Του Απόστολου Τομαρά
Εν μέσω τεταμένου κλίματος στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, τα αποτελέσματα του 6ου Διακυβερνητικού Συμβουλίου Άμυνας Κύπρου και Ελλάδας που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, αποκτούν μεγαλύτερη αξία. Σε μια περίοδο με κύριο χαρακτηριστικό την διαρκώς αυξανόμενη ένταση από πλευράς Τουρκίας, οι Υπουργοί Άμυνας των δυο χωρών καθόρισαν το πλαίσιο δράσης, απέναντι στην παραβατικότητα της Άγκυρας δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο διπλωματικό τείχος που έχει αναπτυχθεί, μέσω των περιφερειακών συνεργασιών.
Οι επιτελείς των δυο πλευρών, υπό τους ΥΠΕΘΑ Νίκο Παναγιωτόπουλο και ΥΠΑΜ Σάββα Αγγελίδη, κατέληξαν στην κοινή διαπίστωση πως εκτός από τα πολιτικά μηνύματα, οι δυο χώρες μέσω των συνεργασιών που έχουν αναπτύξει στην περιοχή, επιβάλλεται να σταλούν και στρατιωτικά μηνύματα στην Τουρκία. Στο πνεύμα αυτό το Διακυβερνητικό Συμβούλιο ανέδειξε την αναγκαιότητα αναβάθμισης των περιφερειακών συνεργασιών, σε τριμερές επίπεδο, με Ισραήλ και Αίγυπτο. Οι δύο Υπουργοί αναφέρθηκαν στην προστιθέμενη αξία των πολυεπίπεδων τριμερών σχημάτων συνεργασίας και τη συνεισφορά τους, στη δημιουργία συνθηκών ασφαλείας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Αποτέλεσε κοινή διαπίστωση ότι το Διακυβερνητικό Συμβούλιο Άμυνας, σε συνδυασμό με τα εν λόγω τριμερή σχήματα συνεργασίας, έχουν αποκτήσει μια ιδιαίτερη δυναμική, και συνεισφέρουν. Στο σημείο αυτό ο κύπριος ΥΠΑΜ σημείωσε με νόημα πως από τις συνεργασίες που έχουν συναφθεί «πολλά από τα αποτελέσματα δεν βγαίνουν ακόμα στην επιφάνεια. Πολλά από τα αποτελέσματα που βγαίνουν στην επιφάνεια αφορούν το ζήτημα της αποτροπής. Η Κύπρος και η Ελλάδα έχουμε πετύχει πολλά στις διμερείς σχέσεις, σε στρατιωτικό επίπεδο, σε στρατιωτική συνεργασία, αλλά έχουμε πετύχει πολλά και για την ασφάλεια της περιοχής και να είστε βέβαιοι για αυτό», είπε ο κ. Αγγελίδης
Κοινή ρότα
Ένα κομμάτι της συνεδρίας του Συμβουλίου Άμυνας αναλώθηκε στις παράνομες και προκλητικές κινήσεις της Τουρκίας στην περιοχή. Επί του προκειμένου, οι επιτελείς των δυο χωρών φαίνεται να έχουν καταλήξει σε συγκεκριμένες αποφάσεις με τον κ. Παναγιωτόπουλο, κατά την διάρκεια των κοινών δηλώσεων, να ξεκαθαρίζει πως ζητήματα που άπτονται επιχειρησιακών σχεδιασμών θα παραμείνουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Ωστόσο, ο Έλληνας ΥΠΕΘΑ συμπλήρωσε πως σε ένα περιβάλλον όπως αυτό που έχει προκαλέσει η Τουρκία, «απέναντι σε αυτές τις απειλές ασφαλείας, υπαρκτές και μη, πρέπει ασφαλώς να αναπτύσσουμε το σχεδιασμό μας. Αυτό είναι το νόημα της ύπαρξής μας και της αποστολής μας, ασφαλώς η στενή συνεργασία με τη στρατιωτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά σε κάθε περίπτωση σε αγαστή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών, απόψεων, εκτιμήσεων, αναλύσεων μεταξύ μας. Η σχέση μας είναι δεδομένη, είναι εγγύτατη, αδελφική και αυτή τη σχέση αναπτύσσουμε από κοινού, αλλά και αναπτύσσουμε την αντίδρασή μας στο υφιστάμενο περιβάλλον ασφαλείας»
Η Γαλλία
