Της Μαρίνας Οικονομίδου
Τη θέση ότι δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια υποχωρήσεων στο νομοσχέδιο των κρατικών εγγυήσεων εξέφρασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης κατά τη σύσκεψη αρχηγών το πρωί της Δευτέρας. Ζήτησε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να καταθέσουν τις θέσεις τους ωστόσο προειδοποίησε ότι η κυπριακή οικονομία θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο και πως ο καθένας θα πρέπει να αναλάβει τη ευθύνη του, αν το νομοσχέδιο καταψηφιστεί.
Πλάνο β' ή μπλόφα;
Η σύσκεψη των αρχηγών, όχι μόνο δεν έβγαλε άσπρο καπνό, όμως σύμφωνα με την κυβέρνηση υπάρχει καταρτισμός σχεδίου β’ στο ενδεχόμενο καταψήφισης. Το αν αυτό αφορά τροπολογίες που θα συγκεράσουν τις όποιες διαφωνίες ή άλλο τρόπο, θα διαφανεί τις επόμενες μέρες. Ήδη οι γνώστες του κοινοβουλευτικού γίγνεσθαι, μιλούν για μπλόφα της κυβέρνησης, καθώς όπως λένε δεν υπάρχει οποιοδήποτε νομοσχέδιο που να μπορεί να υλοποιηθεί εκτός βουλής. Αυτό που συζητείται, είναι τροπολογία της Αλληλεγγύης η οποία για κάποιους θα θέτει προϋποθέσεις στην παρουσία ελεγκτή, για άλλους θα αποτελεί βολικό ξεδόντιασμα του ρόλου του. Η ψήφιση του νομοσχεδίου μεταφέρεται για την Παρασκευή το πρωί, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να προχωρούν τις επόμενες μέρες σε συσκέψεις για το πώς θα κινηθούν.
Του σουρωτήρι και τα αντισυνταγματικά
«Αυτό δεν είναι νομοσχέδιο, έχει γίνει σουρωτήρι» αναφέρουν αρμόδιοι κύκλοι από το υπουργείο Οικονομικών σημειώνοντας πως τα περιθώρια αλλαγών έχουν εξαντληθεί προ πολλού και εκφράζουν παράλληλα τις ανησυχίες τους για το κατά πόσο το νομοσχέδιο όπως είναι σήμερα έχει την όποια ουσία. Σε αυτό το πλαίσιο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, χαρακτήρισε κατά τη σύσκεψη αρχηγών τις πλείστες των τροπολογιών αντισυνταγματικές και εξέφρασε την θέση οτι πρέπει να δούμε πως επαναδραστηριοποιείται η κυπριακή οικονομία.
Οδυσσέας η κόκκινη γραμμή
Ζήτημα το οποίο αποτελεί κόκκινη γραμμή για τα πλείστα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι η παρουσία του γενικού ελεγκτή στη διαδικασία. Το ΔΗΚΟ εδώ και καιρό επιμένει πως ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης θα πρέπει να είναι παρατηρητής στη διαδικασία δανείων με κρατικές εγγυήσεις. Την παρουσία Οδυσσέα Μιχαηλίδη ευνοούν Αλληλεγγύη, Κίνημα Οικολόγων, ΕΔΕΚ, Συμμαχία Πολιτών ενώ και το ΑΚΕΛ αναμένεται να ψηφίσει αν κατατεθεί μία τέτοια τροπολογία. Όπως σημειώνουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης κάτι τέτοιο θα αποτρέψει ενδεχόμενο αδιαφάνειας. Την πρόταση αυτή βεβαίως απορρίπτει αναφανδόν η κυβέρνηση. Καθόλου τυχαία και η απάντηση του Προέδρου κατά τη σύσκεψη αρχηγών, ότι υπάρχουν επαρκείς μηχανισμοί ελέγχου, μεταξύ των οποίων η επιτροπή παρακολούθησης και η επιτροπή οικονομιών όπου κάθε τρεις μήνες ο υπουργός οικονομικών θα παρουσιάζει σε έκθεση κατά πόσο τηρούνται οι αναλογίες των δανείων ανά κατηγορία επιχειρήσεων.
