιθυμία του από την αρχή ώστε ο ΔΗΣΥ να συγκυβερνήσει με τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Σε συνάντηση μάλιστα που είχε με την Αννίτα Δημητρίου της διαμήνυσε πως η ίδια είναι ακόμη ηλικιακά νεαρή για τον προεδρικό θώκο και πως θα πρέπει να κάνει υπομονή, στέλνοντας το μήνυμα πως τη δεδομένη στιγμή θα πρέπει να στηρίξει τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Με αυτό τον τρόπο ο τέως πρόεδρος θεωρεί πως θα λυθούν και τα όποια προβλήματα υπάρχουν κάτω από το χαλί του ΔΗΣΥ.

Το στρατηγικό κενό

Τα προβλήματα βεβαίως ενισχύονται με την πάροδο του χρόνου αντί να λύνονται. Είναι πλέον εμφανές το στρατηγικό κενό που υπάρχει στο κόμμα. Φάνηκε η αδυναμία και η αμηχανία με την οποία αντιμετωπίζει το ΕΛΑΜ –μετά και τα ρατσιστικά επεισόδια– ενώ παρατηρείται δυστοκία στην πολιτική για το μεταναστευτικό. Η Πινδάρου δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί λεκτικά το όλο ζήτημα, δεδομένου ότι οι μέχρι τώρα αναφορές Νίκου Νουρή θεωρούνται από τους προοδευτικούς-φιλελεύθερους κύκλους ως βούτυρο στο ψωμί της ξενοφοβίας και τους απομακρύνει. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, υπάρχουν και στελέχη πέραν του Νίκου Νουρή που πατώντας πάνω στη σκληρή γραμμή για το μεταναστευτικό, όπως ο Μάριος Πελεκάνος, έχουν ενισχυθεί πολιτικά. Το ανησυχητικό πλέον που εντοπίζεται στον ΔΗΣΥ, είναι το γεγονός ότι υιοθετώντας το ίδιο περίπου αφήγημα με το ΕΛΑΜ, το τελευταίο κανονικοποιείται και αντί ο ΔΗΣΥ να επωφεληθεί, βλέπει τη συνεχή διαρροή ψήφων δεξιότερα. Καθόλου τυχαίες λοιπόν και οι ανακοινώσεις οι οποίες δεν έχουν συγκεκριμένο μήνυμα και περιορίζονται σε θεωρίες των δύο άκρων. Πέραν όμως του ΕΛΑΜ, αμηχανία διαπιστώθηκε πολλές φορές. Τα κύρια σημεία που ενόχλησαν στελέχη όπως τον τέως πρόεδρο του κόμματος Αβέρωφ Νεοφύτου, τον τέως υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη και τον εκτελεστικό διευθυντή του Ινστιτούτου Γλαύκος Κληρίδης Μιχάλη Σοφοκλέους ήταν η μη αντίδραση-κριτική στην επιμονή Χριστοδουλίδη για διορισμό απεσταλμένου στην Ε.Ε., η απουσία σοβαρής απάντησης στη διάσκεψη των 100 ημερών διακυβέρνησης και κυρίως η οικονομία. Τα εν λόγω πρωτοκλασάτα στελέχη είχαν βγει ο καθένας ξεχωριστά να ψέξουν τους οικονομικούς χειρισμούς. Η απάντηση του Χάρη Γεωργιάδη ωστόσο –εμμέσως στα όσα κατάγγελλε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης– ήταν ενδεικτική της σοβαρής διαφωνίας που υπάρχει μεταξύ των δύο τάσεων. Αυτό σε συνδυασμό με τοποθετήσεις του Νίκου Τορναρίτη που φωτογράφιζαν τον Μιχάλη Σοφοκλέους για λαϊκισμό –όταν ο τελευταίος κάλεσε τον Νίκο Χριστοδουλίδη να «πιάσει δουλειά»– και οι σπόντες Δίπλαρου και Ορφανίδου για όσους ασκούν κριτική ήταν αρκετές ενδείξεις του προβλήματος. Ήδη ο Μιχάλης Σοφοκλέους έχει δείξει τη δυσφορία του με πολιτικές της νέας ηγεσίας και δεν αποκλείεται το επόμενο διάστημα να υπάρξουν ανακοινώσεις για τα επόμενα του βήματα, σφραγίζοντας έτσι την απομάκρυνση στελεχών της υπέρβασης από την πρώτη γραμμή του κόμματος.

