Kathimerini.gr
Αλεξάνδρα Βουδούρη
Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτή την εβδομάδα (27-28 Ιουνίου) οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να καταλήξουν σε συμφωνία για τα πρόσωπα, που θα ηγηθούν των ανώτατων ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, αλλά και σχετικά με την πολιτική κατεύθυνση και τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την επόμενη πενταετία στο πλαίσιο της λεγόμενης «στρατηγικής ατζέντας».
Σύμφωνα με Ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές τα πρόσωπα -που παραμένουν «φαβορί»- είναι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την προεδρία της Κομισιόν, ο Αντόνιο Κόστα (πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας) για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Κάγια Κάλας (νυν πρωθυπουργός της Εσθονίας) για επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.
Στο «στόχαστρο» του Βέμπερ ο Αντόνιο Κόστα
Ωστόσο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) Μάνφρεντ Βέμπερ θέτει ερωτηματικά γύρω από το όνομα του σοσιαλιστή, πρώην πρωθυπουργού της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα.
Οι αμφιβολίες- που εξέφρασε σε συνέντευξή του το Σάββατο στην γερμανική Bild -δεν έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι το όνομα του Πορτογάλου πρώην πρωθυπουργού έχει εμπλακεί σε σκάνδαλο διαφθοράς, αλλά σχετικά με την πιθανή στάση του σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό. Τις αμφιβολίες αυτές είχαν εκφράσει πρωθυπουργοί -πού ανήκουν στο ΕΛΚ- και στη διάρκεια του άτυπου δείπνου των «27» την περασμένη Δευτέρα, όπως είχε αναφέρει η «Κ».
Στην εν λόγω συνέντευξη ο πρόεδρος του ΕΛΚ έθεσε τις «κόκκινες γραμμές» εκ μέρους της πολιτικής δύναμης, που βγήκε πρώτη στις πρόσφατες ευρωπαϊκές εκλογές, για την έγκριση του ονόματος προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας: διατήρηση της ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και επιβολής «ορίων» στη μετανάστευση.
Ο Βέμπερ λέει μάλιστα ότι οι μελλοντικοί ηγέτες στην Ε.Ε. θα πρέπει να τις υιοθετήσουν, διαφορετικά δεν θα είναι δυνατή η επίτευξη συμφωνίας στη Σύνοδο αυτή την εβδομάδα.
Οπως φαίνεται, λοιπόν, ο Αντόνιο Κόστα έχει μπει στο «στόχαστρο» του προέδρου του ΕΛΚ, καθώς αναφέρει ότι δεν είναι ξεκάθαρος σχετικά με το πώς θα πρέπει η Ε.Ε να διαχειριστεί το μεταναστευτικό. Ισως το ΕΛΚ να «ποντάρει» στην σοσιαλίστρια Δανή πρωθυπουργό Μέτε Φρέντρικσεν, που έχει επιδείξει σκληρή στάση στο ζήτημα.
Υπενθυμίζεται ότι το άτυπο δείπνο των «27» την περασμένη Δευτέρα δεν κατέληξε σε συμφωνία για τα πρόσωπα, καθώς το ΕΛΚ πρότεινε αιφνιδιαστικά το «μοίρασμα» της θητείας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ώστε οι κεντροδεξιοί να αναλάβουν την προεδρία του στο δεύτερο μισό (2.5 χρόνια). Το αίτημα απορρίφθηκε, πάντως, από τους Ευρωπαίους σοσιαλιστές.
Ενδεχομένως, με την πρόταση αυτή, το ΕΛΚ τελικό σκοπό να αναλάβει εξ’ ολοκλήρου την προεδρία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να μην χρειαστεί δηλαδή, η Ρομπέρτα Μέτσολα να παραδώσει «σκυτάλη» στα 2,5 χρόνια σε σοσιαλιστή υποψήφιο για την προεδρία του κοινοβουλίου, όπως έγινε και κατά τον προηγούμενο θεσμικό κύκλο. Ωστόσο, η πρόταση Βέμπερ ρισκάρει σε μεγάλο βαθμό την εκλογή της υποψήφιας του ΕΛΚ για την προεδρία της Κομισιόν Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν από το Ευρωκοινοβούλιο.
