Kathimerini.gr
Ηλιάνα Μάγρα
Λίγα λεπτά αφότου έχει ξεκινήσει η τηλεφωνική μας συνέντευξη, ο Γιώργος Πετρόπουλος λαμβάνει μηνύματα στο κινητό του. «Μου στέλνουν ότι είναι ένα πτώμα νοτίως των Ισραηλινών που το τρώνε τα σκυλιά – “μπορείτε να πάτε να το πάρετε;”». Απαντάει αρνητικά. «Εχει βραδιάσει», εξηγεί στην «Κ», «και μας έριξαν 200.000 σφαίρες προχθές οι Ισραηλινοί».
«Εχουμε δει την κόψη, εκεί που σταματάει το σύστημα, που δεν πάει πια. Αλλά δεν θα σταματήσουμε, αλλιώς το νόημα του ανθρωπισμού δεν στέκει»
Εδώ και ένα χρόνο, ο κ. Πετρόπουλος είναι ο επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού της Ανθρωπιστικής Βοήθειας του ΟΗΕ στη Γάζα. Παρότι έχει ηγηθεί και άλλων δύσκολων ανθρωπιστικών αποστολών στο παρελθόν –στο Ιράκ, στη Συρία και στη Λιβύη, μεταξύ άλλων χωρών– η Γάζα δεν συγκρίνεται με κανέναν άλλον πόλεμο για ένα συγκεκριμένο λόγο: «Σε όλους τους πολέμους του κόσμου, όσο βάναυσοι και αν είναι –στο Σουδάν αυτή τη στιγμή γίνεται χαμός σε όλη τη χώρα, μιλάμε για 30 εκατομμύρια κόσμου, ενώ εδώ είναι δύο εκατομμύρια– ο κόσμος που αντιμετωπίζει την κρίση μπορεί να μετακινηθεί κάπου αλλού. Η Γάζα είναι το μόνο μέρος στον κόσμο όπου σε ανθρώπους που ζουν έναν τέτοιο πόλεμο δεν επιτρέπεται να αναζητήσουν καταφύγιο, να γίνουν πρόσφυγες», τονίζει.
Μιλάει στην «Κ» από το κτίριο στο οποίο ζει στο νότιο μέρος της Γάζας, εκεί όπου η πολιτεία της Ράφα συναντά την πολιτεία της Χαν Γιουνίς, περίπου 4 χιλιόμετρα μακριά από τα σύνορα με την Αίγυπτο.
Κάποτε αυτό το παραθαλάσσιο κτίριο ήταν καλοκαιρινή κατοικία. Στην αυλή υπάρχει ακόμη η άδεια πισίνα. Τώρα όλο το σπίτι φωτίζεται από μια μοναδική λάμπα. «Νομίζουν ότι το γραφείο μου είναι ασφαλές», λέει στην «Κ», «έχει μια σημαία του ΟΗΕ και έχουμε γράψει ένα μεγάλο “U.N.” στην ταράτσα για τα F-16 και λέμε ο Θεός βοηθός».
Πριν από ένα χρόνο, γύρω του είχε αμμόλοφους και περίπου πέντε αντίσκοινα. Αν ανέβει τώρα στην ταράτσα, αντικρίζει μπροστά του μια θάλασσα 55.000 ανθρώπων που ζουν σε πλαστικές σκηνές. «Στις σκηνές συνολικά είναι γύρω στο 1,5 εκατομμύριο, απλά εγώ βλέπω τόσους», συμπληρώνει.
