Kathimerini.gr
H ανακοίνωση των εντυπωσιακών -αλλά ακόμη πρώιμων- αποτελεσμάτων για το εμβόλιο καταπολέμησης του κορωνοϊού έκανε τον γύρο του κόσμου, προκαλώντας ενθουσιασμό. Η Pfizer ανακοίνωσε ότι το υπό ανάπτυξη εμβόλιο εμφανίζει στις μελέτες αποτελεσματικότητα πάνω από 90%. Μήπως αυτό σημαίνει ότι πλησιάζει το τέλος της πανδημίας;
Μπορεί η είδηση να αλλάζει τα δεδομένα, είναι όμως σημαντικό να θυμόμαστε ότι το εμβόλιο βρίσκεται ακόμη στα πρώτα στάδια κλινικών δοκιμών, υπογραμμίζει η Άζρα Γκάνι, καθηγήτρια επιδημιολογίας μολυσματικών ασθενειών στο Imperial College London. Σε άρθρο της στους «FT», η κ. Γκάνι αναφέρει ότι είναι αρκετά αυτά που δεν γνωρίζουμε για το εμβόλιο και το πόσο διαρκεί η αποτελεσματικότητά του.
Τα αρχικά αποτελέσματα δείχνουν αποτελεσματικότητα πάνω από 90% σε επτά ημέρες μετά τη δεύτερη δόση. Τα επόμενα αποτελέσματα θα δείχνουν την αποτελεσματικότητα σε διάστημα 14 ημερών και τους προσεχείς μήνες θα υπάρξουν περισσότερα στοιχεία για το εάν διατηρείται αυτή η αποτελεσματικότητα.
Η καθηγήτρια επιδημιολογίας σημειώνει ότι πέραν των στοιχείων για την αποτελεσματικότητα, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει κανείς εάν είναι ασφαλές να χορηγηθεί ένα εμβόλιο σε κατά τα άλλα υγιείς ανθρώπους. Είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι στις δοκιμές της Pfizer δεν έχουν αναφερθεί σοβαρές, «ανεπιθύμητες παρενέργειες» στους 43.500 συμμετέχοντες στις κλινικές δοκιμές.
Αδιαμφισβήτητα, η πραγματική πρόκληση είναι το πώς θα εμβολιασθούν τα 7,8 δισεκατομμύρια του παγκόσμιου πληθυσμού που βρίσκονται σε κίνδυνο. Με βάση τις υφιστάμενες δυνατότητες, είναι πιθανό βραχυπρόθεσμα να μην είναι δυνατή η παρασκευή των απαιτούμενων δόσεων αυτού και άλλων εμβολίων που βρίσκονται στο στάδιο των κλινικών δοκιμών, εξηγεί η δρ Γκάνι του Imperial College London.
Το πρόγραμμα Covax του Παγκόσμιου Οργανισμου Υγείας -το οποίο προσβλέπει στη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στα εμβόλια για τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος- αναμένεται να έχει έως και 200 εκατ. δόσεις διαθέσιμες το 2021. Ορισμένες χώρες -κυρίως υψηλού εισοδήματος- έχουν διμερείς συμφωνίες με μία ή και περισσότερες εταιρείες παρασκευής εμβολίων για την προμήθεια εμβολίων φέτος και το 2021. Αλλά για πολλές χώρες η διαθεσιμότητα δεν θα ξεπερνάει το 20% του πληθυσμού, ποσοστό που απέχει μακράν από την κάλυψη άνω του 60% που θεωρείται προϋπόθεση για την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης.
Θα πρέπει λοιπόν κάθε χώρα να αποφασίσει τις προτεραιότητες στη διανομή των εμβολίων, με τις περισσότερες να εστιάζουν στις ομάδες υψηλού ρίσκου, όπως τους μεγαλύτερης ηλικίας και εκείνους με τη μεγαλύτερη έκθεση στον κορωνοϊό, όπως τους εργαζομένους στις υπηρεσίες υγείας. Στο μεταξύ, οι υπόλοιποι θα πρέπει να διατηρήσουν τα μέτρα κοινωνικής απόστασης, σχολαστικό πλύσιμο χεριών και τη χρήση μάσκας, ώστε να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα ο βαθμός μετάδοσης στην ευρύτερη κοινότητα.
Υπάρχουν επίσης και σοβαρά εμπόδια σε επίπεδο logistics στην επίτευξη του στόχου για μαζικό εμβολιασμό, εξηγεί η δρ Γκάνι. Θα πρέπει να κατασκευαστεί ο εξοπλισμός εμβολιασμού, να μεταφερθεί από τα εργοστάσια και να διανεμηθεί στα τοπικά κέντρα υγείας. Στην όλη διαδικασία απαιτείται φύλαξη σε συνθήκες ψύχους -ειδικά για το εμβόλιο της Pfizer μείον 80 βαθμοί Κελσίου. Θα χρειασθεί ένας «στρατός» εργαζομένων υγείας για τη διανομή του εμβολίου σε κάθε χώρα.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο ιός συνεχίζει να κυκλοφορεί ανάμεσά μας και ότι όλα αυτά αποτελούν την αρχή μιας μακράς πορείας. Μάλλον είναι ακόμη νωρίς να ανοίξουμε τις σαμπάνιες για τον εορτασμό του τέλους της πανδημίας.