Αν και ήταν αναμενόμενη, η αύξηση των επιβεβαιωμένων περιστατικών COVID-19 προκαλεί ερωτήματα σε σχέση με το πώς θα επιτευχθεί η επαναλειτουργία των τομέων της οικονομίας, όπως τους ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη ο Υπουργός Υγείας. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, το θετικό στοιχείο είναι ο σταθερός αριθμός νοσηλευομένων στα νοσοκομεία, αν και η πρόσφατη εμπειρία δείχνει ότι είναι νωρίς ακόμα για την εξαγωγή συμπερασμάτων, όπως τονίζουν ΟΚΥπΥ και επιστήμονες. Την ίδια ώρα, γίνεται αγώνας δρόμου εμβολιασμών-μεταλλάξεων, προκειμένου να μην διαφοροποιηθεί δραματικά το σκηνικό και τα σκευάσματα να μην μπορούν να ανακόψουν μια νέα επέλαση της πανδημίας. Υπό το μικροσκόπιο των αρμοδίων, φυσικά, παραμένει η Λεμεσός, η οποία κατέχει τα ηνία όσον αφορά στο ποσοστό θετικότητας.
Οι χαλαρώσεις
Από την Δευτέρα 1η Μαρτίου, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργού Υγείας, η Κύπρος εισέρχεται σε νέα φάση άρσης περιοριστικών μέτρων, η οποία θα γίνεται σχεδόν με βήμα σημειωτόν. Η εικόνα είναι εύθραυστη και αυτό είναι καλά γνωστό στους επιστήμονες, στο Υπουργείο και στο Προεδρικό, όπου επικρατεί η άποψη πως οι αποκλιμακώσεις θα πρέπει να γίνονται με μεγάλη προσοχή, κάτι που τόνισε και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην σύσκεψη που τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής την προηγούμενη Τετάρτη.
Ως εκ τούτου, από την Δευτέρα θα ισχύουν τα εξής:
1. Επαναλειτουργία της Α’ και Β’ Τάξης των δημόσιων και ιδιωτικών Λυκείων και Τεχνικών Σχολών, με φυσική παρουσία των μαθητών.
2. Επαναλειτουργία ωδείων, φροντιστηρίων, εκπαιδευτικών κέντρων και άλλων απογευματινών δραστηριοτήτων, με φυσική παρουσία μέχρι δύο ατόμων, περιλαμβανομένου και του εκπαιδευτικού (1 μαθητής και 1 εκπαιδευτικός).
3. Επαναλειτουργία χώρων εικαστικών τεχνών και γκαλερί, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες και το υγειονομικό πρωτόκολλο του Υπουργείου Υγείας.
4. Επαναλειτουργία γυμναστηρίων, σχολών χορού και άλλων κλειστών αθλητικών εγκαταστάσεων, περιλαμβανομένων και των κολυμβητηρίων, στη βάση των οδηγιών και του πρωτοκόλλου που θα εκδοθεί από τον Κυπριακό Οργανισμό Αθλητισμού.
5. Επιτρέπονται οι επισκέψεις σε οίκους ευγηρίας, υπό τις προϋποθέσεις που καθορίζονται σε πρωτόκολλο του Υπουργείου Εργασίας.
6. Επιτρέπονται οι ομαδικές προπονήσεις και η διεξαγωγή αγώνων όλων των ομαδικών αθλημάτων Κατηγορίας Γ, υπό τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τα ομαδικά πρωταθλήματα Κατηγορίας Α και Β, και σύμφωνα με τα πρωτόκολλα της ΚΟΠ και του ΚΟΑ.
7. Επιτρέπεται η πρόσβαση στα μονοπάτια της φύσης για σκοπούς άθλησης.
8. Επιτρέπεται η πλανοδιοπώληση και τα παζαράκια άλλων ειδών πέραν των τροφίμων.
Τα σχολεία
Είναι παραδεκτό το ότι η Λεμεσός έχει συμβάλει τα μέγιστα στην αύξηση του ποσοστού θετικότητας στην Κύπρο, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται στα σχολεία. Σύμφωνα με προηγούμενα ρεπορτάζ της «Κ», μόνο σε μια μονάδα διενέργειας rapid tests στην Λεμεσό, τις προηγούμενες μέρες, εντοπίστηκαν 14 μαθητές Δημοτικού θετικοί, μαζί με τους γονείς τους. Επίσης, τις τελευταίες μέρες, εντοπίστηκαν, από μόνο ένα άτομο που εργάζεται σε εταιρεία που διενεργεί tests, άλλοι 20 περίπου μαθητές Δημοτικού θετικοί, μαζί με τους γονείς τους. Οι μαθητές προέρχονται από δύο σχολεία στην Λεμεσό, στα οποία δημιουργήθηκαν αλυσίδες μετάδοσης, εξαιτίας θετικού στον ιό δασκάλου της Μουσικής.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από την ομάδα ιχνηλάτησης, οι αλυσίδες μετάδοσης στα σχολεία δημιουργούνται από εκπαιδευτικούς οι οποίοι είναι θετικοί στον νέο κορωνοϊό. Ασυμπτωματικά είναι και τα πλείστα παιδιά τα οποία έχουν εντοπιστεί θετικά μετά από την διενέργεια rapid test.
