Kathimerini.gr
Γιάννης Σουλιώτης
Σε «έντονη σύσταση» προς τα υπό ελληνική σημαία πλοία να αποφεύγουν κατά το δυνατόν τα ύδατα αρμοδιότητας του Ιράν, κατά τον διάπλου τους στον Περσικό Κόλπο και στα στενά του Ορμούζ, προχώρησε χθες το υπουργείο Ναυτιλίας μετά την κατάληψη δύο ελληνικών δεξαμενόπλοιων από τους Φρουρούς της Επανάστασης. Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Ναυτιλίας, το «Prudent Warrior» βρίσκεται αγκυροβολημένο στο ιρανικό λιμάνι Bandar Abbas, ενώ το «Delta Poseidon» παραμένει προς το παρόν στην ίδια θέση στον Περσικό Κόλπο. Τα πληρώματά τους παραμένουν στα πλοία και είναι καλά στην υγεία τους.
Εν τω μεταξύ, χθες οι Φρουροί της Επανάστασης στο Ιράν απηύθυναν προειδοποίηση ότι θα προχωρήσουν στην κατάληψη και άλλων ελληνικών τάνκερ στον Περσικό Κόλπο, αν «η Ελλάδα συνεχίσει τις παράνομες ενέργειες». Η προειδοποίηση έγινε με μορφή διαρροής σε ιρανικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία σημείωσαν ότι αυτή την περίοδο δεκαεπτά ελληνικά πλοία βρίσκονται στον Περσικό Κόλπο και θα μπορούσαν και αυτά να κατασχεθούν.
Την ίδια στιγμή, πλούσιο είναι το παρασκήνιο στην υπόθεση του δεξαμενόπλοιου «Lana» (πρώην «Pegas»), το οποίο βρίσκεται εδώ και ενάμιση μήνα ελλιμενισμένο στο αγκυροβόλιο της Καρύστου. Η δέσμευση του φορτίου του πυροδότησε διπλωματική κρίση, με το Ιράν να κατάσχει τα δύο υπό ελληνική σημαία δεξαμενόπλοια ανοικτά των ακτών του.
Αρμόδιοι αξιωματούχοι με άμεση σχέση με την υπόθεση εξηγούν ότι το αμερικανικό εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο έχει ισχύ στις ΗΠΑ, όχι όμως και στην Ε.Ε. Και ως εκ τούτου θέτουν υπό αμφισβήτηση την απόφαση του Πρωτοδικείου Χαλκίδας να προχωρήσει σε κατάσχεση των 107.000 τόνων ιρανικού πετρελαίου δυνάμει του αιτήματος του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης. Απόφαση που, εξάλλου, προκάλεσε την αντίδραση της Τεχεράνης. Οι ίδιες πηγές ενημέρωσης μάλιστα αποκάλυψαν στην «Κ» ότι το προηγούμενο διάστημα είχε επισημανθεί αρμοδίως ο κίνδυνος το Ιράν να προχωρήσει σε αντίποινα σε περίπτωση που η Ελλάδα ικανοποιούσε το αίτημα των ΗΠΑ, παρά τους σχετικούς νομικούς περιορισμούς.
«Σύσταση» του υπουργείου Ναυτιλίας προς τα υπό ελληνική σημαία πλοία να αποφεύγουν κατά το δυνατόν τα ύδατα αρμοδιό- τητας του Ιράν.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το «Lana» κατέπλευσε ρυμουλκούμενο στο αγκυροβόλιο της Καρύστου στις 14 Απριλίου. Με διάταξή της η Αρχή για το ξέπλυμα προχώρησε στη δέσμευσή του, καθώς σύμφωνα με την αρχική ενημέρωση το δεξαμενόπλοιο ανήκε σε ρωσική τράπεζα που συγκαταλέγεται στις 800 και πλέον οντότητες σε βάρος των οποίων έχουν τεθεί σε ισχύ κυρώσεις μετά τη ρωσική εισβολή. Κατόπιν ελέγχου, ωστόσο, προέκυψε ότι στα μέσα Μαρτίου, και σίγουρα πριν από τον κατάπλου του στην Κάρυστο, το δεξαμενόπλοιο είχε μεταβιβαστεί στην επίσης ρωσική εταιρεία Transmorflot, σε βάρος της οποίας πάντως δεν έχουν τεθεί σε ισχύ κυρώσεις. Ως εκ τούτου, η Αρχή για το ξέπλυμα ήρε τη διάταξη για τη δέσμευση του πλοίου, εκτιμώντας ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο.
