Οι τρεις διαστάσεις του ανθρωπιστικού διαδρόμου και το αποτύπωμα της Κύπρου

Θετικό ήταν το ορόσημο που άφησε η επίσκεψη της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλας Φον ντερ Λάιεν, στην Κύπρο, με φόντο τον θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο στη Γάζα. Η ευρωπαία αξιωματούχος έφτασε στο νησί το βράδυ της Πέμπτης και αφού πραγματοποίησε το πρωί της Παρασκευής συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, μετέβη στο λιμάνι Λάρνακας και στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, προκειμένου να επιθεωρήσει τις υπάρχουσες υποδομές για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.

Σημαντική ήταν η δήλωσή της ότι ο θαλάσσιος διάδρομος βοήθειας που θα συνδέει την Κύπρο με τη Γάζα θα ανοίξει αυτό το Σαββατοκύριακο, μεταφέροντας την απαραίτητη βοήθεια στους πολιορκημένους Παλαιστίνιους. Η Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι πιλοτική δοκιμαστική διαδρομή επισιτιστικής βοήθειας που συλλέγεται από φιλανθρωπική ομάδα και υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα μπορούσε να αναχωρήσει από την Κύπρο από το λιμάνι της Λάρνακας την Κυριακή. Εξάλλου, όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές στο ΚΥΠΕ, οι διεργασίες για τη δημιουργία του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου προς τη Γάζα είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο.

Οι τρεις διαστάσεις και το διπλωματικό όφελος

Η υλοποίηση του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου θα πρέπει να διαχωριστεί σε τρία επίπεδα, δήλωσε στον «ΣΠΟΡ FM 95.0» και την εκπομπή «ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ» ο διεθνολόγος και συνιδρυτής του Geopolitical Cyprus, Γιάννης Ιωάννου. Πρώτον, όπως σημείωσε, η επίσκεψη της Προέδρου της Κομισιόν δεν συνδέεται με την χθεσινή ανακοίνωση του Λευκού Οίκου για κατασκευή μιας προσωρινής προβλήτας στην ακτή της Γάζας που θα μπορεί να δέχεται αποστολές τροφίμων, νερού, και φαρμάκων. Εξήγησε ότι η αποστολή της ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω της Κύπρου δεν πηγαίνει αυτή τη στιγμή στη Γάζα αλλά σε έναν χώρο συγκέντρωσης που βρίσκεται επί Αιγυπτιακού εδάφους.

Η δεύτερη διάσταση αφορά το πώς συντονίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία επιμελούνται το μεγαλύτερο μέρος του κόστους της ανθρωπιστικής βοήθειας. Αυτό, πρόσθεσε ο κ. Ιωάννου, γίνεται σε πλήρη συντονισμό με τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο, την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ε.Ε. Η τρίτη διάσταση είναι η κατασκευή ενός λιμένα στη Γάζα που ανακοίνωσε χθες ο Τζο Μπάιντεν, όπου θα μπορεί να δένει ένα πλοίο για να υπάρχει ροή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον δοκιμαζόμενο Παλαιστινιακό λαό. Η κατασκευή του λιμένα, διευκρίνισε, προϋποθέτει την φυσική παρουσία του αμερικανικού παράγοντα στη Γάζα και υποδηλώνει το πολιτικό συγκείμενο στις σχέσεις Ουάσιγκτον - Τελ Αβίβ, την πίεση δηλαδή που ασκούν οι ΗΠΑ προς το Ισραήλ.

Τέλος, ο κ. Ιωάννου σημείωσε ότι το πρόσημο της επίσκεψης της Προέδρου της Κομισιόν είναι αδιαμφισβήτητα θετικό, τονίζοντας ότι δεν γίνεται η Κυπριακή Δημοκρατία να μην διαδραματίσει ρόλο σε αυτή την ανθρωπιστική καταστροφή που βρίσκεται ενώπιον της. «Αν η Κύπρος διατηρήσει μια σοβαρή, ενεργητική και δημοκρατική στάση θα έχει πολλαπλά οφέλη που θα μπορέσει να κεφαλοποιήσει διπλωματικά στο μέλλον».

Επείγουσα η ανάγκη για παροχή βοήθειας

Καλωσορίζοντας την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, την χαρακτήρισε ως ένα πολύτιμο και πραγματικό φίλο και εταίρο της Κύπρου. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε, μεταξύ άλλων, ότι η Κύπρος ως το νοτιοανατολικότερο κράτος μέλος της ΕΕ αποτελεί φάρο της Ένωσης στην περιοχή, σημειώνοντας ότι τα όσα συμβαίνουν σε αυτή έχουν αντίκτυπο σε ολόκληρη την ΕΕ, τονίζοντας παράλληλα ότι επέκταση της κρίσης θα έχει καταστροφικές συνέπειες. Πρόσθεσε ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για παροχή βοήθεια στον άμαχο πληθυσμό, σημειώνοντας πως ο θαλάσσιος διάδρομος από την Κύπρο στοχεύει να προσφέρει βοήθεια συμπληρωματικά με άλλες οδούς παροχής βοήθειας και ότι πρέπει να «ξεκλειδωθούν» όλες οι οδοί προς την κατεύθυνση αυτή. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επεσήμανε ότι η κυπριακή ομάδα εργάζεται άοκνα για επίτευξη αυτού του στόχου από τον περασμένο Οκτώβριο, σημειώνοντας ότι ως το κράτος μέλος της ΕΕ στην περιοχή, η Κύπρος έχει την ηθική υποχρέωση να κάνει το παν για να βοηθήσει.

