Kathimerini.gr
Σταύρος Ιωαννίδης
To F-16 Block 52+ με σειριακό αριθμό «528» που κατέπεσε χθες βόρεια της Αλοννήσου ήταν ένα από τα μαχητικά της 337 Μοίρας «Φάντασμα» που επρόκειτο να αναβαθμιστεί σε Viper, στο πλαίσιο της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας που υπεγράφη τον Απρίλιο του 2018. Η επιτυχημένη εγκατάλειψη του χειριστή και η διάσωσή του από ελικόπτερο Super Puma της Πολεμικής Αεροπορίας έφεραν ανακούφιση στο ΓΕΑ, ωστόσο οι επιτελείς δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για τη μείωση του «ταβανιού» των εκσυγχρονισμένων F-16 από 85 που προέβλεπε αρχικά η σύμβαση σε 82.
Η εξέλιξη αυτή επαναφέρει στο προσκήνιο τις συζητήσεις για την αναβάθμιση των 38 Block 50 της Νέας Αγχιάλου σε Viper, πρόγραμμα που τόσο το ΓΕΑ όσο και το υπουργείο Εθνικής Αμυνας έχουν θέσει ως προτεραιότητα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας έχει ζητήσει να συνταχθεί εκ νέου το ελληνικό αίτημα (LoR για LoA), ενώ παράλληλα εκκινούν οι συνομιλίες με την αμερικανική πλευρά καθώς το πρόγραμμα θα πρέπει να λάβει την έγκριση του Κογκρέσου.
120 Viper
Το αρχικό σχέδιο για μερικό εκσυγχρονισμό των 38 F-16 σε Block 52+ από τα απάρτια των μαχητικών που αναβαθμίζονται τώρα σε Viper, ανατράπηκε για μία σειρά από λόγους. Εκ των πιο σημαντικών είναι ότι η αεροπορία θα πλήρωνε σχεδόν 700 εκατομμύρια ευρώ για αεροσκάφη που θα υστερούσαν σε δυνατότητες σε σχέση με τα Viper, ενώ θα έπρεπε και πάλι να υποστηρίζει τρεις διαφορετικούς τύπους F-16.
Επιπλέον, από τη στιγμή που το Κογκρέσο άναψε το πράσινο φως στην Αγκυρα για την προμήθεια 40 νέων και την αναβάθμιση ακόμη 80 F-16 σε Viper, καθίσταται απαραίτητο ο ελληνικός στόλος να διαθέτει ανάλογο αριθμό σύγχρονων μαχητικών. Μαζί με τα 38 F-16 της 111 Πτέρυγας Μάχης, το νέο «ταβάνι» των Viper θα φτάσει τα 120 αεροσκάφη, όσα δηλαδή θα διαθέτει και η Τουρκία. Ανώτατες πηγές αναφέρουν ότι η διαδικασία σύνταξης της νέας επιστολής θα γίνει άμεσα, ώστε το πρόγραμμα να ξεκινήσει μετά την ολοκλήρωση της αναβάθμισης των 82 Block 52+ και Block 52+adv που βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη. Υπάρχει, μάλιστα, η σκέψη, μέρος των εργασιών να γίνει στο Κρατικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών (ΚΕΑ).
Οι ίδιες πηγές, επισημαίνουν στην «Κ», ότι προκειμένου να μειωθεί το κόστος της νέας LoA, η Πολεμική Αεροπορία εξετάζει την πώληση των απαρτίων (ραντάρ, αισθητήρων και συστημάτων επικοινωνίας) που αφαιρούνται από τα υπό αναβάθμιση F-16, είτε στην κατασκευάστρια Lockheed Martin ή σε άλλους χρήστες του μαχητικού, κατόπιν σχετικής άδειας από τις ΗΠΑ, εξοικονομώντας σημαντικά κονδύλια.
Νέα όπλα
Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, το ΓΕΑ έχει εξασφαλίσει από τις ΗΠΑ την αποδέσμευση των στρατηγικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς JASSM για τα F-16 Viper και κινείται ήδη για τους πυραύλους αέρος / αέρος AMRAAM 120D. Η ικανοποίηση ή μη του αιτήματος θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τον σχεδιασμό του οπλοστασίου των αμερικανικών μαχητικών (F-16 και F-35) το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας για τις επόμενες δεκαετίες. Το υψηλό κόστος και η περιορισμένη διάρκεια «ζωής» των όπλων δεν αφήνουν περιθώρια για βεβιασμένες κινήσεις, αναφέρουν ανώτατες στρατιωτικές πηγές, ξεκαθαρίζοντας, όμως, ότι η ενίσχυση του οπλοστασίου αποτελεί ειλημμένη απόφαση.
Η Αθήνα, άλλωστε, βρίσκεται σε διαδικασία απόκτησης των ισραηλινών συλλογών καθοδήγησης SPICE και των βλημάτων αέρος / εδάφους Rampage, παρότι τα δύο προγράμματα βρίσκονται σε διαφορετικό στάδιο ωρίμανσης, ενώ αναμένει την πιστοποίηση των πυραύλων αέρος / αέρος Meteor στα F-35, κάτι που εξετάζει με ενδιαφέρον και η αμερικανική αεροπορία.
Σε πρώτο πλάνο τα F-35
Με ταχείς ρυθμούς προχωρούν και οι επίσημες διαπραγματεύσεις για τα F-35. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», αυτή την εβδομάδα ξεκίνησε η ανάλυση της επιστολής αποδοχής (LoA) ώστε να καθοριστούν οι ακριβείς ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας και να ακολουθήσει η σύνταξη των συμβάσεων. Οι δύο πλευρές κάθονται στο τραπέζι για πρώτη φορά μετά την έγκριση του ελληνικού αιτήματος από το Κογκρέσο, με στόχο την επεξήγηση όλων των άρθρων και των προβλέψεων της επιστολής αποδοχής (LOA). Στις συναντήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, συμμετέχουν επιτελείς του ΓΕΑ και της ΓΔΑΕΕ καθώς και εκπρόσωποι της κυβέρνησης των ΗΠΑ, της αμερικανικής αεροπορίας και της κατασκευάστριας Lockheed Martin.
Με αυτό το βήμα αρχίζει η ουσιαστική διαπραγμάτευση που θα οδηγήσει στην κοστολόγηση και τη σύνταξη των συμβάσεων, οι οποίες αναμένεται να υπογραφούν εντός του έτους. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι η Πολεμική Αεροπορία κινείται για την απόκτηση μίας μοίρας 20 αεροσκαφών, με ορίζοντα παραλαβής των πρώτων F-35 στις αρχές του 2028 και άφιξη στην 117 Πτέρυγα Μάχης στις αρχές του 2030.
