Σ. Κυριακίδου: «Η Ε.Ε. έχει εξασφαλίσει περισσότερες από 2 δισ. δόσεις εμβολίου»

Γιάννης Παλαιολόγος

Μήνυμα αισιοδοξίας για την εκστρατεία εμβολιασμού στην Ε.Ε. στέλνει, μέσω της «Κ», η επίτροπος Υγείας και Διατροφικής Ασφάλειας Στέλλα Κυριακίδου. «Ο στόχος να έχουμε αρκετά εμβόλια για όλους τους πολίτες στην Ε.Ε. και τους γείτονές μας μέχρι το τέλος του ’21 είναι εφικτός», δηλώνει.

«Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε στην επέκταση της παραγωγικής ικανότητας των φαρμακευτικών εταιρειών». «Αυτή τη στιγμή η BioNTech βρίσκεται σε διαδικασία αναπροσαρμογής ενός νέου εργοστασίου που έχει αποκτήσει», σημειώνει, αναφερόμενη στο πρώην εργοστάσιο της Novartis στο Μάρμπουργκ της Γερμανίας. «Στη συνέχεια θα πρέπει να υποβάλει αίτηση πρόσθετης τοποθεσίας παρασκευής, ώστε να λάβει έγκριση, καθώς αυτή θα σχετίζεται με την ποιότητα και την ασφάλεια του εμβολίου. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) αναμένει από την εταιρεία να υποβάλει τα σχετικά δεδομένα. Ο ΕΜΑ και η Επιτροπή θα κινητοποιηθούν άμεσα για να στηρίξουν την επέκταση αυτή με τάχιστες διαδικασίες, αν δούμε ότι πληρούνται οι απαιτούμενες προδιαγραφές». Η εταιρεία έχει θέσει στόχο να ξεκινήσει η παραγωγή στο συγκεκριμένο εργοστάσιο τον Φεβρουάριο.

– Μετά τον θόρυβο που προκλήθηκε την περασμένη εβδομάδα για την παράλληλη συμφωνία της Γερμανίας με τις Pfizer-BioNTech, ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε σε συνέντευξή του την Κυριακή ότι βρίσκεται σε επαφές με το Ισραήλ για την εξασφάλιση περισσότερων δόσεων. Η νομική υποχρέωση να μην κάνουν παράλληλες διαπραγματεύσεις τα κράτη-μέλη δεν επεκτείνεται και σε τρίτες χώρες;

– Η διαδικασία μας, καθώς και οι νομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν, αφορά τις διαπραγματεύσεις με τις φαρμακευτικές εταιρείες για συμβάσεις προαγοράς. Σχετικά με πιθανές επαφές με συγκεκριμένες τρίτες χώρες, δεν έχουμε αυτή τη στιγμή τα λεπτομερή στοιχεία που θα μου επέτρεπαν να τοποθετηθώ. Πάντως ετοιμάζουμε επιστολή προς τους υπουργούς Υγείας των κρατών-μελών, στην οποία θα τους ζητούμε να μας δώσουν πληροφορίες για τον τρόπο και τον βαθμό στον οποίο συμμορφώνονται με την κοινή στρατηγική και τις πρόνοιες σχετικά με τις παράλληλες συμφωνίες.
«Θα χρειαστεί χρόνος»

– Πώς εξηγείται ο απελπιστικά αργός ρυθμός του εμβολιασμού σε ορισμένα κράτη-μέλη;

– Είχα επανειλημμένως αναφέρει ότι, όταν και εάν βρεθεί ένα ασφαλές εμβόλιο, δεν θα είναι μια μαγική λύση που θα λύσει το πρόβλημα της πανδημίας μέσα σε ένα βράδυ. Θα χρειαστεί χρόνος, μεγάλη προσπάθεια και επιμονή ώστε να μπορέσουν όλα τα κράτη-μέλη να προχωρήσουν στους εμβολιασμούς. Σύντομα η διαδικασία αυτή θα επιταχυνθεί και η κατάσταση θα βελτιωθεί. Επίσης, αναμένουμε θετική κατάληξη και από άλλους κατασκευαστές εμβολίων, ώστε να έχουμε μεγαλύτερη κάλυψη. Γνωρίζω ότι ο κόσμος ανυπομονεί και θέλει να επιστρέψει στην κανονικότητα της ζωής όσο πιο γρήγορα γίνεται, και για τον λόγο αυτό κινούμαστε σε όλα τα επίπεδα ώστε να επισπεύσουμε κάθε διαδικασία που προκαλεί καθυστέρηση.