Απόσχιση και πλατφόρμα

Το ζητούμενο είναι αν τα αδρανοποιημένα πλέον συναγερμικά στελέχη προτίθενται να οργανωθούν πολιτικά. Ο Γιώργος Παμπορίδης, ο οποίος έχει τη δική του πολιτική πορεία, εξήγγειλε την πρόθεσή του να δημιουργήσει πολιτική πλατφόρμα που να παρακολουθείται στενά από την Πινδάρου καθώς υπάρχει η ανησυχία μιας σημαντικής διαρροής ψηφοφόρων της φιλελεύθερης τάσης του κόμματος και γιατί όχι στελεχών όπως οι παραπάνω. Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης άλλωστε μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας νέου πολιτικού χώρου και εξέφρασε τις διαφωνίες του με τη νέα ηγεσία. Το κατά πόσο είναι έτοιμος να μετακινηθεί αλλού είναι ένα άλλο ζήτημα. Για πολλούς, αυτό θα εξαρτηθεί από το πώς θα κινηθεί ο ΔΗΣΥ. Αν για παράδειγμα συμπλεύσει με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, πηγές της «Κ» σημειώνουν πως θα είναι και η αιτία αποχώρησης σημαντικών στελεχών που πρωταγωνίστησαν στον προεκλογικό απέναντι από τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Υπάρχουν, ωστόσο, και στελέχη που θεωρούνται ιδιαίτερα φιλικά προς το Προεδρικό. Όπως σημειώνουν πολιτικά πρόσωπα στην «Κ», αυτά τα πρόσωπα που ανήκουν και στην ηγεσία έχουν καθημερινή επαφή –και δεν το κρύβουν– με το Προεδρικό και βλέπουν όπως και ο Νίκος Αναστασιάδης θετικά τη σύμπλευση με την κυβέρνηση, τόσο για τους ίδιους όσο και για το κόμμα. Γέφυρα πάντως μεταξύ Προεδρικού και ΔΗΣΥ θεωρείται ο Κωνσταντίνος Ιωάννου, ο οποίος θεωρείται από τους πιο στενούς συνεργάτες- υπουργούς του Νίκου Χριστοδουλίδη και ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης. Η κύρια σκέψη αυτής της ομάδας είναι το ενδεχόμενο σύμπλευσης με την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη μετά τις διπλές εκλογές. Αυτό που πιστεύεται πως θα αποτελέσει την κατάλληλη αφορμή που δεν θα αφήσει εκτεθειμένο και το κόμμα, είναι το ενδεχόμενο εξελίξεων στο Κυπριακό. Τέτοιες εξελίξεις που θα «αναγκάσουν» τον ΔΗΣΥ να συμπλεύσει με την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη για επανέναρξη των συνομιλιών και λύση. Το ενδεχόμενο να ανοίξει προεκλογικά κάτι τέτοιο θεωρείται για όλους ζημιογόνο, όχι μόνο γιατί θα προκαλέσει εσωστρέφεια –λίγο πριν από τη μεγάλη διπλή μάχη– και δημόσιες αντιπαραθέσεις στελεχών, αλλά και γιατί στον ΔΗΣΥ ανησυχούν για το ενδεχόμενο της απόσχισης. Πάντως, η Αννίτα Δημητρίου δεν έχει στείλει ουδέποτε το μήνυμα πως σκέφτεται το ενδεχόμενο συγκυβέρνησης με τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Αυτό που προς το παρόν επιθυμεί είναι να διατηρεί το χαρτί της αντιπολίτευσης, αλλά παράλληλα να στηρίζει την κυβέρνηση εκεί και όπου χρειάζεται. Ανοικτό είναι αν αυτή η γραμμή θα της βγει μέχρι τέλους ή αν τα ποσοστά που θα λάβει το κόμμα στις εκλογές θα συμβάλουν σε αλλαγή πλεύσης είτε συγκυβερνώντας είτε ασκώντας σκληρότερη αντιπολίτευση.

