Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Συμπληρώνονται 65 χρόνια παρουσίας της Deloitte Κύπρου στο νησί, παίζοντας μεγάλο ρόλο στα οικονομικά δρώμενα του κράτους. Το 65ο έτος της τη βρίσκει σε ένα κομβικό σημείο για τον τομέα παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών βιώνοντας κοσμοϊστορικές αλλαγές, εν μέσω πολέμων, πανδημιών και αποκαλύψεων για τον Τομέα στην ολότητά του, όμως η Deloitte Κύπρου παρουσιάζει υψηλά ακαθάριστα έσοδα ύψους 51,1 εκατομμυρίων ευρώ για το οικονομικό έτος 2023.
Η συνεισφορά της Deloitte Κύπρου στα κρατικά έσοδα ανέρχεται στα 16,5 εκατομμύρια ευρώ για το τρέχον έτος και στο «τιμόνι» της βρίσκει τον κ. Πιερή Μάρκου. Ο CEO της Deloitte Κύπρου μιλά σε συνέντευξή του στην «Κ» για τις τελευταίες δημοσιοποιήσεις του «κονσόρτιουμ» των δημοσιογράφων του ICIJ, «Cyprus Confidential», δίνει το στίγμα του για το χαρακτήρα που θα πρέπει να έχει μία Ενιαία Εποπτική Αρχή και δίνει μία «γεύση» για τις επόμενες κινήσεις της Deloitte Κύπρου σε επίπεδο προσφερόμενων υπηρεσιών.
Ο κ. Μάρκου στη συνέντευξή του που παραχωρεί νιώθει περήφανος που είναι επικεφαλής της επιχείρησης που ιδρύθηκε το 1958 ως ένα μικρό ελεγκτικό γραφείο και έχει αναπτυχθεί σήμερα σε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παροχής υπηρεσιών στην Κύπρο.
- Σε ποιο βαθμό θεωρείτε πως έπληξε την εικόνα της Κύπρου η τελευταία δημοσιοποίηση των «Cyprus Confidential»;
- Τα τελευταία χρόνια η Κύπρος αλλά και πιο συγκεκριμένα ο τομέας παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών έχουν υποστεί τεράστια πληγή ξεκινώντας από την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις πληθωριστικές πιέσεις, και τώρα η σύρραξη στο Ισραήλ. Ταυτόχρονα είχαμε τη δυσφήμηση με το πρόγραμμα των Διαβατηρίων, και τις διάφορες αξιολογήσεις σε θέματα διαφθοράς και διαφάνειας που δυστυχώς η Κύπρος παραμένει σε χαμηλά επίπεδα.
Σίγουρα τα τελευταία δημοσιεύματα του ICIJ με τα «Cyprus Confidential» δεν βοηθούν την όλη προσπάθεια που γίνεται τόσο από την Κυβέρνηση, τους διάφορους φορείς αλλά και τον ιδιωτικό τομέα σχετικά με τον κλάδο μας, οι οποίοι κατά την άποψή μου καταβάλλουν τεράστια προσπάθεια για την αποκατάσταση της αντίληψης που υπάρχει για τη χώρα μας. Θεωρώ ότι έχουμε πολλά να κάνουμε, και αυτό που προέχει είναι να συγυρίσουμε «τα του οίκου μας» ως χώρα και αυτό να το αναδείξουμε επικοινωνιακά. Να προβούμε σε αυτές τις ενέργειες και αλλαγές που θα αναδείξουν τη χώρα μας, όπως η θέσπιση μιας καινούργιας, ανεξάρτητης εθνικής αρχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, η ψήφιση του νόμου για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων στη βάση της Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Foreign Direct Investment Screening Directive» για να δώσω κάποια παραδείγματα, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα.
- Νιώσατε ήδη κάποιους κραδασμούς; Απαντήστε μου υπό το πρίσμα του CEO της Deloitte και ως μέλος του Συμβουλίου και πρώην Πρόεδρος του ΣΕΛΚ.
