ΚΥΠΕ
Τέσσερις αιτιολογημένες γνώμες, ένα βήμα πριν την παραπομπή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποστέλλει η Κομισιόν στην Κύπρο στο πλαίσιο της δέσμης παραβιάσεων του Μαΐου.
Οι αιτιολογημένες γνώμες αφορούν τη μη συμμόρφωση της Κύπρου με την οδηγία για περιορισμό ρύπων από μεσαίου μεγέθους μονάδες καύσης και την ανεπαρκή μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των ενωσιακών κανόνων σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Ακόμα δύο αιτιολογημένες γνώμες αφορούν τη μη κοινοποίηση στην Κομισιόν των μέτρων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο των οδηγιών σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων που ισχύουν για ορισμένες διαδικτυακές μεταδόσεις και στην ψηφιακή ενιαία αγορά.
Στο πλαίσιο της δέσμης παραβιάσεων του Μαΐου, γίνεται ακόμα αναφορά σε προειδοποιητική επιστολή (το πρώτο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει) που εκκρεμεί εις βάρος της Κύπρου από τον Φεβρουάριο γιατί τη μη ορθή μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των ενωσιακών κανόνων σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης.
Οι κοινοποιήσεις γίνονται στο πλαίσιο της πρακτικής των διαδικασιών επί παραβάσει της Κομισιόν κατά κρατών μελών για μη συμμόρφωση με το κοινοτικό δίκαιο.
Ρύποι από μεσαίου μεγέθους μονάδες καύσης
Η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη [INFR(2021)2089] στην Κύπρο καλώντας τη χώρα να μεταφέρει πλήρως στο εθνικό δίκαιο την οδηγία για τον περιορισμό των εκπομπών ορισμένων ρύπων στην ατμόσφαιρα από μεσαίου μεγέθους μονάδες καύσης [οδηγία (ΕΕ) 2015/2193].
Οι εν λόγω μονάδες έχουν ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, μεταξύ άλλων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, την παροχή θέρμανσης και ψύξης για οικιακή χρήση και την παροχής θερμότητας ή ατμού για βιομηχανικές διεργασίες. Οι μονάδες αυτές αποτελούν σημαντική πηγή εκπομπών διοξειδίου του θείου, οξειδίου του αζώτου και σκόνης, συμβάλλοντας έτσι στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, με τη φιλοδοξία της για μηδενική ρύπανση, δίνει έμφαση στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία συγκαταλέγεται στους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν δυσμενώς την ανθρώπινη υγεία. Η οδηγία όφειλε να μεταφερθεί πλήρως στο εθνικό δίκαιο έως τις 19 Δεκεμβρίου 2017. Η Επιτροπή απέστειλε σχετική προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο τον Σεπτέμβριο του 2021.
Η Κύπρος έχει προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες
Η Κύπρος είναι μια από δέκα χώρες στις οποίες η Κομισιόν αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη επειδή δεν διασφάλισαν την πλήρη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των ενωσιακών κανόνων σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές οι οποίοι θεσπίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001.
Ειδικότερα, η Κομισιόν αποστέλλει αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο [INFR(2021)0169] καθώς και σε Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Κροατία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία και Ρουμανία.
Η οδηγία παρέχει το νομικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, της θέρμανσης και ψύξης και των μεταφορών στην ΕΕ. Θέτει ως δεσμευτικό στόχο για την ΕΕ την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε ποσοστό τουλάχιστον 32% έως το 2030 και περιλαμβάνει μέτρα για τη διασφάλιση της οικονομικής αποδοτικότητας όσον αφορά τη στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και για την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών όσον αφορά τα έργα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η οδηγία διευκολύνει επίσης τη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση και θέτει συγκεκριμένους στόχους για την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης και στον τομέα των μεταφορών έως το 2030. Επιπλέον, ενισχύει τα κριτήρια για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της βιοενέργειας. Η προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έληξε στις 30 Ιουνίου 2021.
Η Επιτροπή είχε στείλει προειδοποιητική επιστολή στα πιο πάνω κράτη μέλη τον Ιούλιο του 2021. Μέχρι σήμερα η Γερμανία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Ρουμανία δεν έχουν μεταφέρει στην Επιτροπή σαφείς και ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τα εθνικά μέτρα που έχουν θεσπίσει. Η Κύπρος, η Ελλάδα, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο έχουν κοινοποιήσει μόνο εν μέρει εθνικά μέτρα για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο.
