Του Παύλου Νεοφύτου
Μετά από την αφαίρεση από τον νόμο της αναφοράς σε σχετικό ευρωπαϊκό κανονισμό, καθώς η εφαρμογή του τον Ιούλιο του 2027 ήταν ο λόγος της αναπομπής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε τη Δευτέρα σε έκτακτη συνεδρία την τροπολογία αυτή, για να τεθεί σε άμεση ισχύ ο καθολικός περιορισμός των συναλλαγών σε μετρητά στις €10.000.
Στόχος της πρότασης νόμου του βουλευτή του ΔΗΣΥ Δημήτρη Δημητρίου, που τροποποιεί τον περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμο, είναι να τεθεί όριο στις συναλλαγές μεγάλων ποσών σε ρευστά διαθέσιμα, έναντι αγαθών και υπηρεσιών, για προστασία από παράνομες δραστηριότητες.
Η αναπομπή έγινε αποδεκτή με 33 ψήφους υπέρ και μια αποχή από τον Βουλευτή του ΕΛΑΜ Σωτήρη Ιωάννου. Ο νέος νόμος ψηφίστηκε με 29 ψήφους υπέρ και 3 ψήφους εναντίον. Ο εισηγητής της σχετικής πρότασης νόμου, βουλευτής του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου ανέφερε ότι ο λόγος της αναπομπής ήταν ένα νομοτεχνικό θέμα και σωστά αναπέμφθηκε, αφού ο σχετικός ευρωπαϊκός κανονισμός θα εφαρμοστεί το 2027. Σημείωσε επίσης ότι για πρώτη φορά ίσως προχωρεί η Κύπρος σε εφαρμογή ευρωπαϊκού κανονισμού πριν από την εφαρμογή του στην ΕΕ.
Ο εξοβελισμός της ευρωπαϊκής οδηγίας από τον νόμο άνοιξε την πόρτα για άμεση ισχύ της νομοθεσίας.
Η υπόθεση της Ουκρανής
Αφορμή υπήρξαν οι αναφορές και τοποθετήσεις αρμοδίων στην Επιτροπή Θεσμών για ελλιπείς ελέγχους, σε σχέση με εντοπισμό και αντιμετώπιση αδικημάτων που αφορούν ξέπλυμα μαύρου χρήματος, κατόπιν εισαγωγής μετρητών μέσω των τελωνείων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Συγκεκριμένα το πρόβλημα ήρθε στην επιφάνεια, όταν προέκυψε το ζήτημα με 31χρονη Ουκρανή που ήρθε στην Κύπρο των περασμένο Μάρτιο μέσω αεροδρομίου με 400.000 ευρώ σε μετρητά και κατήγγειλε την κλοπή τους. Παράλληλα σε συζήτηση στην Επιτροπή Θεσμών έγινε παραδοχή ότι τους τελευταίους 15 μήνες είχαν περάσει από το τελωνείο 91 εκατομμύρια εκατομμύρια ευρώ σε μετρητά και καμία υπηρεσία δεν ήξερε πού κατέληγαν.
Και για περιπτώσεις ακινήτων
Ειδικότερα, η τροποποίηση του νόμου αποσκοπεί στην πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, σύμφωνα με τις οποίες, πρόσωπα που εμπορεύονται αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες, δύνανται να εισπράττουν ή να καταβάλλουν πληρωμή σε ρευστά διαθέσιμα μόνο έως το ποσό των δέκα χιλιάδων ευρώ ή το ισόποσο σε εθνικό ή ξένο νόμισμα. Με την τροποίηση του νόμου, η οροφή των €10.000 ισχύει και σε περιπτώσεις αγοράς και πώλησης ακινήτων. Τα ρευστά διαθέσιμα περιλαμβάνουν πέραν των μετρητών, διαπραγματεύσιμους τίτλους στον κομιστή, αγαθά που χρησιμοποιούνται ως ιδιαίτερα ρευστοποιήσιμα μέσα αποθήκευσης αξίας, καθώς και προπληρωμένες κάρτες.
Εξάλλου η πρόταση περιλαμβάνει πρόνοια η οποία να επιτρέπει την προσωρινή αναστολή της προτεινόμενης ρύθμισης, σε περίπτωση που τα μέσα πληρωμής με χρηματικά ποσά, εκτός από τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα, καθίστανται μη διαθέσιμα λόγω ανωτέρας βίας.
Οι ποινές
Προβλέπεται η δυνατότητα επιβολής, πέραν της χρηματικής ποινής, ποινής φυλάκισης πέντε ετών σε πρόσωπο το οποίο, κατά παράβαση του προτεινόμενου ορίου συναλλαγών, εμπορεύεται αγαθά ή παρέχει υπηρεσίες ή εισπράττει ή καταβάλλει πληρωμή σε ρευστά διαθέσιμα πέραν του ποσού των δέκα χιλιάδων ευρώ. Την ίδια ώρα προνοείται η επιβολή χρηματικής ποινής, σε περίπτωση καταδίκης προσώπου που παραβιάζει το ως άνω όριο, η οποία δεν υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) του ποσού που εισπράχθηκε σε ρευστά διαθέσιμα.
Αποδεκτή η αναπομπή
Της συνεδρίασης της Ολομέλειας προηγήθηκε συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, η οποία έκανε αποδεκτή την αναπομπή, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, του σχετικού νόμου, που είχε εγκρίνει στις 5 Δεκεμβρίου η Ολομέλεια της Βουλής. Ο λόγος της αναπομπής του νόμου ήταν ότι σε αυτόν περιλήφθηκε παραπομπή στον ευρωπαϊκό Κανονισμό 202411624, για τον περιορισμό στις συναλλαγές σε μετρητά, ο οποίος όμως θα τεθεί σε ισχύ τον Ιουλίου του 2027. Στην έκτακτη συνεδρία της τη Δευτέρα, η Επιτροπή Θεσμών αποφάσισε να αφαιρέσει από τον νόμο την αναφορά στον συγκεκριμένο ευρωπαϊκό κανονισμό, με αποτέλεσμα να προωθηθεί και να ψηφιστεί η συγκεκριμένη τροποποίηση από την Ολομέλεια της Βουλής, έτσι ώστε να τεθεί σε άμεση ισχύ ο περιορισμός στις συναλλαγές σε μετρητά στις €10.000.