- Ως Deloitte, δεν μας ανησυχεί αυτή η εξέλιξη πέραν από τον αντίκτυπο στη γενική εικόνα της Κύπρου και πως αυτό ενδεχομένως να επηρεάσει τις αποφάσεις ξένων επενδυτών και πως αυτοί χρησιμοποιούν την Κύπρο στις στρατηγικές τους επενδύσεις. Ως Deloitte, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και με την στήριξη του διεθνούς μας δικτύου, εφαρμόσαμε την πολιτική του «pens down», που στην ουσία αυτό σήμαινε «σταμάτα οποιανδήποτε εργασία διεκπεραιώνεις για τον πελάτη», και αυτό έγινε για οποιονδήποτε πελάτη είχε σχέση είτε με εργασίες στη Ρωσία ή ήταν Ρωσικών συμφερόντων. Ταυτόχρονα, έγινε λεπτομερές «consultation» με σκοπό να παρθεί απόφαση αν θα συνεχίσουμε ή όχι να εξυπηρετούμε τον σχετικό πελάτη με βάση πολύ αυστηρά κριτήρια που καθόρισε η Deloitte παγκοσμίως.
Ως μέλος του Συμβουλίου και πρώην Πρόεδρος του ΣΕΛΚ, πιστεύω ότι λάβαμε και λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα που μας επιβάλλει ο νόμος ως αρμόδια εποπτική αρχή. Πιο συγκεκριμένα, ο ΣΕΛΚ είναι και παραμένει συνεπής στις υποχρεώσεις του με την έκδοση σχετικών Οδηγιών και κατευθυντήριων γραμμών, την εποπτεία σχετικά με την εφαρμογή των προνοιών του Νόμου και της Οδηγίας των Κυρώσεων, την επιβολής τιμωρητικών/διορθωτικών μέτρων διοικητικής φύσης εναντίον των μελών του όπου δεν εφαρμόζονται οι υποχρεώσεις από τις υπόχρεες οντότητες, την αναφορά στην αστυνομία βάσει του άρθρου 6 του Νόμου Κυρώσεων όπου εφαρμόζεται και την κατάλληλη εκπαίδευση των μελών του.
Τα 14 σημεία
- Συμφωνείτε με την δημιουργία Εποπτικής Αρχής που συζητείται; Ποια μορφή θα πρέπει να έχει κατά τη γνώμη σας;
- Λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές που συντελούνται στη διεθνή σκηνή, καθώς και το βάρος που κουβαλά η Κύπρος σε σχέση με τη φήμη της, υποστηρίζουμε καταρχάς την πρόταση της Κυβέρνησης για υιοθέτηση μιας ενιαίας αρχής για εποπτεία σε θέματα εφαρμογής των κυρώσεων. Έχοντας μελετήσει το θέμα πιο ενδελεχώς και κοιτάζοντας πρακτικές άλλων χωρών, πιο προηγμένων από την Κύπρο, στον χρηματοοικονομικό κλάδο, υποβάλαμε στην Κυβέρνηση την εισήγηση όπως το Κράτος μελετήσει την πιθανότητα υιοθέτησης ενός οριζόντιου υπερκαλυπτικού μηχανισμού για ολόκληρο τον χρηματοοικονομικό κλάδο, για σκοπούς εποπτείας τόσο θεμάτων που άπτονται της νομοθεσίας για το ξέπλυμα παράνομου χρήματος όσο και της εφαρμογής των κυρώσεων. Για τον σκοπό αυτό, προτείνουμε όπως θεσπιστεί μια καινούργια, ανεξάρτητη εθνική αρχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών (τύπου Financial Services Authority), η οποία θα έχει υπό την ευθύνη της, μεταξύ άλλων, τις 14 ακόλουθες λειτουργίες/αρμοδιότητες.
