Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Οι εργοδότες δηλώνουν παρόντες, καθώς ετοίμασαν τις προτάσεις τους για τη φορολογική μεταρρύθμιση του κράτους και τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος. Η «Κ» παρουσιάζει το περιεχόμενο των προτάσεων που απέστειλαν στη Συμβουλευτική Επιτροπή του Έργου Φορολογικού Μετασχηματισμού, με επίκεντρο τα φυσικά πρόσωπα, τα νομικά και την πράσινη φορολογία.
Οι εργοδότες ζητούν όπως η πολιτική που θα αποφασιστεί, στοχεύει στην προσέλκυση επιχειρήσεων με πραγματική παρουσία που δημιουργούν προστιθέμενη αξία και ποιοτικές θέσεις εργασίας, αντί για επενδύσεις που έχουν προσωρινό ή μεταβατικό χαρακτήρα. Παράλληλα, σύμφωνα με το ΚΕΒΕ, θα πρέπει να προβλέπει τη διατήρηση των βασικών χαρακτηριστικών του φορολογικού συστήματος, με διαφοροποιήσεις που ανταποκρίνονται στο διεθνές πλαίσιο φορολογικής συνεργασίας.
Το ΚΕΒΕ υποδεικνύει ότι σήμερα παρατηρείται το φαινόμενο να υπάρχουν πολλές και διάσπαρτες φορολογίες οι οποίες όταν παρουσιάζονται μεμονωμένα μπορεί να δίνουν την εικόνα ότι δεν υπάρχει γενικά ψηλή φορολόγηση, όταν όμως παρουσιάζονται συνολικά, τότε διαπιστώνεται ότι η συνολική φορολόγηση στην οποία υπόκεινται επιχειρήσεις και νοικοκυριά είναι αρκετά υψηλή.
Τα φυσικά πρόσωπα
Σύμφωνα με τις προτάσεις του ΚΕΒΕ που παρουσιάζει σε αποκλειστικότητα η «Κ», όσον αφορά τη φορολόγηση των φυσικών προσώπων προτείνεται η μείωση της αμυντικής εισφοράς επί των τόκων από καταθέσεις στο 10%. Συνάμα, προτείνουν για τα φυσικά πρόσωπα να γίνει αναπροσαρμογή προς τα πάνω του αφορολόγητου ποσού ώστε να λαμβάνει υπ’ όψη την αύξηση του κόστους διαβίωσης όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία 20 χρόνια. Ταυτόχρονα με το πιο πάνω, προτείνεται και η αναθεώρηση του εύρους των υφιστάμενων φορολογικών κλιμάκων για φυσικά άτομα (0-19.500 ευρώ στο 0%, 19.501 – 28.000 ευρώ στο 20%, 28.001 – 36.300 ευρώ στο 25%, 36.301 – 60.000 ευρώ στο 30% και 60.001 και άνω, φορολόγηση 35%).
Μέσα στις εισηγήσεις τους για μέτρα που αφορούν τη φορολόγηση φυσικών προσώπων εισηγούνται να υιοθετηθεί το «Mortgage relief», δηλαδή να δικαιούνται τα ζευγάρια / μονογονείς που δανείζονται για απόκτηση της πρώτης κατοικίας για ιδιοκατοίκηση να αφαιρούν τους τόκους του δανείου τους από το φορολογητέο εισόδημα, αυξάνοντας έτσι το διαθέσιμο εισόδημά τους, κάτι που όπως σημειώνει το ΚΕΒΕ, θα συμβάλει πολλαπλασιαστικά θετικά στην οικονομία.
Πρόσθετα, οι εργοδότες εισηγούνται στη Συμβουλευτική Επιτροπή του Έργου Φορολογικού Μετασχηματισμού όπως δοθεί το δικαίωμα για επιλογή φορολόγησης, είτε ξεχωριστά, ή ως ζευγάρι.
