Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Έχει αρκετό δρόμο να διανύσει η ΚΕΔΙΠΕΣ για να επιστρέψει πλήρως στο κράτος τη βοήθεια των 3,54 δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε δοθεί στον Συνεργατισμό, ωστόσο, υπάρχουν πλέον περισσότερη ευελιξία, χρόνος και εργαλεία για να επιτευχθεί.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΕΔΙΠΕΣ Λάμπρος Παπαδόπουλος αναφέρει σε συνέντευξή του στην «Κ» πως, από πλευράς τους, γίνονται εσωτερικά οι απαιτούμενες προεργασίες ούτως ώστε η επόμενη μέρα, σε περίπτωση μετεξέλιξης σε Εθνική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων, να τους βρει έτοιμους να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θα προκύψουν.
- Είστε ευχαριστημένοι με τη μέχρι σήμερα συνεργασία με την Altamira;
- Ομολογουμένως, η συνεργασία με τη διαχειρίστρια εταιρεία όλα αυτά τα χρόνια ήταν και παραμένει πολύ καλή, παρόλες τις δύσκολες συνθήκες (π.χ. καθυστέρηση αρχικής δανειοδότησης ΚΕΔΙΠΕΣ/ΣΕΔΙΠΕΣ, πώληση 49%, αναθεώρηση Συμφωνίας, πανδημία / αναστολή δόσεων, σκαμπανεβάσματα στο πλαίσιο εκποιήσεων, μακροοικονομικές αβεβαιότητες). Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι από την έναρξη εργασιών της ΚΕΔΙΠΕΣ, το 80% του €1,5 δισ. ταμειακών εισροών της, προήλθε από τις εργασίες της Altamira.
Όπως γνωρίζετε, έχουμε προχωρήσει σε αναθεώρηση της Συμφωνίας Εξυπηρέτησης Χαρτοφυλακίου με την Altamira, η οποία έχει ήδη εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΙΠΕΣ και βρίσκεται στο τελικό στάδιο η διαδικασία έγκρισης, ως προς την ολοκλήρωση της Δέσμευσης 18 προς τη Γενική Διεύθυνση (ΓΔ) Ανταγωνισμού, ότι συνάδει με όρους της αγοράς. Για να αντιληφθεί κανείς τη σημαντικότητα του τελευταίου σημείου αναφέρω ότι η ΓΔ Ανταγωνισμού θα λάβει υπόψη τρεις σχετικές εκθέσεις από εξωτερικούς οίκους (σύμβουλο της ΚΕΔΙΠΕΣ, ανεξάρτητο σύμβουλο και Monitoring Trustee για τις Δεσμεύσεις).
Θυμίζω επίσης ότι η κυριότερη βελτίωση σε σχέση με την αναθεωρημένη Συμφωνία αφορά στον τρόπο με τον οποίο καταβάλλεται η αμοιβή της Altamira, η οποία θα είναι κατά περίπου 73% μεταβλητή και στη βάση της απόδοσής της (σε σχέση με 50% στην προηγούμενη Συμφωνία). Η συνολική αμοιβή της διαχειρίστριας εταιρείας για την περίοδο 2020-2027, στη βάση των προβλέψεων του υφιστάμενου Επιχειρηματικού Πλάνου ανακτήσεων, θα είναι μειωμένη κατά 24% συγκριτικά με τους προηγούμενους όρους. Έχουν επίσης επιτευχθεί σημαντικές μειώσεις στις δυνητικές αποζημιώσεις τερματισμού (έως 70%), ενώ η αμοιβή για την απόσυρση περιουσιακών στοιχείων από την περίμετρο της διαχειρίστριας εταιρείας μειώνεται περίπου κατά το ήμισυ.
Υπάρχει επίσης σημαντικά βελτιωμένο πλαίσιο παρακολούθησης της απόδοσης της διαχειρίστριας εταιρείας σε συνάρτηση με 23 Βασικούς Δείκτες Απόδοσης και προνοεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, την επιβολή οικονομικών κυρώσεων σε περίπτωση απόκλισης από τους καθορισμένους στόχους του Επιχειρηματικού Πλάνου της ΚΕΔΙΠΕΣ.
