Του Παύλου Νεοφύτου
Σε μία προσπάθεια δημιουργίας ρυθμιστικού πλαισίου γύρω από το ζήτημα των εθελοντών πυρόσβεσης, ώστε να οργανωθεί πλέον η συνδρομή των κατοίκων τοπικών κοινωνιών, πέραν των υφιστάμενων οργανωμένων ομάδων, στις προσπάθειες πυρόσβεσης, εντάσσεται η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (Τετάρτη, 4 Σεπτεμβρίου) για επέκταση της ασφαλιστικής κάλυψης σε όλες τις ομάδες εθελοντών που στελεχώνουν εθελοντικές ομάδες δήμων και κοινοτήτων για θέματα πρόληψης και καταστολής πυρκαγιών.
Οι άλλοι δύο κύριοι πυλώνες της στρατηγικής που ετοιμάζει η κυβέρνηση για το όλο θέμα είναι πρώτον, η δημιουργία δικτύου ομάδων εθελοντών σε όλους τους δήμους και κοινότητες της Κύπρου, με την παροχή ειδικού εξοπλισμού και στολών, και δεύτερον, η εκπαίδευσή τους με τη δημιουργία ακαδημίας εκπαίδευσης εθελοντών για κρίσεις καιρικών φαινομένων, ακολουθώντας τα πρότυπα της Ελλάδας. Αυτές οι δύο θεματικές εντάσσονται σε προσχέδιο στρατηγικής που ετοίμασε το Γραφείο Επιτρόπου του Πολίτη σε συνεργασία με το Σώμα Εθελοντών του SupportCY της Τράπεζας Κύπρου, για να παρουσιαστεί και να παρθούν αποφάσεις την προσεχή Παρασκευή σε σύσκεψη, όπου θα συμμετάσχουν επίσης εκπρόσωποι των αρμόδιων κυβερνητικών τμημάτων και υπηρεσιών, εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας η υφυπουργός παρά τω Προέδρω, Ειρήνη Πική, και ο σύμβουλος του Προέδρου της Δημοκρατίας για θέματα διαχείρισης κρίσεων και πολιτικής προστασίας, δρ Γιώργος Μπούστρας.
Η κάλυψη του κόστους
Σε σχέση με τον εξοπλισμό και τις στολές, οι οποίες θα παραχωρηθούν τόσο σε υφιστάμενες εθελοντικές ομάδες όσο και σε ομάδες των κοινοτήτων, το μεγαλύτερο μέρος του κόστους θα καλυφθεί από τον ιδιωτικό τομέα και μέσα από τα προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης διαφόρων εταιρειών, δεδομένου ότι ενδεικτικά μόνο μία στολή εθελοντή πυροσβέστη κοστίζει 300 - 450 ευρώ, όπως ανάφερε στην «Κ» ο επίτροπος του Πολίτη, Παναγιώτης Παλατές. Το συνολικό κόστος, το οποίο θα περιλαμβάνει και τον υπόλοιπο εξοπλισμό για την εθελοντική αντιμετώπιση κρίσεων θα φανεί όταν θα καταρτιστεί ο κατάλογος με τους αριθμούς ομάδων και εθελοντών από τις κοινότητες.
Για τη δρομολογούμενη «ακαδημία εθελοντών», το κόστος δημιουργίας και λειτουργίας θα αναλάβει το SupportCY, μετά από συμφωνία του Γραφείου του Επιτρόπου με το Σώμα Εθελοντών της Τράπεζας Κύπρου. «Ήδη το SupportCY εκπαιδεύει τους εθελοντές του, φέρνοντας εκπαιδευτές από την Ελλάδα και προσφέροντας σεμινάριο μιας εβδομάδας, που περιλαμβάνει και πρακτική εκπαίδευση. Έχουμε συμφωνήσει με το SupportCY στο να μεγαλώσει τον κύκλο αυτής της εκπαίδευσης και να αναλάβει το κόστος», ανέφερε ο κ. Παλατές. Παράλληλα, διευκρίνισε ότι η Πυροσβεστική θα συνεχίσει να δίνει το εγκεκριμένο δίπλωμα εκπαίδευσης για θέματα αντιμετώπισης πυρκαγιών και η ακαδημία θα έρχεται να ενισχύει την εκπαίδευση σε πιο πρακτικό επίπεδο.
Τα χρονοδιαγράμματα
Όσον αφορά τα χρονοδιαγράμματα, ο επίτροπος ανέφερε ότι μετά από επικοινωνία με τους εκπαιδευτές από την Ελλάδα, επιβεβαιώθηκε ότι αμέσως μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων μπορεί να ξεκινήσει η πρώτη εκπαιδευτική σεζόν, ώστε να υπάρχει ετοιμότητα ενόψει τις επόμενης αντιπυρικής περιόδου. Για τις στολές και τον υπόλοιπο εξοπλισμό, οι διαδικασίες μπορούν να ξεκινήσουν πιο άμεσα, τόνισε, εφόσον παρθεί η σχετική απόφαση στη συνεδρίαση της Παρασκευής.