Τέλος, όσον αφορά στο πακέτο εισηγήσεων για μέτρα φυσικών προσώπων, εισηγείται το ΚΕΒΕ να ζητηθεί από την Ε.Ε. η εξαίρεση της επιβολής ΦΠΑ στην πώληση γης όπως εφαρμόζεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Εταιρικός φόρος στο 15%
Το ΚΕΒΕ δίνει μεγάλη έμφαση στις προτάσεις που έχουν σχέση με επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, εισηγείται στη Συμβουλευτική Επιτροπή του Έργου Φορολογικού Μετασχηματισμού την πλήρη κατάργηση της πρόνοιας για λογιζόμενη διανομή μερίσματος, για σκοπούς της έκτακτης αμυντικής εισφοράς (λογιζόμενης και πραγματικής) στα μερίσματα κυπριακών εταιρειών, καθότι δημιουργεί – όπως τονίζει– υπέρμετρο βάρος σε επιχειρήσεις οι οποίες έκριναν ότι δεν υπήρχε η δυνατότητα καταβολής μερίσματα, είτε λόγω επανεπένδυσης, είτε λόγω χρήσης των κερδών για πληρωμή δανειακών υποχρεώσεων. Η πιο πάνω φορολογία αφορά μόνο κυπριακές εταιρείες που οι μέτοχοί τους είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου.
Όπως σημειώνει, στην περίπτωση που οι μέτοχοι της εταιρείας δεν είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου, τότε η πιο πάνω νομοθεσία δεν εφαρμόζεται. Αυτό δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό ανάμεσα σε κυπριακές εταιρείες με μετόχους από Κύπρο και κυπριακές εταιρείες όπου οι μέτοχοί τους δεν είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου, ή βρίσκονται στην Κύπρο υπό το καθεστώς του «non-domiciled». Σαν αντισταθμιστικό μέτρο, το ΚΕΒΕ αναφέρει ότι θα μπορούσε ο εταιρικός φόρος να αυξηθεί στο 15%, ώστε σαν κράτος να είναι σε πλήρη εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για ενιαίο φορολογικό συντελεστή στην Ε.Ε.
Πρόσθετα, το ΚΕΒΕ εισηγείται την απόσυρση κερδών/μετρητών από τους μετόχους/διευθυντές συγγενικά πρόσωπα, να φορολογούνται ως μερίσματα κατά την ημερομηνία χρέωσης και να καταργηθεί ο μηνιαίος υπολογισμός του 9% ως ωφέλημα σε είδος (benefit in kind). Τονίζει να μειωθεί ο συντελεστής φορολόγησης μερισμάτων στο 5% από 17% για σκοπούς αντιμετώπισης του αθέμιτου ανταγωνισμού όπως εξηγείται πιο πάνω.
Ακόμα, εισηγείται τη μονιμοποίηση της έκπτωσης 50% στα μεταβιβαστικά τέλη.
Πέραν των άνω, το ΚΕΒΕ εισηγείται για τη φορολογική μεταρρύθμιση που ετοιμάζεται, τη μείωση του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών στο 15% και εναρμόνιση με τον εταιρικό φόρο έτσι ώστε να απλοποιηθεί και η δουλειά του Τμήματος Φορολογίας (να είναι και οι δύο φορολογίες στο ίδιο ποσοστό).
Transfer pricing
Στη μακρά λίστα των προτάσεων του ΚΕΒΕ για τις εταιρείες, γίνεται λόγος να υπάρξει και το λεγόμενο «transfer pricing» για αμιγώς κυπριακές επιχειρήσεις του ίδιου ομίλου (με συγκεκριμένο ορισμό του κυπριακού μικρομεσαίου ομίλου) για συναλλαγές εντός Κύπρου. Στις περιπτώσεις αυτές οι εργοδότες ζητούν να καταργηθεί η υποχρέωση ετοιμασίας και υποβολής μελέτης, ή αν δεν μπορεί να γίνει αυτό, να υπάρξει περαιτέρω αύξηση των σημερινών ορίων (1 εκατ. ευρώ για εμπορικές συναλλαγές και 5 εκατ. ευρώ για συναλλαγές χρηματοδότησης). «Να εφαρμόζουμε τις απλοποιημένες διαδικασίες», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Αναφορικά με τη μεταφορά εταιρικής ζημιάς (carried back of company losses), σημειώνει ότι πρέπει να επιτρέπεται μέχρι και τρία χρόνια πίσω. Ταυτόχρονα, προτείνει να αυξηθούν τα χρόνια μεταφοράς εταιρικής ζημιάς μπροστά στα 10 χρόνια (από τα 5 που είναι σήμερα), (carried forward of company losses). Στην περίπτωση μεταφοράς εταιρικής ζημιάς πίσω, η εταιρεία –αναφέρει το ΚΕΒΕ– θα μπορούσε να πιστώνεται με Tax Credits που θα μπορούσε να συμψηφίζει με μελλοντικές φορολογικές υποχρεώσεις.
