ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Συνάντηση είχαν στο περιθώριο της συνόδου της ολομέλειας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Επρόκειτο για την πρώτη συνάντηση των δύο ηγετών μετά την επανεκλογή του Νετανιάχου στην πρωθυπουργία το 2022, δίνοντας την ευκαιρία για αναθέρμανση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων.
Ο Νετανιάχου επισκέφθηκε τον Ερντογάν την Τρίτη στο «Σπίτι της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη, όπου φιλοξενούνται οι διπλωματικές αποστολές της Αγκυρας στην αμερικανική μεγαλούπολη. Οι δύο άνδρες δεσμεύθηκαν να ανταλλάξουν επίσημες επισκέψεις στο μέλλον, σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού. Σύμφωνα με πληροφορίες του ισραηλινού Τύπου, ο Τούρκος πρόεδρος σχεδιάζει να μεταβεί για προσκύνημα τον ερχόμενο μήνα στο τέμενος του Αλ Ακτσά στην Ιερουσαλήμ για να τιμήσει τα 100 χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας στις 29 Οκτωβρίου.
Μία μέρα νωρίτερα ο Ερντογάν είπε σε δημοσιογράφους ότι στηρίζει την πρωτοβουλία της κυβέρνησης Μπάιντεν για συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας. Σύμφωνα με το τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ανατολή», Ερντογάν και Νετανιάχου συζήτησαν για τις εξελίξεις στο παλαιστινιακό, αλλά και το ενδεχόμενο συνεργασίας στους τομείς της ενέργειας, της τεχνολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης και της κυβερνοασφάλειας.
Στη συνάντηση στο «Σπίτι της Τουρκίας» συμμετείχαν ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο υπουργός Ενέργειας Αρπασλάν Μπαϊρακτάρ, ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος AKP Ομέρ Τσελίκ, καθώς και ο επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙΤ Ιμπραήμ Καλίν. Φωτογραφίες της συνάντησης δημοσίευσε ο Τούρκος πρόεδρος στον λογαριασμό του στην εφαρμογή X/Twitter, με λεζάντα «Ελπίζω οι συνομιλίες μας να αποδειχθούν ευεργετικές για τις χώρες και την περιοχή μας». Σημάδια της αποκατάστασης των σχέσεων Αγκυρας – Ιερουσαλήμ φάνηκαν και στην ομιλία του Ερντογάν από το βήμα της ολομέλειας του ΟΗΕ την Τρίτη. Σε αντίθεση με την τακτική του των τελευταίων ετών, ο Τούρκος πρόεδρος απέφυγε να καταδικάσει το Ισραήλ και προσέφερε ελάχιστα λόγια στήριξης στους Παλαιστινίους, μνημονεύοντάς τους σχεδόν ως υποσημείωση στην ομιλία του.
«Η διένεξη Παλαιστινίων – Ισραηλινών πρέπει να επιλυθεί. Θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τον παλαιστινιακό λαό και τον δίκαιο αγώνα του. Χωρίς παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967, το Ισραήλ θα δυσκολευθεί να βρει την ειρήνη που αναζητάει», είπε ο Τούρκος πρόεδρος στον ΟΗΕ.
Τα τελευταία χρόνια ο Ερντογάν είχε εκμεταλλευθεί την ετήσια σύνοδο για να εξαπολύσει δριμύτατες επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ, ιδιαίτερα μετά την αιματηρή ισραηλινή επιχείρηση εναντίον του πλοίου «Μαβί Μαρμαρά» στα ανοικτά της Γάζας το 2010. Το 2020, ο Ερντογάν προκάλεσε την αποχώρηση της ισραηλινής αντιπροσωπείας από την αίθουσα λέγοντας ότι «το βρώμικο χέρι που διεισδύει στην Ιερουσαλήμ αυξάνει διαρκώς την αποκοτιά του». Το 2014, κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα, είχε κατηγορήσει τον Νετανιάχου ότι «συντηρεί ζωντανό το πνεύμα του Χίτλερ».
Η αναθέρμανση των σχέσεων είχε ξεκινήσει τον Μάρτιο με την επίσημη επίσκεψη του Ισραηλινού προέδρου Γιτζάκ Χέρτσογκ στην Αγκυρα, η πρώτη παρόμοια από το 2008, ενώ ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, Ελι Κοέν, είχε συναντηθεί τον Φεβρουάριο με τον Τούρκο ομόλογό του.
Ο τουρκικός φιλοκυβερνητικός Τύπος, από τη μεριά του, υποβάθμισε σύσσωμος τη συνάντηση Ερντογάν – Νετανιάχου. Μόνο το κρατικό ειδησεογραφικό δίκτυο «Ανατολή» αφιέρωσε εκτενή κάλυψη στη συνάντηση. Τα τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα και το σύνολο του φιλοκυβερνητικού Τύπου αγνόησαν τη συνάντηση, προβάλλοντας άλλες πτυχές του ταξιδιού Ερντογάν στον ΟΗΕ.