Ανακατατάξεις ευρωομάδων
Το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον και στις διαβουλεύσεις των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων για την τελική διαμόρφωση των ευρωομάδων τους. Το ΕΛΚ έχει ήδη προσθέσει 14 νέους ευρωβουλευτές την περασμένη εβδομάδα και παραμένει πρώτη δύναμη με 190 έδρες από τις συνολικά 720.
Αυτή την εβδομάδα είναι η σειρά των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και της Αριστεράς, να πραγματοποιήσουν συναντήσεις των ευρωομάδων τους, αύριο Τρίτη και των φιλελεύθερων του Renew, καθώς και των συντηρητικών και μεταρρυθμιστών (ECR), την Τετάρτη.
Στις συναντήσεις αυτές θα αποφασιστούν ποια μέλη εισέρχονται και ποια θα αποκλειστούν, ώστε να συγκροτηθούν οι ευρωομάδες πριν από την έναρξη της πρώτης ολομέλειας του κοινοβουλίου στα μέσα Ιουλίου. Πρόκειται για σημαντικές αποφάσεις, που θα κρίνουν και τη διανομή των επιτροπών αλλά και των σημαντικών θέσεων στο νέο ευρωκοινοβούλιο.
Πιθανή διάσπαση των εθνικιστικών κομμάτων
Πάντως, ήδη τα εθνικιστικά κόμματα εμφανίζονται διασπασμένα και ίσως στο ευρωκοινοβούλιο σχηματιστούν τρεις και πιθανόν τέσσερις ευρωομάδες: η ευρωομάδα που ηγείται η Τζόρτζια Μελόνι, ECR, η ακροδεξιά ομάδα ταυτότητας και δημοκρατίας (ID) υπό την Μαρίν Λεπέν, ίσως μια νέα ευρωομάδα υπό τον Βίκτορ Ορμπαν αλλά και ξεχωριστή υπό την εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Προσώρας, η ευρωομάδα της Μελόνι έχει ήδη ενισχυθεί με νέες έδρες (συνολικά 83) που την κατατάσσουν τρίτη στο ευρωκοινοβούλιο αφήνοντας πίσω τους φιλελεύθερους του Renew, που μετά την αποχώρηση την Παρασκευή, επτά ευρωβουλευτών από το τσεχικό κόμμα Ano του Αντρέι Μπάμπις έχουν πλέον 74 έδρες.
Κυκλοφορεί ήδη το σενάριο οι επτά ευρωβουλευτές του τσεχικού κόμματος Ano να μπουν σε ξεχωριστή ευρωομάδα με το κόμμα Fidesz του Βίκτορ Ορμπαν (που έχει εκλέξει 10 ευρωβουλευτές), του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο, Smer (5 ευρωβουλευτές), αλλά και του Σλοβένου Γιάνεζ Γιάνσα (που ανήκει ακόμα στο ΕΛΚ). Στην ευρωομάδα αυτή μπορεί να προστεθεί και το εθνικιστικό πολωνικό PiS, που ανήκει στο ECR, ενώ κανείς δεν αποκλείει να μετάσχει και το ακροδεξιό κόμμα του Γκερντ Βίλντερς. Για να συσταθεί, πάντως, ευρωομάδα χρειάζονται 23 ευρωβουλευτές από επτά κράτη μέλη.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον θα έχει εάν τελικά η ακροδεξιά ευρωομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ΙD) πάρει πίσω τους ευρωβουλευτές της γερμανικής AfD – μετά τον αποκλεισμό του νεοναζιστη Μαξιμίλιαν Κραχ – ή το γερμανικό κόμμα κατορθώσει να σχηματίσει ξεχωριστά δική του ευρωομάδα. Τα μέλη της ID θα συναντηθούν αρχές Ιουλίου.