Money Review
16 Σεπτεμβρίου 1908. O William Crapo Durant, ο «Βασιλιάς της άμαξας», μισούσε τα αυτοκίνητα, αφού πίστευε ότι είναι θορυβώδη, βρώμικα και επικίνδυνα. Όμως η General Motors, η εταιρεία την οποία ίδρυσε στις 16 Σεπτεμβρίου του 1908, θα κυριαρχούσε στην αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία για δεκαετίες. Όσο για τον ίδιο τον Durant; Έχασε την εταιρεία του δύο φορές, χρεοκόπησε και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του «τρέχοντας» ένα μπόουλινγκ στο Φλιντ του Μίσιγκαν.
O Bill Durant παράτησε το σχολείο σε ηλικία 17 ετών. Παρά τις προσδοκίες της οικογένειάς ότι θα γινόταν δικηγόρος, η πρώτη του δουλειά ήταν να στοιβάζει ξύλα, ενώ μετά άρχισε να πουλά πούρα. Και ήταν επιτυχημένος, αφού μόνος του, πουλούσε περισσότερα πούρα από όσα τρεις πωλητές μαζί.
Στην ηλικία των 24 ήταν ήδη επιτυχημένος επιχειρηματίας στο Φλιντ. Και το 1886 αποφάσισε να μπει στις business των οχημάτων. Με δανεικά χρήματα, αγόρασε μια μικρή εταιρεία με άμαξες. Για την ακρίβεια, πήρε στα χέρια του την πατέντα του σχεδίου και μόλις δύο ολοκληρωμένες άμαξες. Αμέσως, παρουσίασε την μία από τις άμαξές του σε μία έκθεση και πήρε βραβείο, με αποτέλεσμα να συγκεντρώσει πάνω από 600 παραγγελίες, έστω και εάν δεν είχε κατασκευάσει ακόμα ούτε καν μία άμαξα.
φωτ.: GM.com
Μέσα σε 15 χρόνια, η Durant-Dort Carriage Company είχε εξελιχθεί από μία επένδυση 2.000 δολαρίων σε μια επιχείρηση 2 εκατομμυρίων δολαρίων. Καθώς η εταιρεία του έγινε ο μεγαλύτερος κατασκευαστής οχημάτων στις ΗΠΑ, ο Durant έμεινε γνωστός ως ο «Βασιλιάς των Αμαξών».
Εκατομμυριούχος ως τα 40 του και με την Durant-Dort Carriage Company να τα πηγαίνει περίφημα, ο επιχειρηματίας άρχισε να βαριέται.
Την εποχή εκείνη, γύρω στα 1900, διάφορες μάρκες αμαξών χωρίς άλογα κυκλοφόρησαν στην αμερικανική αγορά. Για να διατηρήσει το Φλιντ τον τίτλο της «Πόλης οχημάτων», χρειαζόταν την αυτοκινητοβιομηχανία. Έτσι, ο James Whiting της Flint Wagon Works αγόρασε την Buick για να βοηθήσει την πόλη και να σώσει την εταιρεία από την οικονομική καταστροφή. Ωστόσο, χρειαζόταν έναν οξυδερκή νεαρό επιχειρηματία για να αναλάβει τη διοίκηση, και ο Durant ήταν ο άνθρωπος αυτός.
Αρχικά, ο Durant δεν έδειξε ενδιαφέρον. Έλεγε ότι τα αυτοκίνητα είναι θορυβώδη, επικίνδυνα μηχανήματα που τρομάζουν τους ανθρώπους και τα άλογα. Ωστόσο, ήταν πρόθυμος να τους δώσει μια ευκαιρία. Άρχισε να οδηγεί ένα Buick και εντυπωσιάστηκε τόσο, ώστε ανέλαβε τη διοίκηση της εταιρείας το 1904.
