Το τρίπτυχο μεταρρυθμίσεων της Κυβέρνησης

Οι προτεραιότητες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη για την ετοιμασία των τριετών Στρατηγικών Σχεδίων και του κρατικού προϋπολογισμού στοχεύουν στην προώθηση της ανασύνταξης του κράτους μέσω σημαντικών δράσεων που επικεντρώνονται στη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος, προωθώντας ταυτόχρονα τη διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Την παραπάνω θέση εκφράζει το υπουργείο Οικονομικών στο Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2024 - 2026 που βγήκε στη δημοσιότητα, αναφέροντας παράλληλα ότι, η αποτελεσματική αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ε.Ε. αποτελεί προτεραιότητα στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των πρόσφατων κρίσεων που έχει αντιμετωπίσει, καθώς και στις προσπάθειες για βελτίωση της ανάπτυξης και ανθεκτικότητας της οικονομίας.

Οπως αναγράφεται εντός του Στρατηγικού Πλαισίου Δημοσιονομικής Πολιτικής 2024 - 2026, στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) προωθούνται σημαντικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που συνολικά στοχεύουν στην αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας με τρόπο που να συνάδει με τους μακροπρόθεσμους στόχους για την κυπριακή οικονομία, όπως αυτοί τίθενται στη νέα Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για την οικονομία «Οραμα 2035». Επιπλέον, σύμφωνα με το Πλαίσιο, καταλυτικής σημασίας για την αναπτυξιακή και μεταρρυθμιστική ατζέντα της κυβέρνησης για την επόμενη τριετία, αλλά και μετέπειτα, σημειώνει πως είναι η χρηματοδοτική στήριξη της Ε.Ε. μέσα από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την προγραμματική περίοδο 2021-2027.

Δημόσια υπηρεσία

Σύμφωνα με τα γραφόμενα στο Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2024 - 2026, η εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας συνεχίζεται με βάση το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο εγκρίθηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων τον Ιανουάριο του 2022. Η εν λόγω μεταρρύθμιση στοχεύει στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην ενίσχυση της αξιοκρατίας ώστε να καταστεί η δημόσια υπηρεσία πιο αποτελεσματική και αποδοτική. Αποτελεί επίσης βασική προϋπόθεση κατά την κυβέρνηση για την ενίσχυση της δυνατότητας παροχής ποιοτικών υπηρεσιών προς τους πολίτες και τη στήριξη των επιχειρήσεων, και εν γένει της ανταγωνιστικότητάς τους. Συγκεκριμένα, η μεταρρύθμιση εισάγει ένα νέο πλαίσιο αξιολόγησης και διαδικασίας επιλογής υποψηφίων για την πλήρωση κενών ανελικτικών θέσεων στη δημόσια υπηρεσία, νέων κανονισμών για την αξιολόγηση της απόδοσης των υπαλλήλων καθώς και ένα νέο πλαίσιο εξέτασης πειθαρχικών παραπτωμάτων.

Οπως αναφέρει το Πλαίσιο, βασική παράμετρο αποτελεί και η προώθηση ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας στη Δημόσια Υπηρεσία με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα με την ανάπτυξη κατάλληλων ψηφιακών λύσεων για δημόσιες υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού και την αύξηση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας της δημόσιας διοίκησης. Στο πλαίσιο επίτευξης του στόχου για αποτελεσματικότερη διοίκηση και κράτος δικαίου, ιδιαίτερης σημασίας είναι και η ολοκλήρωση της ανάπτυξης του νέου Σχεδίου Δράσης 2023 - 2026 για τη Βελτίωση του Ρυθμιστικού Πλαισίου, το οποίο στοχεύει στην περαιτέρω αναθεώρηση του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου και στην απλοποίηση των διαδικασιών ώστε να ελαχιστοποιηθεί το διοικητικό κόστος και να διευκολυνθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα και οι επενδύσεις.

Η τοπική αυτοδιοίκηση

Στο Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2024 - 2026 τονίζεται πως η επιτυχής εφαρμογή του νέου πλαισίου λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το οποίο προκύπτει από τους μεταρρυθμιστικούς νόμους που έχει ψηφίσει η Βουλή των Αντιπροσώπων, αποτελεί μία ακόμα σημαντική προτεραιότητα του κράτους. Με γνώμονα την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας και της λογοδοσίας, την ενίσχυση των συνεργειών αναμεσά στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις εξοικονομήσεις που θα προκύψουν ένεκα της αξιοποίησης των οικονομιών κλίμακας που θα αναπτυχθούν από τις συνενώσεις αρχών και υπηρεσιών, η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα είναι σε θέση να προσφέρει μεγαλύτερο εύρος υπηρεσιών με πιο αποδοτικό, αποτελεσματικό και ποιοτικό τρόπο, να ανταποκρίνεται άμεσα και με μειωμένο διοικητικό φόρτο στις ανάγκες του πολίτη και των επιχειρήσεων και να δημιουργεί ένα καλύτερο περιβάλλον για τους πολίτες.

Το δικαστικό σύστημα

Οσον αφορά στην τρίτη μεταρρυθμιστική πτυχή, αυτή του δικαστικού συστήματος, σημειώνεται στο Πλαίσιο 2024 - 2026 ότι το Δικαστικό σύστημα αντιμετωπίζει διαρθρωτικά προβλήματα που έχουν οδηγήσει στη συσσώρευση μεγάλου αριθμού υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον των Δικαστηρίων. Με στόχο την αντιμετώπιση των προβλημάτων/ αδυναμιών του συστήματος, η κυβέρνηση προωθεί ένα πολύ φιλόδοξο και ολιστικό σχέδιο Μεταρρύθμισης των Δικαστηρίων, το οποίο στοχεύει στην οικοδόμηση ενός σύγχρονου, προσβάσιμου και αποτελεσματικού συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Μεταξύ των μεταρρυθμίσεων περιλαμβάνεται η ίδρυση νέων δικαστηρίων όπως το Εφετείο, του οποίου η λειτουργία θα βοηθήσει καταλυτικά στην επίσπευση της εκδίκασης των καθυστερημένων υποθέσεων και η σύσταση του νέου Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου τα οποία θα συνδράμουν στην περαιτέρω ενίσχυση της εικόνας της Κύπρου ως ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο. Η υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης για εκκαθάριση των καθυστερημένων υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια θα συμβάλει σημαντικά στην προσπάθεια αυτή. Επιπλέον, η έγκριση από το Ανώτατο Δικαστήριο των νέων Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας αποτελεί –μεταξύ άλλων– ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στην επίσπευση της εκδίκασης των υποθέσεων. Αλλα σημαντικά έργα περιλαμβάνουν τη λειτουργία της Σχολής Δικαστών με στόχο τη συνεχή και διά βίου επιμόρφωση των δικαστών, συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός αποδοτικού δικαστικού συστήματος. Η ψηφιοποίηση των δικαστηρίων, με την εισαγωγή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης και του συστήματος ψηφιακής τήρησης πρακτικών, αποτελούν δράσεις προτεραιότητας για τη βελτίωση του δικαστικού συστήματος καθώς αναμένεται ότι θα συμβάλουν στη μείωση του χρόνου εκδίκασης των υποθέσεων. Η επιτυχής εφαρμογή των πιο πάνω μέτρων θα έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της απονομής της δικαιοσύνης στην Κύπρο, θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της αλλά και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων.