Συνολικά 26.462 οχήματα έχουν εγγραφεί στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο του 2023 σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας. Από το σύνολο των νέων εγγραφών, τα 701 ήταν ηλεκτρικά (502 τα ιδιωτικά αυτοκίνητα σαλούν). Πρόκειται για ποσοστό 2,65% επί του συνόλου των νέων εγγραφών. Επίσης, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, περίπου 6 χιλιάδες ήταν υβριδικά (5.300 τα ιδιωτικά σαλούν). Πρόκειται για ποσοστό 22,6% επί του συνόλου των νέων εγγραφών. Αν συνυπολογίσουμε συνολικά τις εγγραφές σε υβριδικά και ηλεκτρικά οχήματα, το ποσοστό ανέρχεται στο 25% επί του συνόλου των νέων εγγραφών οχημάτων σε επίπεδο επταμηνίας. Ωστόσο, ο στόχος είναι η αύξηση των ηλεκτρικών οχημάτων, ώστε η Κύπρος να είναι συμβατή με τις υποχρεώσεις της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μείωση της εκπομπής ρύπων κατά 32% σε σχέση με το 2005, μέχρι το 2030.
Τα δεδομένα των συνολικών εγγραφών εγγεγραμμένων οχημάτων στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών μέχρι σήμερα, καταδεικνύουν ότι μπορεί τα στοιχεία των νέων εγγραφών να δείχνουν σημάδια βελτίωσης όσον αφορά την προσπάθεια στροφής προς την ηλεκτροκίνηση, ωστόσο το στοίχημα για το μερίδιό τους επί του συνόλου, είναι τουλάχιστον απογοητευτικό. Συγκεκριμένα, είναι εγγεγραμμένα στο ΤΟΜ, 979.171 οχήματα. Τα ηλεκτρικά οχήματα ανέρχονται συνολικά σε 2.566 και τα υβριδικά σε 16.341. Υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία, τα plug in hybrid, τα οποία ανέρχονται στα 612. Αυτό σημαίνει ότι από τα περίπου 980 χιλιάδες οχήματα που κυκλοφορούν στους κυπριακούς δρόμους, μόλις 2,5 χιλιάδες είναι ηλεκτρικά, ή ποσοστό 0,26% επί του συνόλου των οχημάτων. Μεγαλύτερη η προτίμηση των αγοραστών για υβριδικά αυτοκίνητα, παρά το γεγονός ότι δεν περιλαμβάνονται στα σχέδια επιδότησης της κυβέρνησης, με το ποσοστό τους να ανέρχεται 1,67% των συνολικών εγγεγραμμένων οχημάτων. Το ποσοστό και των τριών κατηγοριών ανέρχεται συνολικά σε 2% επί όλων των εγγεγραμμένων οχημάτων.
Τα brands
Από τις εγγραφές των ηλεκτροκίνητων σαλούν προκύπτει ότι οι περισσότερες για την πρώτη επταμηνία του έτους, καταγράφονται ως εξής:
Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την στροφή στην ηλεκτροκίνηση είναι το κόστος τους, επισημαίνει ο υπουργός Μεταφορών.
-65 νέες εγγραφές ηλεκτρικών μοντέλων BMW (και 252 υβριδικά)
-53 MG
-49 εγγραφές Mercedes,
-43 Hyundai (και 338 υβριδικά)
-41 Volkswagen
-40 Porsche (και 52 υβριδικά)
-34 AUDI (και 107 υβριδικά)
-27 Toyota (2.045 υβριδικά και συγκεντρώνουν περίπου το 40% σε αυτή την κατηγορία)
-20 Tesla
-20 Nissan (603 υβριδικά)
-19 ΚΙΑ και (245 υβριδικά)
-18 Skoda
-15 Volvo (171 υβριδικά)
-15 Ford (και 121 υβριδικά)
-6 MINI
-1 Honda (και 260 υβριδικά)
Από τα στοιχεία προκύπτει το συμπέρασμα ότι brands που τοποθετούνται στην αγορά ως πολυτελή και απευθύνονται σε καταναλωτές ψηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων κερδίζουν μεγαλύτερα μερίδια στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, αν και οι αντιπροσωπείες αυτοκινήτων στην Κύπρο έχουν αυξήσει σημαντικά τις επιλογές ηλεκτροκίνητων οχημάτων, μετά και την πρώτη προκήρυξη σχεδίου χορηγιών για την αγορά ηλεκτρικών και plug in υβριδικών οχημάτων, από τον Δεκέμβριο του 2021.
