Kathimerini.gr
Στις αρχές Μαρτίου, λίγες ημέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Κονσταντίν Σινιούσιν, επενδυτής στη Ρίγα της Λετονίας, βοήθησε να ναυλωθούν δύο αεροσκάφη από τη Μόσχα. Ηταν γεμάτα με 300 υπαλλήλους ρωσικών εταιρειών τεχνολογίας, προγραμματιστές, επιχειρηματίες και γενικώς ειδικούς στην τεχνολογία, όπως και 30 Ρώσους υπαλλήλους νεοφυών εταιρειών.
ΚΈΙΝΤ ΜΕΤΖ, ΑΝΤΑΜ ΣΑΤΑΡΙΑΝΟ / THE NEW YORK TIMES
Τα αεροπλάνα κατευθύνθηκαν νότια, πέρασαν τη Μαύρη Θάλασσα και κατέληξαν στο Ερεβάν, την πρωτεύουσα της Αρμενίας, όπου έχουν καταφύγει χιλιάδες άλλοι Ρώσοι υπάλληλοι εταιρειών τεχνολογίας από την αρχή του πολέμου. Χιλιάδες άλλοι κατέφυγαν στη Γεωργία, στην Τουρκία, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και γενικώς σε χώρες που δέχονται τους Ρώσους χωρίς βίζα.
Σύμφωνα με την Ενωση ρωσικών εταιρειών τεχνολογίας, μέχρι τις 22 Μαρτίου είχαν φύγει από τη Ρωσία από 50.000 έως 70.000 υπάλληλοι του κλάδου και αναμενόταν ήδη να φύγουν άμεσα άλλοι 70.000 με 100.000. Εντάσσονται στο κύμα μαζικής εξόδου εργαζομένων από τη Ρωσία, αλλά η φυγή τους ενδέχεται να επιφέρει πολύ πιο μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην οικονομία της χώρας.
Θα μεταβάλει θεμελιωδώς τη βιομηχανία τεχνολογίας της Ρωσίας, σύμφωνα με μερικές δεκάδες ανθρώπους –μέλη της κοινότητας εργαζομένων στις ρωσικές βιομηχανίες τεχνολογίας– που μίλησαν στους ΝΥΤ. Είναι η βιομηχανία που άλλοτε αποτελούσε την ανερχόμενη δύναμη της ρωσικής οικονομίας και τώρα χάνει μερικά από τα λαμπρότερα μυαλά που χτίζουν τις επιχειρήσεις του μέλλοντος. Με την αποχώρησή τους από τη χώρα αντιστρέφεται η δυναμική που αναπτύχθηκε τα τελευταία 10 με 15 χρόνια στη ρωσική βιομηχανία τεχνολογίας.
Προορισμός τους το Ερεβάν της Αρμενίας, η Γεωργία, η Τουρκία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και γενικώς χώρες που δέχονται τους Ρώσους χωρίς βίζα.
Αυτό εκτιμά ο Κονσταντίν Σονίν, οικονομολόγος στα σχολεία Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Harris School του Σικάγου, που έχει μεταναστεύσει από τη Ρωσία στις ΗΠΑ. Οπως τονίζει ο ίδιος, «είναι όπως τη δεκαετία του 1990, τότε που όποιος μπορούσε να φύγει έφευγε από τη χώρα».
Η τεχνολογία αποτελεί μικρό τμήμα της ρωσικής οικονομίας αν συγκριθεί με τους κλάδους της ενέργειας και των μετάλλων. Αυξάνεται, όμως, με ταχύτατους ρυθμούς. Σύμφωνα με τον Μπάρι Ικς, επικεφαλής του τμήματος Οικονομικών στο πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και ειδικό επί θεμάτων ρωσικής οικονομίας, «η Ρωσία θα πρέπει κάποια στιγμή να διαφοροποιήσει την οικονομία της και να εγκαταλείψει το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, γι’ αυτό και πρέπει να αυξήσει σημαντικά την παραγωγικότητά της και η τεχνολογία ήταν ένας φυσικός τρόπος για να το επιτύχει».
Τα στελέχη αυτά έφυγαν από τη χώρα επειδή διαφωνούσαν με την εισβολή στην Ουκρανία, δεν ήθελαν άλλο να ζουν κάτω από το καθεστώς Πούτιν και καταλάβαιναν πως δεν θα μπορούσαν να μιλήσουν αν έμεναν στη χώρα. Δεδομένου ότι απασχολούνταν στον τομέα της τεχνολογίας, μια βιομηχανία συγκριτικά προσοδοφόρα, διέθεταν τα χρήματα για να φύγουν και όπως ακριβώς άλλοι ομόλογοί τους ανά τον κόσμο, είχαν τη δυνατότητα να συνεχίσουν την εργασία τους από όπου κι αν βρίσκονταν.
Αρκεί να έχουν το laptop τους και σύνδεση Ιντερνετ. Για κάποιους άλλους αιτία ήταν οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας που ανάγκασαν αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες να διακόψουν τις πωλήσεις των προϊόντων τους στη Ρωσία ενώ παράλληλα διεκόπη η πρόσβαση στις τραπεζικές υπηρεσίες. Ετσι πολλοί Ρώσοι εργαζόμενοι δεν διέθεταν πλέον τα εργαλεία για να κάνουν τη δουλειά τους και οι επιχειρήσεις δυσκολεύονταν να τους πληρώσουν.
Ο Βαχάν Κερομπιάν, υπουργός Οικονομίας της Αρμενίας, υπογράμμισε προσφάτως ότι η χώρα του διατηρεί στρατηγική συμμαχία με τη Ρωσία και ως εκ τούτου δεν προσπαθεί να προσελκύσει ρωσικές επιχειρήσεις. Αν, πάντως, το επιθυμούν να εγκατασταθούν εκεί οι επιχειρήσεις, τότε θα καταβάλει προσπάθειες για να τους προσφέρει την κατάλληλη φιλοξενία. Η Ρωσία έχει παράδοση ταλέντων στην τεχνολογία λογισμικού και τεχνολογίας Ιντερνετ.
Γνωστές εταιρείες, όπως οι Telegram και Yandex προέρχονται από τη Ρωσία. Ο Αρτέμ Ταγκάνοφ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της ρωσικής νεοφυούς HintEd γνωρίζει 70 ομολόγους του που, όπως και ο ίδιος, κατέφυγαν στην Αρμενία. «Προτού αρχίσει όλο αυτό, η Ρωσία είχε μια σημαντική και ισχυρή τεχνολογική βάση», τονίζει και προσθέτει: «Τώρα έχουμε μια αιμορραγία εγκεφάλων που θα συνεχιστεί για τα επόμενα 5 με 10 χρόνια».
