Kathimerini.gr
Ιωάννα Μάνδρου
Με μια απόφαση που προκάλεσε οργή στους συγγενείς των θυμάτων και σoκ στην κοινή γνώμη έκλεισε ο πρώτος κύκλος δικαστικής διερεύνησης για την τραγωδία στο Μάτι, αφήνοντας πικρή γεύση για τη Δικαιοσύνη, που κλήθηκε να διαχειριστεί τις φρικτές συνέπειες της φονικής πυρκαγιάς. Το δικαστήριο, που εκδίκασε την υπόθεση για περισσότερο από δεκαεννέα μήνες, κατέληξε σε απόφαση ενοχής μόνον για πέντε υψηλόβαθμα στελέχη του κρατικού μηχανισμού, κυρίως από την Πυροσβεστική, απαλλάσσοντας τους υπευθύνους της Πολιτικής Προστασίας και αυτοδιοικητικούς παράγοντες.
Η ποινή που επιβλήθηκε και την οποία προβλέπει ο νόμος ως «ταβάνι» για τα πλημμελήματα, της φυλάκισης των πέντε ετών για τους καταδικασθέντες πρώην κρατικούς λειτουργούς, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από τους παρισταμένους στο δικαστήριο συγγενείς των θυμάτων, αλλά και τους δεκάδες εγκαυματίες, που αποτέλεσαν κι αυτοί τραγικά θύματα των εγκληματικών πράξεων και παραλείψεων. Η ποινή, για την οποία θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις το δικαστήριο να αποφασίσει μέχρι και την έκτισή της, όπως δηλώνουν στην «Κ» εισαγγελείς, τελικά μετατράπηκε σε χρηματική, προκαλώντας μεγαλύτερη οργή στους συγγενείς και έντονο προβληματισμό στην κοινή γνώμη.
Τελικά, η απόφαση για τους πέντε ισοδυναμεί με 38.000 ευρώ για τον καθένα, ενώ ο ηλικιωμένος που έβαλε τη φωτιά από εγκληματική αμέλεια καταδικάστηκε σε τρία χρόνια φυλάκιση. Η δικαστική απόφαση κινήθηκε κάτω από την εισαγγελική πρόταση του εισαγγελέα Παναγιώτη Μανιάτη, ο οποίος είχε προτείνει ενοχή για εννιά από τους 21 συνολικά κατηγορουμένους. Πάντως, πέραν από τη νομική αξιολόγηση του δικαστηρίου, από την απόφαση των δικαστών (υπήρξε ομόφωνη) προκύπτει ότι δεν ελήφθη υπόψη, όσο θα έπρεπε, η τεράστια απαξία των εγκληματικών παραλείψεων και πράξεων των κατηγορουμένων, καθώς οι τέσσερις από τους πέντε που καταδικάστηκαν κρίθηκαν ένοχοι για 102 ανθρωποκτονίες από αμέλεια και 32 σωματικές βλάβες, επίσης από αμέλεια, δηλαδή κρίθηκαν ένοχοι για πλημμελήματα μεν, αλλά τα οποία έγιναν με τεράστια συρροή, με δεκάδες θύματα. Για τον λόγο αυτό δικαστές και εισαγγελείς δήλωναν στην «Κ» ότι το δικαστήριο μπορεί να μην είχε νομική ευχέρεια να επιβάλει ποινή πάνω από πέντε χρόνια, αλλά τίποτα δεν το δέσμευε να μη μετατρέψει σε χρήμα την επιβληθείσα ποινή και να αποφανθεί διαφορετικά, φθάνοντας ακόμη και στην έκτιση της ποινής για κάποιους.