Τα κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να συμμορφωθούν με την υποχρέωση μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και να ενημερώσουν την Επιτροπή. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πνευματικά δικαιώματα στο διαδίκτυο και την ψηφιακή ενιαία αγορά
Ακόμα, η Κύπρος είναι μεταξύ των χωρών στις οποίες λήφθηκε η απόσταση να σταλούν αιτιολογημένες γνώμες επειδή δεν κοινοποίησαν στην Επιτροπή τα μέτρα μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των συγγενικών δικαιωμάτων που ισχύουν για ορισμένες διαδικτυακές μεταδόσεις [οδηγία (ΕΕ) 2019/789] αλλά και της σχετικής οδηγίας τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά [οδηγία (ΕΕ) 2019/790].
Για αυτό το ζήτημα η Κύπρος έλαβε δύο αιτιολογημένες γνώμες [INFR(2021)0172 και INFR(2021)0173], μαζί με Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Δανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Λετονία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σλοβακία, Φινλανδία και Σουηδία.
Σκοπός των εν λόγω δύο οδηγιών είναι ο εκσυγχρονισμός των κανόνων για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας όσον αφορά τους καταναλωτές και τους δημιουργούς προκειμένου να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι δυνατότητες του ψηφιακού κόσμου.
Οι κανόνες προστατεύουν τους δικαιούχους που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, ενθαρρύνοντας τη δημιουργία και κυκλοφορία περιεχομένου μεγαλύτερης αξίας. Προσφέρουν μεγαλύτερη επιλογή περιεχομένου για τους χρήστες, μειώνοντας το κόστος των συναλλαγών και διευκολύνοντας τη διανομή ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών προγραμμάτων σε ολόκληρη την ΕΕ.
Τα κράτη μέλη πρέπει να μεταφέρουν τους εν λόγω κανόνες στο εθνικό δίκαιο χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις, ώστε να μπορέσουν οι πολίτες της ΕΕ, οι δημιουργικοί τομείς, ο Τύπος, οι ερευνητές, οι εκπαιδευτικοί και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και οι πάροχοι υπηρεσιών σε ολόκληρη την ΕΕ να αρχίσουν να επωφελούνται από αυτούς.
Στις 23 Ιουλίου 2021 η Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στα κράτη μέλη που δεν είχαν κοινοποιήσει την πλήρη μεταφορά των δύο οδηγιών στο εθνικό τους δίκαιο. Η Επιτροπή έδωσε σήμερα συνέχεια με την αποστολή αιτιολογημένης γνώμης.
Τα εν λόγω κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να διορθώσουν την κατάσταση και να θεσπίσουν εθνικά μέτρα μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και για τις δύο οδηγίες. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να τα παραπέμψει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εκκρεμεί προειδοποιητική επιστολή για προστασία προϋπολογισμού της ΕΕ
Στο πακέτο παραβιάσεων του Μαΐου υπενθυμίζεται ακόμα πως η Κύπρος είναι ένα από αρκετά κράτη που έχουν λάβει προειδοποιητική επιστολή επειδή δεν μετέφεραν ορθά στο εθνικό δίκαιο τους ενωσιακούς κανόνες σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης [οδηγία (ΕΕ) 2017/1371].
Η αναφορά στην Κύπρο γίνεται με αφορμή την απόφαση της Κομισιόν να στείλει προειδοποιητική επιστολή και στην Εσθονία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα και τις Κάτω Χώρες. Είχαν προηγηθεί προειδοποιητικές επιστολές για το ίδιο θέμα προς την Ελλάδα, την Ισπανία, την Κροατία, τη Λετονία, το Λουξεμβούργο, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία και τη Φινλανδία τον Δεκέμβριο του 2021, και στο Βέλγιο, την Κύπρο, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία τον Φεβρουάριο του 2022. Επιπλέον, η Επιτροπή αποφάσισε επίσης να περατώσει τη διαδικασία επί παραβάσει που είχε κινηθεί κατά της Αυστρίας τον Σεπτέμβριο του 2019.
Οι κανόνες αυτοί αποτελούν μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της Επιτροπής για την καταπολέμηση της απάτης και προστατεύουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ μέσω της εναρμόνισης των ορισμών, των κυρώσεων, των κανόνων δικαιοδοσίας και των προθεσμιών παραγραφής που σχετίζονται με την απάτη και άλλα αδικήματα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ.
