Kathimerini.gr
Η ελαιοσυλλογή φέτος δεν μοιάζει σε τίποτα με την περσινή, ωστόσο οι παράγοντες που θα καθορίσουν την τιμή του ελαιολάδου στο ράφι είναι πολλοί και διαφορετικοί, όπως επισημαίνουν μιλώντας στην «Κ» ελαιοπαραγωγοί από διάφορα σημεία της χώρας.
Στην Κέρκυρα όπου το ράβδισμα των ελαιόδεντρων έχει ήδη ξεκινήσει, ο ελαιοπαραγωγός και τυποποιητής, Σπύρος Δαφνής, βλέπει την κατάσταση να εξομαλύνεται και την καρπόδεση να κινείται στο 50-60%.
«Η περσινή χρονιά ήταν πρωτόγνωρη και τρομακτική ειδικά για μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις του νησιού. Για τους καταναλωτές το αποτέλεσμα φάνηκε και στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αλλά εγώ θυμάμαι πολλούς συναδέλφους να μην ανοίγουν καν τα ελαιοτριβεία τους. Ειδικότερα στο νησί λειτουργούν συνολικά περίπου 25 ελαιοτριβεία και πέρσι άνοιξαν τα τρία με τέσσερα, καθώς δεν υπήρχε καθόλου σοδειά. Φέτος το φθινόπωρο μπήκε με καλές βροχοπτώσεις και τα πρώτα αποτελέσματα είναι θετικά σε ποιότητα και απόδοση» εξηγεί.
Κρίσιμες οι βροχοπτώσεις
Νοτιότερα και συγκεκριμένα στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Μεσσηνίας, δεκάδες ελαιοπαραγωγοί χάρηκαν βλέποντας τα πρώτα δείγματα της καλής παραγωγής από την καρπόδεση. Ωστόσο το ξηρό και άνυδρο καλοκαίρι δεν τους «έκανε το χατίρι» να βοηθήσει όσο έπρεπε τους ελαιώνες τους. Οπως αναφέρει ο Γιώργος Κόκκινος, πρόεδρος της ομάδας παραγωγών Νηλέας, οι λιγοστές βροχοπτώσεις από την άνοιξη και μετά έχουν δημιουργήσει μία τετελεσμένη κατάσταση. «Σε κάποιες περιοχές έχει να βρέξει από τον Μάρτιο, ενώ σε κάποιες άλλες έχει βρέξει ικανοποιητικά. Στις περιοχές που δεν έχει βρέξει η παραγωγή έχει ζημιωθεί μέχρι και 80% σε επίπεδο ελαιοκάρπου», τονίζει.
Στα συνολικά 20.000 στρέμματα ελιάς, η ζημιά εκτιμάται από τον ίδιο ότι θα φτάσει το 40%, αν και αναμένεται να είναι και πάλι αυξημένη σε σχέση με πέρσι, όπου ο δικός του συνεταιρισμός παρήγαγε 350 τόνους λάδι. «Φέτος υπολογίζαμε 600-650 τόνους αλλά όλα δείχνουν πως τελικά η ποσότητα θα είναι λιγότερη. Είναι σαφές πως η ελαιοκαλλιέργεια βρίσκεται σε δύσκολο σημείο και για να μπορέσει να συνεχίσει θέλει έργα υποδομής», σχολιάζει.
Καλή η ανθοφορία
Με την κάθε περιοχή να βρίσκεται αντιμέτωπη με τις δικές της ξεχωριστές προκλήσεις, σύμφωνα με τον διευθυντή της Εθνικής Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), Μόσχο Κορασίδη, σε αυτό το στάδιο οι βροχοπτώσεις και η υγρασία θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση του τελικού προϊόντος και άρα στην πτώση της τιμής του. «Μέχρι στιγμής σε γενικές γραμμές η ανθοφορία των ελαιοδέντρων στη χώρα μας είναι καλή, όπως και η καρπόδεση. Μένει να ξεκινήσει η συγκομιδή ελιάς και γύρω στις 15 Οκτωβρίου θα γνωρίζουμε πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές», ανέφερε.
