Διπλωματικό «επεισόδιο» προκλήθηκε μετά την ομιλία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ στο Συμβούλιο Ασφαλείας που συνεδρίασε χθες, Τρίτη, στη Νέα Υόρκη για τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Κορυφαίοι διπλωμάτες του Ισραήλ ζήτησαν την παραίτηση του Γκουτέρες, αντιδρώντας σε δηλώσεις που έκανε κατά την εισήγησή του.
Επιπλέον, σήμερα το πρωί προειδοποίησαν ότι θα αρνηθούν χορήγηση βίζας σε αξιωματούχους του οργανισμού, στέλνοντας το μήνυμα πως ο οργανισμός, υπό την ηγεσία Γκουτέρες, είναι ανεπιθύμητος στη χώρα.
«Κόντρα» για την ευθύνη
Η «κόντρα» κορυφής για το Μεσανατολικό ξέσπασε με φόντο την ανθρωπιστική κρίση που είναι σε εξέλιξη στη Γάζα, με τους τοπικούς αξιωματούχους του ΟΗΕ να χαρακτηρίζουν ως «κηλίδα» στη συνείδηση της ανθρωπότητας τον θάνατο περισσότερων από 2.300 παιδιών στον παλαιστινιακό θύλακο. Και να προειδοποιούν πως σήμερα, Τετάρτη, θα αναγκαστούν να διακόψουν την παροχή των υπηρεσιών τους λόγω έλλειψης καυσίμων «τα οποία θα εξαντληθούν απόψε», όπως ανακοίνωσαν.
Οι τόνοι είχαν αρχίσει να ανεβαίνουν στο Ισραήλ ήδη, πριν από το Συμβούλιο Ασφαλείας, έπειτα από τις εκκλήσεις του ΟΗΕ για αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας και για παροχή καυσίμων στον αποκλεισμένο θύλακο, προκειμένου να συνεχίσουν οι κάτοικοι της Γάζας να έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, νοσοκομειακή περίθαλψη και άλλες υπηρεσίες πρώτης ανάγκης.
Ο ισραηλινός στρατός, απαντώντας, κάλεσε την υπηρεσία του ΟΗΕ που είναι υπεύθυνη για τον παροχή βοήθειας στη Γάζα να ζητήσει καύσιμα από τη Χαμάς, αποδίδοντας σε εκείνη την ευθύνη για τις ελλείψεις.
Εδωσε ταυτόχρονα στη δημοσιότητα δορυφορικές εικόνες που φέρονται να απεικονίζουν δεξαμενές, όπου η Χαμάς «κρύβει», όπως ισχυρίζεται ο ισραηλινός στρατός, μεγάλες ποσότητες καυσίμων.
Η εισήγηση του Γκουτέρες
Εν τω μεταξύ, πολλές χώρες απηύθυναν εκκλήσεις για «ανθρωπιστική εκεχειρία», προκειμένου να βελτιωθούν οι συνθήκες «κόλασης», όπως τις περιγράφουν τα μέλη ανθρωπιστικών αποστολών, που επικρατούν στη Γάζα.
Ο Γκουτέρες εισηγήθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας άμεση κατάπαυση του πυρός για να τερματιστεί ο «επικός πόνος» στη Γάζα, τονίζοντας «κανένα μέρος σε μια ένοπλη σύρραξη δεν είναι υπεράνω του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».
Ανέφερε επίσης ότι η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου «δεν συνέβη εν κενώ». «Ο παλαιστινιακός λαός έχει υποστεί 56 χρόνια ασφυκτικής κατοχής», όπως είπε.
«Ωστόσο, τα παράπονα του παλαιστινιακού λαού δεν δικαιολογούν τις φρικτές επιθέσεις της Χαμάς. Και αυτές οι φρικτές επιθέσεις δεν δικαιολογούν τη συλλογική τιμωρία του παλαιστινιακού λαού», υπογράμμισε.
Επιπλέον, ο επικεφαλής του ΟΗΕ επέκρινε έμμεσα το Ισραήλ για την εντολή μετακίνησης αμάχων από τη βόρεια προς τη νότια Γάζα.
Η αντίδραση του Ισραήλ
Η τοποθέτηση του κορυφαίου διπλωμάτη του ΟΗΕ προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ Ελι Κοέν, ο οποίος χαρακτήρισε τη δήλωση του Γκουτέρες «σοκαριστική» και «αποσυνδεδεμένη από την πραγματικότητα στην περιοχή μας».