Επίσης η ποινή βάσης, όπως λέγεται, δηλαδή το πόσα χρόνια επιβάλλονται ως ποινή για κάθε ανθρωποκτονία, καθορίστηκε με τη δικαστική απόφαση σε δύο έτη, κάτι που επίσης προκάλεσε έντονο προβληματισμό και αίσθηση σε νομικούς και δικαστικούς κύκλους, καθώς, όπως τόνιζαν, θα μπορούσε το δικαστήριο να επιβάλει για κάθε θύμα ποινή μεγαλύτερη από τα δύο χρόνια, για παράδειγμα τρία χρόνια, αλλάζοντας τα δεδομένα της τελικής απόφασης. Σε ό,τι αφορά την απαλλαγή υψηλόβαθμων κρατικών αξιωματούχων, όπως του επικεφαλής γενικού γραμματέα της Πολιτικής Προστασίας Ιωάννη Καπάκη, η απόφαση προκάλεσε αίσθηση, όπως και για άλλους που είχαν ευθύνη για τη διαχείριση της κατάσβεσης της φωτιάς.
Η απόφαση του δικαστηρίου –από το στάδιο ακόμη της ενοχής των πέντε κατηγορουμένων και του ηλικιωμένου που έβαλε τη φωτιά– προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων με ύβρεις από συγγενείς θυμάτων και αναθέματα κατά του δικαστηρίου και των κατηγορουμένων, που παρακολουθούσαν απαθείς τα γεγονότα, ενώ υπήρξαν και περιπτώσεις όπως ο πρώην δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης (από τους αθωωθέντες) που δεν παρέστη καν στη δίκη ούτε για να ακούσει την απόφαση. Παρούσα ήταν όμως η τότε περιφερειάρχης Ρένα Δούρου, που αθωώθηκε, όπως και ο τότε δήμαρχος Ραφήνας Ευάγγελος Μπουρνούς, που επίσης αθωώθηκε. Η απόφαση θα αξιολογηθεί τις προσεχείς ημέρες από την Εισαγγελία, μήπως υπάρχει περίπτωση έφεσης, ενώ παραμένει ενεργός ο κίνδυνος της παραγραφής αν δεν γίνει σύντομα η δίκη στο εφετείο, κάτι που αν συμβεί θα αποτελέσει όνειδος για τη Δικαιοσύνη και το κράτος δικαίου στη χώρα μας. Πάντως, η πρόεδρος του Αρείου Πάγου Ιωάννα Κλάπα ζήτησε την άμεση καθαρογραφή της απόφασης προκειμένου η δίκη να γίνει στο εφετείο άμεσα.
Οι καταδικασθέντες
Σ. Τερζούδης, αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Β. Ματθαιόπουλος, υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Ιω. Φωστιέρης, διοικητής του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων, Νικ. Παναγιωτόπουλος, επικεφαλής της Πυροσβεστικής στη φωτιά, Χαρ. Χιόνης, διοικητής της Πυροσβεστικής Ανατολικής Αττικής, Κων. Αγγελόπουλος, κάτοικος που έβαλε τη φωτιά.
Ποιοι αθωώθηκαν
Αθώοι κρίθηκαν τα στελέχη της Πυροσβεστικής Χρ. Γκολφίνος, Φ. Παντελεάκος, Δ. Παπαδόπουλος, Χρ. Λάμπρης, Χρ. Δροσόπουλος, Γ. Πορτοζούδης και Στ. Κολοκούρης, ο τότε αξιωματικός στα εναέρια μέσα της ΕΛ.ΑΣ. Χαρ. Συρογιάννης, ο τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ιω. Καπάκης, η τότε περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου και οι τότε δήμαρχοι Μαραθώνα Ηλ. Ψινάκης και Πεντέλης, Δημ.-Στ. Καψάλης. Αθώοι κρίθηκαν, παρά την αντίθετη εισαγγελική πρόταση, οι Β. Θανασιάς τότε αντιδήμαρχος Δήμου Μαραθώνα, Ευ. Μπουρνούς τότε δήμαρχος Ραφήνας – Πικερμίου, Αντ. Παλπατζής τότε αντιδήμαρχος Ραφήνας – Πικερμίου.
