Kathimerini.gr
Μανώλης Κωστίδης
Την εκτίμηση πως η Τουρκία στοχεύει να δοκιμάσει τα όρια της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής της Ελλάδας, εκφράζουν πολιτικοί αναλυτές της γειτονικής χώρας, και τα δεδομένα δείχνουν πως τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές του 2023, αυτή η «πίεση» θα συνεχιστεί σε επίπεδα ρητορικής, θεωρίας αλλά και συγκεκριμένων ενεργειών.
Τονίζουν, δε, πως σημαντική λεπτομέρεια στις βλέψεις και στους στόχους της Αγκυρας κρύβεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Αμυνας της Τουρκίας που μιλάει για «229 παραβιάσεις του αποστρατιωτικοποιημένου καθεστώτος των νησιών από θαλάσσια και εναέρια μέσα της Ελλάδας». Η κάθε «παραβίαση», αναφέρουν αναλυτές, μπορεί να φέρει και «αναχαίτιση» ή «παρενόχληση» στην περιοχή των νησιών, γεγονός που μπορεί να αυξήσει την ένταση.
Η παρουσία τουρκικών drones στο Αιγαίο είναι συχνή και θεωρείται ως μια προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων.
Παράλληλα, η παρουσία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών της Τουρκίας στην περιοχή του Αιγαίου είναι συχνή και θεωρείται ως μια προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων. Πάντως τα drones τα οποία πετούν στους αιθέρες του Αιγαίου, είναι μη οπλισμένα, όμως όπως έχουν αποκαλύψει οι ίδιοι οι Τούρκοι αξιωματούχοι, διαθέτουν ισχυρές κάμερες που μπορούν να καταγράψουν πολλά δεδομένα στις περιοχές που εκτελούν την πτήση τους. Πολιτικοί και στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν πως, σε περίπτωση που η Αγκυρα αποφασίσει να ανεβάσει περισσότερο το ζήτημα της στρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών, θα μπορούσε να στείλει επιστολές στις χώρες που έχουν υπογράψει τις Συνθήκες Λωζάννης και Παρισίων, οι οποίες θα συνοδεύονται από φωτογραφίες και εικόνες από την παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων στα ελληνικά νησιά που ίσως θα έχουν καταγράψει τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της.
Ολοι συμφωνούν πως η εντολή της αμφισβήτησης της κυριαρχίας των νησιών τα οποία έχουν στρατιωτικοποιηθεί, έχει δοθεί από τον ίδιο τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε δηλώσεις του προς τους Τούρκους δημοσιογράφους ο πρόεδρος της Τουρκίας ανακοίνωσε πως εγκρίνει τις δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου και απείλησε πως αν η Ελλάδα συνεχίσει αυτή τη στρατιωτικοποίηση των νησιών, τότε η Αγκυρα θα ανοίξει «το θέμα των νησιών το οποίο είναι πάντα αμφιλεγόμενο». Ο κ. Ερντογάν δήλωσε ότι «μπορούν να μας αναγκάσουν να θίξουμε αυτά τα αμφιλεγόμενα ζητήματα. Για τον λόγο αυτό, ο υπουργός μου τους έδωσε μια προειδοποίηση χαμηλού επιπέδου για να μη μας αναγκάσουν να ανοίξουμε αυτά τα θέματα σε συζήτηση. Και ήταν σωστό».
Ουσιαστικά, ενώ η Αγκυρα στέλνει την αποστολή της για τον 64ο γύρο των διερευνητικών συνομιλιών που αναμένεται να πραγματοποιηθούν την Τρίτη στην Αθήνα και καλεί την ελληνική αποστολή στην Αγκυρα για τη συζήτηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, την ίδια ώρα ο υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ αμφισβήτησε την κυριαρχία νησιών, νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο και ο υπουργός Εξωτερικών μαζί με τον πρόεδρο της Τουρκίας προσθέτουν στην ατζέντα και ζήτημα αμφισβήτησης κυριαρχίας στρατιωτικοποιημένων νησιών. Υπάρχουν εκτιμήσεις πως οι δηλώσεις αυτές δεν γίνονται για απλούς λόγους εσωτερικής πολιτικής, αλλά είναι μέρος της αμυντικής και εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας που με τη θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» αλλά και το «casus belli» θέλει να οδηγήσει την Ελλάδα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τα δικά της δεδομένα και τη δική της ατζέντα. Πάντως, σε εντελώς διαφορετική γραμμή βρίσκεται η Αγκυρα σε σχέση με άλλες χώρες που μέχρι πρόσφατα αποκαλούνταν «εχθρικές» προς την Τουρκία. Την περασμένη εβδομάδα ο κ. Ερντογάν επισκέφθηκε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και αποκάλεσε «καρντάσι» (αδελφό) τον πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Ζαγέντ αλ Ναχιάν και μαζί υπέγραψαν 13 συμφωνίες. Πριν από λίγους μήνες ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού είχε κατηγορήσει τα Εμιράτα πως είχαν χρηματοδοτήσει την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 εναντίον του Ερντογάν και η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Safak είχε χαρακτηρίσει «ανέντιμο» τον Αλ Ναχιάν επειδή είχε αποκαταστήσει τις σχέσεις της χώρας του με το Ισραήλ.
Ο κ. Ερντογάν στις 9 Μαρτίου αναμένεται να υποδεχθεί στην Αγκυρα τον πρόεδρο του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζογκ, σε μια προσπάθεια να γεφυρωθούν οι σχέσεις των δύο χωρών που βρίσκονται στο «ναδίρ» από το 2010. Με την Αίγυπτο οι συνομιλίες προχωρούν με πιο αργούς ρυθμούς και το Κάιρο εκφράζει επιφυλάξεις για τη στάση της Αγκυρας περιμένοντας συγκεκριμένες πράξεις. Πληροφορίες αναφέρουν πως η κυβέρνηση Σίσι ζητεί την παράδοση μελών των Αδελφών Μουσουλμάνων, η Αγκυρα αρνείται, όμως τους εμποδίζει να κάνουν προπαγάνδα εναντίον του Σίσι. Αντιπολιτευόμενοι αναλυτές στην Τουρκία τονίζουν πως αυτή είναι μια υποχώρηση της Τουρκίας από τη στήριξη κινημάτων των Αδελφών Μουσουλμάνων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και την παραδοχή της πως δεν μπορεί να γίνει ηγέτιδα δύναμη της περιοχής, όπως είχε θέσει ως στόχο. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν διαφορετική άποψη και τονίζουν (στην εφημερίδα Hurriyet) πως «το 2021 ήταν μια χρονιά που σπάσαμε την πολιορκία και αυτό το καταφέραμε με τη διπλωματία».