Η Αλληλεγγύη με έκπληξη
Το ενδιαφέρον βεβαίως είναι ότι η Αλληλεγγύη αναμένεται να καταθέσει τροπολογία την Παρασκευή, με την οποία θα προσπαθεί να συγκεράσει τις απόψεις όλων ούτως ώστε να ψηφιστεί το νομοσχέδιο. Η τροπολογία θα αναφέρει πως ο ελεγκτής δεν θα είναι στην επιτροπή αξιολόγησης αλλά στην επιτροπή παρακολούθησης και θα συμμετέχει εκεί που αφορά τις αρμοδιότητες του. «Δεν θα έχει σχέση αν θα δίδονται δάνεια και σε ποιούς» αναφέρουν αρμόδιες πηγές από την Αλληλεγγύη. Αυτό βεβαίως θα δείξει κατά πόσο θα ικανοποιήσει και τα κόμματα αλλά και την κυβέρνηση.
Δεν έγινε διαβούλευση με μας
Τη θέση πως δεν έγινε διαβούλευση με το ΑΚΕΛ εξέφρασε ο γ.γ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού και η αλήθεια είναι πως στελέχη του κόμματος έχουν ήδη αναφέρει στο παρασκήνιο, πως στόχος της κυβέρνησης δεν ήταν να πείσει το ΑΚΕΛ αλλά να φέρει μαζί της στην ψήφιση του νομοσχεδίου το ΔΗΚΟ. Ο κ. Κυπριανού ξεκαθάρισε πως το ΑΚΕΛ δύσκολα θα στηρίξει ένα τέτοιο νομοσχέδιο αν δεν αλλάξει η φιλοσοφία του. Σημείωσε παράλληλα την θέση αρχής του κόμματος, που δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι πρέπει να υπάρχει απευθείας στήριξη και δανεισμός από το κράτος το πιο πιθανόν μέσω του οργανισμού χρηματοδότησης στέγης. Όπως σημείωσε, πρέπει να υπάρξει αύξηση της απευθείας χρηματοδότησης από τα 100 εκατομμύρια ευρώ να φτάσουν τα 250 εκατομμύρια ευρώ. Ο κ. Κυπριανού εισηγήθηκε μείωση του ποσού της εγγύησης και να δοθεί σε δύο δόσεις.
Τα θέλω του Νικόλα
Ο Νικόλας Παπαδόπουλος σημειώνοντας πως οι αλλαγές του νομοσχεδίου είναι μεταξύ άλλων αποτέλεσμα των εισηγήσεων του ΔΗΚΟ όπως η απευθείας επιδότηση των μικρών επιχειρήσεων, υπογράμμισε πως υπάρχουν σοβαρές εκκρεμότητες που δυσχεραίνουν την κατάσταση. Οι κύριες εισηγήσεις που έθεσε το ΔΗΚΟ αφορούν τα εξής:
1. Συμμετοχή του γενικού ελεγκτή στην επιτροπή παρακολούθησης
2. Διαδικασία υποβολής ενστάσεων παραπόνων με την οποία διαφωνεί το υπουργείο Οικονομικών
3. Μείωση του ποσού εγγύησης στο 1 δις και αν χρειαστεί να αυξηθεί στη συνέχεια στο 1.5 δις ευρώ
4. Να περιοριστούν οι αρμοδιότητες του υπουργού στο διάταγμα και αντ’ αυτού να μπουν όσα περισσότερα γίνεται στο νομοσχέδιο
Αύξηση από τα 150 στα 200 εκατομμύρια
Θα πρέπει να σημειωθεί πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο αύξησης χρηματοδότησης της χορηγίας που έθεσε και το ΑΚΕΛ το ΔΗΚΟ και η Αλληλεγγύη, σημειώνοντας πως μπορεί να πάει από τα 150 εκατομμύρια ευρώ στα 200 εκατομμύρια ευρώ αν χρειαστεί. Πρόταση την οποία είδε θετικά ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, ρωτώντας τον Πρόεδρο κατά πόσο είναι έτοιμος να συζητήσει την τμηματική αποδέσμευση του συνολικού ποσού του 1.5 δις ευρώ.