Καθημερινά –και όλη μέρα– ακούει γύρω τους να σκάνε βόμβες. «Τώρα από πάνω μου ακούω ένα drone», δηλώνει στην «Κ», «κάθεται εκεί, δεν ξέρω, κοιτάζουν φάτσες και καμιά φορά ρίχνει και καμιά βόμβα». Πριν από περίπου δύο μήνες, μια ρουκέτα από ένα drone έσκασε στα αριστερά του οχήματος στο οποίο επέβαινε ο κ. Πετρόπουλος. Ηταν τεθωρακισμένο, οι επιβάτες δεν τραυματίστηκαν – έσκασαν τα λάστιχα και είχαν ζημιές στα τζάμια. Γύρω τους όμως είδαν σωριασμένους δεκάδες νεκρούς και τραυματίες. «Οσο μικρή κι αν είναι μια ρουκέτα, όλοι σε πλαστικές σκηνές ζουν».
«Στις αρχές του 2005 πήγα με τους Γιατρούς του Κόσμου στο Νταρφούρ και από τότε τρέχω από πόλεμο σε πόλεμο», λέει στην «Κ» o Γιώργος Πετρόπουλος
Το φεγγάρι του ανθρωπιστή
Μέχρι τα 7 του χρόνια, ο 45χρονος σήμερα Γιώργος Πετρόπουλος ζούσε στην Ελλάδα. Πέρασε την υπόλοιπη παιδική του ηλικία και μέρος της εφηβείας του στο εξωτερικό, προτού επιστρέψει στη χώρα.
Σπούδασε Διεθνείς Σχέσεις στις ΗΠΑ και έκανε μεταπτυχιακό πάνω στην επίλυση διενέξεων στο Πανεπιστήμιο του Μπράντφορντ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επέστρεψε στην Ελλάδα για να πάει στον στρατό, αλλά σύντομα θέλησε να βρεθεί σε μια εμπόλεμη ζώνη για να βοηθήσει όπως μπορεί. «Στις αρχές του 2005 πήγα με τους Γιατρούς του Κόσμου στο Νταρφούρ και από τότε τρέχω από πόλεμο σε πόλεμο», λέει στην «Κ». Οταν του έγινε η πρόταση για τη Γάζα, η σύζυγός του, η οποία ζει με την κόρη τους στην Ιορδανία, δεν εξεπλάγη. «Φυσικά και θα πας», του είπε, παρότι τόσο εκείνη όσο και η κόρη τους ζουν με φοβερό άγχος καθημερινά τον τελευταίο χρόνο.
«Η Γάζα για έναν ανθρωπιστή είναι όπως το φεγγάρι για έναν αστροναύτη», δηλώνει ο κ. Πετρόπουλος. «Με όλα τα πιστεύω σου για τον κόσμο, την ανθρωπότητα, την αλληλεγγύη, έρχεσαι εδώ και καταλαβαίνεις τα όρια του διεθνούς συστήματος που έχουμε στήσει για να αλληλοβοηθούμαστε. Εχουμε δει την κόψη, εκεί που σταματάει το σύστημα, που δεν πάει πια». «Αλλά δεν θα σταματήσουμε», τονίζει, «αλλιώς το νόημα του ανθρωπισμού δεν στέκει».
Ολοσχερής καταστροφή
Στη Γάζα «ο κόσμος ζούσε σε διαμερίσματα, είχε κανονική παροχή νερού με μηχανήματα, με αφαλατώσεις», εξηγεί. Στην αρχή, για να δώσουν νερό στους πολίτες έφερναν πετρέλαιο για να λειτουργήσουν οι γεννήτριες και το εργοστάσιο αφαλάτωσης. Αλλά μετά τους βομβαρδισμούς, καταστράφηκαν. Τώρα η παροχή νερού γίνεται με βυτιοφόρα, τα οποία δεν μπορούν να πάνε στα αντίσκηνα. «Παιδάκια που δεν πάνε σχολείο εδώ και δύο χρόνια κυκλοφορούν ξυπόλυτα με δύο τενεκέδες νερό στα χέρια ή τα βλέπεις και πουλούν μικροπράγματα έξω στον δρόμο», συμπληρώνει. Εκεί όπου βρίσκεται ο κ. Πετρόπουλος κάνα-δυο δρόμοι έχουν ακόμη άσφαλτο. «Ο στρατός του Ισραήλ έχει οχήματα μάχης που γδέρνουν τους δρόμους για να μην μπορεί να πάει κανονικό όχημα – μετά τον Μάρτιο του 2024, η καταστροφή στη Χαν Γιουνίς ήταν τόσο ολοσχερής που άλλαξε τοπογραφία, είναι πρωτόγνωρο», εξηγεί. «Οδηγείς στα συντρίμμια και βλέπεις κοριτσάκι τριών χρόνων χωρίς παπούτσια να τρέχει στο κατεστραμμένο κτίριο με τους αμίαντους και τις βόμβες που έχουν μείνει».
