Kathimerini.com.cy
Η Νέα Κίνηση και Στέγη Χορού Λεμεσού έστειλαν ανοικτή επιστολή με θέμα «Επιτροπές επιλογής έργων και αξιολόγηση προτάσεων σε προγράμματα στο κλάδο του χορού», προς τους Αναπληρωτή Διευθυντή Πολιτιστικών Υπηρεσιών,
Ανώτερη Μορφωτική Λειτουργό και Μορφωτικούς λειτουργούς στο τομέα του χορού.
Μπορείτε να διαβάσετε την επιστολή πιο κάτω
Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να αναφερθούμε στα κριτήρια και διαδικασίες αξιολόγησης προτάσεων για προγράμματα και θεσμούς των Πολιτιστικών Υπηρεσιών. Αναγνωρίζουμε και εκτιμούμε όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για εξέλιξη των συνθηκών δημιουργίας στον κλάδο του χορού, οφείλουμε όμως να υπογραμμίσουμε την έλλειψη ανταπόκρισης σε καίρια ζητήματα τα οποία έχουμε θέσει επανειλημμένα. Μετά από επικοινωνία με την κοινότητα των επαγγελματιών, συνοψίζουμε προβληματισμούς και εισηγήσεις που επιδιώκουν την εξέλιξη των προγραμμάτων, την πιο ουσιαστική και αξιοκρατική διαχείριση και επιμέλειά τους. Τονίζουμε ότι δε στοχοποιούμε συμμετέχοντες επιτροπών αξιολόγησης, ούτε και συναδέλφους που λαμβάνουν μέρος στα προγράμματα.
Έχουμε επισημάνει πολλάκις στο παρελθόν την ανάγκη να ξεκαθαρίσει ο ρόλος των Πολιτιστικών Υπηρεσιών (Π.Υ.) σε σχέση με την λειτουργία των υφιστάμενων θεσμών και προγραμμάτων χρηματοδότησης. Ζητούμε να αποδεσμευτούν οι Λειτουργοί από την καλλιτεχνική επιμέλεια, κάτι που θα ανακούφιζε ταυτόχρονα κάποιους από αυτούς. Η έλλειψη εξειδικευμένων γνώσεων και ενημερωμένων προοπτικών στο κλάδο του χορού και της χορογραφίας εκ μέρους των Λειτουργών αποδυναμώνει την εξέλιξη της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Να σημειωθεί πως μετά από επισταμένη έρευνα και επαφή με φορείς και οργανισμούς στο εξωτερικό, έχουμε εντοπίσει ότι μόνο στη Κύπρο οι Λειτουργοί των Π.Υ. εμπλέκονται με ψήφο ή και με ρόλο αξιολογητή σε διαδικασίες αιτήσεων.
Παράλληλα, είναι σημαντικό οι Π.Υ. να αναγνωρίζουν τις ανάγκες ολόκληρης της χορευτικής κοινότητας, να θέτουν στόχους που να αναζητούν την πολυμορφία και συμπερίληψη πολλαπλών τεχνοτροπιών και προοπτικών αλλά και να διασφαλίζουν καταλληλότερες συνθήκες και προοπτικές εξέλιξης της εγχώριας δημιουργίας. Είναι απαράδεκτο να ακυρώνονται δημιουργοί λόγω προσωπικών προτιμήσεων αισθητικής ή αβάσιμων υποθέσεων για το τι αφορά καλλιτεχνική πρόταση/εργασία/επικοινωνία με το κοινό. Αυτή τη στιγμή, οι αποφάσεις που λαμβάνονται φαίνεται να παρουσιάζουν έλλειψη εξειδίκευσης και εμπειρίας, να παράγουν μέτρια αποτελέσματα καλλιτεχνικής επιμέλειας και να δημιουργούν δυσπιστία. Ακόμα και στις περιπτώσεις σύνθεσης επιτροπών επιλογής έργων, παρατηρούμε πως επιλέγονται συχνά έργα ή καλλιτέχνες με συγκεκριμένες χορογραφικές πρακτικές, ενώ έργα που κουβαλούν πιο σύγχρονες και πολυεπίπεδες προτάσεις, όσον αφορά τη χορογραφική και εννοιολογική τους προσέγγιση, αποκλείονται, αφού θεωρούνται ‘όχι αρκετά χορογραφικά έργα’. Τέτοιες θέσεις είναι ξεπερασμένες, προβληματικές και αβάσιμες, ειδικά με την ανάπτυξη και το εύρος της χορογραφίας στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.
“Η επαναλαμβανόμενη επιθυμία να αμφισβητήσεις το πλαίσιο των χορογραφικών προσεγγίσεων, μεταφράζεται ως έλλειψη εμπιστοσύνης, έλλειψη ενδιαφέροντος στις πρακτικές των καλλιτεχνών”. Ο Johannes Birringer (χορογράφος, ακαδημαϊκός, καλλιτεχνικός διευθυντής) αναφέρει πως το τι περιμένει ο θεατής από ένα σύγχρονο φεστιβάλ χορού είναι να παρακολουθήσει έργα από καταξιωμένους καλλιτέχνες, φρέσκες ιδέες από νεότερους χορογράφους και πειραματικά έργα από διαθεματικούς καλλιτέχνες, παρουσιάζοντας έτσι στοιχεία για το πως εξελίσσεται η τέχνη του χορού.
