Του Γιάννη Ιωάννου
Η κρίσιμη εβδομάδα για το τι αναμένεται να συμβεί σε σχέση με την άρση του αδιεξόδου στις συνομιλίες του Κυπριακού ξεδιπλώνεται την επόμενη εβδομάδα με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να αναχωρεί για τη Νέα Υόρκη, όπου οι επαφές, στο περιθώριο της 78ης Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών κατά την διάρκεια της παραμονής του (σ.σ. 16 με 23 Σεπτεμβρίου), θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τα επόμενα βήματα.
«Δύο συν ένα» είναι τα κρίσιμα ορόσημα για το πως θα εξελιχθούν τα πράγματα με τους βασικούς άξονες, πέραν των επιμέρους διμερών και πολυμερών διπλωματικών επαφών να εδράζονται:
• Στην ομιλία που θα απευθύνει ενώπιον των μελών της ΓΣ του ΟΗΕ ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, στις 20 Σεπτεμβρίου (σ.σ. στις 16:30 ώρα Κύπρου), όπου αναμένεται να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα για την ανάγκη επανέναρξης των συνομιλιών στο Κυπριακό στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και
• Η κρίσιμη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στις 22 Σεπτεμβρίου (σ.σ. στις 19:10 ώρα Κύπρου), που κρίνεται ως εξαιρετικής σημασίας τόσο για το αν θα καταστεί, τελικά, τριμερής με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη ή αν θα κινηθεί προς την κατεύθυνση κλειδώματος, εκτός Νέας Υόρκης, μια συνάντησης των δύο ηγετών. Μέχρι την στιγμή που γράφονταν πάντως αυτές οι γραμμές ο Ερσίν Τατάρ -πράγμα που επιβεβαίωσε δημοσίως και ο ΠτΔ- παραμένει αρνητικός στη πραγματοποίηση μιας κοινής συνάντησης ενώπιον του ΓΓ
Όπως καθίσταται αντιληπτό το ζητούμενο για την Λευκωσία είναι να κλειδώσει το ζήτημα του διορισμού ειδικού απεσταλμένου, εκ μέρους του ΓΓ, για το Κυπριακό διαδικασία η οποία, ακολούθως, ξεκλειδώνει το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει οι διαπραγματεύσεις μια εξαετία μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κρανς Μοντανά, το 2017. Η διαδικασία, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», του διορισμού ενός τέτοιου διαμεσολαβητή κρίνεται δύσκολη αλλά όχι, τουλάχιστον ακόμη, ανυπέρβλητη.
Πιέζει η Άγκυρα
Αυτό που προκύπτει από το ρεπορτάζ είναι πως τόσο η Άγκυρα όσο και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, εμμένουν στη προϋπόθεση της αποδοχής της κυριαρχικής ισότητας ως προαπαιτούμενου για να επανεκκινήσει κάθε διάλογος στο Κυπριακό. Ήδη, διάφοροι τουρκοκυπριακοί πολιτικοί κύκλοι, έχουν σπεύσει να προαναγγείλουν ναυάγιο ως προς το τι θα προκύψει, στο Κυπριακό, από το περιθώριο της Νέας Υόρκης ενώ οι πρόσφατες κάθοδοι, στα Κατεχόμενα, Τούρκων αξιωματούχων συνηγορούν προς την διατήρηση αυτών των πιέσεων εκ μέρους της Άγκυρας αλλά και του ίδιου -προσωπικά- του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν.
Σε σχέση με τον τελευταίο δύο ενδιαφέροντα στοιχεία κρίνονται ως εξαιρετικής σημασίας, για την συνέχεια, σε σχέση με τη Νέα Υόρκη:
• H αλλαγή στάσης προς το Κυπριακό μετά την συνάντηση, που έχει προγραμματιστεί στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ, με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και
• Το περιεχόμενο της δικής του ομιλίας ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης στην οποία σημασία, ουσιαστική και σημειολογική, αποκτούν τυχόν αναφορές (ως προς το ύφος και το πολιτικό σινιάλο) στο Κυπριακό. Σημειώνεται πως και πέρυσι από το βήμα του ΟΗΕ ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν είχε αναφερθεί στο ζήτημα της αναβάθμισης της λεγόμενης ΤΔΒΚ μη ξεφεύγοντας από την ρητορική της κυριαρχικής ισότητας και της λύσης δύο κρατών