Ο εφοδιασμός
Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όμως, είναι αυτό του εφοδιασμού. «Το Ισραήλ δεν διευκολύνει τις ανθρωπιστικές ενέργειες μέσα στη Γάζα και τη δίοδο του ανθρωπιστικού εξοπλισμού και εφοδίων, από τρόφιμα και ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό μέχρι εργαλεία ύδρευσης». Για την ακρίβεια, έχει καταρρεύσει πλήρως το κράτος δικαίου, σημειώνει, καθώς πλέον κλέβουν τα φορτηγά με τα εφόδια οργανωμένοι εγκληματίες. «Το Ισραήλ λέει ότι κάθε μέρα στέλνουν στη Γάζα δεκάδες νταλίκες, αλλά δεν μπορούν 50 νταλίκες να μπουν στον Νότο και να φτάσουν μέχρι τις αποθήκες μας, γίνεται χαμός», αναφέρει ο κ. Πετρόπουλος.
Σε πληθυσμό, η Γάζα είναι δύο φορές η Θεσσαλονίκη, εξηγεί. «Και μπαίνουν μέσα κάτω από 50 νταλίκες», δηλώνει. «Ουσιαστικά το Ισραήλ εδώ και ένα χρόνο πολεμάει τον ΟΗΕ και τη δυνατότητά του να φέρει και να παραδώσει τα πράγματα που χρειάζεται ο κόσμος», τονίζει στην «Κ». Αυτό γίνεται με διαφορετικούς τρόπους, σύμφωνα με τον κ. Πετρόπουλο.
Πρώτον, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις δεν μπορούν να φέρουν μέσα τον εξοπλισμό που θέλουν. «Ακόμα και πριν από τον πόλεμο, το Ισραήλ είχε τη Γάζα με “θερμιδόμετρο”, καθημερινά, για τον πληθυσμό – οι καταυλισμοί δεν είναι οργανωμένοι γιατί ποτέ δεν μας άφησαν να έχουμε αρκετό εξοπλισμό, παραδείγματος χάριν για τουαλέτες. Πήρε ένα χρόνο για να με αφήσει το Ισραήλ να έχω 10 ηλιακές μπαταρίες εδώ. Γεννήτριες για τα νοσοκομεία δεν έχουμε», σημειώνει.
Δεύτερον, οι συμμορίες εγκληματιών που κλέβουν τον ανθρωπιστικό εξοπλισμό δρουν σε περιοχή που είναι υπό την επίβλεψη του ισραηλινού στρατού, λέει ο κ. Πετρόπουλος. «Το Ισραήλ θα σου πει ότι για δύο χιλιόμετρα είναι ζώνη εκκένωσης, αλλά όταν πριν από ένα μήνα μας έκλεψαν 98 νταλίκες, πού πήγαν αυτές; Σε αποθήκες μέσα στη νότια Γάζα, σε τοποθεσίες υπό τον έλεγχο των Ισραηλινών».
Λίγες ώρες προτού μιλήσει στην «Κ», είχε διαπραγματευθεί με τους κλέφτες για να τους δώσουν πίσω έστω μία από τις νταλίκες που μετέφερε πετρέλαιο. «Για να κρατήσουμε έστω το Ιντερνετ», σημειώνει. Λόγω «πλιάτσικου», όπως λέει, δεν στέλνουν πολλά πράγματα πλέον. «Δεν υπάρχουν πολλά πράγματα στην αγορά κι έτσι αυξάνονται οι τιμές».
