Θα είναι ο τελευταίος βασιλιάς;

Eπί επτά και πλέον δεκαετίες ο Κάρολος Γ΄ προετοιμαζόταν για τον ρόλο του μονάρχη. Μετά τον θάνατο της μητέρας του Ελισάβετ Β΄ και τη χθεσινή ενθρόνισή του, όμως, οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει είναι υπαρκτές και πολλές, αφού η χρονική συγκυρία είναι εξαιρετικά δύσκολη: το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται εκτός Ευρώπης, γεγονός που δημιουργεί τριβές μεταξύ των τεσσάρων χωρών του (Αγγλίας, Σκωτίας, Βόρειας Ιρλανδίας, Ουαλίας), οι 14 χώρες της Κοινοπολιτείας (Καναδάς, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Τζαμάικα κ.λπ.) είναι άγνωστο κατά πόσο θα αποδεχθούν τον νέο βασιλιά, ενώ ο υψηλός πληθωρισμός προκαλεί δυσαρέσκεια στην κοινή γνώμη για τη δαπανηρή ζωή της βασιλικής οικογένειας. Η χθεσινή τελετή υπολογίζεται πως στοίχισε στους φορολογουμένους τουλάχιστον 100 εκατ. στερλίνες, ενώ σύμφωνα με υπολογισμούς της εφημερίδας Guardian ο πλούτος του Καρόλου ανέρχεται σε 1,8 δισ. στερλίνες. «Ποιος είναι ο λόγος λοιπόν να λαμβάνει ετήσια κρατική επιδότηση 86 εκατ. λίρες;», αναρωτιέται το φύλλο. Παρόλο που η βασίλισσα και ο γιος της άρχισαν εδώ και κάποια χρόνια να πληρώνουν κάποιους λιγοστούς φόρους και να περικόπτουν τις δαπάνες της βασιλικής οικογενείας, τα τελευταία χρόνια τα έξοδα του παλατιού εκτοξεύτηκαν εκ νέου, κυρίως λόγω της πανάκριβης ανακαίνισης του Μπάκιγχαμ.

Ετήσια έρευνα

Από το 1983 η ετήσια έρευνα για τις κοινωνικές τάσεις στη Βρετανία θέτει επίμονα το ίδιο ερώτημα: «Πόσο σημαντικό ή μη είναι να διατηρήσει η Βρετανία τη μοναρχία;». Εκτός από μια σύντομη καθίζηση στα ποσοστά στις αρχές του 21ου αιώνα, μετά τον θάνατο της Νταϊάνας, πάνω από 60% των ερωτηθέντων θεωρεί «πολύ ή αρκετά σημαντική» τη μακροημέρευση του θεσμού. Παρά την ευρεία δημοτικότητα της μοναρχίας, η αποδοχή της στη Βρετανία μειώθηκε από το 62% στο 58%, σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov. Aν και η απήχηση του Καρόλου βελτιώθηκε πρόσφατα, φθάνοντας στο 62%, υπολείπεται κατά πολύ της μητέρας του. Οι πολέμιοι του θεσμού θεωρούν ότι η βασιλεία του θα είναι η ιδανική στιγμή για την αμφισβήτηση της μοναρχίας, αφού οι κατηγορίες εις βάρος του τον ακολουθούν σε όλη του τη ζωή: άπιστος και άκαρδος σύζυγος, κακός πατέρας, αφού έχει συγκρουστεί με τον μικρότερο γιο του, Χάρι, υπερβολικά πολιτικοποιημένος, κάτι που δεν συνάδει με τον ρόλο του και εκτός τόπου και χρόνου λόγω της εμμονής του με την υγιεινή διατροφή. Αν η Ελισάβετ «ήταν ένας λευκός καμβάς», που επέτρεπε στους υπηκόους της να τη χρωματίσουν ανάλογα με τις απόψεις, ευαισθησίες, προτιμήσεις τους, ο Κάρολος έχει ισχυρές πεποιθήσεις σε όλα τα ζητήματα, που δεν επιδέχονται παρερμηνείας. «Είναι αδύναμος, ματαιόδοξος, παρεμβατικός και πλημμελώς εξοπλισμένος για τον ρόλο του μονάρχη», έγραψε το Reuters.

Στη Σκωτία πολλοί, ανάμεσά τους και ο πρώην πρωθυπουργός Αλεξ Σάλμοντ, πιστεύουν ότι ο Κάρολος θα είναι ο τελευταίος μονάρχης της χώρας. Οπως προέβλεψε πρόσφατα, αν η χώρα αποφασίσει την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο, θα αποκηρύξει ταυτόχρονα και τη μοναρχία. Την ίδια στιγμή η Βρετανία είναι μετά το Brexit πολύ λιγότερο χρήσιμη για τις χώρες της Κοινοπολιτείας. Με την απώλεια των στενών οικονομικών, πολιτικών και μεταναστευτικών σχέσεων που είχε η Βρετανία ως μέλος της Ε.Ε., οι περισσότεροι ηγέτες της Κοινοπολιτείας εξετάζουν δραστικές αλλαγές στην οργάνωση και τον μετασχηματισμό της σε μια πολιτική ένωση που θα μπορεί πάνω απ’ όλα να διαπραγματεύεται ευνοϊκές διεθνείς εμπορικές συμφωνίες. Κι αυτές οι κυοφορούμενες αλλαγές είναι σαφώς και συνάρτηση των προσώπων που βρίσκονται στον θρόνο. Σε δημοσκόπηση που διενεργήθηκε στον Καναδά πριν από τον θάνατο της βασίλισσας, το 55% τάχθηκε υπέρ της διατήρησης της μοναρχίας, αλλά το ποσοστό αυτό έπεφτε στο 34% σε περίπτωση θανάτου της και διαδοχής από τον Κάρολο.

Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ Eνα άλλο ερώτημα είναι κατά πόσον ο νέος βασιλιάς θα μπορέσει να κρατήσει ακμαία την ειδική σχέση με τις ΗΠΑ. Η μητέρα του θεωρείτο πάντα η ιδανική απεσταλμένη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Αμερική. Συναντήθηκε με 13 από τους τελευταίους 14 προέδρους της χώρας και καταλάβαινε την εκάστοτε προσωπικότητα του καθένα, όπως εξήγησε στο Politico ο Ρόμπερτ Τρέινχαμ, αναπληρωτής καθηγητής στο Τζορτζτάουν. Εκανε ιππασία με τον λάτρη των αλόγων Ρόναλντ Ρέιγκαν, έστειλε στον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ συνταγή για σκωτσέζικες τηγανίτες επειδή του άρεσαν κατά την επίσκεψή του στο Μπάλμοραλ και παρακολούθησε αγώνα μπέιζμπολ με τον Τζορτζ Μπους. Ο Μπάρακ Ομπάμα συνήθιζε να λέει ότι είναι ένας από τους αγαπημένους του ανθρώπους. Ακόμη και η αμερικανική κοινή γνώμη την εκτιμούσε με μεγάλα ποσοστά αποδοχής τόσο στους Δημοκρατικούς (72%) όσο και στους Ρεπουμπλικανούς (68%).

Στον αντίποδα, ο Κάρολος δεν χαίρει ανάλογης εκτίμησης στις ΗΠΑ. Πέρυσι οι μισοί Αμερικανοί δήλωσαν ότι έχουν αρνητική γνώμη για τον νέο βασιλιά, γεγονός πάντως που πηγάζει από τη συμπεριφορά του απέναντι στην Νταϊάνα και όχι τόσο στις πολιτικές του απόψεις. Ακόμη κι αυτές, όμως, οι υπερβολικές περιβαλλοντικές του ανησυχίες θα μπορούσαν να τον φέρουν σε σύγκρουση με την αμερικανική κοινή γνώμη, η οποία είναι αρκετά πιο επιφυλακτική απέναντι στην κλιματική αλλαγή σε σχέση με τη βρετανική. Μόλις 38% εξ αυτών συμφωνεί ότι το κλίμα αλλάζει και πως αυτό οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα.

Η Καμίλα

Στο πλευρό του Καρόλου βρίσκεται πλέον η Καμίλα, έχοντας διανύσει τη μακρά διαδρομή από μισητή ερωμένη του διαδόχου του θρόνου στον ρόλο της συμπαθούς βασίλισσας. «Ηταν φοβερό. Δεν θα έβαζα ούτε τον χειρότερο εχθρό μου στη θέση μου», εξομολογήθηκε σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις της, περιγράφοντας τα συναισθήματά της όταν μετά τον θάνατο της Νταϊάνας βρέθηκε φυλακισμένη στο σπίτι της, για να αποφύγει τα αδηφάγα ΜΜΕ.

Για ένα διάστημα το ζευγάρι υποχρεώθηκε να αναβάλει τον προγραμματισμένο γάμο του, αλλά το 1999 φωτογραφήθηκαν να βγαίνουν μαζί από το ξενοδοχείο Ριτζ του Λονδίνου έπειτα από ένα πάρτι. Παρά τις αρχικές ανησυχίες ότι η κοινή γνώμη θα αγανακτήσει με την τόσο πρόωρη κοινή τους εμφάνιση, οι φόβοι διαψεύστηκαν. Εναν χρόνο αργότερα σε γεύμα προς τιμήν του τέως βασιλιά της Ελλάδας, Κωνσταντίνου, πραγματοποιήθηκε και η πρώτη συνάντηση της Καμίλας με την Ελισάβετ Β΄, η οποία παλιότερα συνήθιζε να την αποκαλεί «αυτή η κακιά γυναίκα». Μετά την αποδοχή της από τη μονάρχη, άνοιξε ο δρόμος και για την οριστική επισημοποίηση της σχέσης: το 2005, έπειτα από τρεις δεκαετίες παράνομου δεσμού, κατάφεραν να παντρευτούν με πολιτικό γάμο. Η ίδια απέφυγε να προσλάβει κάποιον επικοινωνιολόγο για να βελτιώσει το δημόσιο προφίλ της, πιστεύοντας ότι η επαφή της με τον κόσμο θα αλλάξει σταδιακά τις προκαταλήψεις εις βάρος της. Οντως αυτή τη στιγμή απολαμβάνει τον σεβασμό της κοινής γνώμης ως μια γυναίκα ανθεκτική και ήρεμη, που δεν λύγισε στο κυνηγητό των παπαράτσι και το δηλητήριο των ταμπλόιντ. Η ιστορία αγάπης της με τον Κάρολο, επίμονη, στέρεη και γήινη κατάφερε τελικά να συγκινήσει ακόμη και τα εκατομμύρια τηλεθεατών που είχαν παρακολουθήσει τον γάμο του με την Νταϊάνα, πιστεύοντας... στα παραμύθια.