Kathimerini.gr
Θοδωρής Λέννας
Το βράδυ της 24ης Σεπτεμβρίου 2023 λίγη ώρα αφότου ανακοινώθηκε η εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, έξω από την Κουμουνδούρου είχαν συγκεντρωθεί –με διακριτές αποστάσεις η μία από την άλλη– όλες οι «φυλές» του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Μπροστά στην εικόνα του φωτογενούς νικητή –αγνώστου στη δημόσια σκηνή της χώρας, «ξένου» στην κομματική ζωή της συριζαϊκής Αριστεράς– να διακηρύττει ότι «το φως νίκησε το σκοτάδι» υπό το σύνθημα «Στέφανε προχώρα, άλλαξέ τα όλα», αυτές οι «φυλές» γνώριζαν καλά ότι η επόμενη μέρα θα σηματοδοτούσε την αρχή του τέλους για τον ΣΥΡΙΖΑ «όπως τον γνωρίσαμε».
«Στέφανε προχώρα, άλλαξέ τα όλα», το σύνθημα έξω από την Κουμουνδούρου μετά την εκλογή του Στ. Κασσελάκη. (AP Photo/Yorgos Karahalis)
Κάποιοι έφυγαν νωρίς μη μπορώντας να διαχειριστούν το υφολογικό και ιδεολογικό χάσμα με τον νέο αρχηγό. Κάποιοι άλλοι επέλεξαν να δώσουν πίστωση χρόνου στον εξ Αμερικής ορμώμενο επιχειρηματία που χωρίς αμφιβολία είχε κατορθώσει –για πολιτικούς και μη λόγους– να στρέψει ξανά τα φώτα της δημοσιότητας στο βαθιά πληγωμένο κόμμα τους. Αλλοι τον ακολούθησαν, σχηματίζοντας μια ετερόκλητη φρουρά «νεοπροεδρικών»· από τον Παύλο Πολάκη έως τον ναύαρχο Αποστολάκη, και από τον Νίκο Παππά και τη Θεοδώρα Τζάκρη έως τον Ευάγγελο Αντώναρο.
350 ημέρες μετά, στο «σίριαλ» του ΣΥΡΙΖΑ προστέθηκε ένα ακόμη επεισόδιο, αυτό της «καθαίρεσης» του Στέφανου Κασσελάκη από την προεδρία του κόμματος. Με την επόμενη μέρα να μοιάζει εξίσου θολή και αβέβαιη με την προηγούμενη και άπαντες –εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ– να περιμένουν το τι θα πράξει ο «έκπτωτος» πρόεδρος, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης βαδίζει προς μια νέα διαδικασία εκλογής προέδρου. Μέχρι αυτό το σημείο, όμως, μεσολάβησαν πολλά.
Η Κεντρική Επιτροπή της 11ης Νοεμβρίου επικύρωσε τη διάσταση μεταξύ «Ομπρέλας», ομάδας Αχτσιόγλου και νέας ηγεσίας. [ΙΝΤΙΜΕ]
Σύγκρουση δύο «ψυχών»
Εμπειρο στέλεχος του κόμματος έλεγε στην «Κ» λίγο πριν στηθούν πέρυσι οι κάλπες για την εκλογή προέδρου πως «αν ο Κασσελάκης βγει, η διάσπαση θα είναι δεδομένη». Πράγματι, πριν καλά καλά ο νέος πρόεδρος βολευτεί στον γραφείο του στον 7ο όροφο της Κουμουνδούρου, στελέχη της «Ομπρέλας» αναζητούσαν απλώς το «πώς» και το «πότε» ώστε να ανακοινώσουν την αποχώρηση από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ενώ ο Κασσελάκης βαπτιζόταν από δημοσιολογούντες «φαινόμενο», και αναλύσεις περί «μεταπολιτικής» και «αντιπολιτικής» έδιναν και έπαιρναν σε πάνελ και δημοσιογραφικές στήλες, οι «αριστεροί διαφωνούντες» ήδη κατακεραύνωναν τον νεοκλεγέντα πρόεδρο: «Τραμπικός», «νεοφιλελεύθερος», «λαϊκιστής», «πρόσωπο που οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ στην καταστροφή». Παράλληλα, στη δημόσια σφαίρα μαινόταν και μια άλλη –πρωτοφανής για τους παροικούντες στην Κουμουνδούρου– μιντιακή φρενίτιδα. Το λάιφσταϊλ και κοσμικό ρεπορτάζ κατακλυζόταν από λεπτομέρειες για την προσωπική ζωή, τις καθημερινές συνήθειες και το παρελθόν του Στέφανου Κασσελάκη.
50 ημέρες μετά την ανάδειξη του νέου προέδρου, «Ομπρέλα» και ομάδα Αχτσιόγλου αποχαιρετούσαν την Κουμουνδούρου. «Δύο ψυχές συγκρούστηκαν και η ρήξη ήταν αναπόφευκτη», έλεγε τότε στην «Κ» νυν στέλεχος της Νέας Αριστεράς. Οι –κατά Κασσελάκη– «υπονομευτές» και «αριστερά βαρίδια» δεν έμεναν πια εδώ, όμως, ήταν σαφές πως πολλοί από αυτούς που εξακολουθούσαν να μένουν… περίμεναν προβληματισμένοι και διστακτικοί τα πολιτικά δείγματα γραφής του νέου προέδρου.
