Kathimerini.gr
Θολό παραμένει το τοπίο γύρω από το αιφνιδιαστικό «λουκέτο» στο ΟΑΚΑ, λόγω των προβλημάτων στατικότητας που ανέδειξε η μελέτη του ΤΑΙΠΕΔ.
Τα ερωτηματικά είναι πολλά, με βασικότερο το τι έγινε (ή δεν έγινε) τα τελευταία 19 χρόνια, από τους Ολυμπιακούς του 2004 και έπειτα, σχετικά με τις εργασίες συντήρησης.
Επιπλέον, παραμένει άγνωστο το πόσο θα κρατήσει το κλείσιμο του σταδίου, με τον υπουργό Αθλητισμού, Γιάννη Βρούτση, να μην θέτει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Συγκεκριμένα, ο κ. Βρούτσης, μιλώντας στον ANT1 είπε ότι το ΟΑΚΑ «δεν κλείνει επ’ αόριστο, αλλά προσωρινά», χωρίς ωστόσο να δώσει κάποιο συγκεκριμένο στίγμα για τη χρονική διάρκεια.
«Μετά από την απόφαση του Πρωθυπουργού, τον Ιούλιο του 2021 για αναβάθμιση του ΟΑΚΑ, ανατέθηκαν σχετικές μελέτες και τώρα ήρθε στα χέρια μου το πόρισμα της μελέτης από την κοινοπραξία στην οποία ανατέθηκε μετά από διαδικασία 6 μηνών. Η μελέτη ήρθε στα χέρια μου προχθές και οδήγησε στην απόφαση για κλείσιμο του ΟΑΚΑ», σημείωσε, μεταξύ άλλων.
«Τα ευρήματα της μελέτης δείχνουν ότι η στατική επάρκεια δεν είναι αυτή που θα έπρεπε και αυτό οδηγεί σε ανασφάλεια για την στατικότητα των στεγάστρων και μας οδήγησε σε αυτήν την απόφαση», είπε ο Γιαννης Βρούτσης, τονίζοντας ότι πρώτο μέλημα ήταν «να διασφαλίσουμε την αυτονόητη προτεραιότητα της ασφάλειας των αθλητών, προπονητών και φιλάθλων του ΟΑΚΑ, που είναι η “καρδιά του αθλητισμού” της χώρας μας».
Όπως συμπλήρωσε, προ ετών παρατηρήθηκε μια ταλάντωση στις κερκίδες στην διάρκεια ενός αγώνα και τότε υπήρξε μελέτη που έδειξε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα στατικότητας στο στάδιο. Πρόβλημα στατικότητας υπάρχει μόνο στο στέγαστρο».
Ερωτηθείς για την τακτική των προηγούμενων ετών, ο κ. Βρούτσης είπε πως «επί κυβέρνησης Σαμαρά, ο Γιάννης Ανδριανός δέσμευσε 8 εκατομμύρια ευρώ για την μελέτη στατικότητας των στεγάστρων Καλατράβα, όμως άλλαξε η Κυβέρνηση και δεν υπήρξε εξέλιξη και δεν γνωρίζω το γιατί».
«Μόλις ανέλαβα την θέση του υφυπουργού Αθλητισμού, υπέγραψα απόφαση ώστε κανέναν αθλητικό κέντρο να μην μπορεί να λειτουργήσει εάν δεν έχει άδεια στατικότητας και πυρασφάλεια», σημείωσε ο αρμόδιος αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
Όπως είπε, αυτήν την περίοδο γίνονταν στο ΟΑΚΑ αγώνες τάε κβο ντο και μπριτζ, οι οποίοι κατόπιν συνεννόησης διεξάγονται από σήμερα στο ΣΕΦ.
Στα «πυρά» από τον Παναθηναϊκό, ο Γιάννης Βρούτσης απάντησε: «Μας προβληματίζει το θέμα του Παναθηναϊκού, είναι εμβληματική ομάδα και ειδοποιήσαμε ότι θα είμαστε δίπλα του, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας. Εισιτήρια δεν κόπηκαν, όπως λέει ο Παναθηναϊκός, ο αγώνας είναι στο τέλος Οκτωβρίου. Άρα δεν υπάρχει θέμα εισιτηρίων. Ο Παναθηναϊκός είναι μέρος του προβλήματος, γιατί φιλοξενούνται στο ΟΑΚΑ πολλά σωματεία και σύλλογοι».
Τέλος για το πότε θα ανοίξει το ΟΑΚΑ είπε: «Μαζί με το ΤΕΕ θα προχωρήσουμε σε επαναξιολόγηση της μελέτης και σύντομα θα έχουμε νεότερα, ώστε στον συντομότερο δυνατό χρόνο να παραδοθεί και πάλι με ασφάλεια το ΟΑΚΑ».
