Σταύρος Ιωαννίδης
Σε υπηρεσία βρίσκεται εδώ και ένα 24ωρο το νέο σύστημα αεράμυνας της Κύπρου, με στόχο να θωρακίσει τη Λευκωσία έναντι εναέριων απειλών, στα πρότυπα του Iron Dome. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Εθνική Φρουρά παρέλαβε πριν από λίγες ημέρες το ισραηλινής κατασκευής Barak MX, με την πρώτη πυροβολαρχία να ενεργοποιείται την Τρίτη.
Με την ολοκλήρωση της παραγγελίας, η Κύπρος θα αποκτήσει μια σύγχρονη αντιαεροπορική ομπρέλα, με δυνατότητες εγκλωβισμού και κατάρριψης στόχων που ξεπερνούν κατά πολύ τα γεωγραφικά όρια του νησιού και μπορούν να καταρρίψουν απειλές σε αποστάσεις από 2 έως 150 χλμ.
Οι συζητήσεις ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και τη Διεύθυνση Διεθνούς Αμυντικής Συνεργασίας του υπουργείου Αμυνας του Ισραήλ (SIBAT) ολοκληρώθηκαν το 2021 και ακολούθησε η υπογραφή των σχετικών συμβάσεων. Σχεδόν τρία χρόνια μετά, η Λευκωσία έχει στα χέρια της ένα από τα ισχυρότερα και πιο σύγχρονα αντιαεροπορικά συστήματα, που αν και ξεπερνά κατά πολύ τις δυνατότητες των S-300, η Τουρκία, προς το παρόν, τηρεί σιγήν ιχθύος. Παράλληλα, το κυπριακό υπουργείο Αμυνας εκτελεί ένα σημαντικό πρόγραμμα αναβάθμισης της αποτρεπτικής δυνατότητας της Εθνικής Φρουράς, με νέα άρματα μάχης, κατευθυνόμενα βλήματα ακριβείας, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ελικόπτερα.
Το κυπριακό «Iron Dome»
Το ισραηλινό σύστημα Barak MX της ΙΑΙ που προμηθεύεται η Λευκωσία είναι σαφώς ανώτερο σε δυνατότητες σε σχέση με το «γνωστό» από τη δράση του κατά των ρουκετών της Χαμάς, Iron Dome, το οποίο χρησιμοποιεί βλήματα μικρού βεληνεκούς Tamir. Η έκδοση του BARAK που έχει επιλέξει η Εθνική Φρουρά είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα αεράμυνας και μπορεί να εξαπολύσει κατευθυνόμενα βλήματα μικρού, μέσου και μεγάλου βεληνεκούς. Πρόκειται για τα Barak MR με εμβέλεια έως 35χλμ, Barak LR μέσου βεληνεκούς που καλύπτουν αποστάσεις έως 70 χλμ αλλά και τα Barak ER μεγάλου βεληνεκούς που προσεγγίζουν τα 150 χλμ. Σε αυτές τις αποστάσεις, το αντιαεροπορικό σύστημα δημιουργεί ζώνη απαγόρευσης πτήσεων (No Flight Zone) «κλειδώνοντας» με σχετική άνεση το FIR Λευκωσίας. Σύμφωνα με τους κατασκευαστές του συστήματος, το Barak μπορεί να εγκλωβίσει και να βάλλει ταυτόχρονα κατά πολλαπλών απειλών, ενώ, όλα τα βλήματα είναι εφοδιασμένα με σύστημα εντοπισμού RF.
Το Barak μπορεί να αντιμετωπίσει εναέριες απειλές κάθε είδους, όπως ελικόπτερα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πύραυλοι τύπου Cruise, αεροπλάνα, ακόμη και βαλλιστικούς πυραύλους. Ταυτόχρονα, με την ένταξη του Barak MX στο οπλοστάσιο της Εθνικής Φρουράς, η Λευκωσία μπορεί να αποσύρει παλαιότερα οπλικά συστήματα όπως το ρωσικής κατασκευής BUK-M1. Αντίστοιχη εμβέλεια είχαν και οι ρωσικοί S-300 που αγόρασε η Κύπρος το 1997, για να καταλήξουν τελικά στην Κρήτη, ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Barak είναι ένα σαφώς ισχυρότερο σύστημα με μεγαλύτερες δυνατότητες αποκάλυψης, εγκλωβισμού και κατάρριψης στόχων που ενισχύει δραματικά την κυπριακή αεράμυνα.
Ο ελληνικός «θόλος»
Στα βήματα της Λευκωσίας κινείται και η Αθήνα, καθώς οι συζητήσεις με τους Ισραηλινούς για την προμήθεια αντίστοιχων συστημάτων ώστε να δημιουργηθεί ο ελληνικός αντιαεροπορικός «θόλος» βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά στοχεύει στα συστήματα David’s Sling και Spyder για να καλύψει αποστάσεις μέσου και μεγάλου βεληνεκούς, ενώ παράλληλα επιδιώκει την ανάπτυξη δικών της συστημάτων αλλά και τη συμπαραγωγή με το Ισραήλ.
Το ελληνικό «Iron Dome» έχει περισσότερες προκλήσεις, όπως είναι φυσικό, εξαιτίας της γεωγραφίας, της εγγύτητας με τις απειλές αλλά και της έκτασης που πρέπει να καλυφθεί από την αντιαεροπορική ομπρέλα. Το σχέδιο της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας προβλέπει τη δημιουργία μιας πολυστρωματικής άμυνας, με συστήματα που θα έχουν δυνατότητες soft kill, δηλαδή έγκαιρου εντοπισμού και αποκάλυψης απειλών, εκπομπή παρεμβολών κλπ, καθώς και δυνατότητες hard kill για την κατάρριψη εναέριων απειλών.
Στο πλέγμα, εκτός από τα ισραηλινά συστήματα, θα συμμετέχουν οι πυροβολαρχίες Patriot, οι φρεγάτες FDI που διαθέτουν ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα αλλά και μια σειρά από νέα και παλιά συστήματα που θα αποτελούν μέρος του «θόλου».
