Σταύρος Παπαντωνίου, Δώρα Αντωνίου
Ένας μίνι ανασχηματισμός, με επίκεντρο τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Γιάννη Οικονόμου, ήταν ουσιαστικά αυτός που ανακοινώθηκε χθες από τον –αναβαθμισμένο– κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη, που έγινε πλέον υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε το μοντέλο αλλαγών που είχε εφαρμόσει και στην πρώτη τετραετία, με τις «διορθωτικές κινήσεις» εκεί όπου θεωρεί πως υπήρχε πρόβλημα να αντικαθιστούν τον πλήρη και δομικό ανασχηματισμό, του οποίου δεν είναι θιασώτης.
Το κουβάρι του μίνι ανασχηματισμού συνεπώς άρχισε να ξετυλίγεται από τις πολλές δυσλειτουργίες που είχαν εμφανιστεί στην Κατεχάκη. Στην αλλαγή του Γιάννη Οικονόμου συνετέλεσαν τρεις παράγοντες: πρώτον, τα λάθη που είχαν γίνει, με κυριότερο τη διέλευση των Κροατών χούλιγκαν εντός της χώρας, η οποία οδήγησε στη δολοφονία του Μιχάλη Κατσουρή στη Νέα Φιλαδέλφεια. Τότε ο Γιάννης Οικονόμου μόλις είχε αναλάβει καθήκοντα, συνεπώς ήταν αδόκιμο να προχωρήσει ο πρωθυπουργός σε μια αλλαγή. Από τότε, ωστόσο, το κλίμα που διαμορφώθηκε δεν ήταν καλό, με αποτέλεσμα τις αλλαγές στην Κατεχάκη σε επίπεδο τόσο υπουργού όσο και υφυπουργού, καθώς αντικαταστάθηκε και ο Κώστας Κατσαφάδος.
Η εγκληματικότητα –χωρίς να έχει πάντα την άμεση ευθύνη η Κατεχάκη– ήταν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα όπως τα επέλεγαν οι ίδιοι οι πολίτες. Αυτός ήταν και ο δεύτερος λόγος. Οπως έγραφε και χθες η «Κ», στις τελευταίες μετρήσεις του Μαξίμου η ασφάλεια είχε «περάσει» στη δεύτερη θέση των προβλημάτων για τους πολίτες και ήταν κάτω μόνο από την ακρίβεια, κάτι που αποτύπωνε την κακή άποψη των πολιτών. Στο Μαξίμου θορυβήθηκαν καθώς την ώρα που ο πρωθυπουργός ήθελε να περάσει μεταρρυθμίσεις με προοδευτικό πρόσημο, δεν ήθελε να χάσει στο θέμα της ασφάλειας που παραδοσιακά αποτελεί προνομιακό πεδίο της Ν.Δ. Κυβερνητικές πηγές σχολιάζοντας την επιστροφή του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στην Κατεχάκη έλεγαν πως «με δεδομένη την προτεραιότητα που δίνει η κυβέρνηση σε ζητήματα ασφάλειας των πολιτών», επικεφαλής αναλαμβάνει ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης «που διαθέτει πλούσια εμπειρία σε αυτόν τον τομέα, ενώ υφυπουργός αναλαμβάνει ένα στέλεχος της νεότερης γενιάς, ο βουλευτής Ηλείας Ανδρέας Νικολακόπουλος».
Τρίτος λόγος των αλλαγών στην Κατεχάκη είναι πως τελευταία είχε αρχίσει να διαμορφώνεται αρνητικό κλίμα και με τους ενστόλους, όπως είχε φανεί από την πρωτοφανή άρνησή τους –έστω για λίγο– να εκτελέσουν εντολή και να μεταβούν στο γήπεδο σε πρόσφατο αγώνα, μετά τη δολοφονία του Γιώργου Λυγγερίδη.