Το επόμενο σχέδιο
Πλέον, ο υπουργός Μεταφορών Αλέξης Βαφεάδης επικεντρώνεται στις πρόνοιες του επόμενου σχεδίου επιδότησης, ώστε να βρεθεί η φόρμουλα για να διασφαλίζεται ότι θα επωφεληθούν της επιδότησης και αγοραστές της μεσαίας τάξης. Εξάλλου, όπως ο ίδιος δήλωσε στην «Κ», το πρόβλημα με τους αργούς ρυθμούς που κινείται η Κύπρος προς την ηλεκτροκίνηση είναι το κόστος αγοράς. Εξήγησε ότι και στα προηγούμενα προγράμματα επιχορήγησης, ενώ αρχικά ο αριθμός των ενδιαφερομένων ήταν πολλαπλάσιος του αριθμού των δικαιούχων, τελικά οι περισσότεροι έκαναν πίσω λόγω κόστους αγοράς και συντήρησης του οχήματος. Κόστος το οποίο αναμένεται ότι θα μειωθεί μετά το 2025, λόγω της αύξησης του ρυθμού παραγωγής, σύμφωνα με τον κ. Βαφεάδη. Φυσικά, το αρμόδιο υπουργείο δεν μπορεί να ελπίζει σε μείωση του κόστους από τις ίδιες τις αυτοκινητοβιομηχανίες, μετά το 2025, εφόσον τρέχει να προλάβει τον στόχο του 2030 για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 32% (αντί 24% που ήταν ο αρχικός στόχος) έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005. Τόνισε επίσης ότι το 2027 είναι χρονιά ορόσημο γιατί «πρέπει να έχουμε καλύψει μεγάλο μέρος των στόχων μας ώστε να είμαστε σε θέση να υλοποιήσουμε τους στόχους μας το 2030 και προκειμένου να μην ξεκινήσει η αγορά πράσινων πιστώσεων».
Τα κριτήρια
Αρχές του φθινοπώρου –Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο– αναμένεται να προκηρυχθεί το νέο σχέδιο επιδότησης για αγορά ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου. Πρόθεση του υπουργού είναι να βρεθεί τρόπος να επιχορηγηθούν τα πιο φτηνά ηλεκτρικά για να μπορέσουν να τα αγοράσουν η μεσαία τάξη και οι πιο ευάλωτοι αγοραστές. Πρόκειται για εισήγηση την οποία θα εξετάσουν και οι τεχνοκράτες του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, για το πώς κάτι τέτοιο μπορεί να τύχει πρακτικής εφαρμογής. «Στην αντίληψη μου, αν κάποιος μπορεί να ξοδέψει 50-60 χιλιάδες για ηλεκτρικό αυτοκίνητο, δεν χρειάζεται επιχορήγηση από το κράτος. Έχουμε φύγει από το στάδιο που έπρεπε να ενθαρρύνουμε όλο τον κόσμο να αλλάξει προς τα ηλεκτρικά, και πλέον επικεντρωνόμαστε στο πώς θα βοηθήσουμε τη μεσαία τάξη και τους ευάλωτους να αλλάξουν προς την ηλεκτροκίνηση», σχολίασε ο Α. Βαφεάδης. Ένα σενάριο είναι να τεθεί όριο στο κόστος του επιθυμητού αυτοκινήτου, π.χ. μέχρι 40 χιλιάδες ευρώ, ποσό στο οποίο υπάρχουν αρκετές προσφερόμενες επιλογές. Στο νέο σχέδιο αναμένεται επίσης η επιδότηση για ηλεκτρικό αυτοκίνητο να συνδυαστεί και με απόσυρση παλαιού, έτσι ώστε να δοθούν κίνητρα να μειωθούν τα ρυπογόνα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους κυπριακούς δρόμους. Ακόμα και με τα σχέδια επιδότησης εκτιμάται ότι οι ρυθμοί αλλαγής των αυτοκινήτων στους κυπριακούς δρόμους δεν είναι ρυθμοί οι οποίοι εγγυώνται ότι θα καταφέρουμε να αλλάξουμε τον στόλο μας ως το 2030 σε τέτοιο βαθμό που να πετύχουμε τους στόχους μας. «Δεν μπορούμε να επαναπαυθούμε ότι με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα πετύχουμε τους στόχους μας, γι’ αυτό και στρεφόμαστε και στην προώθηση των λεωφορείων σε πιο μεγάλο βαθμό» επισήμανε ο υπουργός. Δεν αποκλείεται μάλιστα, όπως ανέφερε, μέσα στα επόμενα χρόνια να δούμε λεωφορεία που θα χρησιμοποιούν ως καύσιμο το υδρογόνο.