Στέφανος Κασσελάκης και Ολγα Γεροβασίλη υποψήφιοι «μονομάχοι» για μια ημέρα. [ΙΝΤΙΜΕ]
«Βρείτε μου αντίπαλο και πάμε»
Πριν η «φουρτούνα» της διπλής διάσπασης κοπάσει, η συνεδρίαση της Κ.Ο. του κόμματος στο εξοχικό Κασσελάκη στις Σπέτσες, η καθημερινή ανάδειξη πτυχών της προσωπικής ζωής του προέδρου στα μίντια, αλλά και πολλές κινήσεις ή δηλώσεις («το ΝΑΤΟ ως ιερή συμμαχία») του Στέφανου Κασσελάκη, κρίθηκαν από τους διαφωνούντες ως «αντίθετες» στο ύφος, τον πολιτικό χαρακτήρα, την ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και συγκρουσιακές με την κληρονομιά του έως τότε σιωπηλού προκατόχου του και της «πρώτης φοράς Αριστερά».
Λίγες ώρες πριν από την έναρξη του Συνεδρίου τον Φεβρούαριο, ο Αλέξης Τσίπρας έσπασε τη σιωπή του, εισηγούμενος την εκ νέου προσφυγή στη βάση. «Βρείτε μου αντίπαλο και πάμε», ήταν η απάντηση Κασσελάκη σε ένα Τάε κβον Ντο που φάνταζε με αρένα. Η Ολγα Γεροβασίλη σήκωσε το γάντι και οι δυο τους έγιναν «υποψήφιοι μονομάχοι» για μια μέρα. Το Συνέδριο μετά την καίρια παρέμβαση και επιρροή της τριανδρίας Φάμελλου-Παππά-Γιώργου Τσίπρα και με τη συμφωνία Πολάκη, απέρριψε το αίτημα Τσίπρα δίνοντας πίστωση χρόνου στον Στέφανο Κασσελάκη έως τις ευρωεκλογές.
Η ιδιότυπη νηνεμία στην Κουμουνδούρου ήταν καταφανώς εύθραυστη. Ο Κασσελάκης έφτασε έως τις ευρωεκλογές με τον ΣΥΡΙΖΑ να κινείται στον αστερισμό «πόθεν έσχες» και «αστακοκάραβων» και το 14,9%, παρότι διατηρούσε τον ΣΥΡΙΖΑ στη δεύτερη θέση, δεν κρίθηκε επιτυχές από την εσωκομματική αντιπολίτευση. Ο Στ. Κασσελάκης στην τελευταία του ομιλία στην Κ.Ε. πριν καθαιρεθεί θα χαρακτήριζε αυτό το αποτέλεσμα «άθλο» με δεδομένο την –κατά αυτόν– εσωτερική υπονόμευση που υφίστατο.
Η κλιμάκωση των αιχμών κατά του Αλέξη Τσίπρα και η ευθεία επίθεση προς τον πρώην πρωθυπουργό σε μια μεταμεσονύχτια ανάρτηση Κασσελάκη γραμμένη στις ΗΠΑ συνέτειναν στην κλιμάκωση της εσωκομματικής αντιπαράθεσης. [ΙΝΤΙΜΕ]
Η απρόσμενη «σκιά» του Γκράμσι
Οι αναφορές σε «μαύρα ταμεία» του κόμματος, η κρίση στα Μέσα Ενημέρωσης του ΣΥΡΙΖΑ (Αυγή και Κόκκινο), η κλιμάκωση των αιχμών κατά του Αλέξη Τσίπρα και η ευθεία επίθεση προς τον πρώην πρωθυπουργό σε μια μεταμεσονύχτια ανάρτηση γραμμένη στις ΗΠΑ, η οριστική ρήξη με τον Παύλο Πολάκη και οι κατόπιν –κατά πολλούς βιαστικές και άτσαλες– απόπειρες «επούλωσης» των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών, η αντικατάσταση Φάμελλου μέσω βιντεοκλήσης, η πρόταση αλλαγής ονόματος του κόμματος και κατόπιν η ομιλία στην Κ.Ε., κατέστησαν το χάσμα μεταξύ Κασσελάκη και εσωκομματικής αντιπολίτευσης αγεφύρωτο.
Ο ίδιος και οι υποστηρικτές του επιμένουν. «Βαρίδια, υπονομευτές, κομματική νομενκλατούρα και καρεκλοκένταυροι δεν επέτρεψαν στον πρόεδρο να ηγηθεί ούτε μια ημέρα χωρίς κάποιον εσωτερικό βραχνά», έλεγε στέλεχος στην «Κ» στο πλαίσιο της Κεντρικής Επιτροπής του Σαββατοκύριακου. Ο Στέφανος Κασσελάκης, άλλωστε, επένδυσε στο αφήγημα της αδιαμεσολάβητης επαφής με τη βάση πραγματοποιώντας ακόμη και «πρόσωπο με πρόσωπο» συναντήσεις με ανθρώπους που περίμεναν έξω από την Κουμουνδούρου εν μέσω καύσωνα για ένα πεντάλεπτο απέναντι στον πρόεδρο.
Ως έκπτωτος πια πρόεδρος δήλωσε ότι μόνο εκεί λογοδοτεί και το περιβάλλον του εκτιμά ότι η Κεντρική Επιτροπή «ακύρωσε πραξικοπηματικά» αυτή τη βάση καθαιρώντας τον εκλεγμένο πρόεδρο. Μένει να φανεί αν θα επιχειρήσει με αυτή τη ρητορική τη μεγάλη αντεπίθεση για να διεκδικήσει την επανεκλογή του ή αν θα επινοήσει μια ακόμη πολιτική «έκπληξη», όσο τα υπόλοιπα «συριζικά» στρατόπεδα εκπονούν τους δικούς τους σχεδιασμούς με το μυαλό τους στην ανάγκη να διαψεύσουν τη ρήση του Αντόνιο Γκράμσι, τον οποίο επικαλέστηκε στην τελευταία ομιλία του και ο κ. Κασσελάκης: «Η ιστορία διδάσκει αλλά δεν έχει κανέναν μαθητή».