Στο Ταμείο Ανάκαμψης
Σημειώνεται πως έργα συντήρησης του σταδίου έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και οι σχετικοί διαγωνισμοί έχουν ανατεθεί προς προετοιμασία στη Μονάδα Ωρίμανσης Εργων του ΤΑΙΠΕΔ (ή Project Preparation Facility – PPF) που συγκρότησε η κυβέρνηση προκειμένου να επιταχύνει επενδύσεις και την απορρόφηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης (RRF). Ο προϋπολογισμός που έχει ήδη προβλεφθεί για το ΟΑΚΑ είναι της τάξης των 56,5 εκατ.
Οι έλεγχοι του 2019
Υπενθυμίζεται ότι και στο παρελθόν το ΟΑΚΑ είχε απασχολήσει την κυβέρνηση, όταν σε έναν αγώνα μεταξύ ΑΕΚ και Μπάγερν ήταν εμφανής μεγάλη ταλάντωση του άνω διαζώματος. Το καλοκαίρι του 2019 το έργο του ελέγχου της στατικής επάρκειας ανέλαβε γραφείο ειδικών συμβούλων μηχανικών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο έλεγχος που περιέλαβε τεστ στατικής επάρκειας έναντι της δυναμικής καταπόνησης που προέρχεται από τις συντονισμένες αναπηδήσεις φιλάθλων, έδειξε πως το κεντρικό στάδιο είναι στατικά ασφαλές, πλην όμως απαιτούνται σημαντικές συντηρήσεις αλλά και βελτίωση της μεθόδου στήριξης της περιμετρικής κορνίζας σκυροδέματος στην κορυφή του άνω διαζώματος.
Τι έγινε το 2014
Το ζήτημα, πάντως, κάθε άλλο παρά καινούργιο είναι, όπως φαίνεται και από όσα έγραφε ρεπορτάζ της «Κ» τον Αύγουστο του 2014, ακριβώς δέκα χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.
Ανέφερε, τότε, το δημοσίευμα:
«Αν και αποτέλεσαν τις πιο εμβληματικές κατασκευές των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, επί σχεδόν δέκα χρόνια η πολιτεία δεν έβρισκε τον τρόπο να τις συντηρήσει. Στα στέγαστρα του Ισπανού αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα στο Ολυμπιακό Στάδιο και στο Ποδηλατοδρόμιο μέχρι σήμερα δεν μπορούσαν καν να τοποθετηθούν σκαλωσιές. Δεν εκδίδονταν πολεοδομικές άδειες επισκευής από το 2006 και μετά, καθώς οι δύο μεταλλικές διάσημες κατασκευές του 2004 είναι αυθαίρετες.
Την περασμένη Παρασκευή, υπό το βάρος δημοσιευμάτων ξένων εφημερίδων, ο υφυπουργός Αθλητισμού Γιάννης Ανδριανός συμμετείχε σε σύσκεψη με παράγοντες του υπουργείου Πολιτισμού, του ΤΑΙΠΕΔ και της ΕΤΑΔ και έδωσε διευκρινήσεις για τα Ολυμπιακά Ακίνητα. «Δεν τίθεται θέμα ασφάλειας των στεγάστρων του ΟΑΚΑ», λέει στην «Κ» ο Γιάννης Ανδριανός. «Υπό την πίεση του χρόνου έγιναν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες εγκαταστάσεις χωρίς να τηρηθούν διαδικασίες για τη νομιμοποίησή τους. Αυτές τις εκκρεμότητες, έστω και με καθυστέρηση, πρέπει να τις λύσουμε», προσθέτει.
Αν και η συνήθης περιοδική συντήρηση σε μεγάλες μεταλλικές κατασκευές προβλέπεται δύο φορές ανά έτος, χρειάστηκε να περάσουν δέκα χρόνια από τους Αγώνες της Αθήνας για να δρομολογηθεί η λύση. Τα δύο στέγαστρα, όπως και άλλες αθλητικές εγκαταστάσεις, έχουν υπαχθεί στον νόμο περί αυθαιρέτων. Ο υφυπουργός Αθλητισμού ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με τον απερχόμενο περιφερειάρχη Αττικής Γιάννη Σγουρό εξασφάλισε από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων ένα εκατομμύριο ευρώ για το 2014 και άλλα επτά εκατομμύρια ευρώ για το 2015 και το 2016 για τις συντηρήσεις. Στα ποσά περιλαμβάνονται εργασίες και στο Τείχος των Εθνών, το μεταλλικό γλυπτό του Καλατράβα δίπλα στο Ολυμπιακό στάδιο που έχει εμφανή σημάδια σκουριάς.
