Kathimerini.gr
H επιλογή του Μεχμέτ Σιμσέκ στη θέση του υπουργού Οικονομικών είναι ένα από τα πιο ισχυρά μηνύματα που -υποτίθεται πως- εκπέμπει η σύνθεση της νέας κυβέρνησης Ερντογάν με αποδέκτες τους διεθνείς επενδυτές, οι οποίοι αποχωρούν μαζικά από την Τουρκία τα τελευταία χρόνια.
Ο 56χρονος Σιμσέκ θεωρείται οπαδός μιας πιο συμβατικής οικονομικής και νομισματικής πολιτικής. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου, ζήτησε και πήρε από τον Ερντογάν διαβεβαιώσεις πως θα έχει την αυτονομία που χρειάζεται για να κάνει κινήσεις αποκατάστασης της τρωθείσας αξιοπιστίας της τουρικής οικονομίας, με πρώτη την αύξηση των επιτοκίων. Ωστόσο, οι ξένοι αναλυτές παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς το εάν ο Τούρκος πρόεδρος θα αναθεωρήσει τις ισχυρές και αντισυμβατικές απόψεις του για την οικονομική πολιτική. Ο παντοδύναμος, μετά τη νέα εκλογική νίκη του Ερντογάν πιστεύει πως ο μόνος τρόπος για να ελεγχθεί ο πληθωρισμός, που επισήμως τρέχει με ρυθμό 44% (στην πραγματικότητα μπορεί να είναι και διπλάσιος), είναι η μείωση του κόστους χρήματος και η τόνωση του ρυθμού ανάπτυξης. Ακριβώς το αντίθετο από αυτό που κάνουν όλες οι κεντρικές τράπεζες στον πλανήτη. Υπουργοί Οικονομικών και κεντρικοί τραπεζίτες που τόλμησαν να διαφωνήσουν ή έστω να εκφράσουν επιφυλάξεις για τα Erdoganomics απολύθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες.
Ο Νασί Αγκμπάλ, ο τελευταίος «ορθόδοξος» Τούρκος κεντρικός τραπεζίτης καθαιρέθηκε τον Μάρτιο του 2021 ύστερα από μια επιθετική αύξηση επιτοκίων, μόλις τέσσερις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Ακόμη κι αν ο Σιμσέκ έλαβε διαβεβαιώσεις για αυτονομία στην χάραξη της οικονομικής και νομισματικής πολιτικής, πόσο θα αντέξει ο Ερντογάν να είναι παρατηρητής στην εφαρμογή πολιτικών που δεν τις πιστεύει;
Εξάλλου κι ο ίδιος ο Σιμσέκ, ως υπουργός Οικονομικών από το 2009 έως το 2015 και στη συνέχεια ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης με αρμοδιότητα τα οικομικά ως το 2018 δεν εφάρμοσε με αυστηρότητα αντιπληθωριστικές πολιτικές. Το 2017 ο πληθωρισμός έτρεχε με 12% όταν ο επίσημος στόχος ήταν 5%.
Ο κουρδικής καταγωγής πρώην στρατηγικός αναλυτής της Merrill Lynch στο Λονδίνο, ο οποίος για ένα διάστημα στην αρχή της καριέρας του εργάστηκε και ως οικονομικός αναλυτής της αμερικανικής πρεσβείας στην Αγκυρα, θα έχει ένα δύσκολο έργο. Η λίρα βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου, αν και η Κεντρική Τράπεζα διέθεσε πάνω από 170 δισ. δολάρια τους τελευταίους 18 μήνες για να τη στηρίξει. Ετσι τα συναλλαγματικά διαθέσιμα εξανεμίστηκαν πάρα τις πράξεις ανταλλαγής νομισμάτων που κάνει η Αγκυρα με το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, την οικονομική βοήθεια από την Κίνα και τη Νότια Κορέα και τα “μαύρα” κεφάλαια των Ρώσων ολιγαρχών. Tο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είχε ξεπεράσει τα 24 δισ δολάρια στο τέλος του πρώτου τριμήνου. Ο ρυθμός ανάπτυξης στο ίδιο τρίμηνο επιταχύνθηκε λόγω των προεκλογικών παροχών, αλλά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ξένων αναλυτών θα επιβραδυνθεί στη συνέχεια και δεν πρόκειται να ξεπεράσει το 3% στη διάρκεια του έτους. Κι εκτός όλων αυτών υπάρχει και το τεράστιο κόστος της αποκατάστασης των ζημιών του καταστροφικού σεισμού και η αποπληρωμή χρέους 200 δισ. δολαρίων.
Θα είναι ένα παράδοξο παιχνίδι της ιστορίας, ο Ερντογάν που έβγαλε την Τουρκία από το ΔΝΤ κι έχτισε πάνω σ’ αυτό το γεγονός την πολιτική παντοδυναμία του, να είναι ο άνθρωπος που θα την οδηγήσει εκ νέου στο Ταμείο. Πολλοί είναι αυτοί που το θεωρούν ως πολύ πιθανό σενάριο κι ο Μεχμέτ Σιμσέκ ίσως είναι από τους λίγους που μπορεί να το αποτρέψει. Αν φυσικά ο ίδιος ο Ερντογάν του το επιτρέψει….
