Γράφουν οι: Σταύρος Παπαντωνίου , Αντώνης Αντζολέτος , Δώρα Αντωνίου
Στην προεκλογική εκστρατεία για τις δεύτερες εκλογές εισέρχονται τα κόμματα με το νήμα της συνέχειας από την προηγούμενη προεκλογική περίοδο αλλά και τις αναγκαίες προσαρμογές και νέα διλήμματα, όπως αυτά επιβάλλονται από το αποτέλεσμα.
Στη Ν.Δ. η «ασφαλής αυτοδυναμία» ανάγεται σε βασικό μήνυμα και διεκδίκηση, προκειμένου να αποφευχθούν τρίτες εκλογές και να υπάρχει η αναγκαία σταθερότητα για την υλοποίηση του κυβερνητικού προγράμματος.
Στον ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκουν την «ολική επαναφορά» μετά το καταστροφικό αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής και προτάσσουν ότι βρίσκονται σε μονομέτωπο αγώνα με τη Ν.Δ. για να αποτρέψουν την προοπτική μιας παντοδύναμης κυβέρνησης. Βάζουν και το δίλημμα της διαχείρισης των 70 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στο ΠΑΣΟΚ κόβουν κάθε γέφυρα συνεργασίας και θεωρούν ως προτεραιότητα την αναγκαιότητα μιας αποτελεσματικής αντιπολίτευσης απέναντι στη Ν.Δ., ρόλο που διεκδικούν ευθέως από τον ΣΥΡΙΖΑ.
«Ασφαλής αυτοδυναμία»
Του Σταύρου Γ. Παπαντωνίου
Η μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις 21 Μαΐου οδηγεί αναπόφευκτα σε συνέχιση της τακτικής που εφαρμόστηκε και έφερε την καθαρή επικράτηση. Η κομβική διαφορά, ωστόσο, μεταξύ πρώτης και δεύτερης κάλπης είναι πως πλέον έχουμε συγκεκριμένο αποτέλεσμα που αναπόφευκτα αναδιαμορφώνει το πολιτικό σκηνικό και αλλάζει συγκεκριμένα δεδομένα στην καμπάνια έναντι των δύο βασικότερων κομμάτων:
Πρώτον, όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ. Η Νέα Δημοκρατία πριν από τις εκλογές χρησιμοποίησε κατά κόρον ως «μοχλό πίεσης» την πιθανή κυβέρνηση ηττημένων ή κυβέρνηση ειδικού σκοπού που είχε θέσει στον δημόσιο διάλογο ο Αλέξης Τσίπρας, προσφέροντας ένα «δώρο» στον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Μια κυβέρνηση ειδικού σκοπού είναι κυβέρνηση παράλυσης», έλεγε πριν από την 21η Μαΐου ο κ. Μητσοτάκης, επιχείρημα που πλέον έχει εκλείψει από το ίδιο το εκλογικό αποτέλεσμα. Η χαώδης διαφορά των δύο κομμάτων και η απουσία πλέον κάθε πιθανότητας σχηματισμού κυβέρνησης χωρίς τη Νέα Δημοκρατία βγάζει από το κάδρο αυτό το επιχείρημα και μεταφέρει το κέντρο βάρους αλλού. Αυτό που ξεκαθαρίζει σε κάθε τόνο ο κ. Μητσοτάκης και θα αποτελεί το κεντρικό αφήγημα από εδώ και στο εξής είναι πως η πολύ μεγάλη διαφορά μεταξύ των κομμάτων είναι αυτή που κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη αυτοδυναμίας. Χθες, μιλώντας στο Μega, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως «εάν οι πολίτες πιστεύουν ότι αυτά (σ.σ. το πρόγραμμα) πρέπει να τα υλοποιήσουμε και θέλουν να με εμπιστευτούν ότι θα τα κάνω πράξη, ζητώ μια ισχυρή εντολή για σταθερή κυβέρνηση».
Με απλά λόγια, η ρητορική της Ν.Δ. φεύγει τελείως από τα υπόλοιπα κόμματα και θα εστιάζει μόνο στην ίδια, καλώντας τους πολίτες που την ψήφισαν στις 21 Μαΐου να το επαναλάβουν. Ουσιαστικά οι εκλογές της 21ης Μαΐου έδειξαν πως «η μοναδική προοπτική για τη χώρα είναι να πάρει η Ν.Δ. την αυτοδυναμία, καθώς οποιοδήποτε άλλο αποτέλεσμα δεν είναι πραγματοποιήσιμο», εξηγεί στην «Κ» πηγή της Πειραιώς.