Με ορατό το ενδεχόμενο να επιτραπεί ο απόπλους του «Lana», το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης απέστειλε στις 20 Απριλίου αίτημα δικαστικής συνδρομής ζητώντας αυτή τη φορά τη δέσμευση όχι του πλοίου, αλλά του φορτίου του. Στο σχετικό έγγραφο αναφέρεται συγκεκριμένα ότι η εισαγγελία της περιφέρειας Κολούμπια, το FBI και η υπηρεσία Ερευνών Εσωτερικής Ασφάλειας (Homeland Security Investigation – HSI) διεξάγουν έρευνα για μεταφορά ιρανικού πετρελαίου, «τα έσοδα του οποίου θα υποστηρίξουν μια ξένη τρομοκρατική οργάνωση κατά παράβαση της ποινικής νομοθεσίας των ΗΠΑ».
Το αίτημα δικαστικής συνδρομής διαβιβάστηκε στα αρμόδια υπουργεία Δικαιοσύνης και Εξωτερικών, πριν καταλήξει στο αρμόδιο (λόγω Καρύστου) Πρωτοδικείο Χαλκίδας για εκτέλεση, ήτοι να προχωρήσει στην κατάσχεση των 100.000 τόνων πετρελαίου και τη μετάγγισή τους σε δύο άλλα δεξαμενόπλοια. «Σας διαβιβάζουμε το από 20 Απριλίου 2022 κατεπείγον αίτημα δικαστικής συνδρομής του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και παρακαλούμε να μεριμνήσετε για την άμεση ικανοποίηση αυτού», αναφέρεται σε επίσημο κυβερνητικό έγγραφο που βρίσκεται στη διάθεση της «Κ».
Την 20ή Μαΐου, αντίστοιχα, το Πρωτοδικείο Χαλκίδας με έγγραφο που φέρει την ένδειξη «Ακρως εμπιστευτικόν» ζητάει από το Λιμεναρχείο Καρύστου «να προχωρήσει στην παράδοση του κατασχεμένου φορτίου από το πλοίο “Lana” σε δύο πλοία ναυλωμένα από τις αιτούσες αμερικανικές αρχές». Δυνάμει των παραπάνω και το αρχηγείο του Λιμενικού ενέκρινε με σήμα του προς το Λιμεναρχείο Καρύστου τη μετάγγιση του ιρανικού πετρελαίου σε μισθωμένα από τις ΗΠΑ δεξαμενόπλοια, παρά το γεγονός ότι η μετάγγιση πετρελαίου από ένα καράβι σε άλλο επιτρέπεται για περιβαλλοντικούς λόγους σε μόλις τρία σημεία στη χώρα: τη Λήμνο, την Πρέβεζα και την Κρήτη. Οι πληροφορίες, μάλιστα, αναφέρουν ότι ασκήθηκαν πιέσεις προκειμένου να καμφθούν οι ενστάσεις της επικεφαλής του Λιμεναρχείου επί της συγκεκριμένης διαδικασίας.
Η μετάγγιση του ιρανικού πετρελαίου από το «Lana» στα δεξαμενόπλοια «Ice Energy» και «Alkinoos» ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα και βρίσκεται σε εξέλιξη.
Από τα τέλη Απριλίου η οργάνωση United Against Nuclear Iran, που στελεχώνεται από πρώην αξιωματούχους της αμερικανικής CIA και αποτελεί σκληρό πολέμιο του Ιράν, είχε εκδώσει ανακοίνωση για το θέμα. Σε αυτήν, ο επικεφαλής της Mark Wallace ανέφερε «καλούμε την Ελλάδα και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να προχωρήσει άμεσα στη δέσμευση του “Pegas”».
