Της Μαρίνας Οικονομίδου
Υπό την σκιά των επεισοδίων που εκτυλίχθηκαν στην Πύλα, πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη του βοηθού γγ των Ηνωμένων Εθνών και αρμόδιου για θέματα Ευρώπης, Κεντρικής Ασίας και Αφρικής Μίροσλαβ Γιέτζια στην Κύπρο. Στόχος της επίσκεψής του ήταν να διαπιστώσει αν υπάρχει το κατάλληλο έδαφος για επανέναρξη των συνομιλιών με ξεχωριστές συναντήσεις που πραγματοποίησε πρώτα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη και στη συνέχεια με τον Τ/κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ και να υπογραμμίσει παράλληλα την προσήλωση του γ.γ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες για το κυπριακό. Κατά την διάρκεια της συνάντησης που είχε με τον Νίκο Χριστοδουλίδη συζητήθηκαν τρόποι επανέναρξης του κυπριακού καθώς όπως είπε ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών το στάτους κβο στην Κύπρο δεν είναι βιώσιμο. Η περίοδος μέχρι και την γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη θεωρείται κρίσιμη, με τον Γιετζιά να πραγματοποιεί επαφές το επόμενο διάστημα. Φεύγοντας από την Κύπρο θα επισκεφθεί αμέσως την Άγκυρα ενώ πριν από την Γενική Συνέλευση θα πραγματοποιήσει επαφές σε Λονδίνο και Αθήνα για να έχει ξεκάθαρη εικόνα της κατάστασης.
Το μεγάλο ερώτημα βεβαίως είναι τι θα γίνει με τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών για το κυπριακό. Αρμόδια πηγή ανέφερε στην «Κ» πως δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τον διορισμό απεσταλμένου, ωστόσο με την επάνοδό του στη Νέα Υόρκη ο Γιέτζια θα ενημερώσει τον γ.γ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες για τις εδώ συναντήσεις του και τα ταξίδια του σε Άγκυρα Αθήνα και Λονδίνο ούτως ώστε να αποφασίσει ο τελευταίος αφενός αν θα τους προσκαλέσει σε μία τριμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη και αφετέρου αν θα προχωρήσει στον διορισμό ειδικού απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών για το κυπριακό. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές της «Κ» ο κύριος στόχος της Λευκωσίας είναι να υπάρξουν εξελίξεις εντός Σεπτεμβρίου, με την κυβέρνηση να έχει ήδη εκφράσει την ετοιμότητά της για τριμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη. Υπενθυμίζεται άλλωστε πως η γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη θα είναι το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτέμβρη όπου ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα προσφωνήσει τη συνέλευση και θα έχει σειρά επαφών στο περιθώριο.
Μετά και τα επεισόδια στην Πύλα το Συμβούλιο Ασφαλείας κάλεσε τα εμπλεκόμενα μέρη να εργαστούν προκειμένου να προχωρήσει το ζήτημα του διορισμού ειδικού απεσταλμένου. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν πως η ανησυχία από πλευράς Ηνωμένων Εθνών και ο λόγος που γίνεται προσεκτικά η διερεύνηση των προοπτικών επανέναρξης των διαπραγματεύσεων είναι για να μην μπλοκάρει το όλο ζήτημα διορισμού διαπραγματευτή από την άλλη πλευρά.
Κατά την διάρκεια της παρουσίας Γιέτζια στο προεδρικό συζητήθηκε ακροθιγώς και το θέμα των επεισοδίων στην Πύλα, καθώς δεν ήταν αυτός ο σκοπός της επίσκεψης με τον κ. Γιέτζια να καταδικάζει τα επεισόδια και να συγχαίρει την κυβέρνηση για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε το ζήτημα, αποφεύγοντας τους υψηλούς τόνους. Ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών θα επισκεφθεί την Πύλα προτού αποχωρήσει την Τρίτη, για να έχει και ο ίδιος εικόνα αλλά και για να ενημερωθεί από τους ειρηνευτές για την κατάσταση στην περιοχή. Σύμφωνα με δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετέφερε ο μήνυμα πως ύψιστη προτεραιότητα «είναι η προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων από εκεί που είχαν σταματήσει εντός του συμφωνημένου πλαισίου, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και είναι προς αυτή τη κατεύθυνση που θεωρούμε ότι ο διορισμός ενός απεσταλμένου εκ μέρους του ΓΓ θα έχει μια υψηλή προστιθέμενη αξία». Όπως πρόσθεσε ο κ. Λετυμπιώτης στις δηλώσεις του με το πέρας της συνάντησης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέπτυξε ενδελεχώς την πρόταση του για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ, αλλά και τη χρησιμότητα που θα έχει και ένας απεσταλμένος του ΓΓ σε αυτή την προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Αρμόδιες πηγές ανέφεραν στην «Κ» πως τα επεισόδια στην Πύλα καταδεικνύουν πως υπάρχει ακόμα δρόμος για να διανύσουμε στο κυπριακό για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Αν όπως σημειώνουν δεν ήταν τα επεισόδια το κύριο ζητούμενο αυτή τη στιγμή θα ήταν αποκλειστικά η Νέα Υόρκη. Πλέον ρόλο θα παίξει και το ποια θα είναι η στάση της τουρκικής πλευράς στο θέμα της Πύλας. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η Λευκωσία προετοιμάζει τα διπλωματικά της όπλα και για την περίπτωση δεν υπάρξει συνεννόηση με την τουρκική πλευρά.
