Της Μαρίνας Οικονομίδου
Την ώρα που το Γιαβούζ έμπαινε στο τεμάχιο «8» και η Άγκυρα ανακοίνωνε πως θα μοιράσει το κοίτασμα με τους Ε/κ –αν αυτό βρεθεί στο εν λόγω σημείο, το τελευταίο που ανέμενε η Λευκωσία ήταν η υιοθέτηση ενός χειρότερου ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο υπήρξαν οργιώδεις διαβουλεύσεις στο παρασκήνιο για αλλαγές, με αποτέλεσμα να αφαιρεθεί την υστάτη παράγραφος που έκανε λόγο για απευθείας επαφές των δύο πλευρών χωρίς τον φόβο της αναγνώρισης.
Ο αρχικός συναγερμός
Όπως είχε αποκαλύψει την περασμένη Κυριακή η «Κ» το κείμενο του ψηφίσματος, μέχρι και την προηγούμενη βδομάδα περιείχε στοιχεία που κρίνονταν προβληματικά από την Λευκωσία καθώς έστελναν το μήνυμα ομαλοποίησης του στάτους κβο, περνώντας σταδιακά από το «παράνομο» στο «μη αναγνωρισμένο». Στο κείμενο έμπαινε το ζήτημα των απευθείας επαφών των δύο πλευρών για όλα τα ζητήματα χωρίς την παρουσία των Ηνωμένων Εθνών.
Η προβληματική παράγραφος
Η πιο προβληματική –για την Λευκωσία- παράγραφος έκανε λόγο για απευθείας επαφές χωρίς τον φόβο της αναγνώρισης. Στόχος ήταν οι δύο οντότητες να συνεργάζονται αρμονικά για διάφορα προβλήματα που προκύπτουν χωρίς την εμπλοκή των Ηνωμένων Εθνών. Η ερμηνεία που έδιναν σε αυτό διπλωματικοί κύκλοι ήταν ότι αν περάσει κάτι τέτοιο, θα αποτελεί πλήγμα στο ψήφισμα 541 και 550, τα οποία καταδικάζουν ρητά το ψευδοκράτος και θεωρούν όλες του τις δομές παράνομες. Μετά από έντονες διαβουλεύσεις και παρασκηνιακές επαφές, η εν λόγω παράγραφος αφαιρέθηκε ωστόσο παραμένουν σημεία που κάνουν αναφορά σε απευθείας επαφές σε ζητήματα νόμου και τάξης.
Το ενδεχόμενο υιοθέτησης του αρχικού κειμένου, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην κυβέρνηση και σε αυτό το πλαίσιο, τις προηγούμενες μέρες διαμείβονταν έντονες διαβουλεύσεις και επαφές, με τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά και με τα μη μόνιμα μέλη.
Οι θερμοί, οι χλιαροί και ο Ακιντζί
Σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, ένθερμη στην αλλαγή του κειμένου ήταν η Κίνα λόγω του γνωστού προβλήματος που έχει η Κίνα με την Ταϊβάν. Θετική υπήρξε και η Γαλλία, ενώ σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους ιδιαίτερα χλιαρή ήταν η αντίδραση της Μόσχας. Όπως εκτιμάται εμπίπτει από τη δυσφορία που επικρατεί γύρω από τις σχέσεις Κύπρου-ΗΠΑ, αλλά και εξαιτίας της βελτιωμένης πλέον σχέσης που έχει με την Άγκυρα. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Μεγάλη Βρετανία φέρεται να πείστηκαν για αλλαγή δεδομένης και της προοπτικής που υπάρχει πλέον στο κυπριακό μετά τις «εκλογές» στα Κατεχόμενα. Φέρεται να λήφθηκε υπόψη πως κάτι τέτοιο δεν θα βοηθήσει καθόλου, ούτε την επικράτηση Ακιντζί ούτε την προοπτική λύσης.
Πάντως αν και στη Λευκωσία θεωρείται πως αποφεύχθηκαν την υστάτη τα χειρότερα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να κάνει ιδιαίτερη μνεία στη «μάχη» που έδωσε προσωπικά ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης για αλλαγή του κειμένου, διπλωματικοί κύκλοι θεωρούν ότι το εν λόγω ζήτημα θα κρέμεται ως δαμόκλειος σπάθη καθώς «ο,τι μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν εξαφανίζεται ως δια μαγείας».
