Kathimerini.gr
Γιώργος Σκαφιδάς
Μερικές φορές, στην πολιτική, ακόμη και το αδιέξοδο θα μπορούσε να είναι «μια κάποια λύσις».
Ηχεί αντιφατικό μεν, αλλά ειδικά στην περίπτωση της Γαλλίας, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί πια τα πράγματα, το εκλογικό αδιέξοδο θα μπορούσε όντως να αποτελέσει τη μοναδική ίσως (προσωρινή;) διέξοδο για τον πρόεδρο Μακρόν.
Λιγότερο από 48 ώρες πριν από τον πρώτο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών που ξεκινούν αυτήν την Κυριακή (30 Ιουνίου) και ολοκληρώνονται την επόμενη (7 Ιουλίου), ο 46χρονος Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει λόγους να ελπίζει σε κάτι θετικό.
Το κόμμα του (Renaissance-RE) οδεύει προς μια βέβαιη εκλογική ήττα, καθώς έρχεται τρίτο σε όλες τις δημοσκοπήσεις, πίσω από τον Εθνικό Συναγερμό (Rassemblement National-RN) της Μαρίν Λεπέν αλλά και από το πολυκομματικό Νέο Λαϊκό Μέτωπο (Nouveau Front Populaire-NFP) των Μελανσόν, Γκλυκσμάν και Ολάντ.
Τι θα γίνει με τις έδρες
To μπλοκ (ENSEMBLE) των πολιτικών δυνάμεων που στηρίζουν τον Μακρόν, ένα μπλοκ κεντρική θέση στο οποίο κατέχει η προεδρική παράταξη Renaissance, ελέγχει σήμερα σχεδόν 250 έδρες στη γαλλική συνέλευση των συνολικά 577 εδρών. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ωστόσο, η ομάδα των προεδρικών θα δει τώρα τις έδρες της να πέφτουν κατακόρυφα, σε κάτω από 130 ή ακόμη κάτω και από 100.
Μαρίν Λεπέν, Ζορντάν Μπαρντελά. (AP Photo/Thomas Padilla)
Στον αντίποδα, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός των Λεπέν και Μπαρντελά αναμένεται να δει τις δικές του έδρες να εκτοξεύονται, από σχεδόν 90 που είναι σήμερα, σε περισσότερες από 220. Εάν η παράταξη της 55χρονης Μαρίν Λεπέν καταφέρει να εκλέξει τους 289 βουλευτές που απαιτούνται για την απόλυτη πλειοψηφία, τότε «όλα τελείωσαν». Σε μια τέτοια περίπτωση, θα σχηματίσει κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον 28χρονο Ζορντάν Μπαρντελά και… πρόεδρο τον Μακρόν ο οποίος έχει άλλωστε ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το Ελιζέ πριν από το πέρας της δεύτερης προεδρικής θητείας του που ολοκληρώνεται το 2027.
Αβολες συγκατοικήσεις προέδρων με πρωθυπουργούς που προέρχονταν από αντίπαλα κόμματα, είχαμε και άλλες φορές στη Γαλλία τις περασμένες δεκαετίες, εν προκειμένω εκείνες των Μιτεράν-Σιράκ (1986 – 1988), Μιτεράν-Μπαλαντίρ (1993 – 1995) και Σιράκ-Ζοσπέν (1997 – 2002). Μια συνύπαρξη Μακρόν-Μπαρντελά θα ήταν, ωστόσο, πρωτοφανώς «άβολη», πρωτίστως για τον Μακρόν ο οποίος θα έχει υποστεί δύο ήττες μέσα σε έναν μήνα (ευρωεκλογές, πρόωρες βουλευτικές) και λιγότερο για τον Μπαρντελά για τον οποίο όλα πια θα είναι νέα και πολλά υποσχόμενα…
Σενάρια… ακυβερνησίας
Εάν όμως η παράταξη της Λεπέν δεν καταφέρει τελικώς να εξασφαλίσει τις 289 έδρες της αυτοδυναμίας, τότε τα πράγματα αλλάζουν.