Μετά από την εξέλιξη αυτή, τα Υπουργεία Υγείας και Παιδείας αποφάσισαν ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί, από το Σάββατο 27 Φεβρουαρίου, είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλονται σε rapid test. Ανάλογη απόφαση ισχύει, πλέον, και για τους μαθητές της Μέσης Εκπαίδευσης, αφού από την 1η Μαρτίου επιστρέφουν στα σχολεία οι μαθητές της Α’ και Β’ Λυκείου και Τεχνικών Σχολών. Αξίζει να σημειωθεί πως οι μαθητές των Γυμνασίων, δεν επιστρέφουν στις 8, αλλά στις 16 Μαρτίου, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας, την Κυριακή.
Χαμηλά οι νοσηλείες
Το θετικό σημείο είναι το χαμηλό ποσοστό που διατηρείται το επίπεδο των εισαγωγών ασθενών στα δημόσια νοσηλευτήρια, αλλά και οι διασωληνωμένοι. Η πρόσφατη εμπειρία με το δεύτερο κύμα της πανδημίας, λέει ότι οι νοσηλείες αυξάνονται μετά το πέρας δύο με τριών εβδομάδων, καθώς τόσος είναι, περίπου, ο χρόνος που χρειάζεται ένας φορέας του νέου κορωνοϊού να αναπτύξει συμπτώματα. Ο ΟΚΥπΥ, όπως αποκάλυψε πρόσφατα η «Κ», ήδη προετοιμάζεται για ενδεχόμενο τρίτο κύμα της πανδημίας, με την ανάπτυξη 65 κλινών ΜΕΘ ως αφετηρία, υπό τον φόβο των μεταλλάξεων, οι οποίες δεν αποκλείεται να τον κάνουν ακόμα πιο μεταδοτικό.
Προχωρούν οι εμβολιασμοί
Σε εξέλιξη βρίσκεται το πλάνο των εμβολιασμών, οι οποίοι θα αποτελέσουν το μοναδικό αποτελεσματικό όπλο της Κύπρου κατά της επέλασης της πανδημίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Υγείας το Σάββατο, μέχρι και τις 26 Φεβρουαρίου, διενεργήθηκαν συνολικά 76.176 εμβολιασμοί, εκ των οποίων οι 53.617 αφορούν άτομα που έλαβαν την πρώτη δόση του εμβολίου και οι 22.559 άτομα που ολοκλήρωσαν τον εμβολιασμό τους.
Συγκεκριμένα:
- Πέραν των 62,000 εμβολιασμών αφορούν άτομα 71 ετών και άνω
- 10,818 επαγγελματίες υγείας έχουν εμβολιαστεί
- 859 άτομα που εμπίπτουν στις ευπαθείς ομάδες
- Εμβολιάζονται τα άτομα 70 ετών και άνω της περιοχής Μαραθάσας
- Αρχίζει άμεσα ο εμβολιασμός των κλινηρών ατόμων
Τα πιο πάνω δεδομένα δημιουργούν το εύλογο ερώτημα κατά πόσον ο εμβολιασμός έχει συμβάλει – ή θα αποδειχθεί στο άμεσο μέλλον – στην μείωση των εισαγωγών στα νοσοκομεία. Μέχρι στιγμής και λόγω των μικρών μεγεθών της Κύπρου, σχετική αξιολόγηση δεν έχει γίνει, ωστόσο, υπάρχουν δεδομένα από το εξωτερικό, που προκαλούν αισιοδοξία. Σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Δημόσιας Υγείας της Σκωτίας, όπου τα αποτελέσματα από σχεδόν 1.5 εκατομμύρια εμβολιασμούς έδειξαν ότι μια δόση των εμβολίων των Pfizer/BioNTech και της ΑstraΖeneca είναι αποτελεσματική και μειώνει σημαντικά τις εισαγωγές στα νοσοκομεία. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, έως την τέταρτη εβδομάδα μετά την λήψη της πρώτης δόσης, τα εμβόλια των Pfizer/BioNTech και AstraZeneca αποδείχθηκε ότι μειώνουν τον κίνδυνο νοσηλείας από την COVID-19 έως και 85% και 94%, αντίστοιχα. Την ίδια ώρα, στην Σκωτία παρατηρήθηκε μείωση κατά 81% του κινδύνου νοσηλείας, στα άτομα άνω των 80 ετών, κατά την τέταρτη εβδομάδα, όταν τα αποτελέσματα και για τα δύο εμβόλια συνδυάστηκαν.
Στο Ισραήλ, όπου χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech, φάνηκε ότι είναι αποτελεσματικό κατά 95.8% στην πρόληψη της μόλυνσης δύο εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό με τη δεύτερη δόση, κατά 99.2% στην πρόληψη σοβαρών μορφών της νόσου και 98.9% στην πρόληψη θανάτου. Την ίδια ώρα, βρετανική έρευνα έδειξε ότι το ρίσκο μόλυνσης από τον ιό μειώνεται κατά 85% μετά τη δεύτερη δόση.