Τρίτες εκλογές
Πριν από τις εκλογές, ο κ. Μητσοτάκης κάθε φορά που ερωτάτο για το σενάριο τρίτων εκλογών απαντούσε πως «η ψήφος των πολιτών στις πρώτες εκλογές θα κρίνει από ποιον θα κυβερνηθεί η χώρα και οι δεύτερες πώς θα κυβερνηθεί η χώρα». Σήμερα η απάντηση είναι ξεκάθαρη, καθώς ο πρόεδρος της Ν.Δ. ζητάει «ασφαλή αυτοδυναμία», που θα αποτελέσει και την προσθήκη στο σλόγκαν του κόμματος, θέλοντας να εκπέμψει το μήνυμα πως για την επίτευξη του στόχου χρειάζεται ένα ποσοστό πάνω από 39%, ώστε να έχει 157-158 βουλευτές και να κυβερνήσει με ασφάλεια. Επιπλέον, η νίκη στις εκλογές του Ταγίπ Ερντογάν αποτελεί έξτρα λόγο για να έχει η χώρα ισχυρή κυβέρνηση στις 26 Ιουνίου.
Την ίδια ώρα ο Κυρ. Μητσοτάκης, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» και στον Αλέξη Παπαχελά, έθεσε για πρώτη φορά στον δημόσιο διάλογο το θέμα των τρίτων εκλογών, κάτι που έως τις 21 Μαΐου δεν υπήρχε. Οταν ερωτήθηκε τι θα γίνει στην περίπτωση οριακής πλειοψηφίας, έκανε λόγο για «ένα απειλητικό σενάριο» που μπορεί να οδηγήσει σε «ακυβερνησία ή σε παραλυτικούς συμβιβασμούς, ακόμη και σε τρίτες εκλογές».
Το επιχείρημα Ανδρουλάκη
Το σενάριο των τρίτων εκλογών δεν τέθηκε τυχαία. Η σαφής θέση του Ν. Ανδρουλάκη πως δεν πρόκειται να δώσει χείρα βοηθείας στη Ν.Δ. ακόμη και αν αυτή έχει 149 βουλευτές, δίνει έξτρα επιχείρημα στον Κυρ. Μητσοτάκη να επισημαίνει πως το «αυτοδυναμία ή τρίτες εκλογές» είναι πράγματι ένα πιθανό σενάριο, για το οποίο δεν έχει την ευθύνη εκείνος, αλλά προκαλείται από το ΠΑΣΟΚ. «Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή, λαμβάνοντας υπόψη και την τοποθέτηση του κ. Ανδρουλάκη μετά τις εκλογές, είναι ότι δεν υπάρχει σήμερα άλλη πολιτική επιλογή στη χώρα παρά μόνον η αυτοδύναμη Ν.Δ.», δήλωσε χθες.
Αλλωστε δεν είναι τυχαίο πως ο πρόεδρος της Ν.Δ. έχει βάλει στο στόχαστρο το κόμμα του Νίκου Ανδρουλάκη, εντείνοντας την κριτική που είχε ξεκινήσει το τελευταίο δίμηνο. «Μερικές φορές, ο κ. Ανδρουλάκης, αν δεν τον άκουγα, αν διάβαζα μόνο αυτά τα οποία έλεγε, θα πίστευα ότι περίπου κοπιάρει τον κ. Τσίπρα», είπε ο κ. Μητσοτάκης, ταυτίζοντας τους δύο πολιτικούς αρχηγούς και συνεχίζοντας να «συνομιλεί» με την κεντρώα βάση που τον ψήφισε στις 21 Μαΐου.
Τέλος, όσον αφορά τα δεξιά κόμματα Ελληνική Λύση και Νίκη, η τακτική που αλλάζει είναι πως θα γίνουν ακόμη πιο στοχευμένες επισκέψεις στη Βόρεια Ελλάδα, στους δήμους όπου τα δύο κόμματα πήραν υψηλό ποσοστό.
Nέα διλήμματα από Τσίπρα
Του Αντώνη Αντζολέτου
Αποφασισμένος ο ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξει «εν κινήσει» εμφανίζεται ο Αλέξης Τσίπρας στους στενούς συνεργάτες του. Οπως δήλωσε, μετά την πρώτη συνάντηση που είχε με τους «20» της Εκλογικής Επιτροπής, «βάζουμε τον πήχυ ψηλά και κινητοποιούμε κάθε ανθρώπινο πόρο, προκειμένου να πετύχουμε τον μεγάλο μας στόχο που είναι η ανατροπή των συσχετισμών της 21ης Μαΐου, ενόψει των επόμενων εκλογών». Ο χρόνος που απομένει είναι περιορισμένος και το νέο αφήγημα του κόμματος οφείλει αυτή τη φορά να είναι σαφές. Ποιο είναι το βασικό μήνυμα; Πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα εξουσίας, μια κυβερνώσα δύναμη της Αριστεράς και η ψήφος σε αυτόν έχει ένα θετικό πρόσημο, αποτελώντας μήνυμα ελπίδας και στήριξης των λαϊκών στρωμάτων της κοινωνίας. Αυτό που ξεκαθαρίζουν είναι πως η μάχη είναι μονομέτωπη απέναντι στη Νέα Δημοκρατία.