– Δεν μπορούσε να είχε κάνει κάτι περισσότερο επ’ αυτού η Κομισιόν;

– Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινήθηκε άμεσα, δημιουργώντας το ευρύτερο χαρτοφυλάκιο πιθανών εμβολίων στον κόσμο με τουλάχιστον έξι κατασκευαστές και χρηματοδοτώντας την έρευνα. Κανείς δεν γνώριζε έξι μήνες πριν ποιος κατασκευαστής θα έφτανε πρώτος σε ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο. Επενδύσαμε σημαντικούς πόρους –2,75 δισ. ευρώ– για να έχουμε πρόσβαση σε διαφορετικές τεχνολογίες. Μέρος των χρημάτων χρησιμοποιήθηκε για τη στήριξη της παραγωγικής ικανότητας. Η Ε.Ε. έχει μέχρι στιγμής εξασφαλίσει περισσότερες από δύο δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίου για τα 27 κράτη-μέλη. Κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 15 και 16 Οκτωβρίου όσο και κατά τον περασμένο Ιούνιο, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων εξέφρασαν ρητώς την ικανοποίησή τους για την προσέγγιση της Επιτροπής.

– Μπορούν τα κράτη-μέλη να ελπίζουν σε κάλυψη του 60% του πληθυσμού ώς το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2021 ή έχει χαθεί αυτό το τρένο;

– Εχουμε μόλις εγκρίνει το δεύτερο ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο από τη Moderna, το οποίο μαζί με αυτό των BioNTech-Pfizer θα εξασφαλίσει ότι 760 εκατομμύρια δόσεις θα είναι διαθέσιμες για την Ε.Ε. μέσα στο 2021 με αυξανόμενη ταχύτητα. Τα κράτη-μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι ο ρυθμός των εμβολιασμών συνεχίζεται και επιταχύνεται απρόσκοπτα. Σύντομα, πιθανόν να έχουμε επιτυχή αποτελέσματα και από άλλους παραγωγούς εμβολίων κι αυτό θα μας δώσει την ευχέρεια να αυξήσουμε τη διάθεσή τους. Θα χρειαστεί χρόνος και μέχρι τότε θα πρέπει να συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα, ώστε να μειώσουμε την πίεση στα συστήματα υγείας μας.

Η ταχύτητα των εγκρίσεων

– Η Ε.Ε. έχει δεχθεί κριτική για τη σχετική καθυστέρηση με την οποία ο EMA έχει εγκρίνει τα εμβόλια. Εχει βάση το επιχείρημα ότι ο οργανισμός παραμένει υπερβολικά προσηλωμένος στις διαδικασίες που αρμόζουν σε μια φυσιολογική περίοδο, αλλά όχι στην «κατάσταση πολέμου» που βιώνει η Ευρώπη;

– O EMA έχει εγκρίνει δύο εμβόλια σε χρόνο-ρεκόρ και έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία για να εγκρίνει άλλα δύο. Θεωρώ συνεπώς ότι ανταποκρίνεται άμεσα στις έκτακτες συνθήκες τις οποίες αντιμετωπίζουμε. Εγκρίνει με ταχύτητα τις άδειες υπό όρους για τη διάθεση των εμβολίων μόλις υποβάλουν αίτηση κυκλοφορίας στον ευρωπαϊκό χώρο. Παρακολουθεί συνεχώς τις αναφορές για τυχόν παρενέργειες και μετά την κυκλοφορία ενός εμβολίου. Εχει συστήσει πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων με αναφορές ασθενών, επαγγελματιών υγείας και ερευνητών, η οποία του επιτρέπει να εντοπίζει γρήγορα δυνητικούς κινδύνους ώστε να λαμβάνονται μέτρα εάν χρειαστεί. Ανταλλάσσει επίσης πληροφορίες με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και με τους ρυθμιστικούς φορείς φαρμάκων σε άλλες χώρες, ώστε να παρακολουθεί θέματα που έχουν ανακύψει σε άλλα μέρη του κόσμου.