Capital Allowances σε κτίρια
Όπως σημειώνει το ΚΕΒΕ, οι αποσβέσεις, για επιχειρήσεις που προχωρούν στην απόκτηση επαγγελματικής στέγης, να υπολογίζονται επί της τιμής αγοράς της και όχι στην αρχική αξία κατασκευής του κτιρίου, ενώ η ωφέλιμη ζωή και ο χρόνος απόσβεσης σε τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει να προσδιορίζεται στα 33 χρόνια για τον νέο ιδιοκτήτη. Σημειώνει πως, το κόστος αγοράς σήμερα ενδέχεται να έχει μεγάλη διαφορά σε σχέση με το κόστος κατασκευής οποιουδήποτε κτιρίου.
Παράλληλα, το ΚΕΒΕ προτείνει φορολογικά κίνητρα για τις συγχωνεύσεις (mergers) κυπριακών εταιρειών με κυπριακές ή και ξένες επιχειρήσεις. Το κίνητρο αυτό κατά τους εργοδότες θα είναι σημαντικό στην προσπάθεια αύξησης της ανταγωνιστικότητας και ενδυνάμωσης της ανθεκτικότητας των κυπριακών εταιρειών, αφού μέσω των συγχωνεύσεων θα μπορούν να ενισχύουν την κεφαλαιουχική τους βάση, να αποκτήσουν κρίσιμη μάζα και να γίνουν πιο εξωστρεφείς.
Ακόμα, το ΚΕΒΕ στις προτάσεις του έχει αναθεώρηση του 0% φορολογικής απόσβεσης σε αυτοκίνητα τύπου «saloon» για τις kυπριακές εταιρείες. Επίσης, όπως σχολιάζει, σε πολλές περιπτώσεις τα αυτοκίνητα τύπου «saloon» χρησιμοποιούνται για την απόκτηση του εισοδήματος μίας επιχείρησης, κατά συνέπεια κρίνεται δίκαιο – κατά το ΚΕΒΕ– όπως τα έξοδα για επιχειρηματική χρήση των αυτοκινήτων «saloon» να επιτρέπονται ως έξοδο για σκοπούς υπολογισμού του φορολογητέου εισοδήματος.
Φοροαπαλλαγές και κίνητρα σε πράσινους τομείς της οικονομίας
Στο πλαίσιο προτάσεων του ΚΕΒΕ για τη φορολογική πολιτική που κοινοποιήθηκαν και στο υπουργείο Οικονομικών και στο Τμήμα Φορολογίας, υπάρχουν πτυχές πράσινης φορολογίας. Συγκεκριμένα, αναφέρουν οι εργοδότες πως πρέπει να δοθούν κίνητρα για επενδύσεις σε πράσινους τομείς της οικονομίας με φοροαπαλλαγές για «Χ» χρόνια, ή με την παραχώρηση φορολογικών εκπτώσεων. Συνάμα, προτείνει στο πλαίσιο της πράσινης φορολογίας κίνητρα για επενδύσεις σε νέες εγκαταστάσεις (γραφειακούς χώρους ενεργειακής κλάσης Α) με δυνατότητα πλήρους απόσβεσης του κόστους τον πρώτο χρόνο αγοράς.
