Της Δωρίτας Γιαννακού
Φιλικό μου πρόσωπο που εργάζεται σε μια από τις εταιρείες τεχνολογίας και ηλεκτρονικών ειδών που εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο από την γείτονα Ελλάδα μου μιλούσε για τα μαγειρέματα στις τιμές των προϊόντων ενόψει Black Friday. Προωθούν τα παλιά μοντέλα και ποτέ τα καινούργια, ανεβάζουν λίγο τις τιμές πριν από το Black Friday και μόλις κοντέψει η μέρα βάζουν το προϊόν με την αρχική του τιμή πλασάροντας τη μείωση αυτή ως έκπτωση και προσφορά, προωθούν πολλά προϊόντα που τους ξέμειναν και έχουν στοκ για να τα ξεφορτωθούν και άλλα πολλά. Οι πρακτικές αυτές δεν συνηθίζονται φυσικά μόνο από αυτό το κατάστημα αλλά από τα περισσότερα με την εξαπάτηση των καταναλωτών σε περιόδους εκπτώσεων να έχει καταντήσει βραχνάς και την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή να επιβάλει συνεχώς πρόστιμα. Στις ηλεκτρονικές αγορές τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα και πιο παραπλανητικά.
Φέτος διαπιστώνουμε ότι οι εκπτωτικές καμπάνιες έχουν πλέον ξεκινήσει από όλες τις μεγάλες εμπορικές αλυσίδες με τους καταναλωτές να προγραμματίζουν τα χριστουγεννιάτικα ψώνια τους. Η κορύφωση του Black Friday θα γίνει στις 29 Νοεμβρίου ωστόσο ενδεχομένως να διαρκέσει μέχρι το Δεκέμβριο. Τώρα εάν απολαμβάνουμε πραγματικές εκπτώσεις αυτό είναι άλλου παπά ευαγγέλιο. Κάθε χρόνο οι καταναλωτικές οργανώσεις προειδοποιούν και δίνουν κατευθυντήριες προς τους καταναλωτές προκειμένου να μην πέφτουν σε παγίδες. Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής αφού ξέρουμε ότι τα καταστήματα δεν πρόκειται να ζημιώσουν ποτέ γιατί παρασυρόμαστε από τις σειρήνες του Black Friday; Αν αναλογιστούμε τη λογική πίσω από τη φράση "Αν γνωρίζουμε ότι η τράπεζα δεν χάνει, γιατί να τζογάρουμε;", αυτό αντανακλά μια προσεκτική προσέγγιση στην ανάληψη κινδύνων, ιδιαίτερα σε καταστάσεις όπως οι επενδύσεις ή τα τυχερά παιχνίδια, όπου οι πιθανότητες μπορεί να είναι σαφώς εναντίον του τζογαδόρου ή του επενδυτή και στην προκειμένη του καταναλωτή. Υποδηλώνει ότι αν το σύστημα είναι σχεδιασμένο ώστε ο οίκος να κερδίζει πάντα, κανείς ίσως θα έπρεπε να επανεξετάσει την αξία ή τη λογική της συμμετοχής σε τέτοιο σενάριο. Και η προφανέστατη απάντηση είναι γιατί είναι στη φύση μας να παρασυρόμαστε νομιζόμενοι ότι είμαστε τόσο ψαγμένοι και καταφέραμε να βρούμε την τέλεια προσφορά και γενικά ότι εμείς βγάλαμε κέρδος και όχι το κατάστημα. Είναι σημαντικό να έχετε κατά νου λοιπόν ότι ακόμη και αν συναντήσετε όρους όπως «φθηνά», «προσφορά» μην θεωρήσετε ότι όντως πρόκειται για μια καλή ευκαιρία. Η εμπειρία έχει δείξει ότι όπου οι τιμές είναι ιδιαίτερα χαμηλές ή έστω, σημαντικά χαμηλότερες από ό,τι συνήθως, τα αγαθά ενδέχεται να είναι απομιμητικά ή ελαττωματικά. Κάντε την έρευνά σας λίγο καιρό πριν προβείτε στις αγορές σας ώστε να είστε σε θέση να εντοπίσετε τις ψεύτικες προσφορές έχοντας κατά νου ότι έρευνες στατιστικών προηγούμενων ετών, εντοπίζουν περιπτώσεις προϊόντων που πωλούνται ακόμη κι ακριβότερα, στο Black Friday.
Παρά τα scams δεν μπορεί κανένας να αμφισβητήσει το γεγονός ότι η περίοδος αυτή κινεί σε μεγάλο βαθμό πλέον την καταναλωτική αγορά της Κύπρου που τους προηγούμενους μήνες εμφανιζόταν συγκρατημένη τηρώντας στάση αναμονής για τα μέτρα της κυβέρνησης για την αναχαίτιση της ακρίβειας. Πλέον μπορεί να είναι σε ισχύ ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ σε βασικά είδη όπως το παιδικό γάλα, οι παιδικές πάνες και οι πάνες ενηλίκων, τα προϊόντα για την γυναικεία υγιεινή προστασία αλλά και συγκεκριμένα λαχανικά και φρούτα ωστόσο ήδη άρχισαν να διαφαίνονται αυξήσεις στα καύσιμα. Οπότε ας προσπαθήσουμε να μην παρασυρθούμε καθώς οι κλέφτες καραδοκούν για να επωφεληθούν από εμπορικές εκδηλώσεις όπως το Black Friday, οπότε πριν βιαστείτε να αρπάξετε όλες τις προσφορές φέτος, λάβετε μερικές επιπλέον προφυλάξεις για να αποφύγετε τις δυσάρεστες εκπλήξεις.