Οι οικονομικοί όροι της αναθεωρημένης Συμφωνίας είναι σε ισχύ από την 1/1/2020 και ήδη από το 2021 παρατηρείται σημαντικός θετικός αντίκτυπος στις ταμειακές εισροές.
- Οι προσπάθειες για συγκράτηση του κόστους προσωπικού έχουν ανασταλεί; Αν ναι, γιατί; Αν όχι, πώς προχωράμε;
- Η συγκράτηση των εξόδων της Εταιρείας είναι μια καθημερινή προσπάθεια σε πολλαπλά επίπεδα εργασιών, μεταξύ αυτών και του κόστους προσωπικού και ήδη από το 2019, οι οργανικές ταμειακές δαπάνες έχουν μειωθεί κατά 25% ή €10 εκ. ετησίως.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 9 μηνών δώσαμε δυο φορές την ευκαιρία στο προσωπικό να αποχωρήσει μέσα από ένα δίκαιο και γενναιόδωρο Σχέδιο Εθελούσιας Αποχώρησης (ΣΕΑ), έχοντας υπόψη την αποστολή και περιορισμένη διάρκεια ζωής της ΚΕΔΙΠΕΣ.
Αποχώρησαν τελικά 58 μέλη του προσωπικού με ετήσια εξοικονόμηση €3 εκ.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν επίσης η αποδοχή του Σχεδίου που προσφέρθηκε προς το προσωπικό της πρώην ΣΚΤ που είχε μεταφερθεί προς την Altamira, καθώς 119 άτομα επέλεξαν να παραμείνουν στην Altamira αποποιούμενα του δικαιώματός τους για επιστροφή στην ΚΕΔΙΠΕΣ. Με αυτό τον τρόπο λύθηκε άμεσα ένα σοβαρό θέμα που σταδιακά θα οδηγούσε σε αύξηση του κόστους προσωπικού ως και €6 εκ. ετησίως. Αναφέρω ότι πριν το Σχέδιο είχαν ήδη επιστρέψει στην ΚΕΔΙΠΕΣ από την Altamira γύρω στα 100 άτομα.
Το συνολικό κόστος υλοποίησης για τις πιο πάνω δυνητικές ετήσιες εξοικονομήσεις των €9εκ. ανέρχεται στα €13,5εκ. δηλαδή απόσβεση κάτω των 2 ετών, κάτι που συγκρίνεται θετικά με τα ΣΕΑ των εμπορικών τραπεζών. Αυτή τη στιγμή παραμένει το θέμα με τα 40 άτομα (από τους 340 εργοδοτούμενους) των οποίων οι θέσεις εργασίας έχουν καταργηθεί στη βάση μελέτης από εξωτερικό εμπειρογνώμονα. Όπως είχαμε αναφέρει, σε περίπτωση μη αποδοχής του ΣΕΑ, η Εταιρεία θα αναγκαζόταν να προχωρήσει σε πλεονασμούς καθώς έχουν εξαντληθεί όλοι οι τρόποι αξιοποίησης αυτού του προσωπικού.
Αυτή τη στιγμή υπάρχει όντως μια στασιμότητα στην υλοποίηση αυτής της απόφασης, λόγω και της λανθασμένης, κατά την άποψη μου, διασύνδεσης του θέματος από τις συντεχνίες με το γενικότερο θέμα των εργαζομένων στον ευρύτερο τραπεζικό τομέα, κάτι που θα δημιουργούσε σημαντικές επιπτώσεις στο Κυπριακό χρηματοοικονομικό σύστημα.