Από εκεί και πέρα οι αλλαγές που ήρθαν ήταν σε επίπεδο καραμπόλας, έχοντας όμως συγκεκριμένο σκεπτικό. Επικεφαλής στο υπουργείο Υγείας, έναν τομέα στον οποίο δίνει επίσης μεγάλη έμφαση η κυβέρνηση, αναλαμβάνει ο Αδωνις Γεωργιάδης, «υπουργός με μεταρρυθμιστική εμπειρία» όπως λένε οι ίδιες πηγές, «προκειμένου να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις που ήδη έχουν ξεκινήσει τους προηγούμενους μήνες». Επιπλέον, υπουργός Εργασίας αναλαμβάνει η Δόμνα Μιχαηλίδου «που έχει θητεύσει με επιτυχία στο συγκεκριμένο υπουργείο» και ξέρει το αντικείμενο. Στη θέση της αναλαμβάνει υφυπουργός Παιδείας, με αρμοδιότητα την Επαγγελματική Κατάρτιση, η βουλευτής Επικρατείας Ιωάννα Λυτρίβη, ένα πολιτικό στέλεχος με πολύ μεγάλη εξειδίκευση και εμπειρία στον συγκεκριμένο τομέα.
Τέλος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης αναβαθμίζεται σε υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και μαζί με την εκπροσώπηση της κυβέρνησης αναλαμβάνει και τις αρμοδιότητες του Τύπου, που έως τώρα δεν τις είχε, καθώς όταν ανέλαβε εκπρόσωπος ήταν ακόμη και γραμματέας του κόμματος και δεν έλαβε τις συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Με τις χθεσινές αλλαγές το κυβερνητικό σχήμα έχει πλέον ακόμη μία γυναίκα, ενώ μπαίνουν στο υπουργικό σχήμα τρία στελέχη της νεότερης γενιάς. Ο αριθμός υπουργών και υφυπουργών δεν αυξάνεται.
Η αντιπολίτευση
Οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα έφεραν και τις αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Το ΠΑΣΟΚ έκανε λόγο για αλλαγές «με όρους ανακύκλωσης», κάτι που ομολογεί «τη στελεχιακή ένδεια και την αποτυχία της δήθεν επιτελικής κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη». Η Χαρ. Τρικούπη σημειώνει πως «ο κ. Χρυσοχοΐδης επιστρέφει στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, αφού πρώτα είχε απομακρυνθεί ως αποτυχημένος μετά τις πυρκαγιές του 2021 και με διαπιστευτήρια την αναποτελεσματική παρουσία του στο υπουργείο Υγείας, καθώς το ΕΣΥ καταρρέει και απαξιώνεται συστηματικά», ενώ για το υπουργείο Υγείας σημειώνει πως «είναι μονοπώλιο των πολιτικών τέκνων του Γιώργου Καρατζαφέρη».
Ο ΣΥΡΙΖΑ εστιάζει στο θέμα του Αγγελου Συρίγου λέγοντας πως κανένας ανασχηματισμός δεν μπορεί να καλύψει τις «επικίνδυνες δηλώσεις» Συρίγου για τη Συνθήκη της Λωζάννης και ζητάει από τον πρωθυπουργό να απαντήσει ευθέως αν τις στηρίζει. Το ΚΚΕ έκανε λόγο για «επιτάχυνση της λεγόμενης “μεταρρυθμιστικής” ατζέντας της κυβέρνησης της Ν.Δ., που για την εργατική – λαϊκή πλειοψηφία σημαίνει νέα βάρη», ενώ η Νέα Αριστερά από την πλευρά της μίλησε για «ανακύκλωση και τοποθέτηση σε κρίσιμα χαρτοφυλάκια υπουργών που δοκιμάστηκαν και απέτυχαν».
Ο έμπειρος, ο μεταρρυθμιστής και η νέα με το πλούσιο βιογραφικό
ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ
Επιστρέφει για 5η φορά στην Κατεχάκη
Οταν τον Αύγουστο του 2021 ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αντικαταστάθηκε από τον Παναγιώτη Θεοδωρικάκο στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη υπήρχε διάχυτη η αίσθηση ότι η αντικατάστασή του δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιου λάθους ή ανεπάρκειας, αλλά μια κίνηση στο πλαίσιο ευρύτερων ισορροπιών που επιδιώχθηκαν με τον τότε ανασχηματισμό.