Υπάρχουν, λοιπόν, βασικές ερωτήσεις που φαίνεται να μην έχουν απαντηθεί από τις Π.Υ. και που σχετίζονται άμεσα με την ταυτότητα, επιμέλεια και διαδικασίες αξιολόγησης προγραμμάτων όπως το Showcase Χορογραφίας, Πλατφόρμα Χορογραφίας, Πρόγραμμα Τερψιχόρη και Πρόγραμμα Πολιτισμός:
• Με ποια κριτήρια αξιολογούνται οι αιτήσεις για το κάθε πρόγραμμα και τι ορίζεται ως αξιόλογο έργο ή πρόταση;
• Με ποια κριτήρια επιλέγονται άτομα για τις επιτροπές αξιολόγησης;
• Πώς διασφαλίζεται η συμμετοχή εξειδικευμένων ατόμων στις επιτροπές με γνώσεις για διαφορετικές εκφάνσεις της σύγχρονης δημιουργίας και ουσιαστική εμπειρία στην καλλιτεχνική επιμέλεια;
• Από ποια βήματα αποτελείται η διαδικασία αξιολόγησης για το κάθε πρόγραμμα και πως καταγράφονται τα αποτελέσματα, σχόλια και σημειώσεις;
• Γιατί δεν αναφέρονται στην ανακοίνωση αποτελεσμάτων οι λόγοι αποδοχής ή απόρριψης;
• Πως αντιλαμβάνονται οι Π.Υ. το πεδίο της χορογραφίας και της καλλιτεχνικής δημιουργίας;
• Με ποιους τρόπους διασφαλίζεται η αντιπροσώπευση της ποικιλομορφίας της χορογραφικής κοινότητας του νησιού και ειδικά στο Showcase Χορογραφίας το οποίο στοχεύει στην εξαγωγή έργου;
Η χορογραφία ασχολείται με τη συλλογή και την οργάνωση κινήσεων, ερευνά τι μπορεί να κάνει ένα σώμα, ερευνά τον επαναπροσδιορισμό, την απουσία και την παρουσία ανθρώπινων και μη σωμάτων. Έχει να κάνει με τη σχέση και την αλληλεπίδραση ενός σώματος με άλλα, με τον εξωτερικό κόσμο, με την τεχνολογία, με την φύση, με το παρόν, με τις μνήμες, με το μέλλον. Ο William Forsythe αναφέρει πως η χορογραφία είναι “η οργάνωση αντικειμένων στο χώρο και τον χρόνο”, ο Xavier Le Roy παρουσιάζει τη χορογραφία ως τις “τεχνητά σκηνοθετημένες δράσεις ή/και καταστάσεις”, ο Jonathan Burrows αναφέρει πως “η χορογραφία είναι το να πάρεις μια απόφαση συμπεριλαμβανομένης και της απόφασης να μην πάρεις καμία απόφαση”.
Είναι σημαντικό το κάθε πρόγραμμα να έχει το δικό του όραμα και κριτήρια και με βάση αυτά τα κριτήρια να επιλέγονται εξειδικευμένα και κατάλληλα άτομα. Οι διαδικασίες καλεσμάτων, αιτήσεων και αξιολογήσεων εκ μέρους των Π.Υ. χρειάζεται να εμπνέουν εμπιστοσύνη, έτσι ώστε να τροφοδοτούν ένα καρποφόρο πλαίσιο καλλιτεχνικής δημιουργίας και εξέλιξης.
Επιθυμούμε την τροχοδρόμηση ενός ενεργού και εποικοδομητικού διαλόγου με τις Π.Υ. και την εμπλοκή μας σε μια διαδικασία επαναπροσδιορισμού έχοντας συγκεκριμένες προτάσεις, εισηγήσεις και λύσεις για τα θέματα που αναφέρουμε. Οι διαδικασίες αξιολόγησης χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα, διαφάνεια, στοχευμένα καλλιτεχνικά κριτήρια και επιτροπές αξιολόγησης με κατάλληλα καταρτισμένα άτομα· άτομα που διαθέτουν επαγγελματική γνώση στο πεδίο του σύγχρονου χορού και του περφόρμανς, που γνωρίζουν και ενημερώνονται για την εξέλιξη της παγκόσμιας χορογραφικής δημιουργίας.
Αναμένουμε την ανταπόκρισή σας στους προβληματισμούς και στα ερωτήματά μας.
Με εκτίμηση,
Νέα Κίνηση Ομάδων Χορού, Χορευτών και Χορογράφων Κύπρου
Στέγη Χορού Λεμεσού