Η εκκρεμότητα παραμένει και οι επαφές μας με τις συντεχνίες συνεχίζονται σε μια προσπάθεια εξεύρεσης λύσης, όπως ταυτόχρονα συνεχίζονται και οι συζητήσεις με την ΕΤΥΚ για το θέμα της συνομολόγησης συλλογικής σύμβασης. Θυμίζω ότι τον Οκτώβριο του 2021 υπογράφηκε συλλογική σύμβαση με τις συντεχνίες ΣΕΚ και ΠΕΟ, που εφαρμόστηκε σε όλο το προσωπικό με σημαντικές μισθολογικές αυξήσεις και δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για περαιτέρω σημαντικές αυξήσεις και ωφελήματα.
Ετοιμασίες για AMC
- Σε τι στάδιο βρίσκεται η μετεξέλιξή σας σε μοντέλο που κρίνει το ΥΠΟΙΚ ότι πρέπει να είστε; Πότε βλέπετε ρεαλιστικά να ξεκινάτε να νέα σας καθήκοντα;
- Από την πλευρά μας, γίνονται εσωτερικά οι απαιτούμενες προεργασίες ούτως ώστε η επόμενη μέρα, σε περίπτωση μετεξέλιξης σε Εθνική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων, όπως την καθοδηγεί και τη διαχειρίζεται το Υπουργείο Οικονομικών, να μας βρει έτοιμους να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις που θα προκύψουν και με την υφιστάμενή μας στελέχωση.
Όπως έχει αναφερθεί πρόσφατα από το Υπουργείο Οικονομικών, ο τελευταίος σχεδιασμός αφορά τη σχετικά πιο απλή διεύρυνση των εργασιών της ΚΕΔΙΠΕΣ για αγορά και διαχείριση ακινήτων από τρίτους, στη βάση του «Σχεδίου Ενοίκιο Έναντι Δόσης» για ευάλωτες ομάδες με συγκεκριμένα κριτήρια και αγοραία αξία ενυπόθηκου ακίνητου κάτω των €250χιλ. Ουσιαστικά θα επιδοτεί το Κράτος τη δόση του δανειολήπτη που θα έχει το δικαίωμα επαναγοράς για 15 χρόνια και η ΚΕΔΙΠΕΣ δικαίωμα πώλησης μετά από 5 χρόνια. Θεωρούμε ότι αυτό το Σχέδιο, που στον αρχικό σχεδιασμό του Υπουργείου φαίνεται πως αφορά γύρω στις 2.000 κατοικίες, θα μπορεί να αρχίσει στις αρχές του 2023, αφού πρώτα εγκριθεί από τις εγχώριες αρχές, την ΚΕΔΙΠΕΣ και φυσικά τη ΓΔ Ανταγωνισμού.
- Το ενοίκιο έναντι δανείου πιστεύετε θα έχει καλύτερη τύχη από το Εστία; Αν ναι, γιατί; Συνάδει με την κουλτούρα του Κύπριου;
- Πιστεύω πως ναι διότι με αυτό τον τρόπο οι συμμετέχουσες (Τράπεζες και Εταιρείες Εξαγοράς Πιστώσεων) θα ανακτήσουν το 60% της αγοραίας αξίας της εξασφάλισής τους, μια λογική τιμή για να επιλύσουν ένα πολύ δύσκολο κομμάτι του χαρτοφυλακίου των Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεών («ΜΕΧ») τους. Από την άλλη διασφαλίζεται ότι ο δανειολήπτης ή ακόμα και τα παιδιά του, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, θα εξακολουθούν να παραμένουν στο σπίτι τους, και αυτό όπως και το προαναφερόμενο δικαίωμα επαναγοράς και η πλήρης επιδότηση του ενοικίου από το Κράτος, θα είναι πολύ σημαντικές παράμετροι στην απόφασή τους.
Όσον αφορά κατά πόσο θα επηρεαστεί η ικανότητα ή το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής της Κρατικής Βοήθειας, στη βάση των 2.000 κατοικιών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το ήμισυ από αυτά θα αφορά υφιστάμενα δάνεια της ΚΕΔΙΠΕΣ, μιλάμε για μέγιστη επένδυση της τάξεως των €150εκ. που δεν ξεπερνά τις καθαρές ταμειακές εισροές ενός εξαμήνου.
