Kathimerini.gr
Αλεξία Καλαϊτζή
Είκοσι πέντε ελαιοπαραγωγοί που φύλαγαν το λάδι τους στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ελαιουργίας στον Πολύγυρο κατέθεσαν κατά αγνώστων με διαδικασία ενόρκων καταθέσεων απευθείας στην Ασφάλεια, για να διερευνηθεί πώς εξαφανίστηκαν από τις εγκαταστάσεις του συνεταιρισμού τόσοι τόνοι λάδι.
Οπως αναφέρει στην «Κ» ο δικηγόρος που τους εκπροσωπεί, Θανάσης Γιοβανούδας, μόνο το λάδι των εντολέων του ζύγιζε 25 τόνους, ενώ το σύνολο της ποσότητας που εξαφανίστηκε δεν ήταν 37 τόνοι, όπως υποστηρίζει ο σύλλογος, αλλά 52, εκ των οποίων μέρος ανήκε στον συνεταιρισμό. «Ο συνεταιρισμός απλώς αποθήκευε το λάδι και πήγαινε όποτε ήθελε ο παραγωγός και μπορούσε να ζητήσει λάδι», τόνισε, προσθέτοντας πως οι παραγωγοί καταγγέλλουν ότι το τελευταίο διάστημα πήγαιναν για να γεμίσουν 30 τενεκέδες και τους έδιναν μόνο 5-6 από τον συνεταιρισμό.
Οι 25 που κατέθεσαν μήνυση αναφέρουν πως το λάδι τους δεν εκλάπη αλλά πουλήθηκε προγενέστερα και έπειτα δεν μπόρεσε να αντικατασταθεί. «Οι παραγωγοί είπαν ότι έγινε το ίδιο πράγμα και πέρσι, αλλά τότε μπόρεσαν να το αντικαταστήσουν με άλλο λάδι. Φέτος δεν τα κατάφεραν λόγω ακαρπίας», σημείωσε ο κ. Γιοβανούδας. Τόσο ελαιοπαραγωγοί όσο και άλλοι άνθρωποι του χώρου παρατήρησαν πως θα ήταν πολύ δύσκολο να κλαπεί μια τέτοια ποσότητα χωρίς να γίνει αντιληπτό. Οπως τόνισε ο κ. Γιοβανούδας, για να απομακρυνθεί μια τέτοια ποσότητα λαδιού, θα χρειαζόταν ένα βυτίο και μια ολόκληρη κινητοποίηση, που αποκλείεται να μη γινόταν αντιληπτή από τη γειτονιά, καθώς ο συνεταιρισμός δεν είναι απομονωμένος αλλά εντός κατοικημένης περιοχής. Ο δικηγόρος ανέφερε ότι ο συνεταιρισμός δεν διέθετε κάμερες ασφαλείας και το μόνο υλικό που υπάρχει είναι απο τις κάμερες των όμορων σπιτιών που, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν δείχνουν κάτι ύποπτο.
«Μπορεί να μην έγινε η κλοπή σε μία ημέρα, μπορεί να έφυγε σταδιακά το λάδι», σημείωσε ο δικηγόρος του συνεταιρισμού, Θωμάς Καπλάνης. Οπως περιέγραψε, ο εντολέας του αντιλήφθηκε την Κυριακή το βράδυ την κλοπή όταν είδε τις πόρτες του συνεταιρισμού ανοιχτές. Κάλεσε την Ασφάλεια, η οποία είδε τον χώρο και κατέγραψε το συμβάν. «Επειδή ήταν βράδυ, δεν μπόρεσε να ανοίξει τις δεξαμενές. Την επόμενη ημέρα το πρωί επέστρεψαν και κατάλαβαν ότι λείπει η ποσότητα του λαδιού», τόνισε προσθέτοντας ότι εκτιμά πως η ποσότητα αυτή είναι περίπου 35 τόνοι. Οπως παραδέχθηκε ο δικηγόρος, ο συνεταιρισμός δεν διέθετε ούτε κάμερα ασφαλείας, ούτε συναγερμό.
«Ο συνεταιρισμός θα είναι δίπλα στους παραγωγούς, δεν είμαστε απέναντι», σημείωσε.