Ασφαλισμένοι με προϋποθέσεις
Στην παρούσα φάση η προσπάθεια επικεντρώνεται στο να δημιουργηθούν ομάδες ή σωματεία εθελοντών πυρόσβεσης σε όλες τις κοινότητες, ούτως ώστε, όταν φτάνουν στην περιοχή της πυρκαγιάς, τα αρμόδια σώματα να γνωρίζουν ποιοι είναι και να τους δίνουν οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν, όπως δήλωσε από την πλευρά του στην «Κ» ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου, Ανδρέας Κιτρομηλίδης. Σημείωσε ότι στόχος είναι στα μέλη αυτών των εθελοντικών ομάδων να γίνεται εκπαίδευση και να δοθεί ειδική στολή, τα οποία αποτελούν εδώ και καιρό αίτημα της Πυροσβεστικής και του Τμήματος Δασών. Πλέον, όπως αποφάσισε το Υπουργικό, οι εθελοντές θα είναι ασφαλισμένοι από την κυβέρνηση, με την προϋπόθεση, σύμφωνα με τον κ. Κιτρομηλίδη, ότι θα είναι εγγεγραμμένοι σε μία ομάδα ή σωματείο.
Για το θέμα της αντιμετώπισης πυρκαγιών, χαρακτήρισε ως ένα τεράστιο πρόβλημα τους εθελοντές, ιδιαίτερα των κοινοτήτων, διότι, όπως όλοι γνωρίζουν, όταν θα προκληθεί μία πυρκαγιά, οι πρώτοι που τρέχουν είναι οι κάτοικοι, είτε είναι εθελοντές είτε όχι, όμως η δράση τους δεν είναι οργανωμένη και σε σωστά πλαίσια. «Βέβαια δεν μπορεί να γραφτούν όλοι οι κάτοικοι κάθε κοινότητας ως εθελοντές, για να συμμετάσχουν όλοι σε εκπαίδευση και να έχουν όλοι στολές. Συνεπώς αυτό το πρόβλημα θα υφίσταται πάντοτε, όμως μπορεί να περιοριστεί», είπε.
Φόρμουλα αντιμετώπισης
Οι εθελοντές είναι η πιο σημαντική παρακαταθήκη που έχει η κοινωνία. Στην πρόληψη και αντιμετώπιση των καταστροφών πρέπει να υποβοηθηθούν με όποιον τρόπο γίνεται περισσότερο από το κράτος, γιατί, όπως έχει εξελιχθεί η κατάσταση με την κλιματική κρίση, πρέπει να βάλουμε όλοι το λιθαράκι μας», δήλωσε στην «Κ» ο καθηγητής Εκτίμησης Κινδύνου του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, δρ Γιώργος Μπούστρας. «Το πρώτο που πρέπει να κάνει το κράτος είναι να ασφαλίσει τους εθελοντές, το δεύτερο να βρει μία φόρμουλα, η οποία να καλύπτει με ίση αντιμετώπιση τις απαιτήσεις και τα δικαιώματα όλων των εθελοντών, δηλαδή να μην υπάρχουν διαφορετικές κατηγορίες –σήμερα υπάρχει μία διάσπαση, με εθελοντές πυροσβέστες, εθελοντές της Πολιτικής Άμυνας κτλ. Πρέπει να φτάσουμε σε ένα σημείο, στο οποίο να έχουν όλοι την ίδια πιστοποιημένη εκπαίδευση», τόνισε.
Παροχή κινήτρου
«Η απόφαση του Υπουργικού για επέκταση της ασφαλιστικής κάλυψης σε όλες τις ομάδες εθελοντών που στελεχώνουν εθελοντικές ομάδες δήμων και κοινοτήτων για θέματα πρόληψης και καταστολής πυρκαγιών, αφορά περισσότερο τους εθελοντές της Πολιτικής Άμυνας και αυτούς που υπάγονται στα κοινοτικά συμβούλια, από τα οποία τα πλείστα διαθέτουν αγροτικά οχήματα πυρόσβεσης, μετά από ένα σχέδιο επιχορήγησης στο παρελθόν», ανέφερε στην «Κ» ο εκπρόσωπος Τύπου της Πολιτικής Άμυνας, Παναγιώτης Λιασίδης. «Είναι πολύ σημαντική απόφαση, γιατί δίνεται ένα κίνητρο να συνεισφέρουν άτομα που διαμένουν στις κοινότητες και γνωρίζουν καλά τις περιοχές των πυρκαγιών, ενεργώντας στα πρώτα λεπτά. Επίσης, το κράτος ανταποκρίθηκε στο μεγάλο ενδιαφέρον των πολιτών για βοήθεια. Τα άτομα αυτά πλέον θα γνωρίζουν ότι σε περίπτωση που συμβεί κάτι απευκταίο, το κράτος θα τους προσφέρει ασφαλιστική κάλυψη, όχι μόνο κατά την κινητοποίησή τους για αντιμετώπιση των επιπτώσεων από φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές, αλλά και κατά τις περιόδους προετοιμασίας, εκπαίδευσης και συμμετοχής σε ασκήσεις για τη βελτίωση της ετοιμότητάς τους», πρόσθεσε.