Υποθήκευση προς όφελος του κράτους
Θέμα μη διαβούλευσης με την ΕΔΕΚ, έθεσε και ο Πρόεδρος των Σοσιαλιστών Μαρίνος Σιζόπουλος, σημειώνοντας ωστόσο ότι είναι έτοιμοι να υποστηρίξουν την προσπάθεια. Εισήγηση του κ. Σιζόπουλου είναι να εγγυηθεί 100% τα δάνεια το κράτος αλλά τα ακίνητα να υποθηκευτούν προς όφελος του κράτους. Πρόταση που δεν συζητά βεβαίως το υπουργείο Οικονομικών.
Η εναλλακτική Λιλλήκα
Η Συμμαχία Πολιτών έθιξε το ζήτημα μη αξιοπιστίας των τραπεζών από την κοινή γνώμη. Κατέθεσε ως εναλλακτική στο ζήτημα του γενικού ελεγκτή, να περιληφθεί εκπρόσωπος της υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου και να δημοσιοποιούνται για λόγους διαφάνειας τα ονόματα των εταιρειών. Ο κ. Λιλλήκας υποστήριξε πως το ύψος του κονδυλίου μπορεί να παραμείνει στο 1.5 δις ευρώ αλλά να αυξηθεί το ποσό του de minimis στα 300 εκατ. ευρώ.
Πράσινες τροπολογίες
Από πλευράς των Οικολόγων, ο Γιώργος Περδίκης εξέφρασε την ανησυχία του για την καθυστέρηση στην ψήφιση του νομοσχεδίου. Οι τροπολογίες των Οικολόγων που υποστηρίζουν πως πρέπει να μπουν στον νόμο είναι η παρουσία του γενικού ελεγκτή όπως είναι στο συμβούλιο προσφορών, ο αποκλεισμός σκιωδών περιπτώσεων και μη απόλυση των εργαζομένων.
Το μπαλάκι στα κόμματα η ΔΗΠΑ
«Αλλοίμονο να υπάρχει μόνο ένας άμεμπτος» ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατικής Παράταξης Μάριος Καρογιάν σε ο,τι αφορά την εμπλοκή του γενικού ελεγκτή. Ο ίδιος διαφώνησε με την προσωποποίηση των θεσμών και υποστήριξε πως θα πρέπει να αυξηθεί η απευθείας χορηγία. Έριξε το μπαλάκι των ευθυνών στα κοινοβουλευτικά κόμματα για να ψηφιστεί ένα σωστό νομοσχέδιο.
Χατίρι στις εταιρείες και όχι στις τράπεζες
«Το χατίρι δεν το κάνουμε στις τράπεζες αλλά στις εταιρείες» ανέφερε ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, προειδοποιώντας τους πολιτικούς αρχηγούς ότι με το 1 δις ευρώ τιμωρούν εκείνους που θέλουν να βοηθήσουν καθώς οι μεγάλοι πάλι θα τα καταφέρουν. Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ διαφώνησε με την εμπλοκή του γενικού ελεγκτή σημειώνοντας πως κανένας δεν μπορεί να ελέγξει τις τράπεζες και διερωτούμενος τι ακριβώς θα ελέγχει ο γενικός ελεγκτής. Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ υπογράμμισε πως με τις τροπολογίες των κομμάτων το σχέδιο δεν θα λειτουργήσει . Όπως σημείωσε το 1.5 ευρώ δεν είναι αρκετό, καθώς η Κύπρος έχει πολλαπλάσιο ιδιωτικό χρέος.
Ήδη αποφασίστηκε πως η ολομέλεια της βουλής θα μεταφερθεί για το πρωί της Παρασκευής, με την κυβέρνηση να εκφράζει απαισιοδοξία κατά πόσο κάτι τέτοιο θα ψηφιστεί. Ήδη όπως σημειώνουν μελετάται σχέδιο β΄’, χωρίς ωστόσο να αναφέρει κανείς τι αφορά. Το ΔΗΚΟ, το οποίο για άλλη μια φορά παίζει ρόλο ρυθμιστή θα συνεδριάσει την Τρίτη, τόσο σε επίπεδο γραμματείας όσο και σε επίπεδο κοινοβουλευτικής ομάδας για τα επόμενα βήματα.
