ΠΙΤ ΣΟΥΙΝΙ / REUTERS BREAKINGVIEWS
Ενόσω ο Λευκός Οίκος προωθεί την εφαρμογή σαρωτικών περιορισμών για να ανακόψει την ακμή και την άνοδο της Κίνας, ο πρόεδρος της τελευταίας Σι Τζινπίνγκ αρχίζει να αντεπιτίθεται. Οι αρμόδιοι αξιωματούχοι βάλλουν κατά αμερικανικών ομίλων, όπως είναι η κατασκευάστρια ημιαγωγών Micron Technology, αλλά και η διεθνούς βεληνεκούς επιχείρηση Mintz Group, η οποία διεξάγει έρευνες και συγκεντρώνει πληροφορίες για όλο το εύρος των δραστηριοτήτων μιας εταιρείας, από τις προσλήψεις έως τις απάτες. Ωστόσο, το Πεκίνο δεν υποκύπτει στην τάση της οριζόντιας και καθολικής καταδίωξης του αμερικανικού κεφαλαίου ως αποδιοπομπαίου τράγου. Ο Κινέζος πρόεδρος ίσως και να αναγνωρίζει ότι δεν έχει, προς το παρόν, την πολυτέλεια να ενδώσει στον εκνευρισμό του. Βέβαια, το Πεκίνο διαθέτει αφθονία εργαλείων πίεσης.
Η προστιθέμενη αξία της μεταποίησης της Κίνας για το 2021 έφθανε τα 5 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή ήταν ίση με εκείνη της Ευρώπης και των ΗΠΑ μαζί. Κατασκευάζει καίριας σημασίας βιομηχανικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων των μεσαίας κατηγορίας ημιαγωγών, παράγει τα περισσότερα από τα ενεργά φαρμακευτικά συστατικά του κόσμου και φιλοξενεί παγκοσμίου κλίμακας ανταγωνιστές στα τρένα υψηλών ταχυτήτων και την πράσινη ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης και της πυρηνικής. Αποτελεί την κορυφαία χώρα στην εξόρυξη και την επεξεργασία των σπανίων γαιών, οι οποίες χρησιμοποιούνται παντού – από τις μπαταρίες έως τους καθοδηγούμενους πυραύλους. Το παρελθόν έτος η Κίνα κατασκεύασε άνω του 90% των φωτοβολταϊκών δισκίων πυριτίου. Παρά ταύτα, η πλειονότητα των εμπορικών μέτρων τα οποία έλαβε ο Σι θεωρούνται στην καλύτερη των περιπτώσεων αμυντικές τακτικές για την προστασία των μεριδίων αγοράς ενώπιον των φιλόδοξων ανταγωνιστών της Δύσης και της Ινδίας. Τον Ιανουάριο το υπουργείο Εμπορίου πρότεινε τη διακοπή των εξαγωγών σε εργαλεία, που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή φωτοβολταϊκών.
Το Πεκίνο εξετάζει το ενδεχόμενο να εφαρμόσει ανάλογες πολιτικές και αναφορικά με την τεχνολογία σπανίων γαιών. Ηδη βρίσκεται στην πρωτοπορία της διεθνούς εκστρατείας για επέκταση των περιορισμών στις εξαγωγές καίριων μεταλλευμάτων, που απαιτούνται για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, σύμφωνα με την πρόσφατη σχετική αναφορά του ΟΟΣΑ. Ωστόσο, οι εν λόγω πολιτικές είναι σχετικά συντηρητικές και δεν λογίζονται ως αντίποινα στα μέτρα της Ουάσιγκτον, διότι αφορούν τους πάντες. Μια οριζόντια και καθολική απαγόρευση των εξαγωγών σπανίων γαιών ή των ενεργών φαρμακευτικών συστατικών, για την οποία έχει προειδοποιήσει σχετικά η Κινεζική Επιτροπή Αναθεώρησης της Οικονομίας και της Ασφάλειας, θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο, αλλά για να αποβεί επώδυνη θα πρέπει να μη στοχεύει σε μία χώρα.
Οι σπάνιες γαίες και τα φαρμακευτικά συστατικά είναι εξαγωγές από τις οποίες εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η Αμερική. Τέτοια δραστικά μέτρα μπορεί πιθανώς να λειτούργησαν εφάπαξ και μπορούν μόνον να επιταχύνουν τις προσπάθειες της Κίνας να διπλασιάσει τις προμηθευτικές αλυσίδες σε άλλα σημεία. Επίσης, ενέχουν τον κίνδυνο Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν –ο οποίος έχει αποπειραθεί να διαμορφώσει ένα πλαίσιο ισορροπίας ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου– να οδηγηθούν σε πιο στενή διασύνδεση με το στρατόπεδο των ΗΠΑ. Η ευκολότερη επιλογή είναι οι άμεσες ξένες επενδύσεις της Αμερικής στην Κίνα ύψους 120 δισ. δολαρίων και πλέον. Είναι αρκετά απλό, τέλος, να παρενοχλείς εταιρείες όπως η Starbucks ή η Tesla, εμποδίζοντάς τες να επαναπατρίζουν χρήματα, υποβάλλοντάς τες σε ατελείωτες έρευνες για τον ποιοτικό έλεγχο, φυλακίζοντας στελέχη εντός Κίνας με μηνύσεις ή υποχρεώνοντάς τες να πουλήσουν περιουσιακά τους στοιχεία.
