Γιάννης Παλαιολόγος
Μέτρα περιορισµού της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία, που να πλήττουν ισότιμα τα κράτη-μέλη, επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαχείριση της πιθανής πλήρους διακοπής τροφοδοσίας από τη Ρωσία. Σύμφωνα με την El País, η Κομισιόν στις 18 Μαΐου θα παρουσιάσει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το ενδεχόμενο αναστολής των ροών από την Gazprom, καθώς πλησιάζουν οι επόμενες προθεσμίες για την πληρωμή του αερίου σε ρούβλια, βάσει του ρωσικού διατάγματος της 31ης Μαρτίου.
Η ισπανική εφημερίδα, επικαλούμενη κοινοτικές πηγές, αναφέρει ότι τα μέτρα θα πλήξουν όλα τα κράτη-μέλη, καθώς αυτά με μεγαλύτερη επάρκεια φυσικού αερίου θα κληθούν να υποστηρίξουν τις πιο εξαρτημένες χώρες, μεταξύ άλλων ώστε να μη βρεθούν οι εταιρείες στις χώρες αυτές σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Η Κομισιόν θα ενεργοποιήσει τον κανονισμό για την Ασφάλεια του Εφοδιασμού Φυσικού Αερίου (2017/1938) ώστε να διασφαλίσει την επαρκή τροφοδοσία για οικιακούς καταναλωτές και βασικές δημόσιες υπηρεσίες. Χώρες που θα αντιμετωπίσουν ελλείψεις θα μπορούν να επικαλεστούν τη διάταξη του κανονισμού περί αλληλεγγύης, υποχρεώνοντας γειτονικά κράτη-μέλη να τις συνδράμουν. Η κήρυξη κρίσης εφοδιασμού σε περιφερειακό ή πανευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί αρμοδιότητα της Κομισιόν.
Εν τω μεταξύ, συνεχίστηκαν και χθες οι διαβουλεύσεις σχετικά με το έκτο πακέτο κυρώσεων της Ε.Ε. εις βάρος της Ρωσίας. Η επίσκεψη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προχθές στη Βουδαπέστη δεν ήταν αρκετή για την άρση των ουγγρικών ενστάσεων στο πακέτο με την υφιστάμενη μορφή του. Χθες το πρωί αναμενόταν να διεξαχθεί τηλεδιάσκεψη μεταξύ της Κομισιόν και των αρχηγών κυβερνήσεων των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης που διαφωνούν με το πακέτο ως έχει. Η τηλεδιάσκεψη αναβλήθηκε για να γίνει η αναγκαία τεχνική επεξεργασία, όπως ανέφερε ο επικεφαλής εκπρόσωπος της Κομισιόν, Ερίκ Μαμέρ.
Η περίοδος προσαρμογής για την Ουγγαρία έχει αυξηθεί από ένα σε δύο χρόνια (έως το τέλος του 2024) στη συμβιβαστική πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι. Ωστόσο, ο κ. Ορμπαν έχει μιλήσει για πέντε χρόνια, ενώ ο ουγγρικός Τύπος χθες έβριθε αναφορών στην ανάγκη κοινοτικών κονδυλίων για τη χρηματοδότηση της αλλαγής της τεχνολογίας των διυλιστηρίων της χώρας, ώστε να μπορούν να επεξεργαστούν αργό πετρέλαιο διαφορετικής ποιότητας από το ρωσικό. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός είχε επίσης επικοινωνία χθες για το ζήτημα αυτό με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν (η Γαλλία είναι η χώρα που προεδρεύει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά το τρέχον εξάμηνο).
Η στάση της Βουδαπέστης δεν είναι το μόνο αγκάθι. Η Σλοβακία, στην οποία έχει επίσης δοθεί παράταση έως το τέλος του 2024, ζητάει έναν ακόμα χρόνο, επικαλούμενη κι αυτή την ανάγκη αναδιάρθρωσης της τεχνολογίας του βασικού της διυλιστηρίου. Όπως δήλωσε ο Σλοβάκος υφυπουργός Οικονομίας την περασμένη εβδομάδα στους Financial Times, το έργο αυτό απαιτεί τέσσερα χρόνια και 250 εκατ. ευρώ. Η Μπρατισλάβα διεκδικεί κι αυτή κοινοτικούς πόρους για τον σκοπό αυτό. Η Βουλγαρία επιμένει κι αυτή σε μία διετή περίοδο χάριτος (προς το παρόν δεν έχει λάβει κάτι σε αυτή την κατεύθυνση).
Ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική, Ζοσέπ Μπορέλ, είπε χθες ότι αν οι διαπραγματεύσεις σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων (Coreper) δεν οδηγήσουν σε συμφωνία μέχρι το επόμενο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (16.5), η διαπραγμάτευση θα μεταφερθεί στο επίπεδο των υπουργών Εξωτερικών.
