Kathimerini.com.cy
Ένα από τα καλύτερα διατηρημένα αρχαία λιμενικά έργα της Ανατολικής Μεσογείου, το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντας, επανασυστήνεται στο ευρύ κοινό, φιλοξενώντας το πρώτο ενάλιο αρχαιολογικό πάρκο στην Κύπρο.
Το έργο υλοποιήθηκε από το Εργαστήριο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών (ΕΡΕΝΑΕ) της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, το Τμήμα Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο της Πράξης ΑνΔιΚαΤ «Ανάπτυξη Δικτύου Καταδυτικού Τουρισμού», του Προγράμματος Διασυνοριακής Ελλάδα – Κύπρος, 2014 – 2020, INTERREG V – A. Το πρόγραμμα έλαβε συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου. Στόχος του έργου είναι η ανάδειξη του αρχαίου λιμανιού της Αμαθούντας και η προβολή της υποβρύχιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, μέσω της δημιουργίας κολυμβητικών και περιπατητικών διαδρομών.
Η παρουσίαση του έργου στο κοινό θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 9 Ιουλίου 2022, μεταξύ των ωρών 08:30 – 12:30. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν στην κολυμβητική ξενάγηση στις 09:00 π.μ., φέρνοντας μαζί τους μάσκα, αναπνευστήρα και πέδιλα. Έτσι θα δοθεί στο κοινό η δυνατότητα να επισκεφθεί ένα καταβυθισμένο αρχαίο μνημείο, να βιώσει το μοναδικό οικοσύστημα της περιοχής και να αντιληφθεί την πολλαπλή του σημασία (Χάρτης με τα σημεία συνάντησης: https://bit.ly/3OLmNwg)
Δημιουργία ενάλιου αρχαιολογικού πάρκου
Το πρόγραμμα επικεντρώθηκε στη δημιουργία καταδυτικών διαδρομών σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε Ελλάδα και Κύπρο, ως ένα μέσο για την προβολή και την προστασία της υποβρύχιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
Η εγκατάλειψη του λιμανιού κατά την αρχαιότητα δημιούργησε μια σπάνια συνθήκη στην Αμαθούντα: η θέση διατηρείται στην αρχική της φάση χωρίς να έχει υποστεί αλλοίωση από μεταγενέστερες χρήσεις, όπως συνήθως συμβαίνει σε άλλες λιμενικές θέσεις στην Κύπρο και την υπόλοιπη Μεσόγειο. Η χρονολόγηση και τα αρχαιολογικά χαρακτηριστικά του λιμανιού έχουν τεκμηριωθεί από την ανασκαφή που διενεργήθηκε τη δεκαετία του 1980 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του Jean-Yves Empereur. Τα σωζόμενα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα βρίσκονται σε μικρό βάθος (έως -4μ) και κοντά στην ακτή, γεγονός που καθιστά τη θέση προσβάσιμη για το ευρύ κοινό. Οι λόγοι αυτοί και η ιδιαίτερη βιοποικιλότητα του χώρου ήταν καθοριστικής σημασίας τόσο για την ένταξη του λιμανιού στη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή Αμαθούντας, όσο και για τη δημιουργία του πρώτου υποβρύχιου αρχαιολογικού πάρκου στην Κύπρο.
Η υλοποίηση του Προγράμματος
Ως πρώτο βήμα για την υλοποίηση του προγράμματος κρίθηκε αναγκαία η απομάκρυνση μικρού τμήματος της θαλάσσιας βλάστησης από την επιφάνεια των λιμενοβραχιόνων και δίπλα από αυτούς, ώστε να αποκαλυφθούν τα σωζόμενα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στα λιβάδια του προστατευόμενου είδους Posidonia oceanica που καλύπτουν την περιοχή. Μετά από σχετική άδεια που λήφθηκε από το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών και από την Επιστημονική Επιτροπή του Τμήματος Περιβάλλοντος (Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος), αποφασίστηκε η απομάκρυνση ενός πολύ μικρού τμήματος της Ποσειδωνίας της περιοχής του λιμανιού. Οι εργασίες αυτές, που πραγματοποιήθηκαν με την ουσιαστική συμβολή της Εταιρείας Marine and Environmental Research Lab, επέτρεψαν την φωτογραμμετρική αποτύπωση των καταλοίπων του αρχαίου λιμανιού, για πρώτη φορά από αέρος και υποβρυχίως, ώστε να μπορέσει να καταστεί δυνατή η εμπεριστατωμένη εκτίμηση της κατάστασης διατήρησής τους. Η αποτύπωση πραγματοποιήθηκε από το Eργαστήριο Φωτογραμμετρίας και Μηχανικής Όρασης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου.
Με την πεποίθηση ότι η πολιτιστική και φυσική κληρονομιά αποτελούν αναπόσπαστα τμήματα του μοναδικού υποβρύχιου τοπίου της Αμαθούντας, επελέγησαν με μεγάλη προσοχή επεμβάσεις ήπιου χαρακτήρα, που λειτουργούν ως μια ανοιχτή πρόσκληση προς διαφορετικές ομάδες κοινού να επισκεφθούν το αρχαίο λιμάνι και τον περίγυρό του. Τρεις ενημερωτικές πινακίδες, μία κοντά στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου της Αμαθούντας και δύο πάνω στον παραλιακό πεζόδρομο, παρέχουν πληροφορίες σε διερχόμενους πεζούς. Ταυτόχρονα, τέσσερις υποβρύχιες πινακίδες λειτουργούν ως σημεία προσανατολισμού των κολυμβητών.
Η εφαρμογή 'Amathus Harbour'
Καθώς πρόκειται για χώρο ελεύθερης πρόσβασης, δόθηκε έμφαση στην υποστήριξη εξατομικευμένων επισκέψεων. Προς τούτο δημιουργήθηκε η παρούσα εφαρμογή, “Amathus Harbour” για έξυπνες κινητές συσκευές, που παρέχει στους επισκέπτες αναλυτικές πληροφορίες για την περιοχή. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη στην ελληνική και αγγλική γλώσσα.
Μέσω ενός διαδραστικού χάρτη παρέχονται πληροφορίες και οπτικοακουστικό υλικό για μια ψηφιακή εξ αποστάσεως πλοήγηση στο χώρο. Επί τόπου, η εφαρμογή προσδιορίζει τη γεωγραφική θέση του επισκέπτη, επισημαίνοντας σημεία ενδιαφέροντος που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση. Οι χρήστες μπορούν να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τη βιωματική εμπειρία της επίσκεψής τους με την ενεργοποίηση της ηχητικής ξενάγησης, η οποία λειτουργεί και ως οδηγός για την ιχνηλάτηση σημαντικών καταλοίπων κατά μήκος της ακτής. Περπατώντας στη συνεχώς μεταβαλλόμενη παράκτια ζώνη, μπορεί ο καθένας να δημιουργήσει τις δικές του διαδρομές ακούγοντας ή διαβάζοντας για την ιστορία και το περιβάλλον του μοναδικού αυτού τοπίου, πριν κολυμπήσει για να δει από κοντά ό,τι σώζεται από το λιμάνι της Αμαθούντας.
Κατεβάστε την εφαρμογή “Amathus Harbour”:΅
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mdl.andikat
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.mdl.andikat