Πρώτον, την εισαγωγή και τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τις κυρώσεις και άλλους συναφείς τομείς. Δεύτερον, να ενεργεί ως άμεσο σημείο επαφής για τις εξωτερικές αρχές, τους διεθνείς οργανισμούς αξιολόγησης, τον Τύπο και άλλους οργανισμούς. Τρίτον, να έχει τον συντονισμό για τις διεθνείς αξιολογήσεις (π.χ. Moneyval, ΔΝΤ, ΕΕ, ΟΟΣΑ). Τέταρτον, να έχει την ετοιμασία του έργου της Εθνικής Εκτίμησης Κινδύνων (National Risk Assessment) για τη χώρα. Πέμπτο, να προχωρά στην ενσωμάτωση των Οδηγιών και Κανονισμών της Ε.Ε. στο ημεδαπό δίκαιο. Έκτο, να έχει τη συμμόρφωση όλων των τομεακών εποπτικών αρχών με τη νομοθεσία και τις ευθύνες τους ως ρυθμιστικές αρχές. Έβδομο, να έχει στο οπλοστάσιό της την εφαρμογή των πιο σύγχρονων συστημάτων εκτίμησης κινδύνου, σχετικών τυπολογιών και προτύπων. Όγδοο, να μπορεί να δώσει την ενθάρρυνση των επιμέρους αρχών να εφαρμόζουν παρόμοιες διαδικασίες παρακολούθησης και πειθαρχικές διαδικασίες. Ένατο, να έχει τον συντονισμό, την καθοδήγηση και τη συνδρομή που παρέχεται στις τομεακές εποπτικές αρχές. Δέκατο, να μπορεί να δώσει την παροχή διευκρινίσεων και εξηγήσεων σχετικά με δύσκολους τομείς σε σχέση με εκείνους που αφορούν κυρώσεις και καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Εντέκατο, να έχει την ευθύνη της παραλαβής και αξιολόγησης πιθανών καταγγελιών που υποβάλλονται κατά επιχειρήσεων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Δωδέκατο, να έχει τον έλεγχο και την επιβολή μέτρων σε επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με τις απαιτούμενες υποχρεώσεις. Δέκατο τρίτο, να προχωρά στη διερεύνηση προβληματικών περιπτώσεων και τη δυνατότητα ανάληψης ποινικής δίωξης αυτεπάγγελτα, όπου αυτό αιτιολογείται. Δέκατο τέταρτο, να διαθέτει την εμφύσηση εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας σε ξένους επενδυτές και σε διεθνείς αρχές.
Με τις εισηγήσεις μας αυτές, όλες οι επιμέρους εποπτικές αρχές θα συνεχίσουν να εκτελούν τις αρμοδιότητές τους όπως πράττουν σήμερα (ήτοι την αδειοδότηση και εποπτεία των υπό αυτών ελεγχόμενων οντοτήτων), θα έχουν όμως ένα κεντρικό συντονιστικό και κεντρικό φορέα στον οποίο θα απευθύνονται.
65 έτη παρουσίας
- Συμπληρώνονται 65 χρόνια Deloitte στην Κύπρο και βρίσκει εσάς στο τιμόνι. Πώς αισθάνεστε;
- Φέτος συμπληρώνουμε 65 χρόνια δυναμικής και συνεχούς παρουσίας από τότε που ιδρύθηκε η Χρυσάνθου & Χριστοφόρου το 1958 και εξελίχθηκε στη σημερινή Deloitte. Είμαι περήφανος που βρίσκομαι στο τιμόνι αυτής της επιχείρησης που ιδρύθηκε το 1958 ως ένα μικρό ελεγκτικό γραφείο, από τους κ. Χριστόδουλο Χρυσάνθου και κ. Μιχαλάκη Χριστοφόρου, δυο νεαρούς οραματιστές, και έχει αναπτυχθεί σήμερα σε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παροχής υπηρεσιών στην Κύπρο. Πιο σημαντικό όμως είναι να αναγνωρίσουμε ότι αυτή η επιτυχία οφείλεται κυρίως στο κόσμο της Deloitte που καθημερινά εργάζεται με ζήλο προσφέροντας τις υπηρεσίες μας με τον επαγγελματισμό και το ήθος που πάντα περιέγραφε την εταιρεία μας.
