Kathimerini.gr
Αλεξάνδρα Βουδούρη
Η υπαρξιακή «αγωνία» της Ευρώπης στη σκιά των αποτελεσμάτων των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ και της κατάρρευσης της γερμανικής κυβέρνησης κυριάρχησε χθες στις συνομιλίες που είχαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες με ομολόγους τους από τρίτες χώρες σε σύνοδο που φιλοξένησε ο πιο θερμός υποστηρικτής του Ντόναλντ Τραμπ, ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπαν, στη Βουδαπέστη. Εισερχόμενοι, πάντως, στο «γήπεδο» του Ορμπαν και κυριολεκτικά, την «Αρένα Πούσκας», που φιλοξένησε χθες την 5η σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επέδειξαν δημοσίως ενότητα έναντι της νέας πραγματικότητας στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, μετά την εκλογή του Τραμπ: τις απειλές του για δασμούς έναντι των εισαγόμενων ευρωπαϊκών προϊόντων, αποχώρησης από το ΝΑΤΟ, τερματισμού της βοήθειας προς το Κίεβο.
Ενώπιον ηγετών τρίτων χωρών, όπως ο Βρετανός πρωθυπουργός, ο Τούρκος πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, καθώς και ο Ουκρανός πρόεδρος, το «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης, Βίκτορ Ορμπαν, αναγνώρισε ότι «η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ε.Ε. πλέον είναι δύσκολη, περίπλοκη και επικίνδυνη». Με το «καπέλο» του προέδρου του Συμβουλίου της Ε.Ε., που κατέχει το τρέχον εξάμηνο, ο Ορμπαν αναφέρθηκε πρώτος στην παρέμβασή του στις «προκλήσεις» της Ευρώπης μετά τις αμερικανικές εκλογές. Προσκάλεσε, μάλιστα, τους Ευρωπαίους να επανεξετάσουν το «ευρωπαϊκό μοντέλο», καθώς η παγκόσμια οικονομία «είναι αντιμέτωπη με τρομακτική προοπτική κατακερματισμού». Αναρωτήθηκε παράλληλα εάν η Ευρώπη μπορεί να διαμορφώσει μια συγκροτημένη απάντηση, καθώς καίρια ερωτήματα, όπως σημείωσε ο Ορμπαν, έρχονται επιτακτικά, μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ. «Το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων είναι βασικό στοιχείο της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας», είπε. Απέφυγε, πάντως, στη δημόσια παρέμβασή του να ζητήσει αλλαγή στρατηγικής του «μπλοκ» έναντι της Ουκρανίας, κάτι που ωστόσο αναμενόταν να θέσει αργότερα στη διάρκεια δείπνου των «27».
Για «αποφασιστική» στιγμή για την Ευρώπη έκανε λόγο ο Γάλλος πρόεδρος, που απαιτεί να υπερασπιστεί η ίδια τα συμφέροντά της, όπως κάνουν άλλωστε και οι ΗΠΑ, ιδίως στην άμυνα και στο εμπόριο. «Ο κόσμος αποτελείται από φυτοφάγους και σαρκοφάγους», τόνισε ο Εμανουέλ Μακρόν, για να προσθέσει πως «εάν αποφασίσουμε να παραμείνουμε φυτοφάγοι, οι σαρκοφάγοι θα νικήσουν και θα είμαστε βορά γι’ αυτούς», ενώ προέτρεψε τους Ευρωπαίους να είναι «τουλάχιστον σαρκοφάγοι».
Στην πλειονότητά τους, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έσπευσαν να συγχαρούν εκ νέου τον Τραμπ για τη νίκη του και να υπογραμμίσουν την ανάγκη «ενηλικίωσης» και συνακόλουθης περαιτέρω αυτονόμησης της Ευρώπης από τις ΗΠΑ, ενώ οι πρόεδροι των ευρωπαϊκών θεσμών έστειλαν σαφές μήνυμα για ενότητα των «27». «Εχουμε αποδείξει ότι η Ευρώπη μπορεί να σταθεί ενωμένη», τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για να προσθέσει: «Το μέλλον της Ευρώπης είναι στα χέρια μας, πρέπει να ενεργήσουμε τώρα». Μετά την κατάρρευση, ωστόσο, της γερμανικής κυβέρνησης, λίγες ώρες μετά τα εκλογικά αποτελέσματα στις ΗΠΑ, ήρθαν στο προσκήνιο οι βαθιές ανησυχίες εντός του «μπλοκ» για το πόσο ενωμένο μπορεί να παραμείνει ενώπιον μιας δεύτερης θητείας του Τραμπ και των κινδύνων πολιτικού κατακερματισμού, που ενδεχομένως σταθούν εμπόδιο σε μια συλλογική «απάντηση». «Είναι σημαντικό για την Γερμανία να διεξαγάγει σύντομα εκλογές, καθώς χρειαζόμαστε μια ισχυρή Γερμανία», ανέφερε ο Φινλανδός πρωθυπουργός Πέτερι Ορπο.
Εν μέσω των καταιγιστικών αυτών εξελίξεων, που θα καθορίσουν την πορεία της Ε.Ε. τα επόμενα πέντε χρόνια, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα αναζητούσαν χθες το βράδυ κοινή συνισταμένη έναντι της νέας «εποχής» στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον, ενώ σήμερα θα επιχειρήσουν να συμφωνήσουν για το πώς θα καταστήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία «ανταγωνιστική» έναντι των βασικών αντιπάλων της: ΗΠΑ και Κίνας στη βάση της σχετικής έκθεσης του Μάριο Ντράγκι.