Το 1908, η παραγωγή της Buick ξεπέρασε τη Ford και την Cadillac μαζί. Σε λιγότερα από τρία χρόνια, ο Durant είχε κάνει τη μετάβαση από τον μεγαλύτερο κατασκευαστή αμαξών στον μεγαλύτερο κατασκευαστή αυτοκινήτων.
Όμως εκείνα τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία ήταν κάθε άλλο παρά βιώσιμη. Υπήρχαν περίπου 45 διαφορετικές εταιρείες αυτοκινήτων στις ΗΠΑ, με την καθεμία να πουλά μερικά οχήματα κάθε χρόνο. Κάποιες, μάλιστα, έπαιρναν τα χρήματα των πελατών τους και έβαζαν λουκέτο πριν προλάβουν να τους παραδώσουν τα αυτοκίνητα.
Για αυτό και ο βιομήχανος Ben Briscoe, της Maxwell-Briscoe, επιχείρησε να συγχωνεύσει τις μεγαλύτερες δυνάμεις του κλάδου, για να δημιουργήσει έναν ισχυρό παίκτη που θα έσπρωχνε τις μικρότερες εταιρείες εκτός αγοράς. Στη συνάντησή του με τον Henry Ford της Ford, τον Ransom E. Olds της REO και τον Durant της Buick, δεν υπήρξε συμφωνία.
Όμως η ιδέα του άρεσε πολύ στον Durant. Ήξερε ότι η Oldsmobile περνούσε δύσκολες στιγμές και έτσι πρότεινε στη διοίκησή της τη δημιουργία μιας εταιρείας holding, υπό την ονομασία General Motors, στην οποία θα υπάγονταν η Buick και η Oldsmobile. Συμφώνησαν και η General Motors ιδρύθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου του 1908.
Στα πρώτα δύο χρόνια της ζωής της, η GM έβαλε υπό την σκέπη της 30 εταιρείες, μεταξύ των οποίων 11 αυτοκινητοβιομηχανίες (όπως οι Oldsmobile, Cadillac και Oakland –που αργότερα έγινε η Pontiac), προμηθευτές, ακόμα και μία επιχείρηση ρεύματος.
Όμως, όλες αυτές οι εξαγορές ήταν πολύ δαπανηρές και έτσι, το 1911, οι τραπεζίτες πήραν τον έλεγχο της εταιρείας, με το διοικητικό συμβούλιο της General Motors να εξαναγκάζει τον Durant σε παραίτηση. Εκείνος έστησε μια νέα αυτοκινητοβιομηχανία με τα αδέρφια Chevrolet και το 1916 μπόρεσε να αγοράσει αρκετές μετοχές της GM για να ξαναπάρει τον έλεγχο της εταιρείας του. Όμως και αυτή τη φορά, δεν θα παρέμενε για πολύ. Εκδιώχθηκε ξανά από την GM το 1920.
Ο Durant ήταν 59 χρόνων και άνεργος. Όμως δεν έχασε χρόνο. Έξι εβδομάδες αφότου έφυγε από την GM, επέστρεψε στη βιομηχανία του αυτοκινήτου με μια νέα εταιρεία, την Durant Motors. Μετά, χτύπησε το Κραχ του 1929 και η Μεγάλη Ύφεση, με αποτέλεσμα η Durant Motors να χρεοκοπήσει. Λέγεται ότι έχασε μια περιουσία 120 εκατ. δολαρίων. Όμως δεν έχασε την όρεξή του για business.
φωτ.: AP
Σε ηλικία 78 ετών, άνοιξε ένα μαγαζί μπόουλινγκ σε ένα από τα πρώτα drive-in εστιατόρια της Αμερικής. Στο μυαλό του είχε και πάλι μεγάλα σχέδια: Ήθελε να μετατρέψει αυτό το κατάστημα σε αλυσίδα ανά τις ΗΠΑ. Όμως δεν είχε χρόνο. Το 1942 έπαθε εγκεφαλικό στο Φλιντ και το 1947 πέθανε στο διαμέρισμά του, στη Νέα Υόρκη.