Κακοδιαχείριση στους συνεταιρισμούς
Παραγωγός με γνώση της λειτουργίας του συνεταιρισμού ανέφερε πως η λέξη-κλειδί πίσω από αυτό που συμβαίνει είναι η κακοδιαχείριση. «Οι συνεταιρισμοί έχουν παθογένειες. Εχουν χρέη από το παρελθόν και συχνά περισσότερα έξοδα παρά έσοδα», περιγράφει ο παραγωγός στην «Κ», υπό τον όρο της ανωνυμίας. Στα βαρίδια του παρελθόντος προστέθηκαν τα λειτουργικά έξοδα, τα οποία έχουν πλέον αυξηθεί κατακόρυφα. «Ο συνεταιρισμός ήταν σαν χειροβομβίδα. Κάποια στιγμή θα έσκαγε».
Κάθε παραγωγός αποδίδει το 15% της ποσότητας ελαιολάδου που παράγει στον συνεταιρισμό για τις υπηρεσίες του ελαιοτριβείου και της φύλαξης/αποθήκευσης που προσφέρει. Οπως περιέγραψε ο παραγωγός, είθισται όταν πρέπει να πληρώσει έναν μισθό ή το ρεύμα, ο συνεταιρισμός να πουλάει ποσότητα λαδιού, δική του ή των παραγωγών, με τη δέσμευση να την αντικαταστήσει. «Αυτό που έγινε τώρα είναι ότι πήγαν όλοι οι παραγωγοί να πάρουν το λάδι, γιατί αυξήθηκε η τιμή. Είναι σαν να πηγαίνουν όλοι στην τράπεζα να σηκώσουν τις καταθέσεις τους. Θα έχει η τράπεζα να τους τα δώσει;», εξήγησε, προσθέτοντας πως το λάδι που φυλασσόταν στις δεξαμενές ήταν περσινό και προπέρσινο και η τιμή του κατά μέσο όρο ήταν 3 ευρώ/λίτρο. «Αν δεν εκτοξεύονταν οι τιμές, δεν θα γινόταν τίποτα», σχολίασε.
Οταν η χρονιά είναι κακή όμως, όπως ήταν η φετινή, και οι περισσότεροι παραγωγοί πήγαν να πάρουν το λάδι τους, χωρίς ωστόσο να φέρουν καινούργιο λόγω ακαρπίας, οι «τρύπες» που δημιουργούνται από τον ιδιότυπο αυτό τρόπο λειτουργίας είναι δύσκολο να κλείσουν. Αναφορικά για το αν υπάρχει δόλος πίσω από την πώληση του λαδιού, ο παραγωγός απάντησε αρνητικά, λέγοντας πως ο γνώμονας του συνεταιρισμού δεν είναι το κέρδος.
Σύμφωνα με τη δική του εμπειρία, τα λάδια που πωλούνται με αυτόν τον τρόπο από τον συνεταιρισμό πηγαίνουν συνήθως «από χέρι σε χέρι», χωρίς να εκδίδονται παραστατικά. Ωστόσο δεν έχει πέσει στην αντίληψή του το λάδι αυτό να κατευθύνεται σε παρεμπόριο που έχει τελικούς αποδέκτες εστιατόρια ή άλλες επιχειρήσεις.
Προσφορές για «μαύρο» λάδι
Την ίδια στιγμή, καταστηματάρχες στη Θεσσαλονίκη ανέφεραν πως τους έχουν ήδη προσεγγίσει τηλεφωνικά άνθρωποι που εμπορεύονται παράνομα ελαιόλαδο εξαιτίας της ανόδου στις τιμές. Ιδιοκτήτης εστιατορίου που γνωρίζει σε βάθος πώς λειτουργεί ο κλάδος τόνισε, μιλώντας στην «Κ», ότι τον κάλεσαν και του πρότειναν να του πουλήσουν «μαύρο»ελαιόλαδο, «σε τιμή ευκαιρίας», πέντε ευρώ το λίτρο, τη στιγμή που ένας προμηθευτής πουλάει τα πέντε λίτρα 40 ευρώ. «Αυτά πάντα γίνονταν», είπε. Ιδιοκτήτης καταστήματος fast food ανέφερε παρόμοιο περιστατικό, στο οποίο παράνομος έμπορος τον προσέγγισε λέγοντάς του αντίστοιχη τιμή και δείχνοντας τους 20 τενεκέδες που είχε στοιβάξει στο όχημά του.