Του Γιάννη Ιωάννου
Εξαιρετικά αβέβαιο καθίσταται πλέον το ενδεχόμενο μιας κοινής συνάντησης Χριστοδουλίδη-Τατάρ, ενώπιον του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, στη Νέα Υόρκη στις 13 Αυγούστου. Η αποκάλυψη, το βράδυ του Σαββάτου, εκ μέρους του Προέδρου Χριστοδουλίδη πως προσκλήθηκε σε μια τριμερή συνάντηση από τον ΓΓ και πως, αποδεχόμενος την πρόσκληση, αναμένει την απάντηση του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, διαψεύστηκε άμεσα από τον τελευταίο ο οποίος όχι μόνο ανέφερε πως δεν υφίσταται πρόσκληση αλλά κι αν υπάρξει θα απαντήσει αρνητικά. Η όλη «ανταλλαγή» δηλώσεων Χριστοδουλίδη-Τατάρ δείχνει, σύμφωνα με έμπειρους παρατηρητές του Κυπριακού, να έχει μεγάλο μέρος τακτικισμών και πρόωρης προσπάθειας νίκης επί του παιχνιδιού επίρριψης ευθυνών (blame-game) με την συνέχεια πλέον να κρίνεται στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Τακτικισμός για πίεση
Όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς για τα όσα προέκυψαν μετά την διάψευσή εκ μέρους της τουρκοκυπριακής ηγεσίας για την ύπαρξη πρόσκλησης σε τριμερή -αλλά και την εκ προοιμίου απόρριψή της από την τουρκοκυπριακή πλευρά- αναφέρθηκε σε «βολιδοσκόπηση» εκ μέρους του ΟΗΕ καταδεικνύοντας πως η αποκάλυψή του το Σάββατο έχει την διάσταση της άσκησης, σε τακτικό επίπεδο, πίεσης προς τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ που επί της αρχής αρνείται να προσέλθει -κάτι που διαφάνηκε και κατά την διάρκεια της αποστολής της κ. Ολγκίν στη Κύπρο- σε μια κοινή συνάντηση. Κατά πόσο αυτή η τακτική θα αποδώσει σε επίπεδο ΗΕ και θα οδηγήσει ουσιαστικά τον Τουρκοκύπριο ηγέτη να προσέλθει σε μια τριμερή μένει να διαφανεί από τον ίδιο τον Γενικό Γραμματέα και εκτός απροόπτου κάτι τέτοιο αναμένεται να ξεκαθαρίσει μετά την Νέα Υόρκη σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές. Όπως αναφέρουν στην «Κ» οι τελευταίες οι δηλώσεις του κ. Χριστοδουλίδη περί «απαξίωσης εκ μέρους του κ. Τατάρ των Τουρκοκύπριων συμπατριωτών του και της διεθνούς κοινότητας (ΟΗΕ και ΕΕ)» κινούνται προς την κατεύθυνση ενός προληπτικού blame-game έναντι τρίτων για σκοπούς άσκησης πίεσης έναντι της σκληρής, απορριπτικής, θέσης Άγκυρας-Τατάρ.
Εμμένει ο Τατάρ
Η απάντηση Τατάρ δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για την άμεση πραγματοποίηση μιας τριμερούς συνάντησης πριν την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. «Η θέση μας για τις συνθήκες υπό τις οποίες μπορούν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις είναι σαφείς. Οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να ξεκινήσουν έως ότου καταγραφεί η κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς. Πρόθεση των Ελληνοκυπρίων είναι να δημιουργήσουν τετελεσμένα και να προσπαθήσουν να ασκήσουν πίεση στην τουρκική πλευρά. Δεν πέφτουμε σε αυτά τα παιχνίδια. Ο Χριστοδουλίδης να σταματήσει να κυνηγάει άδεια όνειρα και να λαμβάνει υπόψην του τις πραγματικότητες στο νησί» αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το γραφείο Τατάρ την Κυριακή -πτυχή που δείχνει και το αφήγημα της τουρκοκυπριακής πλευράς για blame-game βασιζόμενο στη κριτική των τακτικισμών της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Αξίζει να σημειωθεί πως η δήλωση Χριστοδουλίδη δεν πέρασε απαρατήρητη κι από την τουρκοκυπριακή, πολύ πιο μετριοπαθή ως προς το ζήτημα επανεκκίνησης του διαλόγου από τον Τατάρ, αντιπολίτευση με τον πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος, Τουφάν Ερχιουμάν, να του αποδίδει «αποδυνάμωση αξιοπιστίας» κατηγορώντας τον ουσιαστικά για «ψέμα» ή «άκαιρη» (με όρους διπλωματικής πρακτικής) δήλωση.