Το στέγαστρο Καλατράβα στο ΟΑΚΑ κόστισε πάνω από 130 εκατομμύρια ευρώ. Εναν χρόνο μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες πραγματοποιήθηκαν εργασίες αποκατάστασης στην κατασκευή, καθώς ο γερμανικός τεχνικός οίκος Germanischer Lloyd διαπίστωσε ορισμένες κακοτεχνίες, οι οποίες όμως, σύμφωνα με επιστολή των Γερμανών επιθεωρητών, «δεν έθεταν θέμα ευστάθειας και/ή ασφάλειας του στεγάστρου». Τότε, η αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού Φάνη Πάλλη-Πετραλιά είχε δηλώσει ότι «η εν λόγω κατασκευή, όπως και γενικότερα οι κατασκευές τέτοιου μεγέθους, απαιτούν μιαν εφ’ όρου ζωής επίβλεψη, περιοδικούς ελέγχους και αναγκαίες ανανεώσεις σε περίπτωση αλλαγής των προτύπων και κανονισμών».
Πριν από το 2004, ο Ιωάννης Ερμόπουλος, ομότιμος καθηγητής στη σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ, συμμετείχε στην ομάδα που έλεγχε τις μελέτες του Καλατράβα. Μετά τους αγώνες, του ανατέθηκε, μεταξύ άλλων, μέσω της γερμανικής εταιρείας Bung (η οποία υπήρξε τεχνικός σύμβουλος του υπουργείου Πολιτισμού), να συντάξει τις προδιαγραφές για το μέλλον των κατασκευών. «Ολες οι μεταλλικές κατασκευές, από την πιο σημαντική μέχρι την πιο συμβατική, ακόμη και ένα υπόστεγο σε μια βιοτεχνία, πρέπει να επιθεωρούνται και να συντηρούνται συστηματικά», λέει στην «Κ» ο Ερμόπουλος.
Οπως εξηγεί ο ομότιμος καθηγητής, το κύριο ζήτημα είναι να μην υποστεί φθορά η βαφή, ειδικά στις περιοχές των συνδέσεων, καθώς από εκεί μπορεί να διεισδύσει η σκουριά. Με την πάροδο του χρόνου, εφόσον δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα κάποια φθορά, το κόστος αποκατάστασης αυξάνεται γεωμετρικά. «Ο χάλυβας ως υλικό έχει μεγάλη αντοχή, αλλά έχει και την απαίτηση να συντηρείται σωστά στον χρόνο», λέει ο Ερμόπουλος. «Οι μεταλλικές κατασκευές είναι ζωντανοί οργανισμοί και, αν τις αφήσεις έτσι, σε 100-200 ή περισσότερα έτη θα διαλυθούν. Θέλουν παρακολούθηση και συντήρηση».
Τα δύο εγχειρίδια επιθεώρησης, συντήρησης και παρακολούθησης των στεγάστρων σε ΟΑΚΑ και Ποδηλατοδρόμιο ήταν έτοιμα το 2006 και βασίζονταν σε γερμανικούς κανονισμούς (DIN 1076). Μεταξύ άλλων, προβλέπουν κύριο έλεγχο στις κατασκευές ανά εξαετία, δευτερεύοντες ελέγχους ανά τριετία, γενικές επιθεωρήσεις κάθε έτος και συνήθη παρακολούθηση (οπτικό έλεγχο) δύο φορές τον χρόνο. Ο υφυπουργός Αθλητισμού Γιάννης Ανδριανός λέει στην «Κ» ότι έχουν γίνει επιθεωρήσεις στα στέγαστρα από μια επιτροπή στην οποία μετέχουν και ειδικοί στις μεταλλικές κατασκευές.
Διεθνείς διαγωνισμοί
Παλιότερα είχε προγραμματιστεί από το υπουργείο Πολιτισμού η διενέργεια δύο διεθνών διαγωνισμών για την παρακολούθηση και τη συντήρηση των έργων του Καλατράβα στο ΟΑΚΑ, συνολικού ύψους 9,5 εκατομμυρίων ευρώ. Οι διαγωνισμοί όμως δεν εγκρίθηκαν, καθώς δεν είχαν εξασφαλιστεί οι αναγκαίες πιστώσεις. Το 2009 διατέθηκαν πιστώσεις ύψους 1,5 εκατομμυρίου ευρώ με τις οποίες καλύφθηκαν ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εταιρεία Bung για το πρόγραμμα παρακολούθησης της δομοστατικής συμπεριφοράς του στεγάστρου».
