Οι εξαρτησιογόνες ουσίες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για την κυπριακή κοινωνία και συμπατριώτες μας χάνουν τη ζωή τους από την υπερβολική χρήση. Ένα θέμα που προκύπτει όμως από τη χρήση ναρκωτικών είναι και η μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων κυρίως από τη χρήση τις ίδιας σύριγγας για ενδοφλέβια χρήση από περισσότερα από ένα άτομο. Το γεγονός αυτό πολλές φορές μπορεί να έχει αρνητικό παρονομαστή, αφού εκτός του κινδύνου που υπάρχει από την παρατεταμένη χρήση ουσιών, υπάρχει και ο κίνδυνος μετάδοσης από τον ένα χρήστη στο άλλον ασθενειών όπως ηπατίτιδας και HIV/AIDS.
Τα τελευταία χρόνια σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο κίνδυνος αυτός η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε σε αλλαγή νομοθεσίας με στόχο να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες και να μπορούν οι χρήστες σε παράλληλη διαδικασία με την απεξάρτηση να προμηθεύονται και αποστειρωμένες σύριγγες με στόχο τη μείωση του κινδύνου μεταδιδόμενων ασθενειών. Το πρώτο σημαντικό βήμα για μείωση της βλάβης στην Κύπρο έγινε το 2010 με την υιοθέτηση νόμου που αποχαρακτήριζε ως παράπτωμα την παροχή και προμήθεια συριγγών και βελόνων από ειδικούς υγείας προς χρήστες ενέσιμων ουσιών. Σημαντικό σταθμό επίσης στην προσπάθεια μείωσης της βλάβης αποτέλεσε το πρώτο κέντρο ημέρας άμεσης πρόσβασης που παρείχε σύριγγες στους χρήστες ενέσιμων ουσιών που ιδρύθηκε το 2014.
Αυτόματες Μηχανές
Αξίζει να αναφερθεί ότι με βάση τις αποφάσεις της Εθνικής Επιτροπής για τα Ναρκωτικά, το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου (ΑΣΚ) δρομολόγησε την εγκατάσταση μηχανών αυτόματης παροχής κουτιών μείωσης της βλάβης, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας. O στόχος του έργου όπως ανέφερε στην «Κ» η λειτουργός του ΑΣΚ Εύη Κυπριανού « είναι η εύκολη πρόσβαση των χρηστών εξαρτησιογόνων ουσιών σε κουτιά μείωσης της βλάβης ώστε να περιοριστούν οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την ενέσιμη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών». Η χρήση των συγκεκριμένων εργαλείων μείωσης της βλάβης όπως μας αναφέρθηκε δύναται να μειώσει την εξάπλωση των λοιμωδών νοσημάτων και ειδικότερα του ιού της ηπατίτιδας Γ και του ιού HIV και άλλους κινδύνους υγείας που απορρέουν από την κοινή ή επαναλαμβανόμενη χρήση συριγγών και άλλων ενέσιμων εργαλείων. Το μέτρο αυτό αναμένεται να ξεκινήσει όπως τόνισε από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο με στόχο να αυξήσει την πρόσβαση στις αποστειρωμένες βελόνες και σύριγγες, αφού θα είναι διαθέσιμες 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα ενώ θα παρέχουν και κάποιο βαθμό ανωνυμίας όσον αφορά την πρόσβαση στο υλικό.
Οι αυτόματες μηχανές έχουν ήδη τοποθετηθεί σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου και πιο συγκεκριμένα στο Παλιό Νοσοκομείο Λευκωσίας (πίσω από Εξωτερικά Ιατρεία), στο Παλιό Νοσοκομείο Λεμεσού (πλησίον Τμήματος «Αλλαγή Πληγών») όπως και στο παλιό Νοσοκομείο Λάρνακας (πλησίον Υγειονομικού). Ακόμα αυτόματες μηχανές έχουν τοποθετηθεί στο Κέντρο Υγείας Αμμοχώστου και σε Εξωτερικό χώρο στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου (πλησίον Τμήματος Πρώτων Βοηθειών). Ενώ όπως αναφέρθηκε στην «Κ» σε περίπτωση που υπάρξει έντονο ενδιαφέρον αυτό το μέτρο πιθανότατα θα ενταχθεί και σε άλλους χώρους με στόχο να μπορέσουν όλο και περισσότεροι χρήστες να έχουν πρόσβαση.
Το μηχάνημα στην πρώτη πιλοτική του φάση, όπως μας αναφέρθηκε, θα περιλαμβάνει αποστειρωμένες σύριγγες/ βελόνες, μαντηλάκια εμποτισμένα με αλκοόλ και έντυπο με συμβουλές μείωσης της βλάβης. Θα λειτουργεί μόνο με τη χρήση ειδικού κέρματος (token), το οποίο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθεύονται δωρεάν από κρατικά και μη θεραπευτικά προγράμματα. Κληθείσα να σχολιάσει στη «Κ» το γεγονός ότι με τη χρήση του ειδικού κέρματος ,θα υπάρχουν χρήστες οι οποίοι δεν θα παραλαμβάνουν σύριγγες λόγων της μη χρήσης ανωνυμίας.
Η κυρία Κυπριανού επισήμανε ότι «αν και αρχικά το ΑΣΚ είχε ως στόχο να μπορούν όλοι οι χρήστες να μεταβαίνουν στις εν λόγω μηχανές στις συνέχεια αποφασίστηκε να τις χρησιμοποιούν μόνο όσοι είναι εγγεγραμμένοι σε προγράμματα απεξάρτησης». Παράλληλα τόνισε ότι σε περίπτωση που η εφαρμογή του μέτρου αυτού δεν φέρει αποτέλεσμα το πρώτο εξάμηνο χρήση του τότε θα δουν σε ποιες ενέργειες θα προβούν για καλυτέρευση της κατάστασης. Καταλήγοντας, τόνισε ότι οι αυτόματες μηχανές αποτελούν ένα προληπτικό μέτρο με στόχο την αποτροπή μιας πιθανής επιδημικής έξαρσης των λοιμωδών νοσημάτων, φαινόμενο που έχει παρατηρηθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με αποτέλεσμα την απώλεια ανθρώπινων ζωών, αλλά και την αποφυγή την εκ των υστέρων λήψη μέτρων, λιγότερο αποτελεσματικών και ενδεχομένως περισσότερο δαπανηρών.
