Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Το διήμερο συνέδριο των Διοικητών των Κεντρικών Τραπεζών στη Λεμεσό βάζει σοβαρή υποψηφιότητα να αποτελέσει τη βάση για τις αποφάσεις που θα ληφθούν στο επόμενο διάστημα σε επίπεδο νομισματικής πολιτικής και γενικότερα της στρατηγικής που θα ακολουθηθεί για αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Παρόλο που το συνέδριο στη Λεμεσό δεν αφορούσε θέματα και αποφάσεις νομισματικής πολιτικής αλλά γενικότερα θέματα στρατηγικής (non-monetary policy meeting), στα δύο και πλέον εικοσιτετράωρα που βρέθηκαν οι Διοικητές των τραπεζών χωρών της Ευρωζώνης δόθηκε αρκετός χρόνος για ξεκαθάρισμα των θέσεων του κάθε τραπεζίτη σε σχέση με τον πληθωρισμό. Πρέπει να υπογραμμισθεί πως το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει να διαχειριστεί την πρωτόγνωρη πίεση του πολύ υψηλού επιπέδου του πληθωρισμού ως απότοκο διαδοχικών κρίσεων από το 2020. Σε αντίθεση με το διήμερο μίτινγκ στη Λεμεσό, στη Φρανκφούρτη στις συνεδριάσεις που γίνονται ανά δύο εβδομάδες, το χρονικό περιθώριο που έχουν οι Διοικητές μεταξύ τους είναι περίπου τρεις ώρες, όσο δηλαδή διαρκεί μία συνεδρία. Όπως είναι λογικό, στην ουσία είναι μια παρουσίαση των θέσεων που έχουν συνταχθεί πριν από τις συνεδριάσεις, κάτι που η Λεμεσός έδωσε την ευκαιρία να αλλάξει το «κόνσεπτ». Η συνεδρία στη Λεμεσό ήταν δύο ημερών και όπως γίνεται αντιληπτό, οι Διοικητές είχαν περιθώριο να συζητήσουν και εκτός πλαισίου μίας «καθαρής» διάσκεψης. Οι Διοικητές είχαν το «παράθυρο» που τους έδωσαν οι δύο μέρες να συζητήσουν και σε άλλο επίπεδο πέραν των τριών αυτών ωρών, δίχως όμως να μπορεί να γνωστοποιηθεί το περιεχόμενο αυτών των συζητήσεων ή τι θα περιλαμβάνουν οι αποφάσεις της νομισματικής πολιτικής που θα ακολουθηθεί.
Η συνεδρίαση στη Λεμεσό μπορεί να χαρακτηριστεί σημαντική, αφού η κατάσταση στην ευρωπαϊκή οικονομία και την παγκόσμια είναι ρευστή. Μπορεί οι αποφάσεις αυτές καθ’ αυτές να μην ήταν καθοριστικές σύμφωνα με τη διήμερη ατζέντα, ωστόσο οι συναντήσεις μεταξύ των Διοικητών είναι τροχιοδεικτικές για τις μελλοντικές αποφάσεις. Η ΕΚΤ έχει ξεκαθαρίσει πως θα προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών και να διαφυλάξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και έτσι εφαρμόζει συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής ως απάντηση στην αβεβαιότητα.
Πάντως, όπως διέρρευσε στο Bloomberg την Τετάρτη, η επίσημη ατζέντα των συνεδριάσεων της Λεμεσού αφορούσε το θέμα της σμίκρυνσης του ισολογισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλιώς, «ποσοτική σύσφιξη».
Με τα μάτια στραμμένα
Το επενδυτικό κοινό έχει στραμμένο το βλέμμα του στις αποφάσεις της νομισματικής πολιτικής που θα λάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις επόμενες συνεδριάσεις. Στις 27 Οκτωβρίου αναμένεται στη Φρανκφούρτη η επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής (monetary policy meeting) και η τελευταία για το 2022 στις 15 Δεκεμβρίου 2022. Οι αναλυτές βλέπουν συνέχιση του κύκλου αυξήσεων των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μέχρι τις αρχές του 2023, όπου θα φτάσουν τουλάχιστον το ποσοστό του 1,25%.
Στόχος το 2%
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε την Τρίτη ενώπιον φόρουμ με φοιτητές από πανεπιστήμια της Κύπρου πως με τις Κεντρικές Τράπεζες εργάζονται για να φτάσουν τον στόχο του 2% στον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα. Κατά την πρώτη έλευση της Προέδρου της ΕΚΤ στην Κύπρο το Μάρτιο του 2022 είχε απαριθμήσει τους τρεις βασικούς παράγοντες που είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη άνοδο του πληθωρισμού. Πρώτον, είχε πει ότι οι τιμές της ενέργειας αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλότερα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, και πράγματι οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά 52% από την αρχή του έτους και οι τιμές του πετρελαίου κατά 64%. Δεύτερον, είχε πει πως οι πιέσεις στον πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων είναι πιθανόν να αυξηθούν.
Η Ρωσία και η Ουκρανία εξάγουν σχεδόν το 30% των σιτηρών παγκοσμίως, ενώ η Λευκορωσία και η Ρωσία κατέχουν περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής ποτάσας, βασικού συστατικού για την παραγωγή λιπασμάτων, πράγμα που μεγεθύνει τις ελλείψεις στην προσφορά. Τρίτον, η κ. Λαγκάρντ είχε πει πως τα παγκόσμια φαινόμενα συμφόρησης στον τομέα της μεταποίησης είναι πιθανόν να επιμείνουν σε ορισμένους τομείς. Για παράδειγμα, είχε πει ότι η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας παλλαδίου, που είναι το βασικό στοιχείο για την παραγωγή καταλυτών και ότι η Ουκρανία διαθέτει περίπου το 70% των παγκόσμιων αποθεμάτων του αερίου νέον, που είναι απολύτως απαραίτητο για την κατασκευή ημιαγωγών.
Δύσκολη περίοδος
Η ισχυρή γυναίκα της ΕΚΤ είχε υπογραμμίσει ότι η Ευρώπη εισέρχεται σε μια δύσκολη φάση, αφού θα αντιμετωπίσουμε, βραχυπρόθεσμα, υψηλότερο πληθωρισμό και βραδύτερη ανάπτυξη. Είχε τονίσει ότι υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με το μέγεθος και τη διάρκεια αυτών των φαινομένων, ενώ είχε πει ότι όσο μεγαλύτερη θα είναι η διάρκεια του πολέμου τόσο υψηλότερο πιθανώς θα είναι και το κόστος.