Την άποψη ότι ακόμη κανείς στην αγορά δεν μπορεί να γνωρίζει πού θα φτάσει και η τιμή του παραγωγού μετά τη φετινή συγκομιδή επιβεβαιώνει και ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου, Μανώλης Γιαννούλης.
«Θα χρειαστούν δύο μήνες ώστε να γίνει αισθητή η μείωση στο ράφι»
Παρότι στα ράφια ήδη παρατηρείται μείωση στην τιμή του ελαιολάδου της τάξεως 7-10% σε σχέση με τα «υψηλά» του καλοκαιριού, ο κ. Γιαννούλης τονίζει πως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η τιμή στο ράφι έχει κι άλλους συντελεστές κόστους, οι οποίοι μέχρι στιγμής δεν έχουν μεταβληθεί.
Σε κάθε περίπτωση ο ίδιος εκτιμά πως αν όντως μειωθεί η τιμή του παραγωγού, όπως λένε οι προβλέψεις, τότε θα χρειαστούν δύο μήνες ώστε να γίνει αισθητή η μείωση και στο ράφι.
Ο ρόλος της Ιταλίας και της Ισπανίας
Σημαντικό ρόλο στην τελική πτώση της τιμής στο λάδι στην Ελλάδα θα παίξει και η απόδοση της ισπανικής παραγωγής, που είναι η μεγαλύτερη παγκοσμίως. Αν δηλαδή η Ισπανία έχει αρκετά αυξημένη παραγωγή, τότε θα αυξηθεί η προσφορά του προϊόντος, προκαλώντας περαιτέρω πτώση τιμών. Μέχρι στιγμής, οι προβλέψεις για τη συγκομιδή στην Ισπανία, τη χώρα που παράγει το 45% του παγκόσμιου ελαιολάδου και το 70% του ελαιολάδου της Ε.Ε., είναι πολύ θετικές, με αναλυτές να εκτιμούν ότι η παραγωγή φέτος θα ξεπεράσει τον 1 εκατ. τόνο από τους 750.000 που ήταν πέρυσι.
«Φέτος στη λεκάνη της Μεσογείου θα έχουμε μία αυξημένη παραγωγή ελαιολάδου κατά 80.000 με 1 εκατ. τόνους. Αρα με βάση τα σημερινά δεδομένα κατανάλωσης, θα υπάρχει υπερεπάρκεια προϊόντος», προσθέτει ο κ. Γιαννούλης.
Η συμπεριφορά του καταναλωτή
Μένει να φανεί επίσης σε τι ρυθμό θα ανακάμψει η κατανάλωση του ελαιολάδου που είχε μειωθεί πέρσι λόγω του υψηλού κόστους, αλλά και ποια θα είναι η συμπεριφορά του καταναλωτή, ο οποίος έτσι κι αλλιώς έχει να επιλέξει από μία ευρεία γκάμα για το ίδιο προϊόν.
Οπως εκτιμά ο κ. Γιαννούλης «η τάση αυτή δεν θα αναστραφεί από τη μία στιγμή στην άλλη, καθώς αν κάποιος έβαζε 50 γραμμάρια στη σαλάτα του και πλέον βάζει 30, δεν θα επιστρέψει κατευθείαν στην παλιά του συνήθεια».
Εύρος τιμών
«Οταν σημειώθηκαν οι ιστορικά υψηλές τιμές στο παρθένο ελαιόλαδο υπήρχε ένα εύρος τιμών από 10,5 ευρώ μέχρι 16,5 ευρώ στο ράφι. Αυτό το εύρος τιμών θα συνεχιστεί, ακόμη κι αν πέσει το κόστος», εξηγεί ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου.
Σε κάθε περίπτωση ελαιοπαραγωγοί, άνθρωποι των συνεταιρισμών και ειδικοί της αγοράς τονίζουν πως κοινός στόχος είναι να βρεθεί χρυσή τομή ώστε το προϊόν να είναι ελκυστικό για τον καταναλωτή και ο παραγωγός να συνεχίσει να καλλιεργεί και να έχει κέρδος.