«Ιστορικό χρέος»
Στην Κουμουνδούρου έχουν επίγνωση των νέων δύσκολων συσχετισμών μετά την πρόσφατη συντριπτική ήττα. Το αναγνώρισε και ο Αλέξης Τσίπρας, επισημαίνοντας, ωστόσο, το ιστορικό χρέος το οποίο έχει μπροστά του ο ΣΥΡΙΖΑ, που αποτελεί ακόμη ένα διακύβευμα για την 25η Ιουνίου: «Οφείλουμε να αποτρέψουμε την εφιαλτική προοπτική μιας παντοδύναμης και ανεξέλεγκτης Δεξιάς… που θα έρθει το επόμενο διάστημα να επιβάλει σαρωτικές αλλαγές που αφορούν τη ζωή της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας». Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έθεσε κατά τη συνεδρίαση ακόμη ένα δίλημμα που θα τεθεί επιτακτικά ενόψει της επόμενης τετραετίας: «Πώς, με ποιους όρους και ποιος θα διαχειριστεί τα 70 δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάκαμψης».
Στην Κουμουνδούρου θα εστιάσουν στην ανάγκη να ακουστεί καθαρά μια «εναλλακτική, ρεαλιστική και ριζοσπαστική κυβερνητική πρόταση». Υγεία, παιδεία, χρέη, εισοδήματα, κοινωνικό κράτος, δικαιώματα και κράτος δικαίου θα αποτελέσουν τα μεγάλα επίδικα. Προς τους αναποφάσιστους θα απευθυνθούν τονίζοντας πως δεν πρέπει να δοθεί «λευκή επιταγή» σε μια κυβέρνηση που έχει αποδείξει από την προηγούμενη τετραετία ότι θα συνεχίσει με μεγαλύτερη ένταση τα αντιλαϊκά σχέδιά της.
Για το ΠΑΣΟΚ από την αξιωματική αντιπολίτευση έχουν αποφασίσει να απαντούν όποτε κρίνουν πως χρειάζεται. Σε πρώτη φάση αυτό που επισημαίνουν κορυφαία στελέχη είναι πως οι πολίτες θα είναι σε θέση να κρίνουν τις επόμενες ημέρες ποια δύναμη επιδιώκει προοδευτικές λύσεις και ποια δεν αποκλείει τη συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ., σε περίπτωση που δεν βγει αυτοδύναμη.
Ζητείται ηρεμία
Μετά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής της περασμένης εβδομάδας στην Κουμουνδούρου επιθυμούν μόνο ήρεμους τόνους στην πορεία προς τις κάλπες. Το γεγονός πως στην Εκλογική Επιτροπή που ανακοινώθηκε δεν υπήρχαν καθόλου στελέχη από την «Ομπρέλα» σχολιάστηκε στο Εκτελεστικό Γραφείο της Παρασκευής, χωρίς, ωστόσο, να υπάρξει κάποια συνέχεια. Η λογική της ηγετικής ομάδας είναι πως η κουβέντα περί τάσεων έχει ξεπεραστεί και αυτό που προτάσσεται μέσω της «ομάδας κρούσης» είναι το έντονο τεχνοκρατικό στοιχείο αλλά και ο αέρας ανανέωσης που υπάρχει στο κόμμα. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως προτάθηκε να προστεθεί ο Νίκος Βούτσης στο Εκτελεστικό Γραφείο, λόγω της εμπειρίας που διαθέτει, χωρίς ωστόσο να γίνει περαιτέρω συζήτηση. Μέσα στην εβδομάδα θα πραγματοποιηθούν διευρυμένες συσκέψεις των νομαρχιακών σε όλη την Ελλάδα, με την παρουσία κορυφαίων στελεχών που θα συμμετάσχουν στο νέο Οργανωτικό Γραφείο.
Συντονιστής της Εκλογικής Επιτροπής αναλαμβάνει ο Διονύσης Τεμπονέρας, ενώ οι «20» θα εργαστούν σε ομάδες. Θα αναλάβουν συγκεκριμένες θεματικές ενότητες (υγεία, νέοι, εργασία κ.ά.) προκειμένου να πραγματοποιούν στοχευμένες περιοδείες και να παρουσιάζουν το πρόγραμμα του κόμματος. Οπως δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας, «απόφασή μας είναι να επιχειρήσουμε να επανασυστήσουμε τις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την επόμενη τετραετία».
