Κωστής Π. Παπαδιόχος
Μια σχετικά μικρή, αλλά και την πλέον κρίσιμη απόσταση καλούνται να διανύσουν μέσα στους επόμενους μήνες η Αθήνα και το Βρετανικό Μουσείο προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, ακόμη και εντός του 2025. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τις συζητήσεις που γίνονται στο παρασκήνιο μεταξύ των δύο πλευρών έχουν προκύψει συγκλίσεις –αλλά όχι συμφωνία– σε σημαντικές πτυχές της τελικής φόρμουλας που θα υιοθετηθεί. Η πρώτη είναι πως, παρά το γεγονός ότι αυτό πιθανότατα δεν θα αποτυπώνεται «άμεσα» και «ρητά» στη συμφωνία, τα Γλυπτά που θα επιστραφούν από το Βρετανικό Μουσείο δεν θα αποχωρήσουν ποτέ από το Μουσείο της Ακρόπολης, με την ελληνική πλευρά να αποστέλλει, ως «αντιστάθμισμα», σημαντικά εκθέματα για πολυετείς περιοδικές εκθέσεις στο Λονδίνο. Η δεύτερη ότι η Αθήνα δεν θα «υποδεχθεί» το σύνολο των αρχαίων που εκλάπησαν από τον Ελγιν, αλλά εκείνα που θα αποκαθιστούν την ενότητα των Γλυπτών. Είναι ενδεικτική επ’ αυτού και προϊδεάζει για τις επερχόμενες εξελίξεις η συχνή αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη πως «εάν κόβαμε στα δύο τη Μόνα Λίζα και η μισή ήταν στο Λούβρο και η άλλη μισή στο Βρετανικό Μουσείο, θα μπορούσαν οι θεατές να εκτιμήσουν την ομορφιά αυτού του πίνακα;». Επί της ουσίας, δηλαδή, στην Ελλάδα θα επιστρέψουν τα εκθέματα που αποκαθιστούν την «ενότητα» των Γλυπτών, ενώ άλλα που δεν έχουν αυτή τη «συνάφεια» –για παράδειγμα η Καρυάτιδα που αφαιρέθηκε από το Ερέχθειο– θα παραμείνουν στο Βρετανικό Μουσείο. Οπως σημειώνει ο συνάδελφος Σάκης Ιωαννίδης, που γνωρίζει άριστα το θέμα, αυτό που λείπει από τον διάκοσμο του Παρθενώνα στην Αθήνα και βρίσκεται στο Λονδίνο είναι περίπου το 50% από το σύνολό του, όπως διασώζεται σήμερα και κυρίως είναι τμήματα από τη ζωφόρο, τα αετώματα και τις μετόπες του. Για παράδειγμα, λείπουν 16 μετόπες (ακέραιες και θραύσματα) που εικονίζουν τη μονομαχία των Κενταύρων και των Λαπιθών. Από τα αετώματα λείπουν τμήματα που εικονίζουν τη γέννηση της Αθηνάς και τον αγώνα Αθηνάς και Ποσειδώνα, ενώ από τη ζωφόρο που απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων λείπουν 56 λίθοι – περίπου 75 μέτρα από τα συνολικά 160.