Όταν ιδρύθηκε η εταιρεία το 1958, είχε ως κύριο άξονα την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών με ήθος και ακεραιότητα. Παρά το γεγονός ότι η Deloitte πολλαπλασιάστηκε σε μέγεθος και εξελίχτηκε σε έναν πραγματικά πολυδιάστατο οργανισμό παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών, καταφέρνει να διατηρεί πάντα τις ίδιες αξίες και παρακαταθήκες των ιδρυτών της, δηλαδή το ήθος, την ακεραιότητα και την ποιότητα.
Προσαρμοστικότητα
- Ποιες οι επόμενες κινήσεις της Deloitte σε επίπεδο προσφερόμενων υπηρεσιών, ετοιμάζετε κάποιες νέες καινοτομίες;
- Στις μέρες μας η ικανότητα να προσαρμοζόμαστε και να ανταποκρινόμαστε στις αλλαγές και στις εξελίξεις που συμβαίνουν γύρω μας έχουν αποδειχθεί πιο σημαντική από ποτέ. Ο κόσμος στον οποίο ζούμε και εργαζόμαστε αλλάζει συνεχώς και ακόμη και η ικανότητά μας να αναπτυσσόμαστε και να εξελισσόμαστε είναι πλέον επιτακτική ανάγκη. Αυτό που κάνει την Deloitte να ξεχωρίζει είναι η ικανότητά μας να παραμένουμε ευέλικτοι μετατρέποντας τις προκλήσεις σε ευκαιρίες, ακόμη και σε περιόδους μεγάλης αναταραχής, και η ικανότητά μας να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε και να προσφέρουμε τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες. Αυτό μας οδήγησε να συνειδητοποιήσουμε νωρίς την ανάγκη για ψηφιακό μετασχηματισμό και ότι το μέλλον των υπηρεσιών μας περιστρέφεται γύρω από την τεχνολογία, τα δεδομένα και το ταλέντο. Τα τελευταία χρόνια έχουμε δώσει έμφαση στην στρατηγική μας για ευελιξία και τεχνολογική πρόοδο στις υπηρεσίες μας προς τους πελάτες μας, με στόχο τη βελτίωση της επιχειρηματικής απόδοσης, την ενσωμάτωση της τεχνολογίας και την ολοκλήρωση του ψηφιακού μας μετασχηματισμού. Αυτό είναι κάτι που αναμένουμε ότι θα μας βοηθήσει να πλοηγήσουμε στο μέλλον και να προσαρμοστούμε στις μελλοντικές απαιτήσεις.
Γενικά υπάρχει μια αύξηση στην υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένου και του δικού μας. Έτσι και εμείς αυτοματοποιούμε στρατηγικά τις δραστηριότητές μας, ενισχύουμε τα μέτρα ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, επενδύουμε σε τεχνολογίες ERP (Enterprise Resource Planning) και cloud και βελτιστοποιούμε τις εσωτερικές μας διαδικασίες για να διασφαλίσουμε απρόσκοπτες λειτουργίες με στόχο να προσφέρουμε λύσεις και υπηρεσίες που θα προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για τη βελτίωση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων και για τη βελτίωση της απόδοσης των επιχειρήσεων των πελατών μας.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια κάναμε σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή πολιτικών και πρακτικών για να μεταμορφώσουμε την οργανωτική μας κουλτούρα, να παρέχουμε στους ανθρώπους μας μεγαλύτερη αυτονομία στην εργασία και να τους δώσουμε μια αίσθηση ενδυνάμωσης. Ακολουθώντας τις παγκόσμιες τάσεις και την στρατηγική της Deloitte, επενδύουμε στην ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών οι οποίες απορρέουν από στρατηγικές για ESG, το κλίμα και την βιωσιμότητα (climate and sustainability), και στοχευμένα σε «blue and green economies». Εξίσου σημαντική είναι και η έμφαση που δίνει η Deloitte στη στήριξη νέων καινοτόμων επιχειρήσεων, μέσα από τα καινοτόμα της προγράμματα και την πρακτική στήριξη που δίνεται από το ΑRIS μέσα από καινοτόμες δράσεις στήριξης που αναμένεται να επεκταθούν στα επόμενα χρόνια.