Τετ-α-τετ Νικόλα - Αννίτας

Σε αυτή τη συζήτηση, βεβαίως μένει ανοικτό το πώς βλέπουν τα συγκυβερνώντα κόμματα την όλη κουβέντα σύμπλευσης του ΔΗΣΥ. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει νιώσει πολλές φορές εκτεθειμένος, καθώς ακόμη και στην περίπτωση των επεισοδίων σε Χλώρακα και Λεμεσό δεν ένιωσε τη θερμή στήριξη των κυβερνητικών πολιτικών από τα στελέχη των συγκυβερνώντων κομμάτων. Εκτιμά συνεπώς πως ένα δυνατό και μεγάλο κόμμα όπως ο ΔΗΣΥ, θα αποτελεί την επικοινωνιακή του ασπίδα και έναν σημαντικό σύμμαχο στη Βουλή για να εγκρίνονται τα νομοσχέδιά του. Το ενδιαφέρον, όπως άλλωστε είχε καταγράψει και στο παρελθόν η «Κ», είναι πως και ο Νικόλας Παπαδόπουλος βλέπει θετικά το ενδεχόμενο σύμπλευσης του ΔΗΣΥ. Ο ίδιος έχει αντιληφθεί τις δυσκολίες τού να περάσουν νομοσχέδια σε μία τόσο ιδιάζουσα από συμμαχίες κυβέρνηση και θεωρεί ότι με τον ΔΗΣΥ στο πλευρό του τα πράγματα θα είναι καλύτερα. Άλλωστε με αυτό τον τρόπο θα επιμερίζονται την ευθύνη για τις ενδεχόμενες κυβερνητικές αστοχίες. Ο ΔΗΚΟϊκός πρόεδρος, ωστόσο, θέλει παράλληλα να ανοίξει κανάλι συνεργασίας με τον ΔΗΣΥ, ίσως γιατί προσβλέπει στο μέλλον και γνωρίζει καλά πως με τις τελευταίες εξελίξεις μία συμμαχία με το ΑΚΕΛ είναι πολύ δύσκολη. Αξίζει άλλωστε να σημειωθεί πως πριν από λίγες μέρες ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ είχε συνάντηση με την πρόεδρο του ΔΗΣΥ για τις δημοτικές εκλογές. Στο τραπέζι της συζήτησης μπήκε το ενδεχόμενο μιας ευρύτερης συμμαχίας μεταξύ των δύο κομμάτων, χωρίς να αποκλείονται βεβαίως και περιφερειακές συνεργασίες με το ΑΚΕΛ.

Οι αδύναμοι κρίκοι και το πολιτικό καρουζέλ 

Όσο όμως κι αν ο Νίκος Χριστοδουλίδης προσβλέπει στη στήριξη του ΔΗΣΥ, αυτή τη φορά για να κυβερνήσει, στο μεσοδιάστημα εγείρονται ερωτήματα για το κατά πόσο θα υπάρξουν αλλαγές. Δεν αποκλείεται να χρησιμοποιήσει το μοντέλο Παπανδρέου με στόχο να αλλάξει κάποιες αδύναμες μονάδες. Πριν από δεκαπέντε μέρες ο αδύναμος κρίκος ήταν η Πόπη Κανάρη, η οποία βρίσκεται εδώ και καιρό σε δυσμένεια από τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Θεωρείται πως επί του παρόντος έχει διαφύγει από την κόκκινη ζώνη. Τα βλέμματα πλέον στρέφονται στην Άννα Προκοπίου, η οποία δέχεται πίεση για το αν θα παραμείνει ή όχι. Η υπουργός Δικαιοσύνης εκτός από τη δυσφορία του προέδρου έχει έρθει ήδη σε ρήξη με άλλους υπουργούς. Υπενθυμίζεται πως πριν από τα επεισόδια είχε ξεσπάσει διπλωματικό επεισόδιο, όταν η ίδια συνάντησε τον Ισραηλινό υπουργό Εθνικής Ασφάλειας Μπεν Γκβιρ, ο οποίος λόγω των απόψεών του είναι απομονωμένος διεθνώς και στη χώρα του. Κυβερνητικοί κύκλοι σημείωναν πως αυτό είχε μεγάλες πολιτικές προεκτάσεις και εξηγούσαν πως αναμενόταν από την ίδια να το απέφευγε λόγω και του επαγγέλματός της ως διεθνολόγου. Υπάρχουν πάντως και οι πολιτικοί κύκλοι που θεωρούν ότι η κα Κουκκίδη αδικείται καθώς πέφτει πάνω της η ανεπάρκεια της Αστυνομίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο αρχηγός της Αστυνομίας είχε υποβαθμίσει σοβαρά τον κίνδυνο των επεισοδίων. Το ενδεχόμενο αντικατάστασής του θεωρείται δύσκολο καθώς όπως σημειώνεται οι εναλλακτικές δεν θεωρούνται καλύτερες. Την Άννα Κουκκίδη πάντως στήριξε πλήρως το ΔΗΚΟ, το οποίο και την πρότεινε και θεωρείται πως δεν θα την αφήσουν να θυσιαστεί πολιτικά.

Από την εφημερίδα της Κυριακής «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»