Kathimerini.gr
Χρύσα Λιάγγου
Το ισχυρό ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την ενεργειακή απεξάρτηση των χωρών της ΝΑ Ευρώπης από τη Ρωσία και ο ρόλος που παίζει η Ελλάδα προς αυτή την κατεύθυνση διαμορφώνουν καθοριστικά τις διμερείς σχέσεις.
Στον στρατηγικό διάλογο με τις ΗΠΑ η ενεργειακή ατζέντα συμπεριέλαβε έργα που συμβάλλουν σε αυτή την κατεύθυνση, όπως οι σταθμοί αεριοποίησης (FSRU), o αγωγός IGB και ο νέος αγωγός διασύνδεσης Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας. Στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε γίνεται ρητή αναφορά στους δύο αγωγούς και τις προσπάθειες της Ελλάδας να διασφαλίσει ότι το νέο FSRU Αλεξανδρούπολης θα τεθεί σε λειτουργία μέχρι το τέλος του έτους.
Γίνεται επίσης αναφορά στα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων που μπορούν να «γεφυρώσουν» την Ευρώπη με την Αφρική και την Ασία, χωρίς να κατονομάζονται. Πρόκειται για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις Ελλάδας – Αιγύπτου (GREGY της Elica Group του ομίλου Κοπελούζου και GAP της εταιρείας Eunice) και Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, που θα συμβάλουν στην απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Αντιθέτως, δεν γίνεται ρητή αναφορά στον αγωγό EastMed, που σημαίνει ότι η αμερικανική πλευρά εμμένει στην απόσυρση στήριξης του έργου, με το επιχείρημα ότι δεν είναι οικονομικά βιώσιμο και ότι αντιστρατεύεται την πολιτική της ενεργειακής μετάβασης.
Η ελληνική πλευρά είχε συμπεριλάβει στην ατζέντα του στρατηγικού διαλόγου τον EastMed, με την επισήμανση να συμπεριληφθεί στο κοινό ανακοινωθέν. Αντ’ αυτού, υπάρχει μια αόριστη αναφορά που παραπέμπει στο συγκεκριμένο έργο: «Η Ελλάδα επανέλαβε την υποστήριξή της σε πιο παραδοσιακά έργα ενεργειακής υποδομής στην Ανατολική Μεσόγειο».
Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ επικεντρώνεται στα νέα FSRU και τους αγωγούς που μπορούν να αυξήσουν τη δυναμικότητα εξαγωγών LNG μέσω του ελληνικού συστήματος. Στις συναντήσεις που είχε αμερικανική αντιπροσωπεία με κλιμάκιο του ΔΕΣΦΑ έδειξε ειδικό ενδιαφέρον για τα έργα αναβάθμισης του ελληνικού συστήματος, όπως και για τον κάθετο άξονα που θα συνδέει το ελληνικό σύστημα φυσικού αερίου με της Βουλγαρίας, της Σερβίας, της Ρουμανίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας. Στην αγορά της Ουκρανίας των 35 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως στοχεύουν αμερικανικές εταιρείες LNG, γι’ αυτό και οι ΗΠΑ στηρίζουν και δείχνουν ειδικό ενδιαφέρον για το σχεδιαζόμενο δεύτερο FSRU Αλεξανδρούπολης, το 90% της δυναμικότητας του οποίου θα κατευθύνεται στη συγκεκριμένη αγορά.
Η πλευρά του ΔΕΣΦΑ παρουσίασε τα έργα αναβάθμισης του ελληνικού συστήματος, που μαζί με την αύξηση της δυναμικότητας του IGB (από τα 3 στα 5 δισ. κ.μ.) και τον διπλασιασμό της δυναμικότητας του Tap (από τα 11 στα 22 δισ. κ.μ.), θα οδηγήσουν σε αύξηση της δυναμικότητας εξαγωγών της χώρας από τα 2,3 δισ. κ.μ. σήμερα στα 8,5 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως μέχρι το 2025. Η γ.γ. Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου παρουσίασε τον πλήρη κατάλογο των ενεργειακών έργων που προωθεί η Ελλάδα, μεταξύ των οποίων και σχέδιο του ΔΕΣΦΑ για την κατασκευή νέου δικτύου το οποίο θα μεταφέρει αποκλειστικά υδρογόνο που θα διασυνδεθεί με παρόμοιο δίκτυο στη Βουλγαρία και θα αποτελέσει μέρος της στρατηγικής της Ε.Ε. για το υδρογόνο.