Το AI και οι υπηρεσίες
- Πώς η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) θεωρείτε πως θα επηρεάσει το επάγγελμά σας;
- Το ΑΙ δεν είναι κάτι εντελώς καινούργιο. Εδώ και καιρό άρχισε να επηρεάζει τον κόσμο και να μεταμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τις επιχειρήσεις, αλλά και εμάς τους ίδιους και τον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε μεταξύ μας αλλά και με το περιβάλλον μας. Παραδείγματα από τις πιο απλές και παλιές εφαρμογές –π.χ. η αναγνώριση προσώπων/τοπίων/events από τις κάμερες των smartphone μας / προσαρμοσμένες και στοχευμένες προτάσεις για προϊόντα / περιεχόμενο / βίντεο / μουσικής / διαφημίσεις από Amazon, Netflix, YouTube κ.λπ. μέσα από την αξιοποίηση αλγόριθμων που κάνουν προβλέψεις βάσει μοτίβων συμπεριφοράς / επεξεργαστές κειμένων και γλώσσας τα οποία βασίζονται σε ΑΙ χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία περιεχομένου (εικόνας ή κειμένων) ή για την εξυπηρέτηση πελατών (π.χ. chatbots)/ εφαρμογές στον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα για εντοπισμό απάτης (fraud), ελέγχους KYC & AML, credit scoring, financial forecasting και άλλα.
Προσβλέποντας στο μέλλον, αναμένουμε μια αυξανόμενη υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης σε όλους τους τομείς. Όπως ανάφερα και πιο πριν, ήδη εξελισσόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Το μέλλον του κλάδου μας βασίζεται στην ικανότητά μας να αγκαλιάσουμε την τεχνολογία και έτσι να μπορούμε να προσφέρουμε στους πελάτες αριστεία εξυπηρέτησης. Οι πελάτες ζητούν πιο αποτελεσματικές και οικονομικά αποδοτικές υπηρεσίες, ενώ το προσωπικό μας θέλει να μπορεί να αφιερώνει περισσότερο χρόνο σε δραστηριότητες που προσδίδουν αξία. Μέσω της επιχειρηματικής μας στρατηγικής αγκαλιάζουμε την τεχνολογική επανάσταση, εστιάζοντας στην ψηφιοποίηση και χρησιμοποιούμε στρατηγικά το ΑΙ για να βελτιώσουμε την επιχειρηματική μας απόδοση.
Μία από τις βασικές μας προτεραιότητες είναι να αναπτύξουμε τις δυνατότητές μας στη συλλογή και ανάλυση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και να χρησιμοποιήσουμε αναλυτικά δεδομένα για να μας βοηθήσουν να μετατρέψουμε τα δεδομένα σε στρατηγικές λύσεις για τους πελάτες μας, προσφέροντάς τους πολύτιμες πληροφορίες για τη βελτίωση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων. Όλα αυτά έφεραν νέες απαιτήσεις και από τις επιχειρήσεις-πελάτες μας, αλλά και γέννησαν νέες ανάγκες. Συνδυάζοντας τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης με άλλες τεχνολογίες, όπως η αυτοματοποίηση, η ανάλυση, η οπτικοποίηση και οι πλατφόρμες, χωρίς φυσικά να αγνοούμε τον ανθρώπινο παράγοντα και την ανάγκη για αλλαγές στην οργανωτική κουλτούρα και στον τρόπο εργασίας του προσωπικού, θα δώσει νέα ώθηση στον τομέα μας προσφέροντας νέες δυνατότητες που μπορούν να έχουν τεράστιο αντίκτυπο.