Ένα άλλο ζήτημα εξίσου σημαντικό είναι αυτό της γαλλικής παρουσίας στην περιοχή. Επ’ αυτού, ο Υπουργός Άμυνας της Κύπρου απέφυγε να δώσει λεπτομέρειες για την δράση γαλλικών και άλλων μέσων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, βάζοντας στην πρώτη γραμμή την ανάγκη συνδρομής, Κύπρου και Ελλάδας από κράτη μέλη. «Έχω μιλήσει κατ’ επανάληψη ότι ναι, θα ζητούμε και είναι υποχρέωση να ζητούμε συνδρομή μεταξύ άλλων από ευρωπαϊκές χώρες στο πλαίσιο και της αλληλεγγύης και των αρχών που διέπουν αυτή τη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Από την πλευρά του, ο κ. Παναγιωτόπουλος απέδωσε την αυξημένη ναυτική παρουσία της Γαλλίας, στις διπλωματικές πρωτοβουλίες και επαφές της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς σε διάφορα επίπεδα, προς όλους τους Συμμάχους, ασφαλώς και τους Γάλλους. «Θεωρώ ότι αυτό είναι απτή απόδειξη ότι αυτές οι διπλωματικές πρωτοβουλίες και η εντατικοποίησή τους αρχίζουν να αποφέρουν καρπούς. Θα συμφωνήσω απόλυτα με τον Υπουργό ότι εδώ η αυξημένη γαλλική παρουσία πλέον είναι προς το σκοπό της διασφάλισης της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή και όχι βέβαια προς οποιοδήποτε αποσταθεροποιητικό σκοπό και εκεί το αφήνουμε».
Διμερείς σχέσεις
Πέρα από τους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς, ένα σημαντικό κομμάτι που άπτεται των διμερών σχέσεων αφορά την κοινή δράση και συντονισμό σε ευρωπαϊκά προγράμματα για την ασφάλεια. Εν προκειμένω, υποστηρίζεται πως έχουν τεθεί οι βάσεις για τη συνεργασία ελλαδικών και κυπριακών εταιρειών στον τομέα της έρευνας και τεχνολογίας για την άμυνα και ασφάλεια. Μια συνεργασία η οποία δημιουργεί προοπτικές για εξασφάλιση ευρωπαϊκών κονδυλίων, εξέλιξη που θεωρείται ο προπομπός για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, την περίοδο 2021-2027. Στις κοινές δράσεις συμμετέχουν από κυπριακής πλευράς 7 εταιρείες και από ελλαδικής άλλες 13.
Drones
Ένα από τα προγράμματα με κοινή δράση ελλαδικών και κυπριακών εταιρειών, αφορά τον σχεδιασμό και κατασκευή μη επανδρωμένων αεροσκαφών (Drones). Ένα πρόγραμμα στο οποίο Αθήνα και Λευκωσία δίδουν ιδιαίτερη σημασία. Τα στρατιωτικά επιτελεία των δυο χωρών, στους σχεδιασμούς που φαίνεται ότι έχουν γίνει, θεωρούν ως πλεονέκτημα την από αέρος ενίσχυση των δυο χωρών, πρώτα και κύρια στην έρευνα και επιτήρηση με μέσα προσιτά από οικονομικής απόψεως για τις δυνατότητες Κύπρου και Ελλάδας.
Νέος αρχηγός Ε.Φ.
Ένα ζήτημα που θα απασχολήσει το επόμενο διάστημα τη Λευκωσία είναι και ο διορισμός νέου αρχηγού της Εθνικής Φρουράς. Ο νυν αρχηγός αντιστράτηγος Ηλίας Λεοντάρης ανέλαβε καθήκοντα τον Μάρτιο του 2017 και η θητεία του ολοκληρώνεται το επόμενο διάστημα. Στο θέμα αυτό η κυβέρνηση αλλά και ο υπουργός Άμυνας Σάββας Αγγελίδης, που ρωτήθηκε μετά το πέρας του Συμβουλίου Άμυνας, δεν έχουν ανοίξει τα χαρτιά τους. «Νομίζω ότι το πλαίσιο στο οποίο τέθηκαν οι ερωτήσεις έχει καθοριστεί. Δεν είναι ένα σημείο το οποίο έχουμε συζητήσει. Να είστε βέβαιοι ότι όταν έρθει η ώρα, θα μάθετε», απάντησε ο κ. Αγγελίδης.