Οι αποπληρωμές στο κράτος και ο κίνδυνος των ΜΕΧ
- Η πλήρης επιστροφή της κρατικής βοήθειας που είχε δοθεί στην ΣΚΤ εξακολουθεί να αποτελεί εφικτό στόχο;
- Ο στόχος παραμένει εφικτός αλλά πιο δύσκολος από πριν καθώς υπάρχουν αρκετοί εξωτερικοί παράγοντες, όπως οι επιπτώσεις από την πανδημία και από τις πληθωριστικές τάσεις που έχουν επηρεάσει την οικονομία μας, την επιχειρηματική δραστηριότητα και τα νοικοκυριά ευρύτερα και από τις συνεχείς παρεμβάσεις στο πλαίσιο εκποιήσεων.
Μέχρι στιγμής η ΚΕΔΙΠΕΣ από την έναρξη εργασιών της έχει αποπληρώσει σε μετρητά το συνολικό ποσό των €740εκ. και άλλα €143εκ. με την επικείμενη μεταφορά ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων στο Κράτος. Έχουμε επίσης αποπληρώσει €245εκ. υποχρεώσεις της πρώην ΣΚΤ και πληρώσει €82εκ. στο Κράτος σε φόρους. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό ποσό παρόλες τις προκλήσεις και δυσκολίες που έχουν προαναφερθεί και ενώ επιλύαμε θέματα του παρελθόντος και ‘στήναμε’ την Εταιρεία.
Έχουμε φυσικά αρκετό δρόμο για τον στόχο των €3,54 δισ. αλλά και περισσότερη ευελιξία, χρόνο και εργαλεία (όπως τη νέα Συμφωνία με την Altamira και το νέο ολοκληρωμένο Πλαίσιο Διαχείρισης Κίνδυνων) για να τον πετύχουμε.
Η στρατηγική μας βασίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: μεγιστοποίηση των τακτικών ταμειακών εισροών, σημαντικά έσοδα από πωλήσεις χαρτοφυλακίων και εξοικονομήσεις στις οργανικές ταμειακές εκροές και έξοδα διαχείρισης χαρτοφυλακίου. Ως σήμερα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα στον πρώτο πυλώνα που αντισταθμίζουν σε μεγάλο βαθμό τις καθυστερήσεις στον δεύτερο. Με την υπογραφή της νέας Συμφωνίας με την Altamira θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση και στον τρίτο πυλώνα όπου οι υπολειπόμενες σχετικές ταμειακές εκροές στο Επιχειρηματικό μας Πλάνο θα ανέλθουν στα €480 εκ.
Θα εξετάσουμε στρατηγικές όπως την πώληση χαρτοφυλακίων (εξυπηρετούμενων, ΜΕΧ ή και ακινήτων) όπως και συγκεκριμένες εκστρατείες για πλήρη εξόφληση σε δύσκολα κομμάτια του χαρτοφυλακίου μας.
Αναφέρω επίσης ότι στα τέλη Ιουνίου η συνολική αξία των περιουσιακών μας στοιχείων ήταν €7 δισ. εκ των οποίων τo €1,3 δισ. αφορά πιο ‘εύκολα’ ρευστοποιήσιμα στοιχεία (εξυπηρετούμενες χορηγήσεις, διαθέσιμα και ακίνητα) ενώ η μη ελεγμένη καθαρή θέση του ισολογισμού ήταν €3 δισ.
Ο κίνδυνος
- Θεωρείτε ότι το πλαίσιο αντιμετώπισης των ΜΕΧ πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω; Πιέζετε προς αυτή την κατεύθυνση;
- Παρόλο που έχουν γίνει αρκετά βήματα στο πλαίσιο αντιμετώπισης των ΜΕΧ ο κίνδυνος για αύξηση και δημιουργία νέων ΜΕΧ είναι πάντοτε ορατός ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη τις αυξήσεις των βασικών επιτοκίων και τις πληθωριστικές τάσεις, που επηρεάζουν την αγοραστική δύναμη των αναδιαρθρωμένων δανειοληπτών μας.