Ως προς την μεγάλη εικόνα, ωστόσο, της βολιδοσκόπησης (έναντι της πρόσκλησης και τυπικά) εκ μέρους του ΓΓ του ΟΗΕ αυτή δείχνει όντως να τεκμαίρεται, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη να επιβεβαιώνει, ουσιαστικά, την ανυποχώρητη γραμμή της Άγκυρας ως προς, συνολικά, το ενδεχόμενο πραγματοποίησης μιας κοινής συνάντησης.
Στήριξα τη θετική ανταπόκριση του ΠτΔ στην πρόσκληση (βολιδοσκόπηση) του ΓΓ. Προειδοποίησα να μην εμπλακούμε στο παιγνίδι του Ταταρ «πάω, δεν πάω», «Πηρα πρόσκληση, δεν πήρα πρόσκληση». Δυστυχώς πριν αλέκτωρ φωνήσαι, πέσαμε στην παγίδα τους και μάλιστα με τρόπο που μας εκθέτει…
— Averof Neofytou (@AverofCY) August 5, 2024
O Δημοκρατικός Συναγερμός και το Volt εξέδωσαν ανακοινώσεις στήριξης της διαδικασίας επανέναρξης των συνομιλιών του Κυπριακού με αφορμή την δήλωση του Προέδρου Χριστοδουλίδη ωστόσο η εξέλιξη των πραγμάτων, με την αντίδραση Τατάρ οδήγησε σε αντίδραση εκ μέρους του κ. Νεοφύτου με ανάρτησή του στη πλατφόρμα Χ. Ο κ. Νεοφύτου κατηγορεί ουσιαστικά έμμεσα την κυβέρνηση για πολιτική επικοινωνία για σκοπούς εσωτερικής κατανάλωσης
Η συνέχεια
Όπως διαμορφώνονται, πλέον, τα πράγματα με ένα δυνητικό ναυάγιο στη προσπάθεια για άρση του αδιεξόδου επτά ετών στο Κυπριακό πριν καν εξεταστεί η πιθανότητα για επαναφορά στο τραπέζι των συνομιλιών οι εξελίξεις αφορούν σε δύο σενάρια -στη βάση του πως θα κινηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες:
- Στη πραγματοποίηση δύο ξεχωριστών συναντήσεων με τους δύο ηγέτες στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ώστε ο επικεφαλής των ΗΕ να δεσμευτεί -από τον κ. Τατάρ στη προκείμενη- για την πραγματοποίηση μιας τριμερούς αργότερα ή μιας κοινής συνάντησης των δύο, επί κυπριακού εδάφους, με την προσωπική του απεσταλμένη, Μαρία-Άνχελα Ολγκίν
- Στην πραγματοποίηση μιας τριμερούς συνάντησης με τους δύο ηγέτες κατά την διάρκεια της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη -εξέλιξη για την οποία μετά την «ανταλλαγή» Χριστοδουλίδη-Τατάρ ο ΓΓ θα κινηθεί άμεσα το αμέσως επόμενο διάστημα για να διασφαλίσει την θετική απόκριση, και τελικά, συμμετοχή του Τουρκοκύπριου ηγέτη