Στο κεφάλαιο «πράσινη φορολογία» το ΚΕΒΕ προτείνει να δοθούν στους ιδιοκτήτες εγκαταλειμμένων ή πολύ παλαιών κτιρίων ή αποθηκών, κάποια κίνητρα τα οποία να υποχρεούνται να αξιοποιήσουν μέσα σε κάποιο καθορισμένο χρονικό περιθώριο, ώστε να μπουν και πάλι σε χρήση χωρίς να χάσουν τους συντελεστές τους. Σήμερα, όπως σχολιάζει, αρκετά από αυτά τα κτίρια δεν ανακαινίζονται ή δεν εξωραΐζονται γιατί οι ιδιοκτήτες τους φοβούνται ότι μπορεί να έχουν απώλειες στους συντελεστές δόμησης/κάλυψης τους (να εξαιρούνται του μέτρου τα διατηρητέα).
Σύμφωνα με το ΚΕΒΕ, οι επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά συστήματα από επιχειρήσεις να δικαιούνται επιπλέον φορολογική έκπτωση στο 200% του κόστους της επένδυσης σε διάστημα 10 ετών (π.χ. αν η επένδυση μίας εταιρείας σε φωτοβολταϊκό σύστημα κόστισε 100 χιλιάδες ευρώ + ΦΠΑ, τότε η εταιρεία να δικαιούται απόσβεση 200 χιλιάδες ευρώ σε περίοδο 10 ετών). Στις περιπτώσεις αυτές οι πιο πάνω επενδύσεις δεν θα είναι επιλέξιμες για οποιαδήποτε κρατική χορηγία. Η πιο πάνω πρακτική –όπως σημειώνει το ΚΕΒΕ– η οποία χρησιμοποιείται και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. θεωρεί ότι θα βοηθήσει σημαντικά στο να υλοποιηθούν πολύ πιο γρήγορα αρκετές επενδύσεις για επίτευξη του στόχου της πράσινης μετάβασης, οι οποίες με το υφιστάμενο σύστημα αναβάλλονται εν αναμονή της εξαγγελίας σχεδίων χορηγιών που πολλές φορές καθυστερούν για αρκετά χρόνια.
Τέλος, όσον αφορά στο πεδίο της πράσινης μετάβασης, οι εργοδότες θέλουν εφαρμογή φορολογικών κινήτρων για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και επενδύσεων σε πράσινες τεχνολογίες.
Πώς βλέπουν τη νέα φορολογική στρατηγική
Η νέα φορολογική στρατηγική κατά τους εργοδότες θα πρέπει να περιλαμβάνει την απλούστευση του φορολογικού συστήματος. Η μείωση της γραφειοκρατίας σύμφωνα με την εργοδοσία και η απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών θα κάνει το σύστημα πιο κατανοητό και ευέλικτο.
Οι εργοδότες επιζητούν δικαιότερη φορολόγηση, τονίζοντας πως οι φορολογικές πολιτικές πρέπει να είναι δίκαιες και να μην επιβαρύνουν υπερβολικά ούτε τις επιχειρήσεις, ούτε τα φυσικά πρόσωπα.
Συνάμα, θέλουν κίνητρα για την ανάπτυξη νέων τομέων. Συγκεκριμένα, ειδικά φορολογικά κίνητρα αναφέρουν πως μπορούν να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη νέων τομέων οικονομικής δραστηριότητας όπως η έρευνα, η τεχνολογία, η καινοτομία και η βιώσιμη ανάπτυξη. Επίσης προτείνουν φορολογικά κίνητρα με έμφαση την πράσινη οικονομία και παροχή φορολογικών πιστώσεων/εκπτώσεων για επενδύσεις στην κυκλική οικονομία και μείωση των Scope 1,2 και 3 emissions.
Παράλληλα, στο γενικότερο πλαίσιο θέλουν οι εργοδότες μείωση του φορολογικού βάρους, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Τέλος, αναφορικά με τη διατήρηση ανταγωνιστικού συντελεστή φορολόγησης, αναφέρουν οι εργοδότες πως πρέπει να παραμείνει ανταγωνιστικός σε σύγκριση με άλλες χώρες, προκειμένου να διατηρηθεί η ελκυστικότητα της χώρας για επενδύσεις και επιχειρηματική δραστηριότητα.