Από την πλευρά της η κα φον ντερ Λάιεν είπε, μεταξύ άλλων, ότι η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι δεινή, σημειώνοντας την άμεση και επείγουσα ανάγκη των αμάχων για ανθρωπιστική βοήθεια. Πρόσθεσε ότι η Ευρώπη χρηματοδοτεί μια μεγάλη προσπάθεια για ανθρωπιστική βοήθεια για τη Γάζα, και συγκεκριμένα ύψους 250 εκ. ευρώ για φέτος. Υπογράμμισε ότι «είμαι εξαιρετικά ευγνώμων σε εσάς κ. Πρόεδρε – αλλά και στον λαό της Κύπρου- για την ηγετική σας στάση και για την πρωτοβουλία Αμάλθεια. Ήταν εντυπωσιακά τα όσα είδα σε διάφορους χώρους». Επεσήμανε ότι η Κύπρος, η ΕΕ, τα ΗΑΕ και οι ΗΠΑ ξεκινούν τον διάδρομο μαζί, τονίζοντας ότι ήταν οι επίμονες προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας για τη δημιουργία του θαλάσσιου διαδρόμου που το κατέστησαν εφικτό, παρά τις προκλήσεις. Και αυτό είναι κάτι «που μας εμπνέει», είπε. Ανέφερε ότι η Κύπρος πάντοτε ήταν η γέφυρα ΕΕ και Μέσης Ανατολής και χάρη στην πρωτοβουλία Αμάλθεια αποδεικνύεται αυτός ο ιστορικός ρόλος της Κύπρου για άλλη μια φορά. Τέλος, κάλεσε όλους τους παράγοντες που έχουν ρόλο να βοηθήσουν την πρωτοβουλία και να στηρίξουν τον διάδρομο.

Στόχος ένας βιώσιμος διάδρομος

Οι πέντε εταίροι για την Υιοθέτηση της Ενεργοποίησης του Θαλάσσιου Διαδρόμου Παροχής Ανθρωπιστικής Βοήθειας - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κυπριακή Δημοκρατία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Ηνωμένο Βασίλειο – σε κοινή τους δήλωση σημειώνουν την ηγετική δράση της Κύπρου. Στη δήλωση επισημαίνεται, μεταξύ άλλων,ότι η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι δεινή, με αθώες οικογένειες Παλαιστινίων και παιδιών να βρίσκονται σε απόγνωση για κάλυψη βασικών αναγκών και παροχή εξαιρετικά αναγκαίων, επιπρόσθετων ποσοτήτων ανθρωπιστικής βοήθειας δια θαλάσσης. Στην κοινή δήλωση αναφέρεται ότι η Κύπρος σύντομα θα συγκαλέσει συνάντηση μεταξύ ανώτερων αξιωματούχων για να συζητήσουν πώς μπορεί να επιταχυνθεί αυτό το θαλάσσιο κανάλι υποστήριξης του πληθυσμού που έχει ανάγκη, συμπληρώνοντας χερσαίες και εναέριες διόδους, συμπεριλαμβανομένων από την Αίγυπτο και την Ιορδανία.

Στο κοινό ανακοινωθέν αναφέρεται εξάλλου ότι αυτές οι προσπάθειες θα συντονίζονται στενά με την Κυβέρνηση του Ισραήλ. Αυτοί που υπογράφουν τη δήλωση σημειώνουν ότι η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας απευθείας στη Γάζα δια θαλάσσης θα είναι περίπλοκη «και τα κράτη μας θα συνεχίσουν να αξιολογούν και να προσαρμόζουν τις προσπάθειες τους για να διασφαλίσουν ότι η παροχή βοήθειας γίνεται όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά». Αναφέρεται ότι ο θαλάσσιος διάδρομος μπορεί και πρέπει να είναι μέρος μιας βιώσιμης προσπάθειας αύξησης της διέλευσης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, μέσω όλων των πιθανών διόδων. Διαβεβαιώνουν ότι θα συνεχίσουν να εργάζονται με το Ισραήλ «για να επεκτείνουμε τις χερσαίες παραδόσεις, εμμένοντας στη διευκόλυνση περισσότερων διόδων και στο άνοιγμα επιπρόσθετων σημείων διέλευσης για να μεταφερθεί περισσότερη βοήθεια σε περισσότερους ανθρώπους».