Ο κ. Χρυσοχοΐδης επιστρέφει για πέμπτη φορά στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς η κυβέρνηση βλέπει το ζήτημα της ασφάλειας να αναβαθμίζεται στους παράγοντες που προκαλούν ανησυχία στους πολίτες. Την ίδια στιγμή δεν φαίνεται να βρίσκεται αποτελεσματική στρατηγική για την αντιμετώπιση παθογενειών, όπως η οπαδική βία, ενώ η πρόσφατη τοποθέτηση αυτοσχέδιας βόμβας έξω από τις εγκαταστάσεις των ΜΑΤ στην Καισαριανή προκαλεί ανησυχία για επανενεργοποίηση της εγχώριας τρομοκρατίας.
Στο μακρινό 1999 ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης ανέλαβε για πρώτη φορά καθήκοντα υπουργού Δημόσιας Τάξης, και σε εκείνη την πρώτη θητεία του εξαρθρώθηκε η εγχώρια τρομοκρατία και συνελήφθησαν τα μέλη της 17Ν, ενώ σημειώθηκαν αξιοσημείωτα αποτελέσματα στη μείωση των δεικτών καθημερινής μικροεγκληματικότητας, στην ενίσχυση της τροχαίας αστυνόμευσης αλλά και στην αναμόρφωση του μηχανισμού δασοπυρόσβεσης.
Οπαδός των μετρήσιμων αποτελεσμάτων και της σκληρής δουλειάς ο ίδιος, κατάφερε σε σημαντικό βαθμό να μεταφέρει αυτή τη νοοτροπία στους συνεργάτες του και στους ενστόλους. Κυρίως γιατί δεν ήταν ποτέ υπέρμαχος της απομακρυσμένης διοίκησης, αλλά επιδίωκε να έχει από πρώτο χέρι εικόνα για τα προβλήματα και τις κρίσεις και να βρίσκεται δίπλα στους επιχειρησιακούς όταν χρειαζόταν.
Στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, όπως μετονομάστηκε από τον τότε πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, επέστρεψε το 2009 και παρέμεινε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2010, όταν μετακινήθηκε στο υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Στη διάδοχη κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου επελέγη και πάλι, μέσα στην ταραγμένη μνημονιακή περίοδο, για το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, όπου υπηρέτησε από τις 7 Μαρτίου μέχρι τις 17 Μαΐου 2012.
Οταν το 2019 ο Κυριάκος Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές, ένα από τα κεντρικά προτάγματα της νέας κυβέρνησης ήταν η ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών. Ο πρωθυπουργός επέλεξε τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη ως εξωκοινοβουλευτικό υπουργό και λόγω της επιτυχημένης προϋπηρεσίας του στο συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο αλλά και στο πλαίσιο της στρατηγικής διεύρυνσης προς το Κέντρο.
Τον Μάρτιο του 2022 ανακοινώθηκε η προσχώρησή του στη Ν.Δ., με την οποία εξελέγη βουλευτής στις εκλογές του Μαΐου. Από το υπουργείο Υγείας, όπου τοποθετήθηκε από τον κ. Μητσοτάκη τον Ιούνιο, επιστρέφει –για πέμπτη φορά– στα γνώριμα λημέρια της Κατεχάκη.
ΑΔΩΝΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
Σταθερός στις «επικίνδυνες αποστολές»
Η επιστροφή του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δεν ήταν η μόνη στον χθεσινό μίνι ανασχηματισμό. Επιστροφή είχαμε και στο υπουργείο Υγείας για τον Αδωνι Γεωργιάδη, που αναλαμβάνει τον συγκεκριμένο υπουργικό θώκο από τον οποίο είχε περάσει το 2013 έως το 2014 επί κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά.