Ο ίδιος ο Μπαρντελά έχει διαμηνύσει ότι το κόμμα του δεν προτίθεται να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας. Με άλλα λόγια, εάν δεν εξασφαλίσει τις 289 έδρες που απαιτούνται, τότε είτε θα επιχειρήσει να τις συμπληρώσει βρίσκοντας κυβερνητικούς εταίρους (ενδεχομένως στις τάξεις του κόμματος των Ρεπουμπλικανών του Ερίκ Σιοτί) είτε θα παραδώσει την όποια «εντολή» στον δεύτερο που όλα δείχνουν ότι θα είναι το αριστερό-κεντροαριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο (Nouveau Front Populaire-NFP).
Οι δημοσκοπήσεις δίνουν, όμως, στο NFP περί τις 210 έδρες, κι αυτό στην καλύτερη των περιπτώσεων. Τι θα μπορούσε να κάνει άραγε, σε μια τέτοια περίπτωση, το NFP; Να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας; Να αναζητήσει άλλες κυβερνητικές συμπράξεις; Τα νούμερα, σε κάθε περίπτωση, δεν φαίνεται να βγαίνουν. Συν τοις άλλοις, η γαλλική Αριστερά (ειδικά, δε, εκείνη του Ζαν Λικ Μελανσόν) δεν φημίζεται για τη συνοχή της, ενώ οι δυνάμεις που τη συναποτελούν έχουν προλάβει ήδη να διαφωνήσουν και για το πρόσωπο που θα μπορούσε να αναλάβει την πρωθυπουργία.
Σε αυτό το σημείο ωστόσο, οι εξελίξεις, αν και αδιέξοδες, αρχίζουν να αποκτούν διαστάσεις… διεξόδου για τον Μακρόν.
Ενα μετεκλογικό αδιέξοδο μπορεί να επέτρεπε στον Γάλλο πρόεδρο να «αποκηρύξει» τους νικητές των βουλευτικών εκλογών ως δυνάμεις που «δεν μπορούν να σταθούν, πρακτικά, στο ύψος των περιστάσεων». Κατ’ αντιδιαστολή, ο Μακρόν θα μπορούσε, σε μια τέτοια περίπτωση, να αυτοπροβληθεί ως παράγοντας «κυβερνησιμότητας», ενδεχομένως ανακτώντας μέρος της χαμένης αξιοπιστίας του…
Εάν το RN και το NFP δεν τα καταφέρουν να σχηματίσουν κυβέρνηση, ο Μακρόν θα μπορούσε να «δώσει τη λύση» σχηματίζοντας μια κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» («προσωπικοτήτων» ή «τεχνοκρατών») η ατζέντα της οποίας θα ήταν όμως εκ των πραγμάτων περιορισμένη ώστε να μπορεί να επιβιώσει απέναντι σε ένα ενδεχομένως εχθρικό κοινοβούλιο.
Σημειώνεται, άλλωστε, ότι η Γαλλία δεν μπορεί να ξαναπάει σε βουλευτικές εκλογές πριν από το καλοκαίρι του 2025, όπερ σημαίνει ότι το όποιο κυβερνητικό κενό θα πρέπει κάπως να καλυφθεί, ενδεχομένως ακόμη και μέσα από μια πολύμηνη διαιώνιση της νυν κυβέρνησης ως «υπηρεσιακής».
Ολα αυτά θα αποτελούσαν ωστόσο, επί της ουσίας, απόπειρες διαχείρισης της ήττας εκ μέρους του 46χρονου Μακρόν, ο οποίος ρίσκαρε πολλά με την επιλογή του να βάλει τη Γαλλία σε τροχιά πρόωρων βουλευτικών εκλογών.
Μια κυβέρνηση «τεχνοκρατών» θα διέτρεχε, πάντως, και έναν άλλον κίνδυνο, καθώς θα μπορούσε να ρίξει κι άλλο νερό στον μύλο της ανόδου του εθνολαϊκιστικού λαϊκισμού εν όψει των προεδρικών του 2027, αποτρέποντας μεν μια πρωθυπουργοποίηση του Μπαρντελά εν έτει 2024 αλλά στον βωμό της μελλοντικής προεδροποίησης της ιδίας της Μαρίν Λεπέν.