Τρίτον, στο τραπέζι βρίσκεται υβριδική νομική φόρμουλα προκειμένου οι δύο πλευρές να μην παραβιάσουν τις «κόκκινες γραμμές» τους: Το Βρετανικό Μουσείο επιθυμεί να παρακαμφθεί ο όρος της «διαρκούς αποξένωσης» που προσκρούει στον βρετανικό νόμο του 1963, ο οποίος απαγορεύει ρητά τη μόνιμη μεταφορά εκθεμάτων εκτός Βρετανίας. Και η Αθήνα απορρίπτει τη λογική του «δανεισμού» των Γλυπτών. Η οριστικοποίηση του νομικού πλαισίου που θα διέπει τη συμφωνία επιβάλλεται να έχει ιδιαίτερα ισχυρή βάση, με δεδομένο πως προεξοφλείται ότι εναντίον της θα υπάρξει μπαράζ προσφυγών στα βρετανικά δικαστήρια. Τέλος, σε εκκρεμότητα παραμένουν τα λεγόμενα logistics της συμφωνίας: Δηλαδή, πώς, πότε και με ποιον τρόπο θα γίνει η ανταλλαγή των εκθεμάτων. Ομως, θεωρείται δεδομένο πως εάν τα «μεγάλα» της παρασκηνιακής διαπραγμάτευσης διευθετηθούν, η αντιμετώπιση των τελευταίων αυτών θεμάτων θα είναι εύκολη υπόθεση.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην κηδεία του Κώστα Σημίτη. Η προγραμματισμένη για την Τετάρτη συνάντησή της με τον πρωθυπουργό θα σημάνει και τη λύση του μυστηρίου για την προεδρική εκλογή. Φωτ. INTIME NEWS
Η ώρα της κρίσης για Πρόεδρο
Με τον χρόνο να μετράει αντίστροφα για την ανακοίνωση του υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη –πιθανότατα την προσεχή Τετάρτη ή Πέμπτη– ουδείς μπορεί να στοιχηματίσει με ασφάλεια για την τελική επιλογή του πρωθυπουργού. Οπως αναφέρουν συνεργάτες του, δύο είναι τα «δίπολα» με βάση τα οποία θα λάβει τις αποφάσεις του. Το πρώτο είναι το «πολιτικό ή μη πολιτικό πρόσωπο». Παρότι κάθε εκτίμηση είναι παρακινδυνευμένη, θεωρείται πιθανότερο ο πρωθυπουργός, σε αντίθεση με το 2020, να στραφεί σε πολιτικό πρόσωπο. Η συγκυρία με τους δύο εν εξελίξει πολέμους και το σκηνικό αστάθειας διεθνώς ευνοούν τη συγκεκριμένη επιλογή. Επίσης, με τη στροφή σε πολιτικό πρόσωπο για την Προεδρία της Δημοκρατίας θα είναι ευκολότερο να αιτιολογηθεί η απόφαση να μην προταθεί η ανανέωση της θητείας της Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Το δεύτερο δίπολο είναι: «Παραταξιακό πρόσωπο ή πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής». Είναι σαφές από τον τρόπο με τον οποίο πολιτεύεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης ότι θα προτιμούσε τη δεύτερη οδό, με υποψήφιο προερχόμενο από το Κέντρο ή την ευρύτερη Κεντροαριστερά. Ετσι θα συντηρούσε την παράδοση που εκκίνησε το 1995 για επιλογή υποψήφιου Προέδρου εκτός των «συνόρων» του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος. Τέλος, πρέπει να επισημανθεί πως παρότι συνομιλητές του πρωθυπουργού αναγνωρίζουν ότι «δεν υπάρχει πολιτικά ιδανικός υποψήφιος Πρόεδρος», οι όποιες πιθανότητες να προταθεί εκ νέου η Κατερίνα Σακελλαροπούλου έχουν μειωθεί: στη Ν.Δ. εδώ και αρκετές εβδομάδες οι εσωκομματικές εντάσεις έχουν εκμηδενιστεί και επικρατούν «ήρεμα νερά». Ομως, ακόμη και λιγότεροι από 5 «γαλάζιοι» βουλευτές να καταψηφίσουν τη νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το κλίμα θα επιβαρυνθεί εκ νέου.
Το ερώτημα Τσίπρα
Παρά τη φιλολογία των τελευταίων ημερών, δεν θα πρέπει να προεξοφλείται ότι το ΠΑΣΟΚ θα στηρίξει τυχόν πρόταση του Κυριάκου Μητσοτάκη να ανανεωθεί η θητεία της Κατερίνας Σακελλαροπούλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Η Χαριλάου Τρικούπη, ζητώντας από τον πρωθυπουργό να αιτιολογήσει γιατί επιλέγει να μην τη διατηρήσει στο Προεδρικό Μέγαρο, περισσότερο επιχειρεί να εκθέσει τον κ. Μητσοτάκη και λιγότερο να τον πιέσει να κινηθεί προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Εξάλλου, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφές πως δεν πρόκειται να ταχθεί υπέρ μιας νέας θητείας της Κατερίνας Σακελλαροπούλου και ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι προφανές πως θα ήθελε να αποφύγει την ταύτιση με το Μέγαρο Μαξίμου σε ένα πρόσωπο που δεν έχει ευθεία αναφορά στο ΠΑΣΟΚ. Πάντως, η πατρότητα της στρατηγικής να καλείται ο πρωθυπουργός να αιτιολογήσει γιατί δεν θα ανανεώσει τη θητεία της Προέδρου της Δημοκρατίας δεν ανήκει στη Χαριλάου Τρικούπη. Πρώτος το ερώτημα προς το Μέγαρο Μαξίμου είχε θέσει δημοσίως ο Αλ. Τσίπρας.