Όσον αφορά το νομοθετικό πλαίσιο, χαιρετίζουμε την έγκριση των πρόσφατων νομοσχεδίων από την Ολομέλεια της Βουλής μέσω των οποίων θα επιλυθούν αρκετά σημαντικά προβλήματα για τις Εταιρείες Εξαγοράς Πιστώσεων όπως την πρόσβαση στη βάση δεδομένων του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (Αριάδνη) και τα παρεμφερή οφέλη από το πλαίσιο αδειοδότησης και εποπτείας των Διαχειριστριών Εταιρειών Πιστωτικών Διευκολύνσεων.
Εδώ θα πρέπει να αναφέρω όμως ότι η πρόσφατη απόφαση για νέα αναστολή των διαδικασιών εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων, μας παίρνει ένα βήμα πίσω. Είναι μια απόφαση που ελλοχεύει σημαντικούς κινδύνους για την ΚΕΔΙΠΕΣ και τα δημόσια οικονομικά. Οι πραγματικά ευάλωτοι δανειολήπτες προστατεύονται με άλλα μέτρα και η ΚΕΔΙΠΕΣ δεν προχώρησε ως σήμερα με καμία εκποίηση πρώτης κατοικίας αξίας κάτω των €350.000. Μια άλλη σημαντική εξέλιξη είναι η δημιουργία του ΣΕΔΠ Συνδέσμου Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και Διαχειριστριών Εταιρειών Πιστωτικών Διευκολύνσεων, που αναμένεται να ολοκληρωθεί πολύ σύντομα. Μέσω αυτής της προσπάθειας θα δημιουργηθεί ένας εξειδικευμένος Σύνδεσμος για να εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντά μας.
«Έχουμε πετύχει αρκετά»
- Γνωρίζω ότι «άμα δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει», ωστόσο η δημιουργία και η λειτουργία της ΚΕΔΙΠΕΣ είναι μέχρι στιγμής ένα success story;
- Θεωρούμε ότι πετύχαμε πολλά δημιουργώντας μια Εταιρεία που επιφέρει αξία στο Κράτος. Πετύχαμε αρκετούς από τους στόχους που είχαμε θέσει, θέτοντας την Εταιρεία σε μία θετική πορεία με απομόχλευση δανειακού χαρτοφυλακίου πριν τους τόκους κατά €2,6 δισ. ή 34%, τακτικές αποπληρωμές της Κρατικής Βοήθειας, συμμόρφωση με τις Δεσμεύσεις προς τη ΓΔ Ανταγωνισμού, κερδίζοντας και την εμπιστοσύνη των Ευρωπαϊκών Αρχών. Δεν θα ήθελα να αναφερθώ σε ‘success story’, προτιμώ να το λένε άλλοι για εμάς αλλά μπορώ να πω ότι έχουμε πετύχει αρκετά αν αναλογιστούμε τις προκλήσεις που είχαμε και έχουμε να αντιμετωπίσουμε και όλα αυτά που μας επηρεάζουν. ΄Έχουν μπει οι σωστές βάσεις για το ‘success story,’ που για εμάς θα είναι όταν και εφόσον πετύχουμε την πλήρη αποπληρωμή της Κρατικής Βοήθειας. Ο πρόσφατος επαναδιορισμός τριών Ανεξάρτητων Μη Εκτελεστικών Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου για νέα τριετή θητεία μπορεί να θεωρηθεί ως μια επιβράβευση των προσπαθειών μας και όλοι μαζί σαν Διοικητικό Συμβούλιο και Εκτελεστική Διεύθυνση της ΚΕΔΙΠΕΣ έχουμε μεγάλο και δύσκολο δρόμο μπροστά μας στον οποίο στοχεύουμε να βαδίσουμε με σκληρή δουλειά, διαφάνεια και ευθύνη απέναντι στον Κύπριο φορολογούμενο.