Ο Αδωνις Γεωργιάδης ήδη από την πρώτη θητεία του στην κυβέρνηση Παπαδήμου είχε αρχίσει να δίνει διαπιστευτήρια ως υπουργός που είναι πρακτικός και δίνει λύσεις, φήμη που διατήρησε και στο υπουργείο Ανάπτυξης. Αυτός ήταν και ένας βασικός λόγος της επιλογής του για το υπουργείο Υγείας, σε ένα χρονικό σημείο που το Μαξίμου θέλει άμεσα και γρήγορα αλλαγές. Το προηγούμενο βέβαια πέρασμά του από το συγκεκριμένο υπουργείο είχε στιγματιστεί από την καθιέρωση του εισιτηρίου των 25 ευρώ για είσοδο σε ένα νοσοκομείο, που είχε φέρει πολλές αντιδράσεις. Την ίδια ώρα, όμως, ο Αδωνις Γεωργιάδης λέει πως η θητεία του για ένα χρόνο στο υπουργείο Υγείας σφραγίστηκε από τη θεσμοθέτηση της δωρεάν νοσηλείας στα νοσοκομεία του ΕΣΥ περίπου 2 εκατ. ανασφάλιστων πολιτών, με ετήσια κρατική δαπάνη 340 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, επί υπουργίας του το 2013 εκπονήθηκε ένα σχέδιο αναδιαμόρφωσης του χώρου της Υγείας, το οποίο μεταξύ άλλων περιελάμβανε την αξιολόγηση και την κινητικότητα γιατρών, νοσηλευτών και διοικητικών υπαλλήλων του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Στο Μαξίμου θεωρούν πως ο κ. Γεωργιάδης είναι ένα πολιτικό πρόσωπο που μπορεί να κάνει μεταρρυθμίσεις και να τις επικοινωνήσει στα μίντια. Παράλληλα, στην επιλογή του έπαιξε ρόλο πως είναι ένας πολιτικός που δεν κάμπτεται από πιθανές αντιδράσεις, ιδιαίτερα σημαντικό προσόν σε υπουργεία που χρειάζονται αλλαγές.
ΔΟΜΝΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ
Για πρώτη φορά σε θέση υπουργού
Επειτα από δύο θητείες ως υφυπουργός, την πρώτη φορά ως Εργασίας και τη δεύτερη ως Παιδείας, η 37χρονη Δόμνα Μηχαηλίδου επιστρέφει στο υπουργείο Εργασίας, αυτή τη φορά έχοντας τη θέση της υπουργού. Η κ. Μηχαηλίδου αποτελεί ένα από τα στελέχη που αναδείχθηκαν επί Κυριάκου Μητσοτάκη και ένας από τους βασικούς λόγους της επιστροφής της στο συγκεκριμένο υπουργείο είναι το γεγονός πως η πρώτη θητεία της ως υφυπουργού «ήταν πετυχημένη», όπως τόνιζαν κυβερνητικές πηγές, ενώ ο πρωθυπουργός με την επιλογή της ενισχύει το υπουργικό συμβούλιο με ακόμη μία γυναίκα.
Ως υφυπουργός Εργασίας είχε δώσει μεγάλη έμφαση στην παιδική προστασία και τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, καθιερώνοντας το επίδομα γέννησης ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί, με στόχο την ενίσχυση της οικογένειας και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Παράλληλα είχε εστιάσει σε κοινωνικά θέματα, νομοθετώντας τότε την επέκταση του δικαιώματος για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στους αστέγους οι οποίοι ζουν σε ξενώνες φιλοξενίας, ενώ το 2020 είχε παρουσιάσει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Στις εκλογές του 2023 είχε κατέλθει υποψήφια στην Α΄ Πειραιά και κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής, αναλαμβάνοντας αμέσως μετά το χαρτοφυλάκιο της υφυπουργού Παιδείας. Η Δόμνα Μιχαηλίδου έχει σπουδάσει οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Γιορκ, ενώ κατέχει μεταπτυχιακό στις Αναπτυξιακές Σπουδές από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και διδακτορικό στην Ανάπτυξη και τις Οικονομικές Κρίσεις, επίσης από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Πριν μπει στην πολιτική είχε εργαστεί στη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών του ΟΟΣΑ στο Παρίσι ως οικονομολόγος και κατόπιν στην Αθήνα για την Εργαλειοθήκη Ανταγωνισμού του ΟΟΣΑ ως οικονομολόγος ειδικός στον ανταγωνισμό.