Πρόσθεσε ότι ο ίδιος θα ακυρώσει τη συνάντησή του με τον επικεφαλής του ΟΗΕ.
Επιπλέον, εκπρόσωπος του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι ο γενικός γραμματέας πρέπει να παραιτηθεί για τα «εξωφρενικά» σχόλια που έκανε.
Μιλώντας στο BBC, ο Ισραηλινός αξιωματούχος Λίορ Χάιατ δήλωσε ότι η ομιλία του επικεφαλής του ΟΗΕ «δικαιολόγησε την τρομοκρατία».
«Αντί να σταθεί στο πλευρό των θυμάτων, κατηγορεί τα θύματα για θηριωδία που έχουμε να δούμε από το Ολοκαύτωμα», συνέχισε.
«Αντί να στέκεται με ένα μήνυμα που λέει “ποτέ ξανά”, στην πραγματικότητα λέει στους τρομοκράτες “σας επιτρέπεται να το κάνετε αυτό, αποδεχόμαστε τη βάναυση τρομοκρατία σας, επειδή το Ισραήλ φταίει”», ανέφερε ο ίδιος.
Άρνηση χορήγησης βίζας
Στο μεταξύ, ο Γκουτέρες δημοσίευσε απόσπασμα της ομιλίας του στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, προκειμένου να δείξει ότι επέκρινε τόσο τη Χαμάς όσο και το Ισραήλ για την κατάσταση στη Γάζα.
The grievances of the Palestinian people cannot justify the horrific attacks by Hamas.
— António Guterres (@antonioguterres) October 25, 2023
Those horrendous attacks cannot justify the collective punishment of the Palestinian people.
Ωστόσο, η διπλωματική ένταση συνεχίστηκε σήμερα. Το Ισραήλ θα αρνηθεί τη χορήγηση βίζας σε αξιωματούχους του ΟΗΕ, δήλωσε ο πρεσβευτής της χώρας στον Οργανισμό, Γκιλάντ Ερντάν, σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης…
«Λόγω των παρατηρήσεων [του Γκουτέρες], θα αρνηθούμε να χορηγήσουμε βίζα στους εκπροσώπους του ΟΗΕ», δήλωσε ο Ερντάν στο Στρατιωτικό Ραδιόφωνο του Ισραήλ.
«Εχουμε ήδη αρνηθεί τη χορήγηση βίζας στον αναπληρωτή γενικό γραμματέα Ανθρωπιστικών Υποθέσεων Μάρτιν Γκρίφιθς. Ηρθε η ώρα να τους δώσουμε ένα μάθημα».
Η στάση Ηνωμένων Πολιτειών και Αιγύπτου
Σημειώνεται ότι στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν επανέλαβε ότι κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό της και ότι «πρέπει να καταδικάσουμε απερίφραστα τη βάρβαρη τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ».
Πρόσθεσε όμως ότι «πρέπει να εξεταστεί ανθρωπιστική βοήθεια» για την προστασία των αμάχων στη Γάζα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου Σάμεχ Σούκρι απηύθυνε έκκληση για κατάπαυση του πυρός. Παράλληλα, εξέφρασε «λύπη» για την αποτυχία του Συμβουλίου Ασφαλείας να υιοθετήσει ψήφισμα που να καλεί σε εκεχειρία.
Νέα συνεδρίαση την Πέμπτη
Ο υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, που διοικείται από την αντίπαλη της Χαμάς, Φατάχ, έκανε λόγο για «ασυγχώρητη» αδράνεια του Συμβουλίου Ασφαλείας.
«Οι συνεχιζόμενες σφαγές που διαπράττονται σκόπιμα και συστηματικά και άγρια από το Ισραήλ –την κατοχική δύναμη εναντίον του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού υπό παράνομη κατοχή– πρέπει να σταματήσουν», δήλωσε ο Ριγιάντ αλ Μαλίκι.
Με το Συμβούλιο Ασφαλείας σε αδιέξοδο, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, οι αποφάσεις της οποίας δεν είναι δεσμευτικές, θα ασχοληθεί και πάλι με τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή αύριο Πέμπτη, κατόπιν αιτήματος πολλών χωρών, μεταξύ των οποίων η Ιορδανία και η Ρωσία.
Την ώρα τη συνεδρίασης, πραγματοποιούνταν συγκέντρωση έξω από την έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη με αίτημα την απελευθέρωση των περισσότερων από 200 ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς.
Με πληροφορίες από Reuters, AP, BBC