Στόχος ο κεντρικός ρόλος στον «χάρτη» της αντιπολίτευσης
Με επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής του απέναντι σε Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ εισέρχεται στη νέα προεκλογική περίοδο διεκδικώντας την ενίσχυση των ποσοστών του, αφού στη Χαριλάου Τρικούπη θεωρείται ότι το ποσοστό της πρώτης εκλογικής αναμέτρησης αποτελεί την αφετηρία για να διεκδικήσει το κόμμα περισσότερες ψήφους. Απώτερος στόχος, όπως διατυπώνεται ξανά και ξανά από την ηγετική ομάδα του κόμματος, είναι η επιστροφή σε ρόλο αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Αυτή η επιδίωξη διαμορφώνει τα χαρακτηριστικά και τη διαφοροποίηση της τοποθέτησης έναντι των πολιτικών αντιπάλων, αφού σε επίπεδο προγραμματικού λόγου, παρουσίασης προτάσεων και επικοινωνιακής στρατηγικής δεν θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις, καθώς κρίθηκε επιτυχημένη η στρατηγική ως προς αυτό το σκέλος.
Σε σχέση με τη Ν.Δ. ο Νίκος Ανδρουλάκης φρόντισε να κόψει τις όποιες γέφυρες υπήρχαν πριν από την πρώτη εκλογική αναμέτρηση. Πριν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου η θέση του ΠΑΣΟΚ ήταν ότι παραμένει ανοιχτό στην προοπτική συνεργασίας με προγραμματικές συγκλίσεις και τρίτο πρόσωπο στη θέση του πρωθυπουργού. Τώρα η Χαρ. Τρικούπη ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο συζήτησης για μετεκλογική συνεργασία με τη Ν.Δ. Αυτή η επιλογή έρχεται σε συνέχεια της διεκδίκησης κεντρικού ρόλου στον «χάρτη» της αντιπολίτευσης. Οπως εξηγεί συνεργάτης του Ν. Ανδρουλάκη, δεν μπορεί να γίνεται καμία τέτοια συζήτηση όταν διεκδικείς τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Παράλληλα, από τη στιγμή που από την πλευρά της Ν.Δ. τίθεται εμφατικά το ζήτημα της αυτοδυναμίας, στο ΠΑΣΟΚ θεωρούν ότι δεν υπάρχει καμία ρεαλιστική βάση για να ανοίξει οποιαδήποτε συζήτηση. Παράλληλα, η ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ οριοθετεί σαφείς διαχωριστικές γραμμές έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, εκπέμποντας σταθερό μήνυμα ότι η πορεία προς τις δεύτερες εκλογές περνάει μέσα από έναν διμέτωπο αγώνα. Και πριν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου ήταν ξεκάθαρη η επιλογή της Χαρ. Τρικούπη για αποστάσεις από το επίμονο φλερτ της Κουμουνδούρου και τις επαναλαμβανόμενες προσκλήσεις για ενιαίο μέτωπο προοδευτικών δυνάμεων, με το ΠΑΣΟΚ να αμφισβητεί τον προοδευτικό χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ. Στην αφετηρία της δεύτερης προεκλογικής εκστρατείας η Χαρ. Τρικούπη αμφισβητεί την ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ να ασκεί αποτελεσματικά τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Ο Ν. Ανδρουλάκης μιλώντας χθες στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του κόμματος απηύθυνε κάλεσμα σε όλους τους προοδευτικούς πολίτες να ενισχύσουν το ΠΑΣΟΚ. Εσωκομματικά, το μήνυμα που εκπέμπεται είναι ότι θα πρέπει να μπει το κόμμα στην πορεία προς τις κάλπες με ενότητα και ορμή, σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί και η όποια κρίση εσωστρέφειας θα μπορούσε να προκληθεί από την επιλογή του κ. Ανδρουλάκη να κρατήσει την έδρα της Α΄ Θεσσαλονίκης, αφήνοντας εκτός Βουλής τον Χάρη Καστανίδη.
Σε οργανωτικό επίπεδο, στον Στέφανο Παραστατίδη ανατέθηκε η κινητοποίηση στη Μακεδονία, με στρατηγική «πόρτα πόρτα». Οπως επισημαίνεται και για τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας θα επιλεγούν στελέχη του κόμματος, τα οποία θα αναλάβουν τη μεγαλύτερη κινητοποίηση των τοπικών οργανώσεων και των υποψηφίων, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος αδράνειας στις δεύτερες εκλογές.