Ενα τσιγάρο, παραδείγματος χάριν, στη Γάζα αυτή τη στιγμή κοστίζει περίπου 20 δολάρια. Μια κούτα με 10 πακέτα πωλείται 5.000-6.000 δολάρια. Από εκεί που τα 25 κιλά σιτάρι κόστιζαν 25 σέκελ, τώρα κοστίζουν 1.000 εξηγεί.
Ο ΟΗΕ δεν χρησιμοποιεί ένοπλους φύλακες για τα φορτηγά του. «Γιατί εδώ σκοτώνουν κόσμο», λέει. Αλλά δεν είναι οι μόνοι που στέλνουν ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. «Υπάρχουν και άλλες οργανώσεις που δεν συντονίζονται με το διεθνές σύστημα – τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν πολύ οργανωμένη δική τους ανθρωπιστική παροχή στη Γάζα, για παράδειγμα», σημειώνει.
Πείνα
«Υπάρχουν μέρη όπου έχουμε περιπτώσεις λιμού», λέει στην «Κ» ο κ. Πετρόπουλος. «Στο βόρειο τμήμα της Γάζας δεν μας αφήνουν να πάμε κι εκεί ο κόσμος πεινάει όντως». Από τις 7 Οκτωβρίου του 2023, ζητούν καθημερινά να πάνε φαγητό, νερό και φάρμακα, αλλά η απάντηση είναι πάντα όχι. Δεν ξέρουν πόσα άτομα ακριβώς είναι ακόμη εκεί. «Πριν από έξι εβδομάδες είχε 30.000 με 50.000 κατοίκους, αλλά δεν έχουμε ιδέα γιατί τους εκτοπίζουν προς τον Νότο και ο εκτοπισμός άμαχου πληθυσμού χωρίς λόγο είναι έγκλημα πολέμου», αναφέρει.
Και στον Νότο όμως πεινούν και δεν τους αφήνουν να ψαρέψουν, σημειώνει. Πριν από ενάμιση μήνα, είδε ένα 12χρονο παιδί να ψαρεύει πάνω σε σανίδα SUP. «Είδα ισραηλινό πλοιάριο να βάλλει εναντίον του – όταν αντιλήφθηκε ότι στο νερό χτυπούσαν σφαίρες, έκανε κουπί για να βγει κι αυτοί έρχοντταν κατά πάνω του», θυμάται. Το παιδί έζησε, αλλά γενικά μαζεύουν πτώματα καθημερινά, κυρίως στα check points, λέει. «Ρίχνουν κατά πάνω μας στα σχολεία, στα νοσοκομεία. Και έχουμε και 100 ομήρους που υποφέρουν».
Κάποιες φορές φοβάται. Στη Γάζα άλλωστε έχουν σκοτωθεί περισσότερα από 330 άτομα του προσωπικού των ανθρωπιστικών οργανώσεων από τις 7 Οκτωβρίου του 2023 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ. Ομως μένει γιατί εκπροσωπεί τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, την παγκόσμια αλληλεγγύη, λέει. «Για τους δύο εκατομμύρια Παλαιστινίους και τους 100 ομήρους που περιμένουν μια ανακωχή, αυτό περιμένουμε όλοι μας», τονίζει. Αυτή είναι η ευχή του για τη νέα χρονιά. «Να γίνει ανακωχή, να σταματήσουν οι βόμβες, να μπορέσουν για μια βραδιά να πάνε τα παιδιά στη Γάζα για ύπνο και να ξέρουν ότι θα ξυπνήσουν το επόμενο πρωί», τονίζει στην «Κ». «Μη μας ξεχάσετε».
